གྲུབ་མཐའ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བའི་ཟུར་བཀོད་མཆན་འགྲེལ།

 གྲུབ་མཐའ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བའི་ཟུར་བཀོད་མཆན་འགྲེལ།

༄༅། །གྲུབ་པའི་མཐའི་རྣམ་འར་འཞག་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཚི་ག་འགྲེལ་བཞུགས་སོ།།

དང་པོ། མཆོད་བརྗོད་དང་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བའི་མཆན་འགྲེལ།

གཉིས་པ། རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའི་མཆན་འགྲེལ།

གསུམ་པ། བྱེ་བྲག་པ་དང་རིག་པ་ཅན་པའི་མཆན་འགྲེལ།

བཞི་པ། གྲངས་ཅན་པའི་མཆན་འགྲེལ།

ལྔ་པ། དཔྱོད་པ་བའི་མཆན་འགྲེལ།

དྲུག་པ། གཅེར་བུ་བའི་མཆན་འགྲེལ།

བདུན་པ། རྒྱང་འཕེན་པའི་མཆན་འགྲེལ།

བརྒྱད་པ། རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་སྤྱིར་བསྟན་པའི་མཆན་འགྲེལ།

དགུ་པ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་མཆན་འགྲེལ།

བཅུ་པ། མདོ་སྡེ་པའི་མཆན་འགྲེལ།

བཅུ་གཅིག་པ། སེམས་ཙམ་པའི་མཆན་འགྲེལ།

བཅུ་གཉིས་པ། དབུ་མ་པའི་མཆན་འགྲེལ།

བཅུ་གསུམ་པ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་མཆན་འགྲེལ།

བཅུ་བཞི་པ། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་མཆན་འགྲེལ།

དང་པོ། མཆོད་བརྗོད་དང་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བའི་མཆན་འགྲེལ།

(༢) ཚོགས་གཉིས། ཆོས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་སྒྲུབ་བའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་དགེ་བ་དང་། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཅི་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི། ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་སོ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སྐུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལས་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་རྒྱུད་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལས། སྦྱིན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས། བཟོད་པ་གསུམ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སྐུ་སྟེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་གཉིས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུའོ། ཇི་སྐད་དུ། དབུ་མ་འཇུག་པར། སྦྱིན་སོགས་ཆོས་གསུམ་འདི་དག་ཕལ་མོ་ཆེ། བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་བསྔགས། བསོད་ནམས་ཞེས་བྱའི་ཚོགས་ཀྱང་དེ་ཉིད་དེ། སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྐུ་ཡི་རྒྱུ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་སྟོང་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་རྩིས་ཟིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཟག་མེད་དགེ་བའི་ཚོགས་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་རྒྱུད་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལས། བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་གཉིས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུའོ། ཇི་སྐད་དུ། རིན་ཆིན་ཕྲེང་བ་ལས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ། བསོད་ནམས་ཚོགས་ལས་འཁྲུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མདོར་བསྡུས་ན། རྒྱལ་པོ་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་ལས་འཁྲུངས། དེ་ལྟ་བས་ན་ཚོགས་འདི་གཉིས། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཐོབ་པའི་རྒྱུ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལས་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་འཇུག་པར། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་བརྩོན་འགྲུས་རྗེས་འགྲོ་བཞིན། བསོད་ནམས་བློ་གྲོས་ཚོགས་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ། ཞེས་གསུངས། རྒྱུ་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པས་འབྲས་བུ་སྐུ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པ་ཡིན། ཚོགས་འདི་གཉིས་མ་རྫོགས་ན། དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཐབས་མེད། དེ་བཞིན་དུ་ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་ནོར་བ་དེ་ཡང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་མི་ནུས་ཏེ། མདོ་ལས། ཇི་སྲིད་ཚོགས་གཉིས་དམ་པ་དེ་ནི་མ་རྫོགས་པར། དེ་སྲིད་སྟོང་ཉིད་དམ་པ་དེ་ནི་རྟོགས་མི་བྱེད། ཅེས་གསུངས་སོ།

(༣) སྙིང་རྗེ། ནད་སོགས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པའི་སེམས་བྱུང་དེ་ཡིན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཆོས་མང་པོ་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི། ཆོས་གཅིག་ལ་བསླབ་པར་བགྱིའོ། དེ་གང་ཞེ་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་གསུངས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཁུར་འཁྱེར་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་རགས་ལས་ཏེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། དང་པོ་རྩ་བ་ཐ་མ་འབྲས་མཆོག་ལྡན། འདི་ནི་སྙིང་རྗེའི་ལྗོན་ཤིང་ཆེན་པོ་ཡིན། རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་མེད་གྱུར་ན། དཀའ་སྤྱད་བཟོད་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟརཾ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པ་དེ་དཔེར་ན་ཤིང་གི་རྩ་བ་དང་སྡོང་པོ་སོགས་འོག་མ་འོག་མ་བྱུང་ན་གོང་མ་གོང་མ་སྐྱེ་ཞིང༌། དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བར། སྙིང་རྗེ་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པར་བྱེད་པ་གལ་གནད་ཤིན་ཏུ་ཆེའོ། (༤) ལྷུན་གྲུབ། འབད་རྩོལ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་མཐའ་ཡས་པས་གདུལ་བྱ་བསམ་གྱིས་མ་ཁྱབ་པའི་དོན་འབད་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞིག་སྟེ། ཞིབ་པ་གཤམ་གྱི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཚིག་འགྲེལ་ལ་གཟིགས།

(༥) ཆོས་སྐུ། སྦྱོར་བ་བཞི་བསྒོམས་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་དེ་ཆོས་སྐུའོ། གང་ཟག་གཅིག་འཚང་རྒྱ་བ་ལ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡུལ་མཁྱེན་པ་གསུམ་དང་། ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྦྱོར་བ་བཞི་བསྒོམས་པའི་རྣམ་སྨིན་ནམ་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། དོན་བསྡུས་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མེ་ལས། ཤེས་བྱའི་ཡུལ་དུ་མཁྱེན་པ་གསུམ། སྒོམ་པའི་དུས་སུ་སྦྱོར་བ་བཞི། འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། འགའ་ཞིག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པ་བཅོམ་པ་སྤངས་པ་ཕུན་ཚོགས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དང་། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གཟིགས་ཤིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་རྟོགས་པ་ཕུན་ཚོགས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་རྣམ་པར་བཞག་པའང་ཡོད། ཆོས་སྐུ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་སྐུ་བཞི་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ། ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བཞིའོ།

(༦) འཛིན་མ། ས་གཞིའི་མིང་སྟེ། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སུ་སྤྱོད་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་ས་གཞི་ཆེན་པོ་འདིས་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་མིང་དེ་ལྟར་བཏགས་པ་ཡིན།

(༧) གྲུབ་མཐའ་རྣམ་བཞི། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་སྟེ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་པ། སེམས་ཙམ་པ། དབུ་མ་པ་བཅས་སོ། སྟོན་པ་མཉམ་མེད་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་འདི་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བཞེས་ནས་རིགས་ཅན་གསུམ་ལ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་བསྐོར་བར་མཛད། དེའི་ཕྱིས་རྗེས་འཇུག་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་རོ་སོ་སོའི་དགོངས་པ་བཀྲལ་ཚུལ་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་བྱུང་། དེ་ཡང་བཀའ་དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་ཐེག་དམན་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཉན་ཐོས་སྡེ་གཉིས་དང༌། འཁོར་ལོ་བར་བ་དང་ཐ་མའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་ཐེག་ཆེན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་དབུ་སེམས་གཉིས་བྱུང་ངོ་།

(༨) འཕྲིན་ལས། སྤྱིར་འཕྲིན་ལས་ནི་མཛད་སྤྱོད་ཀྱི་འཕྲོ་འདུ་ལ་བྱེད་ཅིང་། སྐབས་འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ལ་གོ་དགོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ནི་རང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུའི་བདག་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་དཀར་གྱི་ཡོན་ཏན་དེ་རིགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ལས་དེ་ཡིན། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ནི་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་འབད་རྩོལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མངའ་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་མཐུས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུས་འབད་རྩོལ་མེད་པར་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བ་བཞིན་དུ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མཐའ་ཡས་པས་གདུལ་བྱ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་འབད་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འབྱུང་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། གང་ཞིག་གང་གིས་གདུལ་བ་ཡི། །བྱ་གང་གང་དུ་གང་གི་ཚེ། དེ་ཡི་རྣམ་རྟོག་སྐྱེ་མེད་ཕྱིར། ཐུབ་པ་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། ཅེས་གསུངས།

(༩) མུ་སྟེགས། རྟག་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པའི་མུའམ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ཞིང་གྲུབ་མཐའ་ལོག་པའི་ལམ་ལ་སྟེགས་འཆའ་བས་མུ་སྟེགས་པ་ཞེས་བརྗོད། དེ་ཡང་བསྟན་པ་འདི་དང་སྟོན་པ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་ཕྱོགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་དཔྱོད་པས་ཡིན་ལུགས་ཀྱི་མྱང་འདས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་མེད་ཀྱང་། དེ་ལ་ཅུང་ཟད་ཉེ་བར་གྱུར་པས་ཐར་པའི་མུ་དང་སྟེགས་ལ་གནས་པས་མུ་སྟེགས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ།

(༡༠) བྱིས་པ། གཤམ་གྱི་མཚན་རྟགས་ཨང (༥༡) ལ་གཟིགས།

(༡༡) རྒྱལ་སྲས། རྒྱལ་བའི་སྲས་ཏེ། ཐེག་ཆེན་ཚོགས་སྦྱོར་དང་ས་བཅུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་འཕགས་པ་རྣམས་སོ། དེ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྲས་ཡིན་ལ། སྲས་ཞེས་པའང་ཐེག་ཆེན་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་མཐར་སངས་རྒྱས་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་འཚོབ་པ་དང་། དེའི་ཚེ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བ་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྲས་ཞེས་པ་ཡིན།

(༡༡) གདེངས་ཅན། ཀླུའི་མིང་སྟེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མགོར་སྐྱེས་པའི་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་མིང་བཏགས་པའོ།

(༡༣) ཐུབ་དབང་། ཐུབ་པའི་དབང་པོ་སྟེ། ཐུབ་པ་ནི་གླགས་རྙེད་པ། སྒོ་གསུམ་གྱི་མི་དགེ་བའི་ལས་སམ་ཉོན་མོངས་པ་ཐུབ་པ། དབང་པོ་ནི་གཙོ་བོའི་དོན། ཐུབ་པ་ཙམ་ཞིག་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལའང་གོ་བ་ཡིན་ཡང་། ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ལས་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པར་མི་གོ

(༡༤) མ་དྲོས་མཚོ། མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་སྟེ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་གི་དབུས་སུ་ཡོད། མཚོ་འདི་ཉིད་ཐོག་མར་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་ནི་ཏི་སི་དང་མཚོ་མ་ཕམ་གྱི་གནས་ཡིན་པས། དེ་ཡང་སྔོན་བསྐལ་པ་ཆགས་པའི་དུས་སུ་མཚོ་འདི་ཉིད་མེད་ལ། དེའི་རྗེས་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་པའི་རྒྱལ་པོ་སྨྱུག་སྦམ་ཞེས་བྱ་བའི་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་ཞིག་བྱུང་ཞིང་། རྒྱལ་པོ་དེ་དུས་ནམ་ཞིག་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་བྱོན་པའི་ལམ་ཁར་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་གཟིགས་པས་ཐུགས་སྐྱོ་སྟེ། མདུན་ན་འདོན་བྲམ་ཟེ་དུས་སྤོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་དག་བདག་ཅག་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་འདི་ཉིད་ཁོ་ནའི་ཡིན། བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། ལྷ་འདི་ནི་བདག་ཅག་ཀུན་དང་ཐུན་མོང་ལགས་ཞུས་པས། རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ་འདི་ལ་ཕན་པའི་ཐབས་མཆིས་སམ། བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། ལྷ་འདི་ལ་ཕན་ཐབས་མཆིས་ཏེ་གཏན་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་གཏོང་རིགས་སོ། ཞེས་གསོལ་བས། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་སྦྱིན་གཏོང་གི་ཁང་པ་བརྩིགས་ཤིང་། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས། ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཟས་དང་གོས་ནོར་ལ་སོགས་པ་ཅི་འདོད་པའི་གཏན་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛད་པའི་ཚེ་ས་ལ་དོང་ཆེན་པོ་བྲུས་ནས་དེར་འབྲས་བཙོས་པའི་ཁུ་བ་རྣམས་འཕོ་བ་ལས། ལོ་བཅུ་གཉིས་ལོན་པ་ན་དོང་གང་ནས་མཚོ་ཆེན་པོར་གྱུར་ཅིང་། དེ་ཡང་དང་པོ་འབྲས་ཁུ་དྲོན་མོར་བླུགས་ཀྱང་མཐར་ཤིན་ཏུ་བསིལ་བར་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཚོ་དེའི་མིང་ལ་མ་དྲོས་པ་ཞེས་ཐོགས་པ་དང་། འབྲས་ཁུའི་མཚོ་ལུད་ནས་འབབ་ཆུ་བྱུང་བ་ལ་འབྲས་ཁུའི་ཆུའམ་གངྒཱ་ཞེས་བྱུང་བའི་ཚུལ་འདུལ་བ་ལུང་བཞི་ལས་གསུངས་ལ། ཡང་མཚོ་འདི་ཉིད་ལ་མ་ཕམ་ཞེས་འབོད་པ་ནི་མཚོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང་ཡོན་ཏན་གྱིས་མ་ཕམ་པས་ན་མ་ཕམ་ཞེས་འབོད་པར་གསུངས་སོ། མངོན་པ་མཛོད་ལས། མ་དྲོས་པ་ཡི་ཆུ་ཞེང་དུ། དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་ལྔ་བཅུ་སྟེ། ངོས་ལ་རིན་ཆེན་ཕ་གུ་བརྩེགས། དེ་ལས་འབབ་པའི་ཆུ་བོ་བཞི། གངྒཱ་དང་ནི་སིན་དྷུ་དང་། སི་ཏ་དང་ནི་པཀྵུ་འོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དེའི་ཕྱོགས་བཞི་ནས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་འབབ་པར་གྲགས་ལ། མཚོ་འདིའི་འགྲམ་གཡས་རོལ་ན་འཛམ་བུ་ཏྲི་ཥའི་སྡོང་པོ་ཡོད་པར་གྲགས་པ་སོགས་ངོ་མཚར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད།

(༡༥) རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ། རྒྱལ་བ་ནི་རྣམ་འདྲེན་བཞི་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སྟེ། བདུད་བཞིའི་གཡུལ་ལམ་སྡིག་པའི་ཚོགས་མ་ལུས་པར་ཕམ་པར་མཛད་པས་ན་རྒྱལ་བ་ཞེས་བརྗོད། རྒྱལ་ཚབ་ནི་རྣམ་འདྲེན་ལྔ་པ་བྱམས་པ་མགོན་པོ་དང་། རྒྱལ་ཚབ་ཞེས་པ་ནི། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནི། སྔར་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་སྤྱན་སྔར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་བླ་མར་གྱུར་ནས། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དེ་ཚེ་འཕོས་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ (ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དགའ་ལྡན་ཡིད་དགའ་ཆོས་འཛིན་ན་བཞུགས་པའི་མཚན) ཞེས་བྱ་བར་སྐྱེ་བ་བཞེས་ཏེ། དགའ་ལྡན་ཆོས་ཀྱིས་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁང་བཟང་དུ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་ནས་ལྷའི་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་བཞུགས། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་བའི་སིལ་སྙན་དང་གླུ་དབྱངས་རྣམས་གྱི་མཆོད་པ་མང་པོས་མངོན་པར་མཆོད་པར་བྱེད་དོ། དུས་ཇི་ཙམ་ན། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གདུལ་བྱ་རྣམས་གདུལ་བའི་དུས་ལ་བབ་པ་དང་། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་དང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་རོལ་མོའི་སྒྲ་དེ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་བྱོན་པའི་དུས་ལ་བབ་པའི་ལུང་བསྟནན། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཁོར་རྣམས་ལ་ཁོ་བོ་འཛམ་བུ་གླིང་དུ་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་འགྲོའོ་ཞེས་གསུངས་པས། དེ་ཐོས་པའི་མོད་ལ་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཡིད་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞབས་གཉིས་ལ་འཇུས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱེད་མི་བཞུགས་ན་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་འདི་མཛེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། སླན་ཆད་ཀྱང་སྟོན་པར་འོས་པ་སུ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་ཞུས་པས། ཁྱེད་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བར་མ་བྱེད་ཅིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་འདིས་ཁྱོད་རྣམས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་གསུངས་ནས། རང་གི་ལ་ཐོད་དང་ཅོད་པན་བྱམས་པའི་དབུ་ལ་བཅིངས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་ནི་ངའི་འོག་ཏུ་དགའ་ལྡན་ན་ཆོས་བསྟན་ནས་དེ་རྗེས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པ་འཚང་རྒྱ་བར་གྱུར་རོ། ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏེ། དགའ་ལྡན་དུ་ཆོས་སྟོན་པའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུཪ་ནས་གཟིགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའམ་ལྔས་འཇིག་རྟེན་དུ་གཟིགས་ནས་དགུན་དུས་འདས་ཏེ་དཔྱིད་ཀྱི་དུས་དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུང་སྐར་མ་ས་ག་ཉ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སྦྱོར་ལ་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོ་བར་མཛད་དོ།

(༡༦) མི་ཕམ་མགོན་པོ། རྣམ་འདྲེན་ལྔ་པ་རྒྱལ་བ་བྱམས་པ་མགོན་པོའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན། རྣམ་འདྲེན་བཞི་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་འཇིག་རྟེན་ནས་ནུབ་སྟེ་རྣམ་འདྲེན་ལྔ་པ་རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་འགོ་ཚུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྤྱིར་ངེས་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདའ་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་གསེར་འོད་དམ་པ་ལས། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ཡོངས་མི་འདའ། ཆོས་ཀྱང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་མཛད་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདའ་བར་སྟོན། ཞེས་གསུངས། འོན་ཀྱང་གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་ངོར་ད་ལྟ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་དུས་སུ་འབབ་ཞིང་། དེ་ནས་མར་འགྲིབ་སྟེ་མི་དགེ་བའི་ལས་ལམ་ཆེས་ཆེར་སྤྱོད་པས་ཚེ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བཅུད་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཉམས་ཤིང་བྲིད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་ཐུག དེ་ནས་མུ་གེ ནད། མཚོན་གྱི་བསྐལ་པ་ལོ་བདུན་ཟླ་བདུན་ཞག་བདུན་གྱི་བར་འབྱུང་སྟེ།  ལྷག་མར་ལུས་པའི་མི་རྣམས་སྡིག་པས་ཡིད་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་ནས་སྲོག་གཅོད་སྤོང་པཪ་འགྱུར། དེའི་མཐུས་ཚེ་ལོ་ཉི་ཤུ་ཐུབ་པར་འཕེལ། དེ་བཞིན་མ་བྱིན་ལེན་དང་འདོད་ལོག་སྤྱོད་པ་སོགས་སྤངས་ཏེ་ཚེ་ཇི་རིང་དུ་འགྱུར་ནས། འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་ལོ་བདུན་བརྒྱ་པར་གྱུར་པ་ན། འཕགས་པའི་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་གིས་གང་སའི་སྟེང་འདི་ན་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱས་ཏེ་ཀུན་ནས་བསྐོར་ནས་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བརྗོད་དེ་ཕྱག་བྱས་ནས་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏོ། དེ་ནས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་གྱུར་རོ། དེའི་རྗེས་ལ་རང་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་བདུན་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ངོ་། དེ་ནས་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་འཕེལ་ཏེ། སླར་ཡང་མར་གྲིབ་འགོ་འཚུགས་པར་འགྱུར། དེ་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་འགྱུར་རོ། བུ་སྟོན་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་མ་བྱོན་གྱི་བར་དུ་མི་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་ལྔ་བཅུ་ང་བདུན་དང་ས་ཡ་ཕྲག་དྲུག་ཡོད་པར་གསུངས། དེང་སང་གི་རྩི་སྟངས་བྱས་ན། མི་ལོ་དུང་ཕྱུར་ལྔ་དང་བྱེ་བ་བདུན་ས་ཡ་དྲུག་ཡོད།

(༡༧) འཇམ་པའི་དབྱངས། ཉེས་པའི་རྩུབ་རེག་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་འཇམ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་གསུང་དབྱངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན། ངོ་བོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་རབ་མ་ལུས་པ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ། རྒྱུ་ཆོས་སྐུ་ལས་གདུལ་བྱའི་ངོར་གཟུགས་སྐུའི་ཚུལ་བསྟན་པ། བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གོང་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་སུ་ཟིན་ནས་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡབ་ཏུ་གྱུར་ཀྱང་ད་དུང་རྒྱལ་སྲས་གཞོན་ནུའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་བ་མ་སྟོང་བར་དུ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་མཛོད་མཐའ་དག་འཛིན་ཏེ་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་ལ་སྐྱོ་ངལ་མེད་པ། ལྷག་དོན་སྙིགས་མའི་དུས་འདིར་རྒྱལ་བསྟན་རིན་པོ་ཆེ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་བའི་བྱེད་པོར་བསམ་བཞིན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཚུལ་དུ་བྱོན་པ་སྟེ། སྔར་རྒྱ་བོད་ཀྱི་མཁས་གྲུབ་མང་པོས་ཡི་དམ་གྱི་ལྷར་བསྟེན་ནས་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་པའི་ལོ་རྒྱུས་དུ་མ་ཡོད་པས་རང་གི་ཤེས་རབ་འཕེལ་བ་ལ་ཚུལ་བཞིན་བསྟེན་པ་ཤིན་ཏུ་གནད་ཆེའོ། འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱི་འདྲ་སྐུར་བཞུགས་སྟངས་དང༌། སྐུ་མདོག ཕྱག་རྒྱ་སོགས་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་ཕྱག་གཡས་པར་བསྣམས་པའི་མཁྱེན་རབ་ཀྱི་རལ་གྲི་དེ་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཀྱི་མ་རིག་པ་གཅོད་པར་མཛད་པ་དང་། ཕྱཕྱག་གཡོན་པཪ་ཆོས་མཛོད་གླེགས་བམ་བསྣམས་པ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་བྱའི་གནས་ལུགས་གསལ་བར་བྱེད་པ། མེ་ཏོག་ཨུཏྤལ་དེ་འཁོར་བའི་འདམ་ལས་སྐྱེས་ཀྱང་འདམ་གྱི་སྐྱོན་མ་བགོས་པ་མཚོན་ནོ།

(༡༨) ལུང་བསྟན། ད་ལྟ་བའི་མི་རྣམས་ལ་ལྐོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་མ་འོངས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་དོན་རྣམས་སྔོན་ཚུད་ནས་གསལ་བར་སྟོན་པའི་གསུང་།

(༡༩) ཀླུ་སྒྲུབ། སྔོན་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་ནང་པའི་བསྟན་པ་དང་དེའི་གཞུང་ལུགས་སོགས་དར་རྒྱས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞིང་། འཆད་རྩོད་རྩོམ་སོགས་རིག་པའི་གནས་ལ་མངའ་བརྙེས་པའི་མཧཱ་པཎྜི་ཏ་སྨྲ་བའི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ཆེས་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་བ་ལས། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ། ཨརྱ་དེ་བ། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་། དཔལ་ལྡན་ཆོས་གྲགས། ཡོན་ཏན་འོད། ཤཱཀྱ་འོད་བཅས་བརྒྱད་པོ་འཕགས་ཡུལ་འཛམ་གླིང་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས་ཞེས་འཕགས་ཡུལ་གྱི་མཁས་མཆོག་ཡོངས་ཀྱི་གཙུག་ནོར་དུ་གྱུར་པའི་སྨྲ་བའི་སེང་གེ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་བྱོན། དེ་དག་ལས་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་མཆོག་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་གྱི་གཙོ་བོ་དང་། དུས་གསུམ་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་ནས་ལུང་སྟོན་པའི་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོས་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་དང་། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད། དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སོགས་མདོ་སྡེ་དང་རྒྱུད་སྡེ་མང་པོ་ནས་བསྟན་པ་སྐྱོང་བའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཉིད་དུ་ལུང་གི་འཕྲེང་བས་ཉེ་བར་བསྔགས། དེའང་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། ལྷོ་ཕྱོགས་བེེ་དའི་ཡུལ་དུ་ནི། དགེ་སློང་དཔལ་ལྡན་ཆེར་གྲགས་པ། དེ་མིན་ཀླུ་ཞེས་འབོད་པ་སྟེ། ཡོད་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་འཇིག་པ། ང་ཡི་ཐེག་པ་འཇིག་རྟེན་དུ། བླ་མེད་ཐེག་ཆེན་རབ་བཤད་ནས། རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་བསྒྲུབས་ཏེ། བདེ་བ་ཅན་དུ་དེ་འགྲོ་འོ། ཞེས་གསུངས། སློབ་དཔོན་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བཞི་བརྒྱ་སོང་བའི་དུས་སུ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བཻ་དཀྷ་ཡུལ་ན་བྲམ་ཟེ་འབྱོར་ལྡན་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་འཁྲུངས་ཤིང་། མཚན་མཁན་ལ་བསྟན་པས་རྟགས་དང་མཚན་མ་བཟང་མོད་ཀྱང་ཞག་བདུན་གྱི་ཚེ་ཚད་ལས་མེད་ཟེར། དེ་ལ་ཅི་ཕན་དྲིས་པས་བྲམ་ཟེ་བརྒྱ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན་ཟླ་བ་བདུན་དང༌། དགེ་སློང་བརྒྱ་ལ་བསྙེན་བཀུཪ་བྱས་ན་ལོ་བདུན་ཐུབ་པར་བཤད་པས། དེ་ནས་དེ་བཞིན་བྱས་ཏེ་དགུང་ལོ་བདུན་སོན་པ་ན་ཕ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བུ་ཤི་བའི་རོ་མཐོང་བར་མི་བཟོད་པར་གཡོག་དང་བཅས་ཏེ་ཡུལ་གཞན་དུ་འཁྱམ་དུ་བཏང་། རིམ་གྱིས་རྒྱ་གར་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་དགོན་པ་ཆེ་ཤོས་ནཱ་ལེན་དྲར་ཕེབས་ཏེ་སློབ་དཔོན་བྲམ་ཟེ་ས་ར་ཧ་དང་མཇལ་ནས་ཚེ་དབང་ཞུས་པས་སྐུ་ཚེ་བསྲིངས་ཤིང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མང་པོ་གསན། དགོན་པའི་མཁན་པོ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་བཟང་པོའི་དྲུང་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས་ཤིང་། མཚན་དགེ་སློང་དཔལ་ལྡན་ཞེས་གསོལ། མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མང་དུ་གསན་ཏེ་ཐུགས་སུ་ཆུད། བར་སྐབས་ཤིག་ལ་དགེ་འདུན་གྱི་ཞལ་ཏ་པ་མཛད་རིང་ཡུལ་དུ་མུ་གེ་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ། གླིང་ཕྲན་གཞན་ནས་གསེར་འགྱུར་གྱི་རྩི་བླངས་ནས་གསེར་བཙོངས་པའི་རིན་གྱིས་དགེ་འདུན་ལ་འཚོ་བ་སྦྱར། དེའི་གནས་ཚུལ་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱིས་གསན་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་འདུན་ལ་གནང་བ་མ་ཞུས་པར་ཚོང་བྱས་པས་འཚོ་བ་སྦྱོར་བ་ཆོས་ཁྲིམས་དང་འགལ་ཞེས་སྐབས་དེར་བསླབ་ཁྲིམས་འཆལ་བར་སྤྱོད་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་གནས་ནས་ཕྱུངས། སློབ་དཔོན་དགུང་ལོ་བརྒྱ་མ་ལོན་ཙམ་ན་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཞིག་ལ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་འཆད། དེའི་སྐབས་དགེ་སློང་བདེ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལྟ་སྤྱོད་གཉིས༌ཀ༌སུན་འབྱིན༌པཪ༌བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་«རིག་པའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་ལུགས་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་བྱས་པ་དེ་གདུལ་བའི་དོན་དུ་ནཱ་ལེན་དྲར་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས། དེའི་ཚེ་བྱིས་པ་གཉིས་ཆོས་ཉན་དུ་འོང་པ་ན་དྲི་ཞིམ་པོས་ཁོར་ཡུག་ཀུན་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཅིང་། བྱིས་པ་དེ་གཉིས་ཕྱིར་སོང་པའི་ཚེ་དྲི་ཞིམ་པོ་དེ་མེད་པར་གྱུར་པས་ན། དེའི་རྒྱུ་མཚན་དྲིས་པས་བདག་ཅག་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་འཇོག་པོའི་བུ་ཡིན། མི་ཡུལ་དུ་ཡོང་བ་ལ་ཙན་དན་གོར་ཤིར་ཥའི་བསུང་བ་བྱས་པ་ཡིན་ཟེར། ཙན་དན་དེ་བླངས་དུ་ཡོད་དམ་དྲིས་པས། ཡབ་ལ་དྲི་འོ་ཟེར། དེས་ཕ་ལ་དྲིས་པས། ཀླུ་རྒྱལ་གྱིས་སློབ་དཔོན་ཀླུའི་ཡུལ་དུ་འབྱོན་ན་ཕུལ་ཟེར་བར། ཀླུའི་ཡུལ་དུ་གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་། རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུམ་གཅིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་མི་ཡུལ་དུ་མེད་པ་སྤྱན་འདྲེན་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་པ་མང་པོ་ཞིག་ཉེ་བར་གཟིགས་ཏེ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་ཡུལ་དུ་བྱོན། ཀླུ་མང་པོ་ལ་ཆོས་བསྟན་ནས་ཀླུ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མགུ་བ་གྱུར་ཏེ། ཀླུ་ཡུལ་དུ་བཞུགས་པར་ཞུས་པས། ད་ལྟ་ང་མཆོད་རྟེན་བྱེ་བ་བཞེངས་པའི་འདམ་འཚོལ་བ་དང་། འབུམ་གདན་དྲངས་པར་འོང་པས་བསྡད་མི་ཁོམ། ཕྱིས་འོང་སྲིད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཀླུའི་འདམ་མང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་བརྒྱ་པ། གཟུང་མང་པོ་བཅས་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་བྱོན། དེའི་ཚེ་ཀླུ་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་ཀླུའི་ཡུལ་དུ་ངེས་པར་བྱོན་པའི་གཏའ་མར་འབུམ་གྱི་ཞབས་ནས་ཅུང་ཟད་ཙམ་མ་བསྐུར་ཞེས་གྲགས་ཏེ། ཀླུ་ཡུལ་ནས་སྤྱན་དྲངས་པའི་འབུམ་རྒྱས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་ངུའི་ལེའུ་དང་། ཆོས་འཕགས་ཀྱི་ལེའུ་རྣམས་མེད་པས་བརྒྱད་སྟོང་པའི་གཤམ་གྱི་ལེའུ་གཉིས་པོ་དེ་ཡུམ་རྒྱས་པའི་གཤམ་དུ་སྦྱར་བ་ཡིན་པས། ལེའུ་གཉིས་པོ་དེ་ཡུམ་རྒྱས་བསྡུས་ལ་ཁྱད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། དེས་ན་ཀླུའི་འདམ་བཞེས་ནས་མཆོད་རྟེན་བྱེ་བ་ཙམ་བཞེངས་པ་དང་ཤེཪ་ཕྱིན་འབུམ་སོགས་མི་ཡུལ་དུ་སྤྱན་དྲངས་པས་མཚན་ཡང་ཀླུ་སྒྲུབ་ཅེས་ཆགས། དེ་ནས་མཉན་ཡོད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དྲུག་གིས་གཙོས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷ་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་མང་པོ་བཞེངས་ཤིང་། རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ལྗོན་ཤིང་གི་མཐའ་སྐོར་དུ་རྡོའི་དྲ་མིག་གི་ར་བ་སྐོར། དཔལ་ལྡན་འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ལ་ལྕགས་རིས་བསྐོར་ཞིང་ནང་དུ་ལྷ་ཁང་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཞེངས། བྱང་སྒྲ་མི་སྙན་དུ་ཕེབས་ནས་འགྲོ་དོན་མཛད། སྒྲ་མི་སྙན་དུ་གཤེགས་པའི་ལམ་དུ་གྲོང་ཁྱེར་ས་ལ་མ་ན་བྱིས་པ་ཛི་ཏ་ཀའི་ལག་རིས་ལས་ཕྱིས་རྒྱལ་པོར་ལུང་བསྟན། སྐུ་ཚེའི་སྨད་ལ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་དཔལ་གྱི་རི་བོར་གཙོར་བཞུགས་གནང་སྟེ་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་འཁོར་རྒྱ་ཆེར་བསྐོར། ལྷག་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དབུ་མའི་ལྟ་བ་དར་སྤེལ་མཛད་དེ་གདུལ་བྱ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་ཁྲིད་པར་མཛད། དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལ་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་པ་ན། བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་དཔུང་དང་བཅས་ཕྲག་དོག་གིས་མ་བཟོད་པར། སྔར་སློབ་དཔོན་སྒྲ་མི་སྙན་དུ་གཤེགས་སྐབས་ལུང་བསྟན་པའི་བྱིས་པ་དེ་རྒྱལ་པོར་གྱུར་པ་རྒྱལ་པོ་བདེ་སྤྱོད་བཟང་པོ་ཞེས་པའི་བཙུན་མོའི་མངལ་དུ་བདུད་ཀྱིས་ཞུགས་ནས་ཕྱིཪ་བཙས་པས། དེའི་མིང་དུ་རྒྱལ་པོ་གཞོན་ནུ་ནུས་ལྡན་དུ་གྲགས་པ་ལ། རང་གི་མས་གོས་བཟང་པོ་བསྲུབས་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་རྙེད་དཀའ་བ་ཞིག་བྱིན་པས། བུ་ན་རེ། འདི་ད་ལྟ་སྦོས་ལ་ང་རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་བ་ན་གྱོན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་མས། ཁྱོད་ཀྱི་ཡབ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་དང་ཚེ་མཉམ་པའི་བཅུད་ལེན་གྲུབ་པས་སློབ་དཔོན་མ་གྲོངས་བར་མི་འཆི། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་སྐྱོང་བ་མི་ཡོང་ཅེས་བརྗོད་པས། བུ་མྱ་ངན་སྐྱེས་ནས་ངུས་པས་ན། མ་ན་རེ། ངུ་མི་དགོས། སློབ་དཔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་སྤྱོད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་ལ་གནས་པས། དབུ་སློང་ན་སྟེར་བར་གྱུར་ཞིང་། དེར་ཡབ་ཀྱང་འགུམས་པས། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟར། དེས་དཔལ་གྱི་རི་ལ་སློབ་དཔོན་གྱི་དྲུང་དུ་དབུ་སློང་པའི་ཕྱིར་དུ་འོང་། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ཆོད་ཅིག་ཅེས་བཀའ་བསྩལ་པ་དང་དེས་རལ་གྲི་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བས་བཅད་པས་ཆད་པར་མ་འགྱུར། དེ་ཚེ་སློབ་དཔོན་གྱིས་དེ་ལ་སྨྲས་པ། ང་ཉིད་སྔོན་དགེ་འདུན་གྱི་ཞལ་ཏ་བར་གྱུར་པའི་ཚེ་འཇག་མ་ཞིག་བཅད་པའི་ཞོར་ལ་འབུ་གཅིག་གི་སྐེ་བཅད་པའི་ཉེས་པ་ཡོད་པས་རྩ་ཀུ་ཤས་ཆོད་ཅིག་གསུངས་པ་ལྟར་བྱས་པས་ཆོད། དེའི་ཚེ་སྐུ་ཁྲག་འོ་མའི་རང་བཞིན་དུ་བྱུང་ཞིང་དབུ་དེའི་ཞལ་ནས། ང་ནི་བདེ་བ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུ། ཕྱིན་ནས་ལུས་འདི་ལ་ཡང་འཇུག་པར་གྱུར། ཅེས་པའི་ཚིག་བྱུང་བར་གྲགས། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེས་སླར་དབུ་འབྱར་གྱི་དོགས་ནས་དཔག་ཚད་གཅིག་ཙམ་དུ་དོར་བ། སློབ་དཔོན་བཅུད་ལེན་སྒྲུབ་པས་སྐུ་ལུས་དང་དབུ་རྡོ་རུ་གྱུར་ཅིང་སླར་རིམ་གྱིས་དབུ་དང་སྐུ་གཉིས་ཀ་མ་ཉམས་པར་ལོ་རེ་བཞིན་ཇེ་ཉེ་ཇེ་ཉེར་སོང་ནས་མཐར་སྐུ་ལུས་ལ་འབྱར་ནས་སློབ་དཔོན་རང་ཉིད་ཞལ་བཞུགས་དུས་ལྟར་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་མཛད་པར་གྱུར་བར་གསུངས། མཐར་སྐུ་ཚེ་བསྲིངས་ཏེ་དགུང་ལོ་དྲུག་བརྒྱ་བཞུགས་པར་གྲགས། མདོ་སྔགས་གང་གི་ཆ་ལའང་སྟོན་པ་གཉིས་པ་ལྟ་བུར་གྱུར། ཁྱད་པར་དུ་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པའི་དགོངས་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མང་དུ་བསྐྲུན་པ་ནི། ཐུན་མོང་བའི་བསྟན་བཅོས་དམངས་ལ་གདམས་པ་སྐྱེ་བོ་གསོ་ཐིགས། མཛངས་བློན་ལ་གདམས་པ་ཤེས་རབ་བརྒྱ་པ། ས་བདག་ལ་གདམས་པ། དབུ་མ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ། གཞན་ཡང་རྩིས་དང་། གསོ་བ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ནང་རིག་པའི་གནས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ལ། ལྟ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དབུ་མ་རིགས་ཚོགས་དྲུག སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ལུང་གིས་སྟོན་པ་མདོ་ཀུན་ལས་བཏུས། རྟེན་ཁྱིམ་པའི་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་བཤེས་སྤྲིངས། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས། སྔགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ལྟ་སྤྱོད་མདོར་བསྡུས་པ་རྒྱུད་ཀུན་ལས་བཏུས་སོགས་མང་པོ་མཛད་ཅིང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དབུ་མ་པའི་ལྟ་བ་སྲོལ་འབྱེད། འདི་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་བདུད་བརྩིས་ཉེ་བར་བསྐྱེད་པའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་བྱོན་པ་ལས། གཙོ་བོར་གྱུར་པ་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་རྣམས་པ་བཞི་སྟེ། ཤཱཀྱ་མི་ཏྲ། ནཱ་ག་བོ་དྷི། ཨཱརྱ་དེ་བ། མ་ཏིངྐ་པ། ཉེ་བའི་ཐུགས་སྲས་གསུམ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བསྐྱངས། ལེགས་ལྡན་འབྱེད། སློབ་དཔོན་དཔའ་བོ་བཅས་བདུན་དུ་གྲགས། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་ཟླ་དང་བྲལ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་ཨཱརྱ་དེ་བ་སྟེ་འཕགས་པ་ལྷ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ལ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་གཉིས་དང་གཞུང་ཕྱི་མོའི་དབུ་མ་པར་ཡང་གྲགས། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྐུའི་ཆ་བྱད་ནི་ཞབས་གཡོན་བརྐྱངས་ཤིང་ཕྱག་གཉིས་ཆོས་འཁོར་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། དབུའི་སྟེང་དུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོས་ཕུལ་བའི་སྦྲུལ་གྱི་གདེངས་ཀ་བདུན་གྱིས་བརྒྱན་ནས་བཞུགས་པའོ།

(༢༠) ཐོགས་མེད། རྒྱལ་བས་ལུང་གིས་ཟིན་པའི་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ནི་འཛམ་གླིང་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་དང་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཚན་གཅིག་ཡིན། དེ་ཡང་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་འོག་ཏུ། ལོ་ནི་དགུ་བརྒྱ་ལོན་པ་ན། ཐོགས་མེད་ཅེས་བྱའི་དགེ་སློང་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ནི་དོན་ལ་མཁས། མདོ་སྡེ་ངེས་དོན་དྲངས་པའི་དོན། རྣམ་པ་མང་པོ་རབ་ཏུ་འབྱེད། འཇིག་རྟེན་རིག་པ་སྟོན་བདག་ཉིད། གཞུང་འབྱེད་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་འགྱུར། ཞེས་གསལ་བར་ལུང་བསྟན་པ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ཉམས་པ་གསོ་ཕྱིར་དུ་སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་དགུ་བརྒྱ་ཙམ་དང་དུས་རབས་བཞི་པ་ལྔ་པའི་མཚམས་སུ་བྱོན། དེ་ཡང་རྒྱ་གར་དུ་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་པ་ལ་དགྲ་ལན་གསུམ་དུ་བྱུང་བའི་ཐ་མའི་ཚེ་ན་བྲམ་ཟེ་མོ་གསལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནང་པའི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ། སྔོན་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བྱང་ཆུབ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ། རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་གསོ་བའི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་བསམ་པ་ལ། བསྟན་པའི་རྩ་བ་མངོན་པ་ནི་དགྲ་ལན་གསུམ་གྱིས་བསྣུབས་པས། བདག་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་སུ་སོང་བས་བསྟན་པ་གསོ་བར་མི་ནུས་མོད། བུ་ཞིག་བསྐྱེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་སྤེལ་དུ་འཇུག་སྙམ་ནས་རྒྱལ་རིགས་དང་འདུས་པས་ཐོགས་མེད་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་འདུས་པས་དབྱིག་གཉེན་འཁྲུངས་སོ། འཁྲུངས་མ་ཐག་ནས་ལྕེ་ལ་གི་ཝང་གི་ཨ་ཡིག་འབྲི་བ་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣོ་བའི་ཆོ་ག་རྣམས་བྱས། ཡིག་རྩིས་དང་། བྲམ་ཟེའི་རིག་བྱེད་སོགས་རིག་གནས་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་ནི་ཡུམ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསླབས། ཆེར་སྐྱེས་པའི་ཚེ་ཕའི་ལས་གང་ཡིན་ཞུས་པས། ཡུམ་གྱིས་ཁྱོད་ཕའི་རིགས་སྐྱོང་བའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་མིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཉམས་པ་སེམས་ཀྱིས་མ་ཟོད་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་བློ་སྦྱོང་ལ་བསྟན་པ་དར་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་གཅུང་པོ་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཁ་ཆེའི་སློབ་དཔོན་འདུས་བཟང་གི་དྲུང་དུ་བྱོན། གཅེན་པོ་ཐོགས་མེད་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། དགེ་ཚུལ་དང་། དེ་ནས་བསྙེན་པར་རྫོགས་ཏེ། སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་སྦྱང་ནས་ལོ་རེ་ཚིགས་བཅད་ཁྲི་བཅུ་རེའི་ཚིག་དང་དོན་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གནང་། འོན་ཀྱང་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་སྡེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦས་དོན་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་རིམ་པ་རྣམས་རྟོགས་དཀའ་བར་བྱུང་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནམ་ཞིག་ན་རྙེད་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དེ་འབའ་ཞིག་ཐུགས་སུ་བཅངས་ནས། དེའི་རྒྱུ་ཚོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་དུ་མ་ལ་འབད། དེ་ནས་སྔགས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ཞིག་ལས་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་དབང་ཞུས་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཞུགས་ཏེ། ལྷག་པའི་ལྷ་གང་ལ་འབྲེལ་ཆེ་བ་དང༌། གང་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ན་བྱིན་རླབས་མྱུར་བ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར། མེ་ཏོག་དོར་བས་ན། མེ་ཏོག་བྱམས་པའི་དབུ་ལ་བབས་སོ། དེ་ནས་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་བསྟན་པ་དར་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས་རི་བོ་བྱ་རྐང་གི་ཕུག་ཏུ་བྱོན་ཏེ་ལོ་གསུམ་དུ་བསྒྲུབས་པས་མཚན་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཐོང་བས། ཐུགས་སྐྱོ་སྟེ་ཕྱིར་ཐོན་པ་ན་རྒན་པོ་ཞིག་ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མས་ལྕགས་ཀྱི་སྡོང་པོ་ལ་བརྡར་ཏེ་ཁབ་བཟོ་བ་མཐོང་ནས། འདི་ལ་ཁབ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེས་དྲིས་པས། དེས་ན་རེ། སྙིང་སྟོབས་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡིས། བསྒྲུབས་ན་མི་འགྲུབ་ཅི་ཡང་མེད། དཀའ་ཡང་བརྣག་པ་མ་དོར་ན། རི་བོ་རྣམས་ཀྱང་ཐལ་བར་རློག ཅེས་ཟེར་བས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་དགོས་པར་དགོངས་ནས་སླར་ཡང་ལོ་གསུམ་བཞུགས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་པ་ན་ཆུ་ཐིགས་ཀྱིས་བྲག་ཟད་པ་གཟིགས་ནས་བརྩོན་པས་བསྐུལ་ཏེ་སླར་ལོ་གསུམ་བཞུགས་ནས་ཕྱིར་ཐོན་པ་ན་བྲག་གི་ངོས་ལ་བྱའི་ཚང་བཅས་ཏེ། སྔ་དྲོ་ཕྱིར་འཕུར་བ་དང་། དགོང་མོ་ཚང་དུ་ལོག་ཡོང་བའི་ཚེ་བྲག་ངོས་ལ་གཤོག་པ་རེག་ཙམ་བྱས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་སྲ་བའི་བྲག་ཀྱང་ཟད་པཪ་གཟིགས་ནས། ངའི་བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་ངོ་སྙམ་སྟེ། སླར་ལོ་གསུམ་མཚམས་དམ་པོར་བཅད་དེ་བསྒྲུབས་སོ། དེ་ལྟར་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་བསྒྲུབས་ཀྱང་•འགྲུབ་པའི་མཚན་ལ་མ་ཐོན་པས། ཐུགས་སྐྱོ་སྟེ་ཕྱིར་ཕེབས་པས་ན། ཁྱི་མོ་སྨད་འབུས་གཞིག་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཟུག་པ་ཞིག་གཟིགས་པས། སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད་པ་ཞིག་ལྷག་པར་སྐྱེས་ཏེ། འབུ་རྣམས་བསལ་ན་འབུ་འཆི། མ་བསལ་ན་ཁྱི་འཆི་བར་འདུག་པས། གྲོང་ཁྱེར་ཨཙེནྟ་ཞེས་བྱ་བར་ཕྱིན་ཏེ་གསེག་ཤང་གཏའ་མར་བཞག་ནས་གསེར་གྱི་སྤུ་གྲི་གཡར་ཏེ་རང་གི་ལུས་ལས་ཤ་བཅད་ནས། དེར་འབུ་རྣམས་ལག་པས་བླངས་ནས་འཆི་བར་དོགས་ཏེ་སྤྱན་བཙུམ་ནས་འབུ་ལྗགས་ཀྱིས་བླང་བར་བརྩམས་པའི་ཚེ། ཅི་ཡང་མ་རྙེད་པས། གཟིགས་པ་ན། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོ་གཟི་འོད་འཕྲོ་བ་ཞིག་གཟིགས་པས། གཟིགས་ནས་ཀྱང་ཡུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱེ་མ་ཡབ་གཅིག་བདག་གི་སྐྱབས། ངལ་བརྒྱས་འབད་ཀྱང་འབྲས་མ་མཆིས། ཅི་ཕྱིར་ཆཪ་སྤྲིན་རྒྱ་མཚོའི་དཔུང་། གདུང་བས་བསྲེགས་ཏེ་སྐོམ་ཚད་འབེབས། བདག་གིས་དེ་ཙམ་བསྒྲུབས་ཀྱང་རྟགས་ཙམ་ཀྱང་མ་བྱུང་བ་ཐུགས་རྗེ་རེ་ཆུང་ཞེས་ཞུས་པས། རྗེ་བཙུན་གྱིས་ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོས་ཆར་ཕབ་ཀྱང་། ས་བོན་མི་རུང་མི་འཁྲུངས་ལྟར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱོན་གྱུར་ཀྱང་། སྐལ་བ་མེད་པས་བཟང་མི་མྱོང་། ང་དང་པོ་ནས་ཡོད་དེ་ཁྱོད་རང་གི་སྒྲིབ་པས་མ་མཐོང་ལ། ད་ལྟ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པས་ལས་སྒྲིབ་དག་ནས་ང་མཐོང་བ་ཡིན། ཡིད་མ་ཆེས་ན་ཁྱོད་རང་གི་ཕྲག་པར་ཁུར་ལ་གཞན་ལ་སྟོན་ཅིག་གསུངས་པ་ལྟར་བསྟན་པས་མཐོང་བ་མ་བྱུང་བས་དེར་ཡིད་ཆེས། ཁྱོད་ཅི་འདོད་གསུང་བ་ལ་ཐེག་ཆེན་དར་བར་ཞུ་འཚལ་ཞེས་ཞུས་པས། ངའི་ཆོས་གོས་ལ་འཇུས་ཤིག་གསུངས་ནས་དགའ་ལྡན་དུ་བྱོན་ཏེ་ལྷའི་གྲོ་སྐད་གཅིག་གམ་མི་ལོ་ལྔ་བཅུར་བཞུགས་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཐའ་ཡས་པ་གསན། ལྷག་པར་གདུལ་བྱའི་དོན་དུ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཪིན་པོ་ཆེའི་སྦས་དོན་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ཆ་ཚང་བར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པར་ཞུས་པས། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོ་དེ་དག་གི་དོན་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་མངོན་རྟོགས་རྒྱན། མདོ་སྡེ་རྒྱན། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད། ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད། རྒྱུད་བླ་མ་སྟེ་བྱམས་པའི་ཆོས་ལྔ་གསུངས་སོ། སླར་མི་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་འགྲོ་དོན་མཛད། བྱམས་པའི་ཆོས་ལྔ་ཡི་གེར་བཀོད། དེའི་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་ས་ཡི་དངོས་གཞི། གཞི་བསྡུ་བ། རྣམ་གྲངས་བསྡུ་བ། རྣམ་པར་བཤད་པའི་སྒོ་བསྡུ་བ། ། རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བ་བཅས་ས་སྡེ་ལྔ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྡོམ་ཐེག་བསྡུས་དང་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་བའི་སྡོམ་མངོན་པ་ཀུན་བཏུས་བཅས་སྡོམ་རྣམ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མང་དུ་མཛད་དེ་སེམས་ཙམ་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་ཕྱེ། སྐུ་ཚེའི་དཀྱིལ་དུ་རྒྱ་གར་ནུབ་ཕྱོགས་ཨོ་རྒྱན་དང་། རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་དར་སྤེལ་དང་། ལྷ་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་ཆོས་གཞི་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་གསར་དུ་བཙུགས། སློབ་མ་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོ་ཡོདད། སྐུ་ཚེའི་སྨད་དུ་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཙམ་རིང་རྒྱ་གར་ཡུལ་དབུས་ན་ལེན་དྲ་དགོན་པའི་མཁན་པོ་མཛད་དེ་བཞུགས། མཐར་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་པར་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་སྐུའི་བཀོད་པ་བསྡུས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། སློབ་དཔོན་འདི་ལ་སློབ་མ་བསྟན་པ་འཛིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་ཅིང། སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་བསྟན་པའི་བདག་པོར་གྱུར་པ་ནི་མཁས་མཆོག་དབྱིག་གཉེན་ཡིན་ཞིང་འདི་གཉིས་ལ་འཛམ་གླིང་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་དྲུག་ལས་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་གཉིས་ཞེས་ཞུའོ།

འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་སྐུའི་ཆ་བྱད་ནི། དགུང་གྲངས་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་བཞུགས་ཀྱང་བཅུ་དྲུག་ན་ཚོད་དུ་གྱུར་པ་སྐུ་གཞོན་ཤ་ཆགས་ཤིང་ཞབས་གཡས་བརྐྱངས་ཏེ་ཕྱག་གཡས་སྐྱབས་སྦྱིན་གཡོན་གླེགས་བམ་འཛིན་པ། མདུན་གྱི་སྤྲིན་གསེབ་ཏུ་བྱམས་མགོན་བཞུགས་པའོ།

མགོན༌པོ༌ཀླུ་སྒྲུབ༌དང༌སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་གཉིས་ལ་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་ཞུ་ཞིང་། ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་ལྟ་སྤྱོད་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་གསར་དུ་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལྟ་བ་དང་། ཐོགས་མེད་ཀྱིས་སེམས་ཙམ་པའི་ལྟ་བ་སྲོལ་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྒྱས་པར་བྱས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ལ་ཐེག་དམན་དང་ཐེག་ཆེན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ཕལ་ཆེར་མ་ཉམས་པར་གནས་པས་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་མི་དགོས་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ནི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་འདས་ནས་རིང་པོཪ་མ་སོང་བར་མི་ཡུལ་དུ་ཉམས་ནས་ཡུན་རིང་པོའི་བར་མ་དར། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལྷ་དང་ཀླུ། དྲི་ཟ། སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དུ་དྲངས་ནས་དེ་དག་གི་ཆོས་གནས་སུ་གྱུར། འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལའང་དགྲ་ལན་མང་པོ་བྱུང་སྟེ། ཕལ་ཆེར་ནུབ། ཕྱིས་ལྷ་དང་ཀླུ་སོགས་ཡུལ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ནས་མི་ཡུལ་དུ་གདན་དྲངས་ཤིང་ཁྱད་པར་ཀླུའི་ཡུལ་ནས་བྱུང་བ་མང༌། དེའི་ཚེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྙན་པས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས། ཉན་ཐོས་པ་དག་གི་བློར་མ་ཤོང་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐུར་བ་བཏབ་པས། ཀླུ་སྒྲུབ་དང་ཐོགས་མེད་གཉིས་རིམ་པར་བྱོན་ཏེ། དབུ་སེམས་ཀྱི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་པ་ཡིན། ཤིང་རྟའི་དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་ནི། མི་ཡང་ཐར་དཀའ་བའི་ལམ་ཆུང་དེ་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཐར་ཐུབ་པ་བཟོས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན།

(༢༡) རྒྱལ་བ་གཉིས་པ། རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ནི་རྗེ་བཙུན་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་འཇམ་མགོན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཤར་ཙོང་ཁ་པ་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་དཔལ་ཞེས་མཚན་སྙན་སྲིད་ཞིའི་ཁྱོན་དུ་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ཡིན་ཞིང་། རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདི་ལ་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཞེས་མཚན་གསོལ་བ་དེ་ཡང་། སྙིགས་མའི་དུས་འདིར་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ། ཐུབ་དབང་རང་ཉིད་དངོས་སུ་བྱོན་པ་དང་སྒོ་ཀུན་ནས་མཚུངས་པའི་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་གཞན་དྲིང་མི་འཇོག་པས། བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཉིན་མོའི་དཔལ་ལྟར་ཆེས་ཆེར་གསལ་བར་མཛད་པས། རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་ལྷམ་མེར་གསལ་བ་ཡིན།

རྗེ་བཙུན་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་དཔལ་གྱི་ཞབས་ནི་གངས་ཅན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་རྩེ་དཔལ་མཉམ་མེད་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་ལུགས་ཀྱི་སྲོལ་གཏོད་པ་པོ་ཡིན་ཞིང་། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདི་ནི་མདོ་རྒྱུད་གསུང་རབ་དུ་མ་ནས་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་གདམས་ངག་འབོགས་པའི་རྒྱལ་པོ་ལས། མ་འོངས་དུས་ཀྱི་སྙིགས་མ་ལས། འབྲི་དང་ལྡན་གྱི་ས་མཚམས་སུ། དགེ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོན་པ་འདེབས། བློ་བཟང་རྒྱལ་བའི་མཚན་ཡང་འབྱུང་། འཁོར་ནི་རྣམ་བཞི་རབ་བསྡུས་ནས། སྟོན་པའི་མདོ་བཞིན་གསུང་སྒྲོག་པ། ལྷ་ཁང་ཀ་བ་ཤིང་ལོ་ཅན། ང་ཡི་སྐུ་གཟུགས་རྣམ་གཉིས་ལ། དབུ་རྒྱན་འབུལ་ཞིང་མཆོད་པར་བྱེད། ཅེས་དང་གཞན་ཡང་རྒྱུད་སྡེ་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་སོགས་ལས་ལུང་གསལ་བར་བསྟན་པ་དེ་ནི་མདོ་སྨད་ཀྱི་དགེ་བཅུ་ཚང་བའི་ས་ཆ་ཤར་ཙོང་ཁ་ཞེས་གྲགས་པའི་ཡུལ་འདིར། བོད་ཀྱི་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་མེ་བྱ་ལོ་སྟེ། སྤྱི་ལོ་ ༡༣༥༧ ལོར་ཡབ་ཀླུ་འབུམ་དགེ་དང་ཡུམ་ཤིང་བཟའ་ཨ་ཆོས་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ངོ་མཚར་ལྡན་པའི་མཚན་ལྟས་དུ་མ་དང་བཅས་ཏེ་སྐུ་བལྟམས། ལྟེ་བ་བཅད་པའི་ཁྲག་ལས་ཙན་དན་དཀར་པོའི་སྡོང་བོ་ཞིག་སྐྱེས་པའི་འདབ་མ་རེ་ལ་རྒྱལ་བ་སེང་གེའི་ང་རོའི་སྐུ་རེ་ཡོད་པ་འབུམ་ཚོ་གཅིག་བྱུང་བ་སྙིང་པོར་བྱས་ནས་མཆོད་རྟེན་དུ་བྱས་པ་ལ་ད་ལྟ་སྐུ་འབུམ་དུ་གྲགས་སོ་ཞེས་གསུངས། ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ལ་སྲས་དྲུག་ཡོད་པ་ལས་ཁོང་ནི་སྲས་བཞི་པ་ཡིན། དགུང་ལོ་གསུམ་གྱི་ཐོག་ཀརྨ་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་པ་རོལ་པའི་རྡོ་རྗེའི་དྲུང་དུ་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་ནས་མཚན་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོར་གསོལ། དགུང་ལོ་བདུན་པར། ཤར་ཕྱོགས་རིག་པའི་དཔའ་བོ་ཆོས་རྗེ་དོན་གྲུབ་རིན་ཆེན་པས་མཁན་པོ་དང་། གཞོན་ནུ་བྱང་ཆུབ་༡ ཀྱིས་སློབ་དཔོན་མཛད་དེ། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་ནས་མཚན་བློ་བཟང་གྲགས་པ་ཞེས་གསོལ་བར་མཛད། བླ་མ་དམ་པ་འདི་ཉིད་ལས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གདམས་པ་མང་པོ་གསན་པ་དང་། བླ་མ་འདིས་དབུས་སུ་འབྱོན་པའི་གྲོགས་ལྡན་མཐུན་རྐྱེན་ཡང་ལེགས་པར་མཛད་པས་བཀའ་དྲིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་བླ་མ་ཞིག་ཡིན། དེ་ནས་དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་ལ་དབུས་གཙང་དག་པའི་ཞིང་དུ་བྱོན། སྔ་རྗེས་སུ་འབྲི་གུང་། ཚལ། སྙེ་ཐང་། སྐྱོར་ལུང་། དགའ་གདོང༌། ཟོལ་ཕུ། བདེ་བ་ཅན། གསང་ཕུ། ས་སྐྱ། སྣར་ཐང་། ཞྭ་ལུ། རྩེ་ཐང་སོགས་སུ་ཕེབས་ཏེ། མཁན་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན་པ་དང་། སྤྱན་སྔ་བ་རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། ལོ་ཙཱ་བ་མཁན་ཆེན་རིན་ཆེན་རྣམ་རྒྱལ། རྗེ་བཙུན་རེད་མདའ་བ། བླ་མ་བསོད་ནམས་གྲགས་པ། ལྷོ་བྲག་གྲུབ་ཆེན་སོགས་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པའི་བླ་མ་བཅུ་ཕྲག་མང་པོ་བསྟེན་ཏེ་རིག་པའི་གནས་མཐའ་དག་དང་ཕར་ཕྱིན། ཚད་མ། འདུལ་བ། མཛོད། དབུ་མ་སོགས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གྱི་ཉམས་བཞེས་མཐར་ཕྱིན་པ་མཛད་དེ་གྲྭ་བསྐོར་དུ་མར་མཛད། རྗེ་བཙུན་འཇམ་དབྱངས་ཡོངས་འཛིན་དུ་བསྟེན་ནས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་དཀའ་གནད་ཕྲ་ཟབ་མཐའ་དག་ཐུགས་སུ་ཆུབ། འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་དང་མཁས་བཙུན་བཟང་གསུམ་ཀི་མཁས་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས་ཏེ་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་དག་ཐེར་ནན་ང་མཛད། ཐུབ་བསྟན་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར། སྐུ་ཚེའི་སྨད་དུ། ༡ རྫིང་ཕྱིའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་། རྟེན་གཙོ་རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་སྐུ་བརྙན་ཞིག་གསོ་ལེགས་པར་མཛད་པ་དང་། ༢ གཉལ་གྱི་ལུང་རར་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བ། ༣ སྤྱི་ལོ་ (༡༤༠༩) ལོར་ལྷ་ལྡན་ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་བཙུགས་པ། ༤དགའ་ལྡན་སྒྲུབ་མཆོད་སྤེལ་བ་བཅས་ཀུན་གྱིས་བསྔགས་པར་འོས་པའི་མཛད་པ་ཆེན་པོ་བཞི་སྤེལ་བ་དང་། སྤྱི་ལོ་ (༡༤༠༩) བོད་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ས་གླང་ལོར་འབྲོག་རི་བོ་ཆེར་དགའ་ལྡན་དགོན་པ་བཏབ་སྟེ། མདོ་སྔགས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་བསྟན་པའི་ཆུ་འགོ་བཙུགས། ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་ཀྱི་གཞུང་གི་དགོངས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བཀྲལ་བ་དང་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་ལྟ་བ་གངས་ཅན་ཞིང་དུ་སྲོལ་ཕྱེ་ནས། གངས་ཅན་གྲུབ་མཐའི་ཡང་རྩེ་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའམ་ཞྭ་སེར་ཅོད་པན་འཆང་བའི་རིང་ལུགས་གསལ་བ་དང་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡོངས་རྫོགས་འགལ་བ་མེད་པར་ཟུང་འབྲེལ་དུ་གང་ཟག་གཅིག་གིས་གདན་ཐོག་གཅིག་ལ་ཉམས་ལེན་བྱེད་ཆོག་པའི་གདམས་ངག་«ལམ་རིམ་ཆེན་མོ» དང་«སྔགས་རིམ་ཆེན་མོ>སོགས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ཆེན་པོ་པོ་ཏི་བཅུ་ཕྲག་ཟུང་ལ་ཉེ་བ་ལྗགས་རྩོམ་དང་དག་ཐེར་ནན་ཏན་མཛད། སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན་དང༌། མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་། རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་སོགས་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པའི་བུ་སློབ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་བསྐྱངས་པ་སོགས་བསྟན་པ་དང༌། འགྲོ་བའི་དོན་རླབས་པོ་ཆེ་མཛད་ནས་སྤྱི་ལོ་ (༡༤༡༩) བོད་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ས་ཕག་ལོར། སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་དར་མ་རིན་ཆེན་ལ་སྐུ་བེར་དང་དབུ་པཎ་གནང་སྟེ་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དོན་གྱིས་གོ་བར་མཛད། གསུང་གི་ཐ་མ་སྩལ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས། དེའི་ཕྱི་ལོའི་ཧོར་ཟླ་བཅུ་པའི་འདས་ཆོས་ནས་བཟུང་སྟེ་དེང་སང་གི་བར་དུ་དགའ་ལྡན་ལྔ་མཆོད་ཆེན་མོ་ཞེས་ཧོར་ཟླ་བཅུ་པའི་ཉེར་ལྔ་རྒྱ་བོད་ཧོར་སོག་གི་སེར་སྐྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་དཀར་ལ་བརྩོན་ཞིང་མཆོད་འབུལ་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ཡིན། རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མ་ཁྱབ་པ་ཞིག་ཡིན་པས། འདིར་རགས་བསྡུས་ཙམ་བྲིས་པ་ལས་འགངས་ཆེ་བ་རྣམས་གཞུང་གཞན་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དད་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ།

(༢༢) ཡབ་སྲས། སྐབས་འདིར་ཡབ་ནི་ཤཪ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་ཞབས་དང་། སྲས་ནི་རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་སློབ་མ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཞིག་མཆིས་པ་ལས་འདིར་གཙོ་བོ་རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན་དང་མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་རྣམ་གཉིས་བཅས་གསུམ་ལ་རྗེ་ཡབ་སྲས་གསུམ་ཞུ་ཞིང་། དེ་ཡང་རྗེའི་སློབ་མ་ཤེར་འབྱུང་བློ་གྲོས་ཀྱིས། གངས་ཅན་ཞིང་འདིར་གཙུག་རྒྱན་ཙོང་ཁ་པ། དངོས་སྟོབས་རིག་པའི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་ཚབ་རྗེ། མདོ་སྔགས་བསྟན་པའི་བདག་པོ་མཁས་གྲུབ་རྗེ། རྒྱལ་བ་ཡབ་སྲས་གསུམ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། ཞེས་པ་ལས་ཡབ་སྲས་ཀྱི་མཚན་ཐོགས་པ་ཡིན་པར་གསུངས།

ཡབ་སྲས་གསུམ་གྱི་སྐུའི་ཆ་བྱད་ནི། གཙོ་བོ་དཀྱིལ་དུ་བཞུགས་པ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བཞུགས་སྟངས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་། ཕྱག་གཉིས་ཆོས་འཁོར་ཕྱག་རྒྱ་ལ་མེ་ཏོག་ཨུཏྤལའི་ཡུ་བ་བཟུང་བ། འདབ་མ་སྙན་ཐད་ནས་ཁ་ཕྱེ་བའི་སྟེང་དུ་གཡས་ཤེས་རབ་རལ་གྲི་དང་། གཡོན་གླེགས་བམ་བསྣམས་པ། སྐུ་ལ་ཆོས་གོས་ངུར་སྨྲིག་ཀླུབས་པ། དབུ་ཞྭ་གསེར་མདོག་རྩེ་མོ་མཐོ་བ། སྐུ་མདོག་དཀར་ལ་དམར་བའི་མདངས་ཆགས་པ། ལང་ཚོ་རྒྱས་ཤིང་འོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་དབུས་ན་བཞུགས་པའོ། གཙོ་བོའི་གཡས་སུ་བཞུགས་པ་རྒྱལ་ཚབ་རྗེ་ཅུང་ཟད་བགྲེས་པའི་རྣམ་པ་ཞི་ཞིང་དུལ་བའི་ཉམས་ལྡན། སྙིང་རྗེའི་སྤྱན་གྱིས་འགྲོ་ལ་གཟིགས་པ་ཞབས་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དང་ཕྱག་གཡས་ཆོས་འཆད་དང་གཡོན་མཉམ་གཞག་གི་སྟེང་ན་བྱང་ཆུབ་ལམ་གྱི་རིམ་པའི་གླེགས་བམ་བསྣམས་པ་ཆོས་གོས་གསུམ་དང་དབུ་ཞྭ་གསེཪ་མདོག་གསོལ་བའོ། གཙོ་བོའི་གཡོན་དུ་བཞུགས་པ་མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་ནི། ཕྱག་གཡས་ཆོས་འཆད་དང་གཡོན་མཉམ་གཞག་གི་སྟེང་ན་སྔགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རིམ་པའི་གླེགས་བམ་བསྣམས་པ། ལང་ཚོ་དར་ལ་བབས་པ། ཅུང་ཟད་ཁྲོས་- པའི་ཉམས་ཅན་གྱི་སྤྱན་ཧུ་རེར་གཟིགས་པ་སྨིན་མཚམས་སུ་ཁྲོ་གཉེར་གསུམ་ཡོད་པ། རྗེའི་བསྟན་པ་ལ་ལོག་སྨྲའི་རྒོལ་ངན་མཐའ་དག་འཇོམས་པའི་ཚུལ་དུ་རྩོད་པའི་འགྱིང་ཉམས་དང་ལྡན་པ། དབུ་ཞྭ་གསེར་མདོག་ཅན་ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་འཆང་བའོ། ཡབ་སྲས་གསུམ་ཀའི་དབུ་ཞྭ་ནི་པཎ་ཞྭ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན།

(༢༣) ཕྱི་ནང་གི་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༦༠) དང་ (༦༤) ཐོག་གཟིགས།

(༢༤) རབ་འབྱམས། རབ་འབྱམས་ནི་གྲངས་གནས་མཐོ་བ་ཞིག་སྟེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ལ་ནི་རབ་འབྱམས་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། དེ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ལ་ཪརབ་འབྱམས་རྒྱུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། དེ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ལ་རབ་འབྱམས་རྒྱ་མཚོའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས། རབ་འབྱམས་དེ་ལའང་ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཆེ་ཆུང་གསུམ་གསུངས་སོ། འོ་ན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་པའི་ཚད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མངོན་པ་མཛོད་ལས། གླིང་བཞི་པ་དང་ཉི་ཟླ་དང་། རི་རབ་དང་ནི་འདོད་ལྷ་དང་། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྟོང་ལ་ནི། སྟོང་གི་སྤྱི་ཕུད་ཡིན་པར་འདོད། དེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་གཉིས་པ། བར་མའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཡིན་ནོ། དེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་གསུམ་མོ། མཉམ་དུ་འཇིག་ཅིང་བྱུང་བ་ཡིནན། ཞེས་པ་ལྟར་གླིང་གཞི་གླིང་ཕྲན་བརྒྱད་དང་། ཉི་ཟླ་རྒྱུ་སྐར། རི་རབ། འདོད་ལྷ་དྲུག་དང་། བསམ་གཏན་དང་པོ་མན་ཆད་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ལ་སྟོང་དང་པོ་སྟེ། སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་ཟེར་ཞིང་སྟོང་དང་པོའི་འཇིག་རྟེན་དེ་འདྲ་བ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ལ་སྟོང་གཉིས་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་དང་། སྟོང་གཉིས་པའི་འཇིག་རྟེན་དེ་82

འདྲ་བ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ལ་ནི་རབ་འབྱམས་ཞེས་པ་ཡིན་ནོ།

(༢༥) བརྟུལ་ཞུགས། ཐ་མལ་རང་ག་བ་ཅི་འདོད་དུ་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་བརྟུལ་བའམ་མཇུག་སྒྲིལ་ཏེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པའི་གནས་ལ་ཞུགས་པའོ།

(༢༦) བ་དན། མཆོད་རྫས་ཀྱི་བྱེ་བྲག སེར་སྦྲེངས་བསྐྱོད་སྐབས་སེར་མོ་བས་ཕྱར་བྱེད་ཀྱི་དར་ཆའི་གྲས་ཤིག་ཡིན།

(༢༧) གཟུར་གནས། རང་གི་ལུགས་ལ་ཆགས་ཤིང་གཞན་ལུགས་ལ་སྡང་བའི་ཕྱོགས་སུ་མི་ལྷུང་བར་བློ་དྲང་པོར་གནས་པ་ཞིག་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ལྷ་ལས་ཕུལ་བྱུང་གི་བསྟོད་པ་ལས། བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཕྱོགས་མི་འཛིན། སེར་སྐྱ་སོགས་ལ་མི་སྡང་ཡང་། གང་ཞིག་རིག་པར་ལྡན་པའི་ཚིག དེ་ཉིད་སྟོན་པར་འཛིན་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ལག་ཏུ་ལེན་པ་གལ་ཆེའོ།

(༢༨) གྲུབ་མཐའི་དེ་ཉིད། ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའི་ཁྱད་པར་མ་འདྲེས་པར་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དེར་གོ་དགོས།

(༢༩) དམ་པ། ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད་ལས་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། བསྟོད་པས་དགའ་བར་མི་འགྱུར་ལ། སྨད་པས་མི་དགར་མི་འགྱུར་ཞིང་། རང་གི་ཡོན་ཏན་ལེགས་གནས་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། ཞེས་སོ།

(༣༠) རྙེད་པ། སྐབས་འདིཪ་ནོཪ་རྫས་སོགས་འབུལ་བའི་རིགས་ལེན་ཐབས་ལ་གོའོ།

(༣༡) བཀུར་སྟི། སྐབས་འདིར་གུས་བཀུར་ཞབས་ཏོག་ཡོང་ཐབས་བྱེད་པ་ལ་གོ་བ་ཡིན།

(༣༢) ཆིགས་སུ་བཅད་པ། སྐབས་འདིར་རང་གི་གཏམ་དང་སྙན་གྲགས་འཕེལ་ཐབས་བྱེད་པར་གོ་བ་ཡིན།

(༣༣) གྲོལ་བ། གྲོལ་བ་ནི་ཐར་པ་སྟེ། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་ཐར་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ནི་ཐར་པ་ཡིན།

(༣༤) གང་ཟག གང་ཟག་ནི་ཁམས་གསུམ་སོ་སོའི་རྟེན་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་སོ། བདག་དང་ང་དང་གང་ཟག་སྐྱེས་བུ་རྣམས་དོན་གཅིག་ཡིན། བཅིངས་འགྲོལ་དང་ལས་འབྲས་སོགས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་གི་འཇོག་ཚུལ་ལ་ཕྱི་ནང་མི་མཐུན་ཞིང་། རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་པོ་ཡང་འདོད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཞིག་ཡོད་པ་གཤམ་དུ་གསལ་ཡང་། རང་སྡེའི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་རྟེན་སའི་ལུང་ནི། མདོ་ལས། ཇི་ལྟར་ཡན་ལག་ཚོགས་རྣམས་ལ། བརྟེན་ནས་ཤིང་རྟར་བརྗོད་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་རྣམས་བརྟེན་ནས། ཀུན་རྫོབ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། ཞེས་གསུངས་པ་འདིར་བྱེད་པ་ཁྱད་མེད་ཀྱང་ཚིག་གི་ནུས་པ་འདོན་ལུགས་ཀྱིས་འཇོག་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་བྱུང་། འོན་ཀྱང་སྤྱིར་ཐུན་མོང་བའི་ལུགས་སུ་བྱས་ན། རང་གི་གདགས་གཞི་ཕུང་པོ་བཞིའམ་ལྔའི་ཚོགས་པ་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་ང་ཙམ་དེ་གང་ཟག་གི་མཚན་གཞིར་འཇོག་པ་དང༌། དེ་ཡང་གདགས་གཞི་ཕུང་པོ་བཞིའམ་ལྔ་ཞེས་གདམ་ངའི་ཚིག་སྦྱར་བའི་དགོས་པ་ནི་གཟུགས་མེད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་གང་ཟག་ཏུ་བསྡུ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན།

(༣༥) བདག་མེད་པའི་ལྟ་བ། དེ་ནི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་ཟེར་ཏེ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ངར་འཛིན་ལྷན་སྐྱེས་དང་ཕུང་པོ་བདེན་འཛིན་འདི་གཉིས་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་གཉིས་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་བདག་འཛིན་འདི་གཉིས་མ་བཟློག་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཟློག་པའི་ཐབས་གཞན་མེད་དེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ཇི་སྲིད་ཕུང་པོར་འཛིན་ཡོད་པ། དེ་སྲིད་དེ་ལ་ངར་འཛིན་ཡོད། ངར་འཛིན་ཡོད་ན་ཡང་ལས་ཏེ། དེ་ལས་ཡང་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། དེས་ན་རྨོངས་པ་མ་རིག་པ་དེ་གཉིས་སྤོང་བའི་གཉེན་པོར་ཤེས་རབ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ཞིང་། ཤེས་རབ་དེ་གང་ཞེ་ན་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ཡིན་ཏེ། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། ཡུལ་ལ་བདག་མེད་མཐོང་ན་ནི། སྲིད་པའི་ས་བོན་འགག་པར་འགྱུར། ཞེས་གསུངས། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ལ་ཡང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་གཉིས་ཡོད། འདི་གཉིས་ལ་རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་པོ་ཡང་རྟོགས་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པས། ཞིབ་ཕྲ་གཤམ་དུ་གསལ་བས་དེར་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༦) ཟབ་མོའི་ལྟ་བ། འདི་ཡང་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་གོ་བ་ཡིན་པས་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༥) ལ་གཟིགས།

(༣༧) བྱམས་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་བདེ་བ་དང་ཕྲད་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པའི་སེམས་བྱུང་ཞིག་ཡིན། བྱམས་པ་ལ་གོམས་པར་གྱུར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་མ་ལུས་པ་རང་རྒྱུད་དུ་སྐྱེ་བར་གྱུར། དེ་ཡང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་བྱུང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་སྙིང་རྗེ་ལས་བྱུང་། དེ་བྱམས་པ་ལས་བྱུང་བས། བྱམས་པ་སྒོམ་པ་ཤིན་ཏུ་གནད་ཆེའོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་དམིགས་ཡུལ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བའི་སེམས་ཅན་དུ་མཚུངས་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་ནི་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་ལས་བྲལ་འདོད་དང་བྱམས་པ་ནི་དེ་དག་བདེ་བར་འགོད་འདོད་ཀྱི་བློ་དེ་ཡིན།

(༣༨) བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས། སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕངས་ལ་དམིགས་ཤིང་། རང་གི་གྲོགས་རྫོགས་བྱང་དོན་གཉེར་གྱི་འདུན་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་གྱུར་པའི་ཐེག་ཆེན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རིག་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། ཅེས་གསུངས་སོ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ལ་དབྱེ་སྒོ་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་། ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་སོ། དང་པོ་ནི། སྤྱོད་པ་ཉམས་ལེན་གྱི་བྱ་བས་དངོས་སུ་ཟིན་པ་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་གཉིས་པ་ནི། སྤྱོད་པ་ཉམས་ལེན་གྱི་བྱ་བས་དངོས་སུ་ཟིན་པ་ལ་ལྟོས་དགོས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཡིན། དབྱེ་བ་དེ་གཉིས། དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྟན་ན། དཔེར་ན། ཉི་མ་ལྷ་ས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་འགྲོ་བ་ལ་དང་པོ་ང་ལྷ་སར་གཅིག་འགྲོའོ་སྙམ་པ་ལྟར་དུ། དང་པོ་ངས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཞིག་བྱ་སྙམ་པ་འགྲོ་བར་འདོད་པ་ལྟ་བུ་སྨོན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ལྷ་སར་འགྲོ་བ་དངོས་ཀྱི་འགྲོ་ཆལ་དང་ཁལ་རྟ་སོགས་སྟ་གོན་བྱས་ནས་དངོས་སུ་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་འགྲོ་བ་ལྟར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ། བཟོད་པ་བསྒོམ་པ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པ། བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ། ཤེས་རབ་ལ་བློ་སྦྱང་སྙམ་ནས་ལམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་དངོས་སུ་སློབ་པ་ནི། འགྲོ་བ་དངོས་ལྟ་བུ་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་མདོར་བསྡུས་ན། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སྨོན་པའི་སེམས་དག་ནི། བྱང་ཆུབ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། འགྲོ་བར་འདོད་དང་འགྲོ་བ་ཡི། དྱེ་བྲག་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ལྟར། ༝ དེ་བཞིན་མཁས་པས་འདི་གཉིས་ཀྱི། བྱེ་བྲག་རིམ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། ཞེས་གསུངས་སོ།

(༣༩) སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་ཅིག་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་འདི་ཁོ་ནས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་གཞན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་། ཉོན་མོངས་དེ་དག་གིས་ལས་བསགས། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འཁོར་བར་འཁོར་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མྱོང་བ་འདི་བྱུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། བདག་ཡོད་ན་ནི་གཞན་དུ་ཤེས། བདག་གཞན་ཆ་ལས་འཛིན་དང་སྡང་། འདི་དག་དང་ནི་ཡོངས་འབྲེལ་ལས། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་གྱུར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྲོག་ཆགས་སྲིན་འབུ་ཡན་ཆད་ལ་འབྱུང་བའི་ངའམ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་བདག་འཛིན་དེ་འཁོར་བའི་རྩ་བ་ཡིན་ནོ། འཁོར་བའི་རྩ་བ་བདག་འཛིན་མ་རིག་པ་དེར་ངོས་འཛིན་ཚུལ་ལ་རང་སྡེ་རྣམས་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པ་གཞུང་དངོས་ལས་གསལ་བས་འདིར་མ་བྲིས་སོ།

(༤༠) གནས་ལུགས་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ། འདི་ནི་བདག་མེད་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་གོ་བ་ཡིན་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༥)  ལ་གཟིགས།

(༤༡) ངེས་འབྱུང༌། འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་ཤས་སྐྱེ་བའི་དོན་ཏེ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟ་ཅི་སྲིད་པའི་ཕུན་ཚོགས་གང་ལའང་མི་རྟག་ཅིང་མི་བརྟན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་མཐོང་བ་མཁྲིས་ནད་ཅན་ལ་ཕག་ཤ་མཐོང་བ་བཞིན་ཞེ་མེར་དགོས་པ་ལྟ་བུ་ཡིད་གཏིང་ནས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པའི་གནས་མེད་པར་མཐོང་བ་ཞིག་ལ་ངེས་འབྱུང་བཅོས་མིན་སྐྱེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལས་ཚེ་འདིའི་རྐྱེན་འགའ་ཞིག་གིས་སུན་ཏེ་ཡིད་འབྱུང་བ་ཙམ་ལ་ངེས་འབྱུང་སྐྱེས་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་དྲག་པ་སྟེ། དེ་འདྲའི་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡིད་འབྱུང་བ་སྐབས་རེ་དུད་འགྲོ་ལའང་ཡོད་པའི་ཕྱིར།

(༤༢) སྲིད་པའི་རྩ་བ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་དང་དོན་གཅིག་ཡིན་པས་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༩) ལ་གཟིགས།

(༤༣) རྟེན་འབྲེལ། དབུ་མའི་ལྟ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་བྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ལྔ་སྟེ། གཅིག་དུ་བྲལ་གྱི་གཏན་ཚིགས། རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མའི་གཏན་ཚིགས། ཡོད་མེད་སྐྱེ་འགོག་གི་གཏན་ཚིགས། མུ་བཞི་སྐྱེ་འགོག་གི་གཏན་ཚིགས། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གཏན་ཚིགས་བཅས་ལྔའོ། དེ་དག་གི་ནང་ནས་མཐའ་གཉིས་བསལ་ནས་དབུ་མའི་ལྟ་བ་བརྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པར་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གཏན་ཚིགས་འདི་ལས་ལྷག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རིགས་པའི་རྒྱལ་པོ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེན་མོའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བསྔགས་པ་མཛད། རྟེན་འབྲེལ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་མདོའི་དོན་ནི། མདོ་ལས། འདི་ཡོད་པ་ན་འདི་འབྱུང་། འདི་སྐྱེས་པས་ནི་འདི་སྐྱེ་གང་འདི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་དང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས་ཀྱང་། འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་དཔེར། རིང་པོ་ཡོད་ན་ཐུང་ངུ་བཞིན། འདི་སྐྱེས་པས་ན་འདི་སྐྱེ་སྟེ། མེ་འབྱུང་བས་འོད་བཞིན་ནོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། གང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་ཆ་ཤས་ཚོགས་དགོས་པ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་མ་ཚང་ན་མི་སྐྱེ་ལ་ཚང་ན་ངེས་པར་སྐྱེ་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཡིན་པས་ན། གཞི་གྲུབ་ན་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྩ་ཤེས་ལས། གང་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་མ་ཡིན་པའི། ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཞེས་གསུངས་སོ། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གཏན་ཚིགས་འགོད་ཚུལ་ནི་མྱུ་གུ་ཆོས་ཅན། བདེན་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་སོ། འདི་ལའང་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་སེལ་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་འདི་དག་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། ཐ་སྙད་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། དེས་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་དང་། འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དང༌། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བས། ས་བོན་མ་སྤངས་བར་དུ་མྱུ་གུ་བྱུང་བ་བཞིན། རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་ནི་མ་རིག་པ་མ་སྤངས་ཀྱི་བར་དུ་འཇུག་པས་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བཪ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཁོར་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། དེས་ན་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་གཏན་ཚིགས་འདི་བརྟེན་ནས་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཛིན་པའི་སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་སེལ་ཞིང་རང་བཞིན་མེད་པར་ངེས་པ་རྙེད་ནས། ལྟ་ངན་གྱི་དྲ་བ་མཐའ་དག་གཅོད་པ་ལ་ནུས་སྟོབས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྟེ། འཇུག་པ་ལས། དེ་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་རིགས་པ་འདི་ཡིས་ནི། ལྟ་ངན་དྲ་བ་མཐའ་དག་གཅོད་པར་བྱེད། ཅེས་དང་། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི། མཐོང་ན་གཏི་མུག་འབྱུང་མི་འགྱུར། ཞེས་སོ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་གཏམ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བང་མཛོད་ཆེན་པོའི་གཅེས་པའི་སྙིང་པོ་དང་། དོན་འདི་ཤེས་ན་དབུ་མའི་ལྟ་བ་ཤེས་ལ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཤེས་སྤྲིངས་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་འདི་རྒྱལ་བ་ཡི། གསུང་གི་མཛོད་ཀྱི་གཅེས་པ་ཟབ་མོ་སྟེ། གང་གིས་འདི་ནི་ཡང་དག་མཐོང་བ་དེས། སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་རིག་པས་རྣམ་མཆོག་མཐོང་། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༤༤) ལྟ་བའི་གོལ་ས། གོལ་ས་ཞེས་པ་ནི། ནོར་སའམ་ལོག་པ་ལ་གོ་དགོས་པས། སྐབས་འདིར་ལྟ་བའི་གོལ་ས་ཞེས་པ་ནི། བདག་འཛིན་གྱི་ལྟ་བ་དེར་གོ་བ་ཡིན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་འཇིག་ཅིང་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཕུང་པོའི་ཚོགས་པ་ལ་དམིགས་ནས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཉིད་ཡིན། བདག་འཛིན་ལ་གཉིས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་དང་གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་གཉིས། སྤྱིར་བདག་ཅེས་པའི་སྐད་དོད་དུ་ཨྰ་ཏྨ་ཀ་ཞེས་ཡོད་ལ། དེ་སྒྲ་ཡངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་གང་ལ་ཡང་མ་ལྟོས་པར་ཚུགས་ཐུབ་ཏུ་གནས་པ་ཞིག་ལ་བདག་ཅེས་གོ་དགོས་ཤིང་། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་བདག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། སྒྲ་དོག་པར་བྱས་ན་ཕུང་པོ་ལ་དམིགས་ནས་ང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་གོ་དགོས་པས། དེ་ལྟར་ན་གང་ཟག་གི་བདག་གི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། ང་དང་ང་ཡི་བར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བདག་འཛིན་དེ་ནི་ཉེས་པ་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་གཞན་ཕྱོགས་ལ་སྡང་བ་དང་རང་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་སོགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མས་མནར་བ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། འཇིག་རྟེན་དག་ན་འཚེ་བ་གང་ཡོད་དང་། འཇིགས་དང་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་གྱུར་པ། དེ་ཀུན་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་བྱུང་ན། འདྲེ་ཆེན་དེས་ཀོ་བདག་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༤༥) བདག་མེད་ཕྲ་རགས། བདག་མེད་པ་ནི་བདག་འཛིན་མ་རིག་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན། འདིའི་འགྲེལ་བཤད་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༥) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ། བདག་མེད་ལ་དབྱེ་ན་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་དང་། གང་ཟག་ཀྱི་བདག་མེད་དང་གཉིས། དེ་རེ་རེ་ལའང་ཕྲ་རགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་སོགས་ལ་རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་པོ་བཞེད་པ་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པས་གཤམ་ནས་སྐབས་ཐོན་སོ་སོར་གོ་བ་བཞེས་ན་ལེགས་པར་སྙམ་ནས་འདིར་མ་བྲིས་སོ།

གཉིས་པ། རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའི་མཆན་འགྲེལ།

(༤༦) གྲུབ་མཐའ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༦) ལ་གཟིགས་པར་མཚལ།

(༤༧) སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུང་། སྤྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལུང་ནི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་རྣམ་པ་བཅུས་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་བཀའ་དང་བཀའི་འི་དགོངས་པ་འགྲེལ་པའི་བསྟན་བཅོས་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། འདིར་ནི་སྔ་མའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་རང་གི་བདག་རྐྱེན་སངས་རྒྱས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་གསུང་རབ་གང་ཞིག་རྣམ་པ་བཅུས་ལེགས་པར་གསུང་པའི་བཀའོ། རྣམ་པ་བཅུ་ནི་རྣམ་བཤད་རིགས་པར་ཇི་ལྟར་ན་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་བཅུ་དག་གིས་ཏེ། ༡ ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དང་། ༢ དབང་དུ་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང་། ༣ འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང་། ༤ རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང་། ༥ རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དང་། ༦ རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་དང་། ༧ གོ་བར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང་། ༨ གདགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང་། ༩ དུས་ཉིད་ཀྱིས་དང་། ༡༠ ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། ཞེས་སོ།

(༤༨) ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ནི་སངས་རྒྱས་ལང་ཀའི་ཡུལ་ཏེ་དེང་སང་གི་སིང་ག་ལའི་ཡུལ་དུ་བྱོན་ནས་གསུངས་པའི་ཆོས་བམ་པོ་དགུ་དང་ལིའུ་ཉེར་བརྒྱད་ཡོད་པ། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་འགོས་ཆོས་འགྲུབ་ཀྱིས་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་དཔེ་ལས་བསྒྱུར་པ་ཞིག་ཡིན།

(༤༩)  ཆོས། སྤྱིར་ཆོས་ཞེས་པ་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་དྷརྨ་ཞེས་པ་དང་། དེའི་དོན་ནི་འཛིན་པས་ན་ཆོས་ཞེས་བྱ་ལ།  འདོད་འཇོ་ལས། ཐམས་ཅད་འཛིན་པས་ན་དྷརྨ་སྟེ་ཆོས་སོ། ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན་ཤེས་བྱ་ལ་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད། དེས་ན་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དེ་དོན་བཅུ་ལ་འཇུག་སྟེ། རྣམ་བཤད་རིག་པར། ཆོས་ནི་ཤེས་བྱ་ལམ་དང་ནི། མྱ་ངན་འདས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ། བསོད་ནམས་ཚེ་དང་གསུང་རབ་དང་། འབྱུང་འགྱུར་ངེས་དང་ཆོས་ལུགས་ལའོ། ཞེས་གསུངས། དེ་དག་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ལམ་དང་མྱང་འདས་དང་གསུང་རབ་རྣམས་ཡིན་ནོ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་བསྟན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ནི་འཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་ཆེས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིནན། དེ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཞེས་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། སྡུག་བསྔལ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དང་། སྒྲིབ་ཀུན་སེལ་བྱེད་དམ་པའི་ཆོས། ཞེས་པ་ལྟར་གང་ལ་དམིགས་ན་ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་དཀར་གྱི་ཡོན་ཏན་ཞིག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན། མཚན་གཞི་ནི་འགོག་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཚད་ལྡན་གྱི་བཀའ་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཡིན། ལེགས་སྦྱར་སྐད་ཀྱི་དྷརྨ་ཞེས་པ་བོད་སྐད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཞེས་པར་འཇུག་སྐབས་དེའི་སྒྲ་བཤད་ནི་དམ་པ་ནི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཡིན་ལ་དེས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཡིན་པས་དམ་པའི་ཆོས་སམ་ཡང་ན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། དམ་པའི་ཆོས་དེ་ལ་དབྱེ་ན། བརྗོད་བྱ་རྟོགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་དང་། རྗོད་བྱེད་ལུང་གི་དམ་པའི་ཆོས་གཉིས་ཏེ། མཛོད་ལས་། སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་གཉིས་ཏེ། ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། ཞེས་སོ། །

(༥༠) བསྟན་པ། སྐབས་འདིའི་བསྟན་པ་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་བསྟན་པའི་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དམ་པའི་ཆོས་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཞེས་སོ། ། འོ་ན་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ལས་རྟོག་པའི་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། རྟོག་པའི་ཆོས་ལྷག་པ་བསླབ༌པ༌རིན༌པོ་ཆེ་རྣམ༌པ་གསུམ་སྟེ། ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང༌། ལྷག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་དང་། ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་རྣམས་སོ། དེ་ཡང་ལྷག་པ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་དང་མུ་སྟེགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ་ལྷག་པས་ན་ལྷག་པ་ཞེས་སོ། ལུང་གི་བསྟན་པ་གང་ཞེ་ན། ལུང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་བྱ་བསླབ་པ་གསུམ་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྗོད་བྱེད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་བཞག་པ་སྟེ་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད། མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད། མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་མོ། དེ་ཡང་ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་རིས་སུ་གནས་པའི་གསུང་རབ་ནི་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ཞིག་སྟེ། ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ངག་གི་ཚུལ་འཆལ་མཐའ་དག་སྤོང་བའི་བསླབ་ཁྲིམས་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན། ལྷག་པ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོར་བོར་སྟོན་པའི་རིས་སུ་གནས་པའི་གསུང་རབ་ནི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྒོམ་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ཞིག་སྟེ་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣམ་གཡེང་གི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་སྐབས་སུ་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བར་གསུངས། ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོར་བོར་སྟོན་པའི་རིས་སུ་གནས་པའི་གསུང་རབ་ནི་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ལྟ་བ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ཞིག་སྟེ་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཀྱི་བདག་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ལམ་བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་དཔེར་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ལྗོན་ཤིང་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་སྟ་རེ་དང་འདྲ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་ནི་ཤིང་མཁན་གྱི་དཔུང་པ་བརྟན་པོ་དང་འདྲ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་ཤིང་མཁན་གྱི་ལུས་སྟོབས་མ་ཉམས་པར་གནས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་གསུངས། སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་བསླབ་པ་གསུམ་དུ་མ་འདུས་པའི་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་ཆོས་མེད། སྡེ་སྣོད་གསུམ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལན་གསུམ་བསྡུས་པ་ལས་བཀའ་བསྡུ་དང་པོའི་སྐབས་སུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ་སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལོ་རྟིང་མ་སྟེ་ཕྱི་ལོ་དེར་བྱུང་བ་ཡིན། དེའང་སྟོན་པ་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྔོན་ཙམ་དུ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མོའུ་འགལ་གྱི་བུ་གཉིས་རང་གི་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས། དེ་ནས་སྟོན་པ་འཁོར་དགེ་སློང་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་དང་བཅས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས། དེའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་མང་པོ་ཐུབ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་དགེ་སློང་དབང་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་འདས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྒྲོགས་སོ་ཞེས་འཕྱ་བར་བྱེད་པ་སེལ་བ་དང་། མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་དགེ་སློང་རྣམས་བརྗེད་ངས་ཆེ་བ་སོགས་ཀྱིས་ཚིག་དོན་འཛིན་པར་མི་ནུས་པ་ལ་ཕན་གདགས་ཤིང་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གྲོང་ཁྱེར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བདེ་ཅན་མའི་ཕུག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་སྦྱིན་བདག་བྱས་ནས་འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་སྟོན་པའི་ཞལ་ཆེམས་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་འདུས་ཏེ། སངས་རྒྱས་རང་ཉིད་དངོས་སུ་བཞུགས་རིང་ཞལ་ནས་གསུངས་པའི་བཀའ་རྣམས་མི་བརྗེད་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བློ་ངོར་བཟུང་ནས་ཡོད་པ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན་ཅིང་། དེའི་ཚེ་སྐབས་དེར་ཡོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སློབ་མ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡོད་ཚད་བསྡུས་པའི་ཐོག ཀུན་དགའ་བོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱའི་རྣམ་སྦྱར་བརྩེགས་པའི་ཁྲི་ལ་འཛེགས་ཏེ་ཞལ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གཟིགས། མིག་མཆི་མས་གང་། ལག་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར། སྙན་པའི་གདངས་དང་བཅས་ནས། འདི་སྐད་བདག་གི་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་གླེང་གཞི་བྱས་ཏེ་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་བསྡུས། དེ་ནས་ཀུན་དགའ་བོ་སྟན་ལས་བབས་ཏེ་འཁོད་པ་དང་འཕགས་པ་ཉེ་བར་འཁོར་གྱིས་སྔ་མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བྱས་ནས་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་བསྡུས། དེ་རྗེས་འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་བསྡུས་སོ། །

(༥༡) བྱིས་པ། འདིར་བླང་དོར་ལ་རྨོངས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་གོ་བ་ཡིན།

(༥༢) རྣལ་འབྱོར་པ། རྣལ་ཞེས་པ་ནི་གནས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་ལ་སེམས་གཡེང་བ་ཞི་བར་བྱས་ནས་རང་གི་སྒོམ་བྱའི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པའོ། འབྱོར་ཞེས་པ་ལྷག་མཐོང་སྟེ་། ཞི་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་གནས་ལུགས་ཡང་དག་པའམ་ལྷག་པར་དུ་མཐོང་བའོ། །དེ་ལྟར་ཐབས་དང་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་པའོ། །

(༥༣) གྲུབ་མཐས་བློ་མ་བསྒྱུར་བ། སྤྱིར་སེམས་ཅན་ར་སེམས་ཅན་གྱིས་རིས་ན་གྲུབ་མཐའ་ལ་མ་ཞུགས་པ་དང་ཞུགས་པ་གཉིས་ཏེ་དང་པོ་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་ཚུལ་དང་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་ཕན་ཆད་ལ་རྟོག་དཔྱོད་གང་ཡང་མི་བྱེད་པར་རང་དགར་ཚེ་འདི་ཁོ་ནའི་བདེ་བ་ཙམ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་ཟེར་ཞིང་། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་གྲུབ་མཐས་བློ་མ་བསྒྱུར་བའོ། །

(༥༤) གྲུབ་མཐས་བློ་བསྒྱུར་བ། གྲུབ་མཐས་བློ་བསྒྱུར་བ་ནི་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་ཤེས་བྱ་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཅུང་ཟད་ཞུགས་ཏེ་རང་གི་བློ་ངོར་འཐད་པའི་གཞུང་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་ལ་བླང་དོར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཟེར། གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་ཤལ་རྒྱང་འཕེན་པས་ཀྱང་རང་གི་རིགས་པ་ལྟར་སྣང་གིས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་དང་རྒྱུ་འབྲས་སོགས་ཡོད་མེད་ལ་དཔྱད་པ་བྱས་ནས་རང་གི་གཞུང་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ།

(༥༥) གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ། འོག་ནས་འཆད་འགྱུར་གྱི་གྲུབ་མཇའ་སོ་སོའི་ལྟ་སྒོམ་འབྲས་གསུམ་ལ་སྦྱར་བ་སྟེ། གཞི་ལྟ་བ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ལམ་སྒོམ་པ་ཉམས་སུ་བླངས་པ། འབྲས་བུ་རང་གི་མངོན་འདོད་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་བཅས་གསུམ་ཡིན།

(༥༦) གྲུབ་མཐའ། སྤྱིར་གྲུབ་མཐའ་ཞེས་པ་ནི་ལུང་རིགས་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་རྟོག་གི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆ་གཞན་བཀག་སྟེ་རང་གི་བློ་ངོར་ཡང་དག་པར་འཐད་པའི་དོན་དེ་ཉིད་གྲུབ་པའམ་དམ་བཅས་ཏེ་འཛིན་པའི་ཚུལ་དེ་ལས་གཞན་དུ་མེད་དོ་སྙམ་ནས་ཐག་བཅད་པའི་ཆ་དེ་ལ་གྲུབ་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཐག་བཅད་པ་དེ་གཞན་ལ་སྨྲ་བས་ན་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཞེས་ཟེར། དེ་ཡང་གྲུབ་མཐའི་སྐད་དོད་ལ། སིདྡྷནྟཟེར་ཞིང་དེ་དོན་མང་པོར་འཇུག་ཀྱང་སྐབས་འདིར་ནི་སིདྡྷི་གྲུབ་པ་དང་ཨནྟ་མཐའ་ལ་གོ་དགོས་པས་དེ་གཉིས་མཚམས་སྦྱར་བས་གྲུབ་མཐའ་ཞེས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རིགས་པས་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ལས་ཕར་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པས་ན་མཐའོ།

(༥༧) «འགྲེལ་བཤད་ཚིག་གསལ་» དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཚིག་གསལ་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་གསལ་བར་མཛད་པའི་སློབ་དཔོན་དཔལ་ལྡན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ཞུ་བ་དེས་མཛད་ཅིང་། གཙོ་བོ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་སྟོང་པ་ཉིད་རིགས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་གི་སྒོ་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་གཞུང་ཞིག་ཡིན། བསྟན་བཅོས་འདི་དང་སློབ་དཔོན་འདིས་མཛད་པའི་«གསང་བ་འདུས་པའི་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་སྒྲོན་གསལ» གཉིས་ལ་སྔོན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས། མཁའ་ལ་ཉི་ཟླ་རྣམ་གཉིས་ས་ལ་གསལ་བ་རྣམ་གཉིས་ཞེས་སའི་སྟེང་ན་འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་བསྟན་བཅོས་སུ་བསྔགས་སོ། «འགྲེལ་པ་ཚིག་གསལ» འདི་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་རྟོག་གེ་པ་ཆེན་པོ་མ་ཧཱ་སུ་མ་ཏི་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་པ་ཚབ་ཉི་མ་གྲགས་ཀྱིས་ཁ་ཆེའི་དཔེ་དང་མཐུན་པར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ཞིང་། གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔའི་དབུ་མའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས།

(༥༨) ཕྱི་རོལ་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་མི་འགྲོ་ཞིང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱབས་གནས་འཚོལ་བའི་གང་ཟག་དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་པ་ཞེས་པ་དང། དེའི་སྒྲ་བཤད་ནི་རང་སྡེ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཕྱོགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དངོས་པོའི་གན་ལ་དཔྱོད་ཀྱང་ལུགས་མཐུན་གྱི་ཐར་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་མེད་པས་ན་ཕྱི་རོལ་པ་དང་། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ། རང་སྡེ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ལས་གཞན་གྱི་སྡེ་ཡིན་པས་ན་གཞན་སྡེ་དང་། རྟག་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པའི་མུའམ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ཞིང་གྲུབ་མཐའ་ལོག་པའི་ལམ་ལ་སྟེགས་འཆའ་བས་ན་མུ་སྟེགས་པ་ཞེས་སོ།

(༥༩) ནང་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་དེ་ལ་ནང་པ་ཞེས་པའོ།

(༦༠) ཕྱི་པ་དང་ནང་པའི་ཁྱད་པར། ཕྱི་ནང་ཙམ་གྱི་ཁྱད་པར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་སྐྱབས་གནས་ཡང་དག་ཏུ་ཁས་ལེན་མི་ལེན་གྱིས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇོ་བོ་རྗེས། ཕྱི་པ་ནང་པ་སྐྱབས་འགྲོའི་ཁྱད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྙིང་ཐག་པ་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་དེ་ནང་པ་དང་། དེ་ལྟར་ཁས་མི་ལེན་པ་ཕྱི་པའོ།

(༦༡) དཀོན་མཆོག་གསུམ། ཆོས་གསུང་བ་པོ་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག དེས་གསུངས་པའི་ཆོས་དཀོན་མཆོག ཆོས་དེ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་དང་གསུམ་མོ། དཀོན་མཆོག་ཅེས་པའི་དོན་ཡང་། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོས། འབྱུང་བ་དཀོན་ཕྱིར་དྲི་མེད་ཕྱིར། མཐུ་ལྡན་ཕྱིར་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི། རྒྱན་གྱུར་ཕྱིར་དང་མཆོག་ཉིད་ཕྱིར། འགྱུར་བ་མེད་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཆོས་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་མཚུངས་པས་ན། དཀོན་མཆོག་ཅེས་པའི་མཚན་གསོལ། ཆོས་མཚུངས་ཚུལ་ནི་དང་པོ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣོད་བཅུད་སྐལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དུས་འགའ་རེ་ལ་འབྱུང་གི་གཞན་དུ་མི་འབྱུང་བས་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པ་ལྟར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་ཡང་གདུལ་བྱའི་བསོད་ནམས་དང་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་འཛོམས་ན་འབྱུང་གི་དེ་ལས་གཞན་དུ་མི་འབྱུང་བས་འབྱུང་བ་དཀོན་པ། གཉིས་པ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེར་གཡའ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་སྐྱོན་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པ་བཞིན་དུ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་ཉེས་པའི་དྲི་མས་མ་གོས་པས་དྲི་མ་མེད་པ། གསུམ་པ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེཪ་རྒྱལ་ཁམས་དབུལ་ཕོངས་སེལ་བའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ལྟར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་གདུལ་བྱའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་མཐུ་དང་ལྡན་པས་མཐུན་ལྡན། བཞི་པ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱན་ཡིན་པ་ལྟར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་ཐར་པ་དོན་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱན། ལྔ་པ། དེ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྒྱན་གྱི་མཆོག་ཡིན་པ་ལྟར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་སྐྱབས་གནས་གཞན་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ། དྲུག་པ། དེ་ལ་བསྟོད་སྨད་སོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ལྟར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་པས་འགྱུར་བ་མེད་པའོ། དེ་ལྟ་བུའི་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་གཞི་ནི། དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྐྱབས་གནས་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལྟ་བུ་དང་དེའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་གི་མཚན་གཞི་ཡིན། འགོག་ལམ་གང་རུང་གིས་བསྡུས་པའི་འཕགས་པའི་རྣམ་བྱང་བདེན་པ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད། ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ལྟ་བུ་མཚན་གཞི། རིག་གྲོལ་གྱི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་སོགས་གང་རུང་དང་ལྡན་པའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་མཚན་ཉིད། ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ལྟ་བུ། དེའི་མཚན་གཞི། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རེ་རེ་བ་དང། སོ་སྐྱེའི་བཙུན་པ་ཁྲིམས་ལྡན་བཞི་སྡེ་ཡན་ཆད་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་དོད་ཐུབ་ཏུ་འཇོག་པ་ཡིན།

(༦༢) སྐྱབས་སུ་འགྲོ འཕྲལ་དང་ཕུགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་སྐྱོབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཡིད་ཆེས་ཏེ་རེ་ལྟོས་འཆའ་བའི་སྒོ་ནས་གསོལ་བ་འདེབས་པའོ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་རང་ཉིད་འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྙིང་ནས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་བློ་ཞིག་དང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དེ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་གཉིས་ཚང་ན་སྐྱབས་འགྲོའི་རྒྱུ་ཚང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། ན་ཚ་ཚབས་ཆེན་གྱིས་མནར་བའི་ནད་པ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་གྲོལ་བ་ལ། ནད་དེ་བཅོས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྨན་པ་ཞིག་དང་སྨན་པ་དེས་བསྟན་པའི་སྨན་བཟང་པོ། ལྷག་བསམ་དག་པའི་ནད་གཡོག་གསུམ་ཀ་ལ་བརྟེན་ནས་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་ཐར་ཐབས་བྱེད་པ་བཞིན་སྐྱབས་ཡུལ་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་དང་། དེས་བསྟན་པའི་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་ཆོས་དང་། ཆོས་དེ་ལ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཟླ་གྲོགས་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་རྣམས་ནི་བསླུ་བ་མེད་པའི་སྐྱབས་གནས་མཐར་ཐུག་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པས། སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ནི། ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། སྦྱངས་སུ་འགྲོ་ཚུལ་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་སོ་སོའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ངེས་ཤེས་ཅི་འདྲོངས་དང་བཀའ་དྲིན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་ཅི་རྙེད་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྐྱངས་སུ་འགྲོ་བ་ཞིག་དགོས། དེས་ན་སྙིང་ཐག་པ་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ན་ཚེ་འདིའི་གནོད་པ་སེལ་བ་ལ་དེ་ལས་ལྷག་པ་མེད་ཅིང་། མྱི་མར་ངན་སོང་གི་གནས་སུ་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར། བདེ་འགྲོའི་རྟེན་བཟང་རིམ་པར་ཐོབ་ཅིང། ཐར་པ་དང་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་གོོ་འཕང་ཡང་ཐོབ་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ཕར་ཕྱིན་བསྡུས་པ་ལས། སྐྱབས་སོང་བསོད་ནམས་གཟུགས་མཆིས་ན། ཁམས་གསུམ་འདེ་ཡང་སྣོད་དུ་ཆུང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཆུ་ཡི་གཏེར། ཕུལ་གྱིས་གཞལ་བར་ག་ལ་ནུས། ཞེས་དང་། འཆི་མེད་རྔ་སྒྲའི་གཟུངས་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་བསམ་མི་ཁྱབ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་བསམ་མི་ཁྱབ། འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་བསམ་མི་ཁྱབ། བསམ་མི་ཁྱབ་ལ་དད་རྣམས་ཀྱི། རྣམ་པར་སྨིན་པའང་བསམ་མི་ཁྱབ། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། དེ་ལྟར་སྤྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་དབྱེ་བ་སྐྱབས་འགྲོ་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྨང་རྡོ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས། ཇོ་བོ་རྗེས་ཀྱང་ཐོག་མར་སྐྱབས་འགྲོ་ཁོ་ན་གནད་ཆེ་བར་དགོངས་ནས་འཁོར་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་ཁོ་ན་གསུངས་པས། སྐྱབས་འགྲོ་པཎྜི་ཏ་ཞེས་ཀྱང་གྲགས་སོ།

(༦༣) འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ། ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པས་བསྟེན་པའི་ལྷ་དབང་ཕྱུག་དང་། ཁྱབ་འཇུག་ལ་སོགས་པ་ད་XXXXང་ཡུལ་ལྷ་དང་། གཞི་བདག་ལ་སོགས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་འདྲེ་མཐུ་བོ་རྣམས་ཡིན། དེ་རྣམས་མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུག་གི་སྐྱབས་གནས་ལ་རང་ཉིད་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ། གཞན་འཇིགས་པ་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞིག་དགོས་པ་ལས་ལྷ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་རྒྱུ་ལྟ་ཞོག་རང་ཡང་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་ལས་གྲོལ་བ་ཞིག་བྱུང་མེད། དཔེར་ན། རང་ཡང་ཆུ་ཡི་འཇིགས་པ་ལས་གྲོལ་མེད་པ་ཞིག་གིས་གཞན་སྐྱོབ་ཐབས་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། དེས་ན་དེ་རྣམས་ཕྱི་མའི་སྐྱབས་གནས་སུ་བཟུང་ནས་ཕྱག་དང་མཆོད་པ་བྱེད་པའི་གནས་མ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་འཕྲལ་གྱི་ཆོས་ལྡན་གྱི་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་དང་། ཚེ་འདིའི་བདེ་འདུན་འགའ་ཞིག་གི་གྲོགས་འཆོལ་བ་ཙམ་ལ་མི་རུང་བ་མེད་དེ་དཔེར་ན། སྦྱིན་བདག་ལ་འཚོ་བའི་གྲོགས་འཆོལ་བ་དང་། སྨན་པ་ལ་ནད་གསོ་བའི་རེ་བ་འཆའ་བ་བཞིན་ནོ། ཇི་སྐད་དུ་རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་བཟང་པོས། རང་ཡང་འཁོར་བའི་བརྩོན་རར་བཅིངས་པ་ཡི། འཇིག་རྟེན་ལྷ་ཡིས་སུ་ཞིག་སྐྱོབ་པར་ནུས། དེ་ཕྱིར་གང་ལ་བསྐྱབ་ན་མི་བསླུ་བའི། དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་འགྲོ་རྒྱལ་སྲས་ལག་ལེན་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ།

(༦༤) ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་ཁྱད་པར། རང་གཞན་ནམ་ཕྱི་ནང་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་ཁྱད་པརཀླེའབྱེད་ཆོས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་སྲོལ་ཐ་དད་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་དེ། སྟོན་པ། བསྟན་པ། ལྟ་བ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་དང་། ཡང་། ལྟ་བ། སྒོམ་པ། སྤྱོད་པ། འབྲས་བུ་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་བཞིའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་སོགས་ཡོད། འབྱེད་ཚུལ་དང་པོ་དེ་«གྲུབ་མཐའ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ» ནང་གསལ་བཞིན། སྟོན་པ་སྐྱོན་ཀུན་བྲལ་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་ཏེ། ཁྱད་པར་འཕགས་བསྟོད་ལས།  བདག་ནི་སྟོན་པ་གཞན་སྤངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་ཁྱོད་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཁྱོད། སྐྱོན་མི་མངའ་ལ་ཡོན་ཏན་ལྡན། ཞེས་སྟོན་པར་འཛིན་ཚུལ་གསུངས་པ་ལྟར་དང་། བསྟན་པ་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བ་མེད་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་འཕགས་བསྟོད་ལས། གཞན་དག་རང་དོན་མཆོད་སྦྱིན་ལ། གཞན་གྱི་སྲོག་ནི་སྦྱིན་སྲེག་བྱེད། གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཁྱོད་གཅིག་པུ། རང་གི་སྲོག་གིས་སྦྱིན་སྲེག་མཛད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་ལྟ་བ་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག་གིས་སྟོང་པར་འདོད་དེ། ཁྱད་པར་འཕགས་བསྟོད་ལས། རྟོག་གེ་པ་དག་དངོས་པོ་རྣམས། ལྟོས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པར་འཚལ། ཚིག་དབང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་། མི་ལྟོས་མེད་ཅེས་ལེགས་པར་གསུངས། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། ཁྱད་པར་འབྱེད་ཚུལ་གཉིས་པ་དེ་ནི་ལྟ་བ་བཀའ་བཏགས་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་ཁས་ལེན་མི་ལེན། སྒོམ་པ་སྲིད་རྩེའི་གཉེན་པོར་འགྲོ་མི་འགྲོ། སྤྱོད་པ་ངལ་གདུབ་ཀྱི་མཐའ་དང་འདོད་པ་བསོད་ཉམས་ཀྱི་མཐའ་གཉིས་སྤོང་མི་སྤོང་། འབྲས་བུ་སྤང་བྱ་སྤངས་པའི་བྲལ་འབྲས་འགོག་བདེན་འདོད་མི་འདོད་རྣམས་ཀྱིས་འབྱེད་པ་སོགས་བཞེད་པ་མང་ཡང་། ཕྱི་ནང་གི་ཁྱད་པར་སྟོན་པས་འབྱེད་པ་དང་། རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་སོ་སོའི་ཁྱད་པར་ནི་གཙོ་བོ་ལྟ་བས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་སྐྱབས་གནས་ཡང་དག་ཏུ་ཁས་ལེན་པ་མ་ཟད། ལྟ་བ་བཀའ་བཏགས་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་ཁས་ལེན་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ནི་རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་དང་། དེ་ལྟར་ཁས་མི་ལེན་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ནི་གཞན་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བར་འཇོག་པ་ཡིན། དེས་ན་ཕྱི་རོལ་པའི་ལྟ་བ་གཙོ་བོ་ནི་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དང། ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བས་གང་ཟག་དེ་གསུམ་གང་གི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་པས། རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག་གིས་སྟོང་པར་འདོད་པ་ཡིན། རང་སྡེ་གནས་མ་བུ་བས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་གང་ཟག་ཞིག་ཁས་ལེན་པས་ཕྱི་ནང་གྲུབ་མཐའ་གང་ཡིན་དཔྱད་པ་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༡༣) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༦༥) སྟོན་པ། ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའི་ཁྱད་པར་འབྱེད་ཆོས་གསུམ་གྱི་སྟོན་པ་ནི། སྟོན་པ་སྤྱི་ཙམ་པ་དེར་གོ་ཞིང་། དེ་ནི་རང་རང་གི་བློས་དཔྱད་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བྱེད་དང་། བདེ་བ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་འདོད་ཚུལ་དང་། དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རིགས་པ་བཀོད་པའི་གཞུང་སྣ་ཚོགས་བརྩམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་སྲོལ་གསར་དུ་འབྱེད་པ་པོ་དེར་གོ་དགོས་སོ།

(༦༦) བསྟན་པ། འདི་ཡང་བསྟན་པ་སྤྱི་ཙམ་པ་དེར་གོ་ཞིང་། རང་རང་གི་གྲུབ་མཐའི་ལམ་སྲོལ་འབྱེད་མཁན་གྱི་སྟོན་པ་དེས་བསྟན་པའི་གཞུང་དོན་ཆ་ཚང་བ་དེར་གོ་དགོས་སོ།

(༦༧) ལྟ་བ། སྐབས་འདིར་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་རང་གིས་ཤེས་བྱའི་གནས་ཚུལ་དང་སྣང་ཚུལ་ལ་འཛིན་པའི་འདོད་པ་ཞིག་ཡིན།

(༦༨) རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག སྤྱིར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་ལ་བདག་འཛིན་ལྷན་སྐྱེས་དང་ཀུན་བརྟགས་གཉིས་ལས། ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་ལ་སྦྱངས་པ་གང་ཡང་མི་བྱེད་པའི་སྐྱེ་འགྲོ་མཐའ་ན་གྲོག་འབུར་ཡན་རྣམས་ལ་དུས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ངམ་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་ང་ཞེས་ཤར་བ་དེ་བདག་འཛིན་ལྷན་སྐྱེས་ཡིན་ཞིང། ང་དེའི་དོན་དུ་ལས་སྣ་ཚོགས་པ་བསགས་པ་ལས་ང་ཞེས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ལ་བློ་དཔྱད་པ་གང་ཡང་མི་བྱེད། གཞན་སྡེ་རྣམས་ནི་ཚེ་འདི་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་དེ་རྣམས་ལ་ལྟོས་ན་བློ་གྲོས་ཀྱི་རྩལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྟེ། རང་རང་གི་སྟོན་པ་དང་དེས་གསུངས་པའི་ལུང་རིགས་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་བཅིངས་གྲོལ་གྱི་གཞིར་གྱུར་པའི་བདག་དེ་ཡི་བཏགས་དོན་བཙལ་ནས་ང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་འདྲ་ཞིག་འདུག་སྙམ་དུ་བཙལ་ཏེ་མཐར་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པའི་ལྟ་བའི་གཙོ་བོ་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་བདག་འཛིན་ཀུན་བཏགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། དེ་ཡང་སྐྱེ་འཇིག་མེད་པའི་ཆ་ནས་རྟག་པ། ཆ་ཤས་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཆ་ནས་གཅིག་པུ། རང་སྐྱ་བར་གྲུབ་པའི་ཆ་ནས་རང་དབང་ཅན་ཞེས་ཁྱད་པར་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་བདག་གྲུབ་པར་འདོད་དོ། དེ་དག་ཞིབ་ཙམ་བཤད་ན། ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ནི་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པར་འདོད་ཀྱང་། བདག་ནི་སྔར་མཐོང་བ་ཉིད་ད་ལྟ་ངོ་ཤེས་པར་རློམ་པ་དང་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་རྒྱུད་ནས་འགྲོ་བ་སོགས་ཀྱིས་རྟག་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཕུང་པོ་རྣམས་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཤས་དུ་མ་ལས་གྲུབ་ཀྱང་བདག་ནི་ཆ་ཤས་གང་ལ་ཡང་མ་ལྟོས་པར་གཅིག་པུར་གནས་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་སྐྱེ་འཇིག་གི་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱང་། བདག་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་སོགས་ལ་མ་ལྟོས་པར་ངའོ་ཞེས་ཚུགས་ཐུབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་རང་དབང་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ཡིན། རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག་དེ་ལ་ཁྱད་ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་བདག་ཅེས་ཀྱང་ཟེར་རོ།

(༦༩) ཕྱི་རོལ་པའི་གྲུབ་མཐའི་དབྱེ་བ། མུ་སྟེགས་པའི་ལུགས་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་མཆིས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་གྲངས་ཅན་པ་དང་གཞན་རྣམས་དེ་ལས་གྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས། དེ་དབྱེ་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་ནས། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལུགས་ནི་ཐ་དད་འགྱུར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། གྲངས་ཅན་པས་བཏགས་པའི་བདག་དེའི་ཁྱད་པར་ལས་ཅུང་ཟད་ཅུང་ཆད་བསྣོན་འབྲིའི་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། ཞེས་གསུངས། དེ་ལ་དརྱ་ན། མདོ་ཚངས་པའི་དྲ་བ་ལས་ལྟ་ངན་དྲུག་ཅུ་རེ་གཉེས། དད་པ་ཆེར་འབྱུང་གི་མདོ་ལས། དམ་པ་མིན་པའི་ལྟ་བ་ཉེར་བརྒྱད་དང་གཞན་ཡང་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ལྟ་བ་བརྒྱ་ཞི། ཡ་མཚན་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ལྟ་ངན་ཉི་ཤུ་སོགས་ལྟ་བ་ངན་པ་གྲངས་ཀྱིས་མི་ལངས་པ་ཡོད་པས། དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས། ལོག་པའི་ལམ་ལ་མུ་མེད་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྤྱིར་ལོག་རྟོག་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་འདི་བྱུང་དང་འདི་མི་འབྱུང་ཞེས་ཁ་ཚོན་གཅོད་དཀའ་བས་གཞན་སྡེ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གྲངས་ངེས་བཟུང་བྱ་བ་མི་རིགས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་སྔ་མ་ཕལ་ཆེ་བའི་གཞུང་ལས། གྲངས་ཅན་པ། བྱེ་བྲག་པ། རིག་པ་ཅན་པ། དཔྱོད་པ་བ། གཅེར་བུ་པ། རྒྱང་འཕེན་པ་རྣམས་ལ་རྩ་བའི་སྡེ་དྲུག་ཅེས་གསུངས་ལ། མུ་སྟེགས་པ་ཀུན་དེའི་ནང་དུ་འདུས་ཤིང་། དེ་ཡང་བསྡུ་ན་རྟག་ཆད་ཀྱི་སྡེ་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས། དེ་དག་ལས་དང་པོ་ལྔ་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བ་དང་ཕྱི་མ་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ།

(༧༠) ཁྱབ་འཇུག་པ། ཁྱབ་འཇུག་ནི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོར་འདོད་པའི་ལྷའི་མིང་དང་ཁྱབ་འཇུག་པ་ཞེས་པ་ནི། ཁྱབ་འཇུག་སྟོན་པར་འཛིན་པ་དང་རྟག་པ་ཆ་མེད་ཀྱི་བདག་ཁས་ལེན་པ་དང་འཁོར་བ་ཟད་མཐའ་ཅན་དང་། གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་ནི་ཡི་གེ་ཨོཾ་བསྒོམ་པ་དང་རླུང་བུམ་པ་ཅན་བསྒོམ་པ་སོགས་འདོད་པའི་སྔར་གྱི་རྒྱ་གར་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཞིག་ཡིན། ལྷ་ཁྱབ་འཇུག་ནི། རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་གྲོང་ཁྱེར་སྐོ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བར་དཔལ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཆུང་མ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་གིས་སྐོར་ཞིང་གནས་པར་གསུངས་ཤིང་། དེ་ལ་ཞི་བ་དང་མ་ཞི་བའི་ངོ་བོ་གཉིས་ཡོད་ཀྱང་། སྤྱིར་ཁྱབ་འཇུག་ཅེས་པའི་སྒྲ་བཤད་ནི་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ཁྱབ་དང་། འཇུག་པ་བཅུའི་སྒོ་ནས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པས་འཇུག་ཟེར། དང་པོ་ནི་ཁྱབ་འཇུག་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱེད་པོ་ཡིན་པས་སོ། གཉིས་པ་ནི། ཉ་དང་རུས་སྦལ་ཕག་དང་ནི། མི་ཡི་སེང་གེ་མིའུ་ཐུང་དང་། དགའ་བྱེད་རཱ་མ་ཎ་ནག་པོ། སངས་རྒྱས་ཀརྐི་ཙེ་དང་བཅུ། ཞེས་བཤད་པའི་འཇུག་པ་བཅུ་ནི། (༡) ཉ་ཡི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་སྔོན་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་རིག་བྱེད་བཞི་རྒྱ་མཚོར་ནུབ་པ་བཏོན་ནས་ལྷ་རྣམས་ལ་བྱིན་ནོ། (༢) སའི་ལྷ་ས་གཞི་ཆེན་པོའི་ཁུར་གྱིས་ལྕི་ནས་གདེགས་པར་མི་བཟོད་པར་ཁྱབ་འཇུག་རུས་སྦལ་གྱི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་འཇིག་རྟེན་བཏེག་སྟེ་གནས་པ། (༣) ཕག་རྒོད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་མན་ཆད་མནན་པ། (༤) ལུས་ཕྱེད་ནི་མིའི་གཟུགས་དང་ལུས་ཕྱེད་ནི་སེང་གེའི་གཟུགས་སུ་བྱས་པའི་མི་སེང་གེའི་མགོ་ཅན་ (དེང་ཨེ་ཅིབ་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་སྐད་དུ་ chino ཟེར་བ་དེ་མིན་ནམ) གྱི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འགྲོ་སྐྱོང་གསེར་ཅན་གྱི་བྲང་སྡེར་མོས་དྲལ་ཏེ་བསད་པ། (༥) མིའུ་ཐུང་དུ་སྤྲུལ་ནས་ལྷ་མ་ཡིན་སྟོབས་ལྡན་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ལ་གོམ་པ་གསུམ་གྱི་ས་བསླངས་པས་བསླུས་ཏེ་ས་འོག་ཏུ་བཅུག་པ། (༦) རྒྱལ་པོ་ཤིང་རྟ་བཅུ་པའི་བུ་རྭ་མ་ཎའམ་དགའ་བྱེད་དུ་སྤྲུལ་ནས་རང་གི་ཆུང་མ་སྲིན་པོ་ལངྐ་མགྲིན་བཅུས་འཕྲོགས་པ་སྤྲེའུ་ཧ་ནུ་མནྫ་ལ་གྲོགས་བཅོལ་ཏེ་སྲིན་པོ་དེ་བསད་པ་ (སྤྲེའུ་ཧ་ན་མནྠ) ཞེས་པ་དེའི་སྤྱོད་པ་འགའ་ཞིག་རྒྱ་ནག་གི་རྩོམ་པ་པོ་ཝུའུ་ཁྲེང་ཨེན་ (chino) གྱིས་བྲིས་པའི་སྐད་གྲགས་ལྡན་པའི་སྒྲུང་ «ནུབ་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་པའི་རྣམ་ཐར་» ནང་གི་སྤྲེལ་རྒྱལ་དེ་དང་ཤིན་ཏུ་འདྲ་བའོ། (༧) ཡང་དྲང་སྲོང་ཛ་མཱ་ཨགྣིའི་བུ་རྭ་མ་ཎའམ་དགའ་བྱེད་དུ་སྤྲུལ་ནས་རྒྱལ་པོ་སྲིད་སྒྲུབ་སོགས་བསད་ནས་རྒྱལ་རིགས་མེད་པར་བྱས་པ་ (ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་རྭ་མ་ཞེས་པ་དགའ་བའི་དོན་དང་ཎ་ཞེས་པ་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་རྭ་མ་ཎ་ནི་དགའ་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཡིན། འདིའི་སྔ་རྗེས་ཀྱི་རྭ་མ་ཎ་གཉིས་པོ་དེ་ནི་མིང་གཅིག་པའི་སྐྱེ་བོ་མི་གཅིག་པ་གཉིས་ཡིན) (༨) ནག་པར་སྤྲུལ་ནས་རྩོད་དུས་སུ་ཆུ་བོ་བཞི་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་དྲངས་ཤིང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱས་པ། (༩) བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པར་སྤྲུལ་ནས་སྔོན་རྒྱལ་རིགས་བསད་པ་དང་སྲིན་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསད་པའི་སྡིག་པ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་བསྐྱབ་པ། (༡༠) རིགས་ལྡན་བྲམ་ཟེའི་བུ་ཀརྟི་ཙེ་ཞེས་པ་མ་འོངས་བསྐལ་པ་རྫོགས་ཁར་བྱོན་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོ་བཏུལ་བའི་མཐར་དུས་བཟློག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཇུག་པ་བཅུར་འདོད་ཅིང་། དེའི་དང་པོ་གསུམ་གཏམ་རྒྱུད་རྙིང་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ཕྱི་མ་རྣམས་དྲང་སྲོང་གདུག་པས་ངོ་མཚར་ཆེ་ཆེ་རྣམས་ཁྱབ་འཇུག་གི་ཡོན་ཏན་དུ་བྱས་པར་དུས་འཁོར་ལས་གསུངས་སོ།

(༧༡) དབང་ཕྱུག་པ། སྤྱིར་དབང་ཕྱུག་ཅེས་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་བྱེད་པོར་གྲགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའམ་ལྷ་ཆེན་མ་ཧྭ་དེ་ཝ་ཞེས་པའི་ལྷའི་མིང་ཡིན་ཞིང་། དབང་ཕྱུག་པ་ཞེས་པ་ནི། ལྷ་ཆེན་དབང་ཕྱུག་སྟོན་པར་འཛིན་པ་དང༌། གཞི་ནི་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་དབང་ཕྱུག་གིས་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱིས་གནས་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཆོས་ཅན། བྱེད་པ་པོའི་བློ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། བུམ་པ་སོགས་བཞིན་ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་བརྟེན་ན་བསྒྲུབས་པ་དང་། ལམ་ནི་བུམ་པ་ཅན་གྱི་རླུང་བསྒྲུབས་ཏེ་བསྐལ་པའི་བར་དུ་འཆི་བ་མེད་པ་བསྒྲུབས་པ་དང་། དབང་ཕྱུག་གི་ལིངྒའི་རྩེ་ནས་དབང་བསྐུར་བ་དང་། བུད་མེད་དང་སྦྱར་ནས་ཁམས་འཛག་པའི་བདེ་བ་རྣམས་ཡིན་ཞིང་། འབྲས་བུ་ནི་ཁམས་འཛག་པའི་བདེ་བ་ལས་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་ཐར་པར་འདོད་པའི་སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་མིན་དུས་འཁོར་ནས་གསུང་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་འདིར་མ་བྲིས། ལྷ་ཆེན་དབང་ཕྱུག་ནི། གངས་རི་ཆེན་པོ་ཏི་སེ་ན་བཙུན་མོ་ཨུ་མ་དང་སྲས་ཚོགས་བདག་དང་གདོང་དྲུག་སོགས་འཁོར་གྱི་ཚོགས་སྟོང་གི་བསྐོར་ཞིང་གནས་པར་གསུངས་ཤིང༌། ཧིན་རྡུ་རིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷ་ཆེན་ཏི་སེར་བཞུགས་པ་ཡང་སྔར་སྲིད་པ་ཆགས་དུས་རྒྱ་མཚོ་བསྲུབས་པ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྷན་དུ་དུག་བུམ་པ་ཞིག་བྱུང་བ་ལྷ་ཆེན་པོ་རང་གི་མགྲིན་པར་བཞག་པས་དུག་གིས་དེའི་མགྲིན་པ་སྔོ་ནག་ཏུ་གྱུར་ནས་མི་བཟོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བ་ལྡོག་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་བསིལ་བའི་ཏི་སེར་གནས་བཅས་པ་ཡིན་ཟེར། དེ་བཞིན་རལ་པའི་རྩེར་རྒྱ་མཚོ་ལས་བྱུང་བའི་ཟླ་ཚེས་ཅོད་པན་དུ་བཅིངས་པ། ལྷ་ཚངས་པའི་སྟེང་གདོང་བཅད་པའི་སྡིག་པ་སྦྱང་ཕྱིར་སློང་སྣོད་དུ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་མིའི་ཐོད་པ་ལག་ཏུ་ཐོགས་པ་ལྷ་ཆེན་གྱིས་ལྷ་མ་ཡིན་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྟགས་སུ་རྩེ་གསུམ་པ་ཐོགས་ཏེ་གནས་པའི་སྐུ་བརྙན་ཅན་གྱི་ལྷ་ཞིག་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱིས་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་བྱེད་པོ་དང་ཡི་གེའི་བྱེད་པོ་སོགས་བྱེད་པོ་ཉེར་བཞིར་བཤད་པའི་ལྷ་ཞིག་གོ

(༧༢) རྒྱལ་བ་པ། གཅེར་བུ་བའི་གྲུབ་མཐའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། གཅེར་བུ་བའི་སྟོན་པ་རྒྱལ་བ་དམ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བས་ན་རྒྱལ་བ་པ་ཞེས་བརྗོད།

(༧༣) སེར་སྐྱ་པ། གྲངས་ཅན་པའི་གྲུབ་མཐའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། སེར་སྐྱ་སྟོན་པར་འཛིན་པས་གྲུབ་མཐའི་མིང་ལ་སེར་སྐྱ་པ་ཞེས་བརྗོད། དྲང་སོང་སེར་སྐྱ་ནི། སྔོན་ཚེ་ལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དུས་སུ་བྱུང་ཞིང་། དེས་བསྟི་གནས་སུ་བསྒོམ་པས་མངོན་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་བདག་དང་གཙོ་བོ་སོགས་ཉེཪ་ལྔར་གྲངས་ངེས་པར་གོ་ནས་རང་གིས་མཐོང་བའི་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་བསྟན་ཕྱིར་གྲངས་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པ་སོགས་སྐྱེས་སྟོབས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན། དེའི་རལ་པའི་ཁ་དོག་སེར་སྐྱ་ཡིན་པས་སེར་སྐྱ་ཞེས་བརྗོད། སེར་སྐྱའི་བསྟི་གནས་བྱེད་ཡུལ་དེ་ལ་ཕྱིས་གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱ་ཟེར་ཞིང་། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་འཁྲུངས་ཡུལ་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་དེར་ཡིན།

(༧༤) ཕུར་བུ་བ། རྒྱང་འཕེན་པའི་གྲུབ་མཐའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། དྲང་སྲོང་ཕུར་བུའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པས་གྲུབ་མཐའི་མིང་ལ་ཕུར་བུ་པ་ཞེས་བརྗོད། དེ་ཡང་དྲང་སྲོང་ཕུར་བུ་ནི་ལྷ་ཡི་བླ་མ་སྟེ། སྔོན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ན་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་ཨིནྡྲ་བྱཱ་ཀ་ར་ན་མཛད་པ་དེ་ལ་དྲང་སྲོང་ཕུར་བུས་ལེགས་པར་སྦྱང་ནས་མཁས་པར་གྱུར་ཏེ་ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་བསྟན་པས། དེ་ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་བརྡ་སྤྲོད་པ་སྟོན་པའི་སློབ་དཔོན་དུ་བསྐོས་པས་ལྷའི་བླ་མ་ཞེས་གྲགས། ལྷའི་བླ་མ་རྒྱང་འཕེན་པའི་སྟོན་པར་ཇི་ལྟར་གྱུར་ཞེས་ན། དེ་ཡང་། སྔོན་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གཡུལ་འགྱེད པའི་ཚེ་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དགེ་བར་གནས་པས་འཐབ་རྩོད་ལ་སྤྲོ་ངཨ་གྱུར་པས་གཡུལ་ཕམ་པར་ཉེ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་བླ་མ་དྲང་སྲོང་ཕུར་བུས་ལྷ་རྣས་འཐབ་མོ་ལ་གཞུག་པའི་ཆེད་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཆེད་དུ་ཆད་པར་ལྟ་བའི་གཞུང་བརྩམས་ཏེ་བསྟན་པས་ཡིད་ཆེས་ཏེ་ལྷ་རྣམས་གཡུལ་ལས་རྒྱལ། ཕྱིས་ཕུར་བུས་ལྟ་བ་ངན་པ་ལྷའི་ཡུལ་དུ་དང་བར་དོགས་ཏེ་གླེགས་བམ་གངྒཱའི་ཆུ་ལ་བསྐུར་བས་དྲང་སྲོང་ཞིག་གིས་རྙེད་ནས་འཕགས་ཡུལ་དུ་དཪ་བར་གྲགས་པས་ན་དྲང་སྲོང་ཕུར་བུ་རྒྱང་འཕེན་པའི་སྟོན་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ།

(༧༥) རྟོག་གེ རྟོག་པས་བཏགས་པའི་རིག་པ། རྟགས་སམ་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་སྤྱི་ཙམ་ཞིག་རྟོགས་པའི་རིག་པ།

(༧༦) རྟོག་གེ་སྡེ་ལྔ། སྐབས་འདིའི་རྟོག་གེ་ནི་རྟོག་གེ་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ་རིག་པ་སྨྲ་བ་པོར་གོ་དགོས་པས་ཕྱི་རོལ་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་གོ་དགོས་ཏེ། ཁྱད་པར་འཕགས་བསྟོད་ལས། རྟོག་གེ་པ་ནི་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་སོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། རྟོག་གེ་སྡེ་ལྔ་ནི། ཁྱབ་འཇུག་པ། དབང་ཕྱུག་པ། རྒྱལ་བ་པ། སེར་སྐྱ་པ། ཕུར་བུ་པ་དང་ལྔའོ།

(༧༧) རྩ་བའི་སྡེ་དྲུག བྱེ་བྲག་པ་དང་རིག་པ་ཅན་པ་དང་གྲངས་ཅན་པ་དང་། དཔྱོད་པ་བ་དང་། གཅེར་བུ་བ་དང་། རྒྱང་འཕེན་པ་རྣམས་སོ། འདི་ནི་ཕྱི་རོལ་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་དབྱེ་བ་དུ་མ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་དབྱེ་ཚུལ་གྲགས་ཆེ་བ་ཞིག་གོ སོ་སོའི་ཞིབ་ཕྲའི་འགྲེལ་བཤད་གཤམ་གྱི་སྐབས་འབབ་ཏུ་གསལ་བས་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༧༨) རྟག་པར་ལྟ་བ། ཕྱི་རོལ་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ན་རྟག་ལྟ་དང་ཆད་ལྟ་གཉིས་སུ་འདུ་ཞིང་དེའི་རྟག་ལྟ་ནི། མེད་པ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་རྟག་པར་ལྟ་བའི་མཐའ་དེ་ཡིན། དཔེར་ན། བདག་རྟག་པར་མེད་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་ལྟ་བུའོ།

(༧༩) ཆད་པར་ལྟ་བ། ཆད་ལྟ་ནི་ཡོད་པ་མེད་པར་འཛིན་པའི་ཆད་པར་ལྟ་བའི་མཐའོ། དཔེར་ན། ཤི་བའི་ཚེ་ན་བདག་རྒྱུན་ཆད་པར་འཛིན་པ་ལྟ་བུའོ།

གསུམ་པ། བྱེ་བྲག་པ་དང་རིག་པ་ཅན་པའི་མཆན་འགྲེལ།

(༨༠) བྱེ་བྲག་པ། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཞིག གྲུབ་མཐའ་འདིར་བྱེ་བྲག་པ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བྱས་དོན་ལ་འགྲེལ་ཚུལ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི། ཚིག་དོན་དྲུག་གི་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་མང་དུ་སྨྲ་བས་བྱེ་བྲག་པ་ཞེས་པ་དང༌། གཉིས་པ་ནི། སྟོན་པ་གཟེགས་ཟན་གྱིས་བརྩམས་པའི་«བྱེ་བྲག་གསལ་བའི་མདོ» ཡི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བས་ན་བྱེ་བྲག་པ་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་འུག་པ་བ་དང་། གཟེགས་ཟན་པ་དང་། འུག་ཕྲུག་པ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར།

(༨༡) རིག་པ་ཅན་པ། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཞིག ཐ་སྙད་དེ་ལྟར་བྱས་དོན་ཡང་དྲང་སྲོང་རྐང་མིག་གིས་བྱས་པའི་«རིག་པའི་ལྟ་བའི» རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བས་ན་རིག་པ་ཅན་ཞེས་དང༌། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་རྐང་མིག་པ་ཡང་ཟེར་རོ།

(༨༢) དྲང་སྲོང་གཟེགས་ཟན། བྱེ་བྲག་པའི་སྟོན་པ་ཞིག་གཞན་གྱིས་བོར་བའི་གཟེགས་མ་ཟ་ཞིང་བརྟུལ་ཞུགས་སྤྱོད་པས་ན་གཟེགས་ཟན་ཞེས་ཟེར། དེས་མུ་སྟེགས་བྱེ་བྲག་པའི་གཞུང«བྱེ་བྲག་གསལ་བའི་མདོ» ཞེས་པ་དེ་བརྩམས་པ་ཡིན།

(༨༣) བྲམ་ཟེ་རྐང་མིག བྲམ་ཟེ་དེའི་མིང་ལ་སྔར་དྲང་སྲོང་མཛེས་པ་ཟེར་ཞིང་། དྲང་སྲོང་འདི་ལྷ་ཆེན་དབང་ཕྱུག་གིས་རང་གི་བཙུན་མོ་རྒན་པ་ཨུ་མའི་བསྲུང་མ་ལ་བཞག་པའི་ཚེ། དེ་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པས། ཨུ་མ་དེ་ལ་ཆགས་ནས་མདུན་དུ་འདུག་སྟེ་ཆགས་པའི་རྣམ་འགྱུར་དུ་མ་བསྟན་ཀྱང་དྲང་སྲོང་དེས་མིག་རྐང་པར་ཕབ་སྟེ་བརྟུལ་ཞུགས་བསྲུངས་པས། ལྷ་ཆེན་མཉེས་ནས་གཞུང་རྩོམ་པའི་སྟོན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དབང་བསྐུར་ནས་མཆོག་སྦྱིན་པས་དྲང་སྲོང་རྐང་མིག་ཅེས་གྲགས། དེས་རིག་པ་ཅན་པའི་གཞུང «རིག་པའི་ལྟ་བ» བརྩམས། དེའི་རྗེས་འབྲངས་པ་རྣམས་ལ་རྐང་མིག་པའམ་རིག་པ་ཅན་པ་ཞེས་གྲགས།

(༨༤) ཤེས་བྱ། བློའི་ཡུལ་དུ་བྱ་རུང་བ་ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཚང་མ་བློའི་ཡུལ་དུ་བྱ་རུང་བའམ་བློས་རྟོགས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་ཤེས་བྱ་ཞེས་བརྗོད།

(༨༥) ཆིག་དོན་དྲུག བྱེ་རིག་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཚིག་དོན་དྲུག་ཏུ་བསྡུ་བར་འདོད་ཅིང་། ཚིག་དོན་དྲུག་གི་བྱུང་ཚུལ་ནི། བྱེ་བྲག་པའི་སྟོན་པ་འུག་པ་ཞེས་བྱ་བས་རང་གི་བསྟི་གནས་སུ་བསམ་གཏན་བསྒྲུབས་པས་བྱ་འུག་པ་ཞིག་མཐོང་སྟེ། དེ་ལ་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་དྲིས་པས་དྲུག་པ་ཚུན་ཆད་བརྡ་བྱས་ལ། དེ་ཕྱིན་ཆད་མ་བྱུང་བས་ཚིག་དོན་དྲུག་ཏུ་རྒྱ་ཆོད་པར་འདོད་པ་དང་། འུག་པ་ལྷར་འཁྲུལ་ནས་ཚིག་དོན་དྲུག་རྙེད་པར་རློམ་པ་ཡིན་ནོ། དེས་ན་སྟོན་པ་དེའི་མིང་ལའང་འུག་པ་ཟེར་ཞིང་། དེའི་རྗེས་འབྲང་རྣམས་ལ་འུག་ཕྲུག་པ་ཞེས་ཟེར་རོ། ཚིག་དོན་དྲུག་ནི། རྫས་དང་ཡོན་ཏན་ལས་དང་སྤྱི། བྱེ་བྲག་འདུ་བ་རྣམ་པ་དྲུག ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྫས་དང་། ཡོན་ཏན་དང་། ལས་དང་། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་དང་། འདུ་བ་དང་དྲུག་གོ ༡ རྫས་ནི་དགུ་སྟེ། ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་དུས་ཕྱོགས་བདག་ཡིད་རྣམས་སོ། དེ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞི་དང་ཡིད་ལྔ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་པའི་རྫས་དང་། བདག་དུས་ཕྱོགས་ནམ་མཁའ་བཞི་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་རྫས་ཞེས་བྱའོ། ཅིའི་ཕྱིར་རྫས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རང་ཉིད་ཆོས་གཞན་བརྟེན་མི་དགོས་པར་རང་རྐྱ་བར་གྲུབ་ཅིང་ཡོན་ཏན་སོགས་ཆོས་གཞན་གྱི་རྟེན་རང་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པས་ན་རྫས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། ༢ ཡོན་ཏན་ལ་དབྱེ་ན་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་སྟེ། གཟུགས་དང་། རོ། དྲི། རེག་བྱ། གྲངས། ཚད། སོ་སོ་བ། ལྡན་པ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ།བློ་རྣམས། བདེ་བ། སྡུག་བསྔལ། འདོད་པ། སྡང་བ། འབད་པ། ལྕི་བ། སྣུམ་པ། འདུས་བྱས། ཆོས། ཆོས་མིན་པ། སྒྲ དྲོ་བ། གཤེར་བ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་འོ། ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི༏ རྫས་ལ་བརྟེན་པ། ཡོན་ཏན་ལ་ཡོན་ཏན་གཉིས་པ་མི་བརྟེན་པ། འདུ་བའི་རྒྱུ་མི་བྱེད་པ། ཚད་མ་དང་རྟགས་ལ་མི་ལྟོས་པའོ། ༣ ལས་ནི། འདེགས་པ་དང་། འཇོག་པ། བརྐྱངས་པ། བསྐུམས་པ། འགྲོ་བ་དང་ལྔའོ། ༤ སྤྱི་ནི། བྱེ་བྲག་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་གང་ལ་རང་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་དེ་ལ་ཐུན་མོང་གི་སྒྲ་བློ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཞིག་གོ དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཁྱབ་པའི་སྤྱི་དང༌། ཉི་ཚེ་བའི་སྤྱི་གཉིས་སོ། དང་པོ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ལྟ་བུ་དང་། གཉིས་པ་ནི་ང་ལང་ཉིད་ལྟ་བུའོ། ༥ བྱེ་བྲག་ནི་སྤྱིའི་དོན་སོ་སོར་མ་འདྲེས་པའི་གསལ་བ་རྣམས་ཏེ། རང་ཉིད་ཆོས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཞིག་གོ དཔེར་ན། དཀར་པོ་ནག་པོ་དང་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་གིས་འབྱེད་པར་འདོད་དོ། ༦ འདུ་བ་ནི། འབྲེལ་བ་སྟེ་འདི་ལ་འདི་ཡོད་དོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པའི་བཟུང་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་གོ དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་གོ་ས་ཐ་དད་པའི་ལྡན་འབྲེལ་དང་། གོ་ས་ཐ་མི་དད་པའི་འདུ་འབྲེལ་གཉིས་སོ།

(༨༦) ཁྲུས། བྱེ་རིག་གཉིས་ཀྱིས་ཁྲུས་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་སུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་ཡིས་ལུས་པོ་ཁྲུས་པ་ལས་སྡིག་པ་འདགས་པར་འདོད་པ་ཡིན།

(༨༧) དབང་བསྐུར་བ། སྐབས་འདིའི་དབང་བསྐུར་བ་ནི། དབང་ཕྱུག་དང་ཁྱབ་འཇུག་ལ་སོགས་པ་རང་གིས་དད་པ་བྱེད་པའི་ལྷ་ཞིག་གིས་གཞུང་རྩོམ་པ་དང༌། བྱ་བ་གང་ཞིག་ལ་གཞན་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་སོགས་ཀྱི་དབང་ཆ་སྦྱིན་པ་ལ་ཟེར།

(༨༨) སྨྱུང་གནས། ལྟོ་ཆས་ཉུང་ངུར་བསྟེན་པའི་སྡོམ་པ་ཞིག་ཡིན། 

(༨༩) མཆོད་སྦྱིན། ཡར་ལྷ་སོགས་ལ་མཆོད་འབུལ་དང་། མར་ངན་སློང་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་སྟེ། སྐབས་འདིར་རང་གིས་འདོད་པའི་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱེད་ཕྱིར། རྟ་དང་བ་ལང་མཐའ་ན་མི་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་བཅད་ནས་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རྫས་སུ་བྱས་ཏེ་ལྷ་ལ་མཆོད་འབུལ་དང་སློང་བ་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བའི་ཆོ་ག་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་འཕགས་བསྟོད་ལས། གཞན་དག་རང་དོན་མཆོད་སྦྱིན་ལ། གཞན་གྱི་སྲོག་གི་སྦྱིན་སྲེག་བྱེད། གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཁྱོད་གཅིག་པུ། རང་གི་སྲོག་གིས་སྦྱིན་སྲེག་མཛད། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༩༠) སྦྱིན་སྲེག མེའི་མཆོད་འབུལ་བྱེད་པའི་ཆོ་ག་ཞིག་ཡིན། 

(༩༡) ཐར་ལམ། དྱེ་རིག་གཉིས་ཀྱི་ཐར་པ་འཐོང་བྱེད་ཀྱི་ལམ་ནི་ཁྲུས་དང་དབང་བསྐུར་བ། སྨྱུང་བར་གནས་པ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ། ནགས་སུ་གནས་པ། མཆོད་སྦྱིན། སྦྱིན་སྲེག སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ་དེ་དག་ལས་འབྲས་བུ་བདེ་བ་འབྱུང་བས་ཆོས་ཞེས་ཟེར་ལ་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་ཡིན་པར་འདོད་དོ།

(༩༢) བླ་མའི་མན་ངག རང་ལ་ལེགས་ཉེས་བླང་དོར་སྟོན་པའི་སློབ་དཔོན་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཞིག་གིས་གཞུང་དོན་ལ་ཐོས་བསམ་བྱེད་སྐབས་གནད་ཆེ་བའི་ཉམས་མྱོང་ཕྱོགས་བསྡུས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན།

(༩༣) རྣལ་འབྱོར་བསྒོམས། ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་དོན་ཡིན།

(༩༤) བདག བྱེ་རིག་གཉིས་ཀྱིས་འདོད་པའི་བཅིངས་གྲོལ་གྱི་གཞིར་གྱུར་པའི་བདག་དེ་ནི། རྟོག་གེའི་ཚིག་དོན་དྲུག་གི་ནང་ནས་རྫས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པས་རྫས་ཡིན་ཕྱིན་རང་ལ་ཡོན་ཏན་ཞིག་ཡོད་དགོས། དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཉེར་བཞི་ལས་བློ་དང་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་། འདོད་པ་དང་། སྡང་བ་དང་། འབད་པ་དང་། ཆོས་དང་། ཆོས་མིན་དང་། འདུས་བྱས་དང་དགུ་ནི་བདག་ལ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ། འོ་ན་བདག་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་དགུ་པོའི་རྟེན་བྱེད་པ་ལུས་དབང་བློ་གསུམ་ལས་དོན་གཞན་པའི་རྫས་ཡོད། ཡོན་ཏན་དགུ་པོ་དེ་རང་ལ་འདུ་བའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཤེས་རིག་མིན་པས་སེམས་མིན་པ། མི་འཇིགས་པའི་རྟག་པ། ལས་དགེ་མི་

དགེའི་བྱེད་པ་པོ། དེའི་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་གི་ཟ་བ་པོ། ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ། ཆ་མེད་པའི་གཅིག་པུ་བཅས་ལ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། འོ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཡོད་པ་ཅིས་གྲུབ་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་བདག་མེད་ན་ལས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བ་པོ་མེད་པ་དང་། ལས་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང་། མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་བས། ལས་བྱེད་པ་པོ་དང་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བ་པོའི་བདག་རྟག་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། བདག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་ཡང་། བདག་ཆོས་ཅན། ཡོད་དེ། ཚེ་འདིའི་དགེ་སྡིག་ལས་ཕྱི་མར་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར་རོ། བདག་དེ་ལ་དབྱེ་ན་ཕྱིའི་བདག་དང་། ནང་གི་བདག་གཉིས་དབྱེ་བ་སོགས་ཡོད་པས་ཞིབ་ཕྲ་གཞུང་གཞན་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༩༥) དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་། ཤེས་བྱའི་གནས་ལུགས་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་རྟོགས་པའི་དོན་ཡིན།

(༩༦) ཆོས་དང་ཆོས་མིན་པ། ཆོས་ནི་ཁྲུས་དང་། དབང་བསྐུར་བ་སོགས་ལས་མ་འོངས་པ་ན་འབྲས་བུ་བདེ་བ་སྟེཪ་བར་བྱེད་པའི་ལས་དང་། ཆོས་མིན་པ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་མ་འོངས་པ་ན་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྟེར་བར་བྱེད་པའི་ལས་སོ།

(༩༧) བློ། བློ་ནི་ཤེས་པ་སྟེ། གོང་གི་ཡོན་ཏན་ཉེར་བཞིའི་ནང་ཚན་བློ་རྣམས་ཞེས་པ་ཡང་འཇུག་ཤེས་ལྔ་པོ་དེར་གོ་བ་ཡིན་ནོ།

(༩༨) བདེ་སྡུག བདེ་བ་ནི་སིམ་པ། སྡུག་བསྔལ་ནི་གདུང་བའོ། 

(༩༩) འདོད་སྡང་། འདོད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་སྡང་བ་ནི་ཞེ་སྡང་ངོ།

(༡༠༠) ཐར་པ། བྱེ་རིག་གཉིས་ཀྱིས་བཅིངས་ཐར་གྱི་གཞིར་གྱུར་པ་ནི་བདག་ཡིན་པར་འདོད་ཅིང་། ཇི་སྲིད་ཡོན་ཏན་དགུ་པོ་དེ་བདག་ལ་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་དེ་སྲིད་དུ་ཡོན་ཏན་དེ་དག་གིས་བདག་བདེ་བ་སོགས་ཀྱི་དོན་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་པའི་ལས་བསགས་ནས། ཆོས་བྱས་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བས་འདོད་ཆགས་འཕེལ་བ་དང་། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བས་ཞེ་སྡང་འཕེལ་ཏེ། མཐོ་རིས་དང་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ནི་འཁོར་བར་བཅིངས་པ་དང་། ནམ་ཞིག་བླ་མའི་མན་ངག་ལས། བདག་ལུས་དབང་བློ་གསུམ་ལས་དོན་གཞན་དུ་ཤེས་ཏེ། བདག་གི་བ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་ནས་ཡོན་ཏན་རྣམས་མ་ལུས་པར་སྤངས་པས། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ལས་གང་ཡང་གསོག་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། ལས་གསར་པ་མ་བསགས་ཤིང་རྙིང་པ་ཟད་པས་སླར་བླངས་པའི་ལུས་དབང་བློ་བདེ་སྡུག་འདོད་སྡང་སོགས་བདག་དང་བྲལ་ཞིང་། གསར་པའི་ལུས་དབང་བློ་སོགས་མ་བླངས་པས་བུད་ཤིང་ཟད་པའི་མེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ཆད་དེ་བདག་རྟག་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་ལས་ཐར་པ་ཡིན་ཟེར་རོ།

བཞི་པ། གྲངས་ཅན་པའི་མཆན་འགྲེལ།

(༡༠༡) གྲངས་ཅན་པ། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མར་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན། གྲངས་ཅན་པའི་སྒྲ་བཤད་ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་གྲངས་ཉེར་ལྔར་ངེས་པར་འདོད་པས་ན་གྲངས་ཅན་པ་ཞེས་བརྗོད། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ། རང་བཞིན་རྒྱུར་སྨྲ་བས་རང་བཞིན་རྒྱུར་སྨྲ་བ་དང་། ཐུབ་པ་སེར་སྐྱའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་སེར་སྐྱ་པ། གཙོ་བོ་རྒྱུར་སྨྲ་བས་གཙོ་བོ་པ་ཞེས་ཟེར་རོ། དབྱེ་ན་གྲངས་ཅན་ལྷ་མེད་པ་དང་གྲངས་ཅན་ལྷར་བཅས་པ་གཉིས་ཡོད་དོ།

(༡༠༢) དྲང་སྲོང་སེར་སྐྱ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༧༣) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༡༠༣) ཤེས་བྱ་ཉེར་ལྔ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་གྲངས་ཉེར་ལྔར་ངེས་པར་འདོད། ཉེར་ལྔ་གང་ཞེ་ན། བདག་ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུ་དང༌། གཙོ་བོ་དང་། ཆེན་པོ་དང་། ང་རྒྱལ་དང། དེ་ཙམ་ལྔ་དང་། དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་དང་། འབྱུང་བ་ལྔའོ།

(༡༠༤) བདག གྲངས་ཅན་པས་འདོད་པའི་བཅིངས་གྲོལ་གྱི་གཞིར་གྱུར་པའི་བདག་དེ་ནི་ཁྱད་པར་དགུ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་བྱ་ཞིག་ལ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ༡ དོན་རྙེད་པས་ན་ཤེས་པའི་ངོ་བོ། ༢ རྩོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན། ༣ བདེ་སྡུག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ཟ་བ་པོ། ༤ སྐྱེ་བ་དང་ཉམས་པ་མེད་པས་རྟག་པ། ༥ ས་གསུམ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ཁྱབ་པ། ༦ སྙིང་སྟོབས་སོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་མིན་པས་ཡོན་ཏན་མིན་པ། ༧ ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ཡུལ་ཅན། ༨ ཆ་ཤས་མེད་པས་གཅིག་པུ། ༩ ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྟེ་ཁྱད་པར་དགུ་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཅིག་འདོད་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཡོད་པ་གང་གིས་གྲུབ་ཅེ་ན། སྐྱེ་བུ་ཆོས་ཅན། བདག་ཡིན་ཏེ་བཅིངས་ཐར་གྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང་། དེ་འདྲའི་བདག་དེ་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀའི་སྐབས་སུ་ཡོད་དེ། བདག་དེ་གྲོལ་བ་མ་ཐོབ་བཪ་སྤྱིའི་གློར་གནས་པ་དང་། གྲོལ་བ་ཐོབ་ཚེ་ཡན་གར་བར་གནས་པས། བདག་དེ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་གྱི་དབྱེ་བ་གཉིས་སུ་བྱེད་པ་ཡོད་དོ། བདག་དང་ཤེས་པ་དང་རིག་པ་དང་སྐྱེས་བུ་རྣམས་དོན་གཅིག་ཡིན་པས་ལུགས་འདིར་བྱེ་བྲག་པ་ལྟར་བདག་བེམ་པོར་འདོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ།

(༡༠༥) གཙོ་བོ། རྡུལ་མུན་སྙིང་སྟོབས་གསུམ་ཆ་མཉམ་པའི་སྐབས་ཀྱི་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོར་གནས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན། རྡུལ་མུན་སྙིང་སྟོབས་ནི་རིམ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་བཏང་སྙོམས་བདེ་བ་གསུམ་ལ་བྱེད་ཅིང་། མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཞེས་པ་ནི། ཁ་དོག་དང་། ཚད་དང་། དབྱིབས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱིས་ལྷ་མི་སོགས་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་དང་། ཡིད་མེད་པ་སོགས་ཀྱིས་མི་གསལ་བར་འདོད་དོ། དེས་ན་གཅོ་བོ་ནི་ཁྱད་ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་བྱ་ཞིག་ཏུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ༡ ལས་སོགས་བྱེད་པ་པོ། ༢ མ་སྐྱེས་པས་རྟག་པ། ༣ ཆ་མེད་པས་གཅིག་པུ། ༤ སེམས་དང་རྟོག་པ་མེད་པས་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གཉིས་ལས་ཡུལ་ཁོ་ན། ༥ སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ། འདོད་དོ། དེ་ལྟ་བུའི་གཙོ་བོ་ཡོད་པ་གང་གིས་གྲུབ་ཅེ་ན། གསལ་བ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཡོན་ཏན་གསུམ་ཆ་མཉམ་པའི་ནུས་པའི་ངོ་བོར་གྲུབ་པའི་གཙོ་བོ་ཡོད་དེ། དངོས་པོ་ཁྱད་པར་བ་རྣམས་ལ་ཚད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕན་ ༦ ཡོན་ཏན་གསུམ་ཆ་མཉམ་པའི་ཤེས་བྱ་ཞིག་ལ་ཚུན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་འབྲས་དབྱེཪ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྤྱི་གཙོ་བོ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལྔ་བཀོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཁྱད་པར་ཚད་ཕྱིར་རྗེས་འགྲོའི་ཕྱིར། ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དབྱེར་ཡོད་ཕྱིར། རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། མི་གསལ་བ་ཡི་རྒྱུ་ཡོད་དོ། ཞེས་ཟེར་རོ། རྩ་བའི་རང་བཞིན་དང་། སྤྱི་དང་། གཙོ་བོ་དང་། སྤྱི་གཙོ་བོ་རྣམས་དོན་གཅིག་ཡིན་ནོ།

(༡༠༦) ཆེན་པོ། བློ་དང་ཆེན་པོ་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ལ་སེམས་མེད་པའི་བེམ་པོ་ཞིག་སྟེ། བློ་ལ་བེམ་པོས་ཁྱབ་པ་དང་། ཤེས་པ་ཡིན་ན་བདག་གཅིག་ཡིན་དགོས་པར་འདོད་པ་ཡིན། འོ་ན་བློ་ནི་ཡུལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད་པས། ཡུལ་ཇི་ལྟར་ངེས་ཟེར་ན། དེ་ནི་མེ་ལོང་ངོས་གཉིས་ཡོད་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་དྭངས་པ་ཞིག་སྟེ། ངོས་གཅིག་ལ་ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུའི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་དང་ངོས་གཅིག་ལ་སྐྱེས་བུས་ལོངས་སྤྱོད་བྱ་ཤེས་བྱ་ཉེར་གསུམ་ཤར་ནས། དེ་གཉིས་ཕྲད་པ་ལས་ཡུལ་འཇལ་བཪ་འདོད་པ་ཡིན།

(༡༠༧) ང་རྒྱལ། ང་རྒྱལ་དང་སྙམ་སེམས་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ངར་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ་ཡོན་ཏན་གསུམ་འཕེལ་ནས་བདག་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱུང་ངོ་། དེ་ལ་དབྱེ་ན་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཅན་ང་རྒྱལ་དང་། སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་དང་། མུན་པ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་གསུམ་མོ།

(༡༠༨) ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་དང་བློའི་དབང་པོ་ལྔ་གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་བློའི་དང་། བྱ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་ཡིན་ནོ།

(༡༠༩) བློའི་དབང་པོ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྟོགས་པས་ན་བློའི་དབང་པོ་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དེ་དག་མིག་དབང་སོགས་བརྒྱུད་ནས་བློའི་དབང་པོར་འཆར་བས་སོ། བློའི་དབང་པོ་ལྔ་སྟེ། མིག རྣ་བ། སྣ། ལྕེ། ལྤགས་པའམ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔའོ།

(༡༡༠) ལས་ཀྱི་དབང་པོ། སྐྱེས་བུའི་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བས་ན་ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ཞེས་ཟེར། ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་སྟེ། ངག ལག་པ། རྐང་པ། རྐུབ། འདོམས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔའོ།

(༡༡༡) འདོམས། ཕོ་མོའི་མཚན་མ།

(༡༡༢) འདུས་བསགས། རྡུལ་རྫས་དུ་མ་འདུས་ཤིང་བསགས་པའི་གོང་བུ། རྡུལ་རྫས་ནི་ས་རྡུལ། ཆུ་རྡུལ། མེ་རྡུལ། རླུང་རྡུལ་བཞི་ལ་རྡུལ་བཞི་དང༌། ས་རྫས། ཆུ་རྫས། མེ་རྫས། རླུང་རྫས་བཞི་ལ་རྫས་བཞི་ཟེར།

(༡༡༣) བེམ་པོ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༧༧) ལ་གསལ།

(༡༡༤) དོན་དམ་བདེན་པ། ལུགས་འདིར་མི་གསལ་བའི་ཤེས་བྱ་རྣམས་དོན་དམ་བདེན་པར་འདོད་དོ། མི་གསལ་བའི་ཤེས་བྱ་གང་ཞེ་ན། ཤེས་བྱ་ཉེར་ལྔ་ལས་གཙོ་བོ་དང་སྐྱེ་བུ་ནི་མི་གསལ་བའི་ཤེས་བྱ་ཡིན་པས་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན་ཟེར།

(༡༡༥) ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ། གསལ་བའི་ཤེས་བྱ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་འདོད་དོ། ཤེས་བྱ་ཉེར་ལྔ་ལ་གཙོ་བོ་དང་སྐྱེས་བུ་ཕུད་པའི་གཞན་ཉེཪ་གསུམ་པོ་གསལ་བའི་ཤེས་བྱ་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཡིན་ཟེར། དྲང་སྲོང་སེར་སྐྱས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆོག སྣང་བའི་ལམ་དུ་འགྱུར་མ་ཡིན། སྣང་བའི་ལམ་དུ་གང་གྱུར་དེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤིན་ཏུ་གསོག ཅེས་སོ། གསལ་མི་གསལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་། ༡ རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་དང་། ༢ མི་རྟག་པ་དང་། ༣ མ་ཁྱབ་པ་དང་། ༤ བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ༥ རྣམ་པ་དུ་མ་དམིགས་པ་དང༌། ༦ རྟེན་པ་དང་། ༧ འགྲོ་བ་དང་། ༨ ཆ་བཅས་དང་། ༩ གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་དགུ་པོ་དང་ལྡནན་པ་རྣམས་གསལ་བ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་པ་དགུ་ནི་མི་གསལ་བའོ། དེ་ཡང་དབང་ཕྱུག་ནག་པོའི་རྒྱུད་ལས། རྒྱུ་ལྡན་མི་རྟག་མ་ཁྱབ་པ། བྱེད་བཅས་དུ་མ་རྟེན་པ་འགྲོ། ཆ་ཤས་དང་བཅས་གཞན་དབང་གསལ། བཟློག་པ་དང་ནི་མི་གསལ་བའོ། ཞེས་སོ།

(༡༡༦) «དབང་ཕྱུག་ནག་པོའི་རྒྱུད»  གྲངས་ཅན་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མར་འདོད་པ་ཞིག་སྟེ། ལྷ་ཆེན་དབང་ཕྱུག་གིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་དྲང་སྲོང་ཆུ་ཀླུང་གིས་རྩོམ་པའོ། དེས་«དབང་ཕྱུག་ནག་པོའི་རྒྱུད་སུམ་ཅུ་པ་དང་དྲུག་ཅུ་པ་» སོགས་བརྩམས་ནས་གྲངས་ཅན་ཕྱི་མ་སྟེ་གྲངས་ཅན་ལྷར་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པར་འཛིན་པའོ། ནང་དོན་གཙོ་བོ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་རང་བཞིན་གཅིག་ཀྱང་རྣམ་འགྱུར་ཟ་དད་དུ་འགྱུར་པ་གཙོ་བོ་ཁོ་ནས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོ་ལ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་མེད་ན་བྱིན་གྱིས་རློབས་པ་པོ་མེད་ཅིང་། དེ་མེད་ན་འབྲས་བུ་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དབང་ཕྱུག་ཉིད་གཙོ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲས་བུ་རྣམས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཟེར།

(༡༡༧) རང་བཞིན། རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་དོན་གཅིག

(༡༡༨) རྣམ་འགྱུར། རྣམ་འགྱུར་དང་འབྲས་བུ་དོན་གཅིག

(༡༡༩) ཁྱད་ཆོས་དྲུག་ལྡན་གྱི་ཤེས་བྱ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༠༥) ཐོག་གྲངས་ཅན་པའི་སྤྱི་གཙོ་བོ་བཤད་སྐབས་བཤད་ཟིན་པས་དེར་གཟིགས།

(༡༢༠) ལྷག་མ་ཉེར་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་ཚུལ། དབང་ཕྱུག་ནག་པོའི་རྒྱུད་དེ་ལས་ཆོགས་ནི་རྣམ་པ ལས། རང་བཞིན་ལས་ཆེན་དེ་ལས་ང་རྒྱལ་ཏེ། བཅུ་དྲུག་པོ། བཅུ་དྲུག་པོ་ནི་དེ་དག་རྣམས་ལས་ཀྱང་། ལྔ་པོ་རྣམས་ལས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལྔ། ཞེས་པ་ལྟར་གཙོ་བོ་དེ་ལས་ཤེས་བྱ་ཉེར་གསུམ་པོ་དངོས་བརྒྱུད་ཅི་རིགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་འདོད་དོ།

(༡༢༡) རྣམ་པར་འགྱུར་ང་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ། ང་རྒྱལ་ལ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་ཤས་ཆེ་བའི་འབྱུང་བ་ལས་དེ་ཙམ་ལྔ་སྐྱེ་ཞིང་། དེ་ལས་བྱུང་བ་ལྔ་སྐྱེའོ།

(༡༢༢) སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ། དེ་ཤས་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ལས་དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་སྐྱེའོ།

(༡༢༣) མུན་པ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ། འདི་ནི་ང་རྒྱལ་ལ་གསུམ་ཕྱེ་བའི་གཞན་གཉིས་ཀའི་འཇུག་བྱེད་དོ་དེ་ཡང་དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་ཁྱོ་ཀ་གཅིག་ལ་ཆུང་མ་བྲམ་ཟེ་མོ་ཞིག་དང་དམངས་མོ་ཞིག་སྟེ་གཉིས་ཡོད་ལ། བྲམ་ཟེ་མོ་ལས་བུ་བཅུ་གཅིག་བཙས་ཤིང་། དམངས་མོ་ལས་བུ་ལྔ་བཙས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལས་བྲམ་ཟེ་མོ་ནི་སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་དང་། བུ་བཅུ་གཅིག་ནི་དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་ལྟ་བུ་དང་། དམངས་མོ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་དང་། བུ་ལྔ་ནི་དེ་ཙམ་ལྔ་ལྟ་བུའོ། བྲམ་ཟེ་ནི་མུན་པ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་དང༌། ཆུང་མ་དེ་གཉིས་ཀྱི་བརྟེན་སའམ་འཇུག་ས་ལྟ་བུ་ཡིན་ཟེར་རོ།

(༡༢༤) བསམ་གཏན། སེམས་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་ལ་གཡེངས་པ་ཞི་ནས་རང་གི་སྒོམ་བྱའི་དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའོ།

(༡༢༥) ལྷའི་མིག་གི་མངོན་ཤེས། མངོན་ཤེས་དྲུག་གི་ནང་ཚན་ཞིག་སྟེ། རང་གི་བདག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་ལྷའི་མིག་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་གཟུགས་ཕྲ་རགས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ཞིག་གོ། དཔེར་ན་ཤི་ནས་གར་སྐྱེས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དུས་ཀྱིས་བསྐལ་བའི་ལྐོག་གྱུར་གྱི་གཟུགས་ཀྱང་མཐོང་བའོ།

(༡༢༦) ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ། ཀུན་རྫོབ་སྟེ་ཐམས་ཅད་བསླུ་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། གྲངས་ཅན་པའི་ལུགས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་ནི། ཇི་སྲིད་རང་བཞིན་དང་། སྐྱེས་བུ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་ཞེན་ནས། རྣམ་འགྱུར་རྣམས་རྩ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་ཚུལ་མ་ཤེས་པར་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྐྱེས་བུ་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན། ནམ་ཞིག་སྐྱེས་བུ་དེས་ཡུལ་གྱི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ནས་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་དང་སྤྱི་གཙོ་བོ་དེ་འཁོར་བའི་རྩ་བར་མཐོང་བས་ན་གཙོ་བོ་ལས་རྣམ་འགྱུར་གསར་དུ་མི་སྤྲོས་ཤིང་། རྣམ་འགྱུར་རྙིང་པ་རྣམས་ཉེ་བར་བསྡུས། སྐབས་དེར་གཙོ་བོ་དེ་བདག་ཏུ་མི་འགྲོ་ཞིང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ་འཇའ་ལྟར་ཡལ་བ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཟེར། དེ་ཡང་དཔེར་ན། མཚན་མོ་མུན་ནག་གིས་ཁྱབ་པའི་ཁང་པའི་ནང་དུ་སྐྱེས་བུ་འདོད་ཆགས་ཅན་དང་བུད་མེད་མཛེ་ཅན་ཞིག་དགའ་བ་དང་བཅས་པ་ལས་སྐྱེས་བུ་དེར་མཛེ་ནད་བགོས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པ་མྱོང་བ་བཞིན་དང་། གང་གི་ཚེ་ནམ་ལངས་པ་ན་བུད་མེད་མཛེ་ཅན་ཡིན་པ་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་འདི་ནམ་ཡང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འདྲིས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། བུད་མེད་དེར་ཆེས་བལྟས་བྱས་པས་ངོ་ཚ་བས་སྐྱེངས་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་རྣམས་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས་བྲོས་པ་བཞིན་ནོ།

(༡༣༧) ཐར་པ། གོང་སྨྲོས་ལྟར་ཤེས་བྱ་ཉེར་ལྔའི་ཚུལ་ཇི་བཞིན་མ་ཤེས་པ་ལས་འཁོར་བར་འཁོར་བ་དང་། དེ་ཉིད་ལེགས་པར་ཤེས་པ་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། གྲངས་ཅན་པའི་གཞུང་ལས། དེ་ཉིད་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔར་ལེགས་ཤེས་ན། རལ་པའམ་མགོ་ཟླུམ་ཅོད་པན་ཅན། གནས་ནི་གང་དང་གང་གནས་ཀྱང་། གྲོལ་འགྱུར་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། ཅེས་བྱུང་ངོ་།

ལྔ་པ། དཔྱོད་པ་བའི་མཆན་འགྲེལ།

(༡༣༨) དཔྱོད་པ་བ། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཞིག་ཡིན། གྲུབ་མཐའ་འདིར་སྤྱོད་པ་བ་ཞེས་ཐ་སྙད་བྱས་པའང་འདུག མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་རྒྱལ་དཔོག་པ་ཡང་ཟེར་ཏེ། རྒྱལ་དཔོག་པ་སྟོན་པར་འཛིན་ནས་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བས་སོ།

(༡༢༩) རྒྱལ་དཔོག་པ། དཔྱོད་པ་བའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པར་འཛིན་པ་ཞིག་ཡིན།

(༡༣༠) རིག་བྱེད། སྤྱིར་རིག་བྱེད་ཅེས་པ་ཕྱི་ནང་ཐུན་མོང་བའི་རིག་གནས་མཐའ་དག་ལ་འཇུག་ཅིང་། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྐད་དོད་བེདཿ ཞེས་པ་ནི་རིག་པའམ་གསལ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དཔྱོད་པ་བས་ལུང་ཚད་མར་འདོད་པའི་རིག་བྱེད་ནི་བེད ཞེས་པ་སྨྲ་ཡང་དོག་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་དོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་«རིག་བྱེད་ཀྱི་མདོ་» སྲིད་སྲུང་དང་མཆོད་སྦྱིན་དང་། སྙན་ཚིག་དང་། ངེས་བརྗོད་བཅས་རིག་བྱེད་བཞི་ལ་གོ་བ་ཡིན། རིག་བྱེད་བཞིའི་འབྱུང་ཁུངས་ལ་ཚངས་པའི་གདོང་བཞི་ལས་རིག་བྱེད་བཞི་བྱུང་བར་འདོད་པ་དང་ཚངས་པའི་བུ་བཞིས་བྱས་པར་འདོད་པ་དང་། ཚངས་པའི་མཚོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆུ་ལས་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེའི་སྒྲ་རྣམས་གདངས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་འབྱུང་བ་དང་། ཡང་རིག་བྱེད་སུ་གང་གིས་མ་བྱས་གདོད་ཉིད་ནས་ཡོད་པར་འདོད་པ་དང་། སུས་ཀྱང་མ་བྱས་རང་བྱུང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཟེར་བ་སོགས་སྔོན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་ཚུལ་དུ་མ་ཞིག་མཆིས། དེང་སང་གི་མཁས་དབང་འགས་ཧ་ལམ་སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་ཉིས་བརྒྱའི་སྔོན་རྗེས་སུ་རྒྱ་གར་ནུབ་བྱང་ཕྱོགས་ནས་ཧིན་རྡུའི་ཆུ་བོའི་འབབ་ཡུལ་དུ་ཞུགས་པའི་ཡ་ལི་ཨན་མིས་གནའ་བོའི་ཏ་ཟིག་ལས་ཁྱེར་འོང་བའི་རིག་གནས་ཤིག་ཡིན་པར་བཞེད་པ་སོགས་རིག་བྱེད་བཞིའི་འབྱུང་ཁུངས་ལ་བཞེད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་དཔྱོད་པ་བས་ནི་རིག་བྱེད་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཆ་མེད་རྟག་པ་རང་བྱུང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པས་ན་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དང་ཚད་མར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། ཇི་སྐད་དུ། ཆགས་སོགས་རྐྱེན་གྱིས་ཉམས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ནི་བརྫུན་ཉིད་ཡིན། རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ཕྱིར། དེས་ན་ཚད་མར་བཟུང་བར་བྱ། ཞེས་ཟེར་རོ། རིག་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་ལ་རིག་པས་བརྟགས་ན་འཐད་པར་དཀའ་བ་མཐོང་ཡང་སུན་དབྱུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་རང་ཉིད་ཉམས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གནང་བའི་གྲུབ་པ་བཞི་པོ་འདི། གཏན་ཚིགས་དག་གིས་གཞིག་མི་བྱ། ལོང་བ་རྐང་པའི་ཚོད་དཔགས་ཀྱིས། རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཙོར་འཛིན་རྣམས། ལྟུང་བར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། ཞེས་ཟེར་རོ། ཉམ་ངའི་ལམ་དུ་རྒྱུག་པ་ལྟར།

(༡༣༡) དེ་ཁོ་ན་ཉིད། དཔྱོད་པ་བས་རིག་བྱེད་བཞི་པོ་དེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་ལུགས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་འདོད་པའོ།

(༡༣༢) མཆོད་སྦྱིན། དཔྱོད་པ་བའི་མཆོད་སྦྱིན་ནི་མཐོ་རིས་དང་ཚངས་པ་ལྟ་བུ་ངན་འགྲོ་ལས་གྲོལ་བའི་ཐར་པ་ཙམ་ཞིག་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་སུ་རིག་བྱེད་གཞུང་ལས་བཤད་པའི་ཕྱུགས་ཀྱི་མཆོད་སྦྱིན་དང་ཁུཪ་བས་མཆོད་སྦྱིན་བྱས་པ་སོགས་ཡིན་ཏེ་ཕྱུགས་ཀྱི་མཆོད་སྦྱིན་སྐབས་མེ་ལ་སྐྱེས་བུ་དང་། རྟ་དང་བ་ལང་དང་ར་རྣམས་བསྲེག་ཅིང་བསད་པར་བྱའོ། ཡང་ན་དེ་དག་དབུགས་བསུབ་ལ་གསད་པར་བྱ་སྟེ་སེམས་མེད་པར་བྱའོ། རྟ་དག་གི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་རྟ་རེ་རེ་ལ་ཁབ་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་བཙུགས་པ་བཞིན་དུ་ཟུག་ཟེར་དང་ལྡན་པར་བྱས་ནས་སྦྱིན་སྲེག་བྱའོ། ཞེས་ཟེར་བ་དང་ཁུར་བས་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་ཚུལ་ཡང་མ་དང་བུ་སྲིང་སོགས་ལྷན་ཅིག་གཅེར་བུར་ཕྱུང་ནས་ཕྱུགས་བཞིན་རྐང་བཞི་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་རྩ་ཟ་བ་ལྟར་དང་། མངལ་སྒོར་ལྕེས་ལྡེག བཤང་སྒོར་སྣོམ། འཁྲིག་པ་ལྷུག་པར་སྤྱོད་པ་སོགས་བ་གླང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་འཛིན་པའི་ཆོ་ག་དེ་ལྟ་བུ་མཆོད་སྦྱིན་དུ་འདོད་ཅིང་། དེ་འདྲའི་མཆོད་སྦྱིན་མེད་པར་མཐོ་རིས་དང་ཚངས་པའི་གོ་འཕང་གང་ཡང་མི་ཐོབ་བོ་ཞེས་ཟེར་རོ།

(༡༣༣) མཐོ་རིས། སྤྱིར་མཐོ་རིས་ཀྱི་སྐད་དོད་དུ་ཧཱུཾ་ཞེས་པ་སྟེ་མཐོན་པོར་བརྟེན་པའི་དོན་གྱིས་ལྷ་དང་མིའི་གོ་འཕང་ངོ་།

(༡༣༤) ངན་སོང་། སྤྱིར་རང་རྒྱུ་མི་དགེ་བའི་ལས་ལམ་ཆེས་ཆེར་བསགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་ངན་པ་ཆེས་ཆེར་མྱོང་བར་སོང་བས་ན་ངན་སོང་སྟེ། དམྱལ་བ། ཡི་དྭགས། དུད་འགྲོ་གསུམ་མོ།

(༡༣༥) ཐར་པ། ལུགས་འདིས་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཚངས་པ་ལྟ་བུ་ངན་སོང་ལས་གྲོལ་བའི་ཐར་པ་ཙམ་ཞིག་འདོད་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཐར་པ་མི་འདོད་དེ་དྲི་མ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རིག་གི་ངོ་བོ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོད་པས་དྲི་མ་དག་པའི་སྐབས་མེད་པར་འདོད་པ་ཡིན། གྲུབ་མཐའ་འདི་དང་གཤམ་དུ་བཤད་རྒྱུའི་རྒྱང་འཕེན་པ་ཕུད་པའི་མུ་སྟེགས་པ་གཞན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཐར་པ་འདོད་པ་ཤ་སྟག་གོ ༡༣༦) དྲི་མ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་རྣམས་སོ།

(༡༣༧) ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་འདོད་པ། ཀུན་མཁྱེན་མེད་དེ་སྐྱོན་ཀུན་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་བྱེད་གཞན་ཡོད་ན་ཐུག་མེད་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཀུན་མཁྱེན་མེད་དོ། ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་ཀུན་མཁྱེན་མིན། ཤེས་བྱེད་གཞན་ཡོད་ཐུག་པ་མེད། ཅེས་ཟེར་རོ། གཞན་ཡང་ཐུབ་པ་ཆོས་ཅན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངག་སྨྲ་བའི་ཕྱིར། སྐྱོན་རྣམས་ཟད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་བློ་དང་དབང་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། རིག་བྱེད་བཞི་མ་བརྩམས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནས་བཤད་པ་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དུ་མ་ཞིག་བཀོད་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པར་བསྒྲུབས་སོ། གྲུབ་མཐའ་འདི་དང་གཤམ་གྱི་གཅེར་བུ་བ་གཉིས་ཀུན་མཁྱེན་མེད་པ་དང་། ཤིང་སོགས་སེམས་ལྡན་དུ་གྲུབ་ཚུལ་མཚུངས་པ་ཡིན།

(༡༣༨) བདེན་པའི་ངག་མེད་པ། བདེན་པའི་ངག་མེད་དེ། སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་ངག་ནི་རྫུན་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། ཉེས་པ་

དྲུག་པ། གཅེར་བུ་བའི་མཆན་འགྲེལ།

(༡༣༩) གཅེར་བུ་བ། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཞིག་སྟེ། འདོམས་དཀྲིས་ཙམ་ཡང་མེད་པས་ན་གཅེར་བུ་བའོ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་དྲང་སྲོང་མཆོད་འོས་སྟོན་པར་འཛིན་པས་ན་མཆོད་འོས་པ་དང་། རྒྱལ་བ་དམ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པས་ན་རྒྱལ་བ་པ་དང་། རང་གི་སྐྲ་ཉིན་རེ་བཞིན་ཟད་པར་ཕྱིས་པས་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པའམ་དཀའ་ཐུབ་ཀྱིས་སྡིག་པ་ཟད་པར་བྱེད་པས་ན་ཟད་བྱེད་པ་དང་། ཕྱོགས་དང་མཁའ་ལས་གོས་གཞན་མེད་པས་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་གོས་ཅན་དང་མཁའ་ཡི་གོས་ཅན་ཞེས་པ་དང་། ཕྱོགས་སུ་ལྡོམ་བུ་བྱེད་པས་ན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞེས་པ་དང་། སྲོག་བདག་ཏུ་སྨྲ་བས་སམ་ཡང་ན་ལུས་འཚོ་བ་ཙམ་ལས་ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡང་མི་འཛིན་པས་ན་འཚོ་བ་པ་ཞེས་པ་དང་། ངོ་ཚར་མི་འཛེམ་པས་ན་འཛེམ་མེད་པ་དང་ཐལ་བ་པ་ཞེས་པ་ཡིན། དེང་སང་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་རྗེན་ཞེས་ཟེར་བའི་ཆོས་ལུགས་དེ་ཡིན་ཞིང་། ད་ལྟ་འང་ཆོས་ལུགས་འདི་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཡོད་ལ་ཕྱིས་སུ་ལུས་གཅེར་བུར་མི་འདུག་པར་གོས་དཀར་པོ་གཅིག་པུ་གྱོན་གྱི་ཡོད། ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐའི་ནང་ནས་གཅེར་བུ་བ་འདི་ཁོ་ན་ནི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ནས་རང་གི་ཐར་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལས། གཞན་རྣམས་ནི་འཚེ་བར་སྤྱོད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ལུགས་འཛིན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ།

(༡༤༠) རྒྱལ་བ་དམ་པ། གཅེར་བུ་བའི་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན། ཁྱུ་མཆོག་དང་། མཆོད་འོས་དང། ལྡོང་རིས་དང། འཕེལ་བ་སོགས་གཅེར་བུ་བས་སྟོན་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ལས་ཐ་མའི་སྟོན་པ་འཕེལ་བ་དང་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་གཉིས་དུས་མཉམ་དུ་བྱུང་བར་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་ནས་གསུངས་སོ།

(༡༤༡) ཆིག་དོན་དགུ ལུགས་འདིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཚིག་གི་དོན་དགུར་གྲངས་ངེས་པར་འདོད་པ་ཡིན། ཚིག་དོན་དགུ་ལ་ཡང་བཞེད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཏེ། འཕགས་ཡུལ་གྱི་གཅེར་བུ་བའི་ལུགས་དང་ཤམྦྷ་ལའི་གཅེར་བུ་བའི་ལུགས་སོ། དང་པོ་ནི། (༡) སྲོག་དང་ (༢) ཟག་པ་ (༣) སྡོམ་པ་དང། (༤) ངེས་པར་རྒས་དང་། (༥) འཆིང་དང་། (༦) ལས། (༧) སྡིག་དང་། (༨) བསོད་ནམས། (༩) ཐར་པ་སྟེ། འདི་དག་ཚིག་གི་དོན་དགུར་འདོད། ཅེས་པ་ལྟར་དང་། གཉིས་པ་ནི་སྲོག་ལྡན། སྲོག་ལྡན་མ་ཡིན་པ། ཟག་པ། སྡོམ་པ། སྤངས་པ། བཅིངས་པ། ཐར་པ། འགྲོ་བ། འོང་བ་དང་དགུའོ།

(༡༤༢) སྲོག སྲོག་ནི་བདག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་ལུས་ཀྱི་ཚད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ། རྫས་རྟག་ལ་རྣམ་གྲངས་མི་རྟག་པའི་སེམས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞིག་ཏུ་འདོད་དོ། དེ་ཡང་སྲོག་དེ་ཉིད་སྐྱེས་བུའི་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་དང་། ལུས་ཇི་ཙམ་ཆེ་བ་དེ་ཙམ་དུ་སྲོག་ཆེ་བ་དང་། ལུས་ཇི་ཙམ་ཆུང་ངུར་སོང་བ་ན་སྲོག་ཀྱང་ཆུང་ངུར་འགྱུར་བར་འདོད་དེ། ཁྱད་པར་འཕགས་བསྟོད་ལས། གཅེར་བུས་ལུས་ཀྱི་ཚད་བཞིན་དུ། སྲོག་ནི་ཁུམ་དང་རྒྱས་པར་སྨྲ། ཞེས་པ་དང༌། དེའི་འགྲེལ་པ་ལས། ལུས་ཀྱི་ཚད་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ནི་ལུས་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ཚད་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། རྫས་རྟག་ལ་རྣམ་གྲངས་མི་རྟག་ཚུལ་ཡང་། ངོ་བོ་རྟག་པ་ཡིན་པས་ནམ་ཡང་མི་འཇིག་པར་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་རྣམ་གྲངས་མི་རྟག་པས་གནས་སྐབས་སོ་སོར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་ཡིནན། ལུགས་འདིས་སྲོག་ལྡན་མཚན་གཞི་ཙམ་ཞིག་མཚོན་ཆེད་དུ་སྲོག་ཅན་སྡེ་དགུར་དབྱེ་བ་ཡིན། དྲང་སྲོང་རྒྱལ་བས། སྲོག་ནི་སྲོག་ཅན་སྡེ་ཚན་དགུ (༡) ས་ (༢) ཆུ་ (༣) ཤིང་དང་ (༤) མེ་དང་ (༥) རླུང་། (༦) སྲིན་བུ་ (༧) གྲོག་མ་ (༨) བུང་བ་ (༩) མི། དབང་པོ་གཅིག་ནས་ལྔ་དང་ལྡན། ཞེས་ཟེར་རོ། དེས་ན་གཅེར་བུ་བས་ལྗོན་ཤིང་སེམས་ལྡན་འདོད་པ་དང་། ས་སོགས་སྲོག་ལྡན་ཡིན་པར་འདོད་པས་ཀུན་དགའ་ར་བ་སོགས་བརྩིགས་པ་སྡིག་པའི་རྒྱུར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་འཕགས་བསྟོད་ལས། གཅེར་བུས་ཀུན་དགའ་ར་བ་སོགས། རྩིག་པ་སྡིག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་ཟེར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༡༤༣) ཕྱིས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ། རང་རྒྱུ་དགེ་སྡིག་གི་ལས་ལས་ཕྱིས་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་ངའི་ལས་འབྲས་ཆུད་མི་འཛའ་སྟོན་པའོ། ལུགས་འདིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་སྐྱེས་པར་འདོད་པས་ན་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས། ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ། ཞེས་གསུངས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆ་མང་པོ་ཡོད་པར་གསུངས་སོ།

(༡༤༤) མིང་། མིང་གྲགས་དང་མཚན་སྙན་གྱི་ཆེད་དུ་བསགས་པའི་ལས་སམ་ཡང་ན་ཚེ་འདིའི་མཚན་སྙན་མཐོ་དམའི་ཁྱད་པར་གང་བསྐོས་དེ་ཡང་ལས་ཡིན་པར་འདོད་པས་ཡིན་གསུངས།

(༡༤༥) རུས། རུས་རྒྱུད་ལ་ཆགས་ཞེན་གྱིས་བསགས་པའི་ལས་སམ་ཡང་ན་ཚེ་འདིའི་རུས་རྒྱུད་བཟང་ངན་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་ལས་ཡིན་པར་འདོད་པས་ཡིན་གསུངས།

(༡༤༦) ཆེ། ཚེ་སྲུང་བའི་ཆེད་དུ་བསགས་པའི་ལས་སམ་ཡང་ན་ཚེ་འདིའི་ཚེ་རིང་ཐུང་གང་འཚོ་རྣམས་ཀྱང་ལས་ཡིན་པར་འདོད་པས་ཡིན་གསུངས།

(༡༤༧) ཐར་པ། ལུས་གཅེར་བུར་སྡོད་པ་དང༌། ངག་མི་སྨྲ་བ་མེ་ལྔ་ལ་བརྟེན་པ་སོགས་པའི་ལུས་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོ་སྤྱད་པ་དང་། མི་འཚེ་བ་དང་། བདེན་སྨྲ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སོགས་ཀྱི་སྡོམ་བརྩོན་དམ་པོས་ཚེ་སྔ་མ་ལ་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་ཟད་པར་བྱས་ལ། འདིར་ཡང་སྔོན་མེད་པའི་ལས་གསར་པ་ཉེ་བར་མི་བསགས་པས། ལུས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ལས་ཟད་པས་སྐྱེ་བ་ཟད་ལ། སྐྱེ་བ་ཟད་པས་སྡུག་བསྔལ་ཟད་དེ་ཟད་པས་ཐར་པ་ཐོབ་པར་ཡིན་ཟེར་ཏེ། ཁྱད་པར་འཕགས་བསྟོད་ལས། ལུས་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་བགྱིས་པ་ཡིས། མདུད་པ་འཇིག་པར་གཅེར་བུས་འཚལ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། རང་ལྗོངས་ཀྱི་གངས་ཏི་སི་དང་མཚོ་མ་ཕམ་ནི་གཅེར་བུ་བའི་སྟོན་པ་རྗེས་འབྲངས་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་གནས་སུ་བརྩི་བ་ཡིན་ཏེ། གཅེར་བུ་བའི་སྟོན་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལས་ཐོག་མ་སྟོན་པ་ཁྱུ་མཆོག་ཅེས་པ་དེ་ཡང་ཏི་སི་ལ་དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོ་སྤྱད་པས་སྔོན་གྱི་ལས་རྣམས་ཟད་དེ་ཐར་པ་ཐོབ་པར་གྲགས་སོ།

(༡༤༨) མེ་ལྔ་ལ་བརྟེན་པ། རང་གི་ལུས་པོའི་ཕྱོགས་བཞི་དང་མགོ་བོའི་སྟེང་དུ་མེ་བཞག་ནས་དཀའ་ཐུབ་སྤྱད་པ་ཞིག་ཡིན།

(༡༤༩) འཇིག་རྟེན་འདུས་པ། འདི་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཤིག་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་སྟེང་ཡོད་པ། དབྱིབས་གདུགས་གྱེན་ལ་བསླངས་པ་ལྟ་བུ་དང་ཁ་དོག་དཀར་ཞིང་དྲི་ཞིམ་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཀུ་མུད་ཀྱི་མདོག་ལྟར་ཚད་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་ཞེ་ལྔ་ཡོད་པ། སྲོག་ཡོད་པས་དངོས་པོ་ཡིན་ཅིང་འཁོར་བ་ལས་ཐར་པས་དངོས་མེད་ཀྱང་ཡིན་ཟེར་རོ། དེ་སྐད་དུ་རྒྱལ་བ་དམ་པས། ཁ་བ་རྒྱ་སྤོས་མེ་ཏོག་དང་། བ་ཞོ་བ་མོ་མུ་ཏིག་མདོག གདུགས་དཀར་བཟུང་བའི་དབྱིབས་འདྲ་བ། ཐར་པ་ཡིན་པར་རྒྱལ་བས་བཤད། ཅེས་འབྱུང་ངོ་།

(༡༥༠) དཔག་ཚད། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༤༢) ལ་གསལ།

བདུན་པ། རྒྱང་འཕེན་པའི་མཆན་འགྲེལ།

(༡༥༡) རྒྱང་འཕེན་པ། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལས་རྒྱང་རིང་དུ་སོང་བས་ན་རྒྱང་འཕེན་པའོ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ཚེ་འདི་ལ་གང་ལེགས་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་སྨྲ་བས་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ། ཤི་བའི་ཚེ་བདག་རྒྱུན་ཆད་པར་སྨྲ་བས་ཆད་སྨྲ་པ། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་སོགས་ཅི་རིགས་མེད་པར་སྨྲ་བས་ན་མེད་སྨྲ་བ། དྲང་སྲོང་ཕུར་བུའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པས་ཕུར་བུ་པའམ་ལྷའི་བླ་མ། འཇུག་སྟོབས་སྟོན་པར་འཛིན་པས་ན་འཇུག་སྟོབས་ཅན། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང་བར་སྨྲ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་སྨྲ་བའམ་རང་བཞིན་སྨྲ་བ་ཞེས་ཟེར། སྟོན་པ་ནི་དྲང་སྲོང་ཕུར་བུ་འམ་ལྷའི་བླ་མ། འཇིག་རྟེན་མིག འཇུག་སྟོབས་ལྭ་བ་ཅན་དང་རྟ་མཆོག་སོགས་སྟོན་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་པར་གསུངས། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྩ་བའི་གྲུབ་མཐའ་ནི་སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་མིག་གིས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དྲང་སྲོང་འཇིག་རྟེན་མིག་ཅེས་བྱ་བ་རྟོག་གེ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཞིག་བྱུང་། དེས་རང་གི་བུ་མོ་མཛེས་མ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་ཏེ་འདོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་སྨྲས་ཏེ་དགེ་བ་ལ་ཕན་ཡོན་དང་། སྡིག་པ་ལ་ཉེས་དམིགས་མེད་པར་སྟོན་པའི་གཞུང་སྔར་ཕུར་བུས་བྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ (གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༧༤) ལ་གཟིགས) དེ་ལས་བཏུས་ཏེ་གཞུང་ལུགས་འབུམ་ཕྲག་གཅིག་བརྩམས། རྩ་བ་དེ་ལ་འཇུག་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་བྱས་པས་དེའི་རྗེས་འབྲངས་རྣམས་ལ་མུ་སྟེགས་རྒྱང་འཕེན་པ་བྱ་བ་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚབས་ཆེ་ཤོས་དེ་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ལ་དབྱེ་ན་འཇིགས་རྟེན་ཕ་རོལ་དང་ལྷ་སོགས་འདོད་པའི་ཆད་སྨྲ་གཅིག་དང་། འགྲོ་བ་ཙམ་འདོད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་གཏན་ནས་མི་འདོད་པའི་ཆད་སྨྲ་དང་གཉིས། དེ་རེ་རེ་ལའང་རྟོག་གེ་བ་དང་སྙོམས་འཇུག་པ་རེ་ཡོད་དོ།

(༡༥༢) སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ནས་འདིར་འོང་བ་མེད་པ། སྐྱེ་བ་སྔ་མ་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ཞེས་པ་སུས་ཀྱང་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། མར་མེ་གློ་བུར་བ་ལས་འོད་གློ་བུར་དུ་གྲུབ་པ་བཞིན། ལུས་གློ་བུར་བ་ལས་སེམས་གློ་བུར་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན། བྱིས་པ་སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་སེམས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་སེམས་མེད་རྣམས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཆང་ལས་མྱོས་མཐུ་དང་མེ་ཤེལ་ལས་མེ། འོ་མ་ལས་ཞོ་སོགས་རྒྱུ་འབྲས་མི་མཐུན་པ་དག་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར། ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་སེམས་མེད་རྣམས་ལས་ནི། ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེ་ཅན་ཡིན་ཕྱིར་མྱོས་མཐུ་དང་། མེ་ཤེལ་ལས་ནི་མེ་བཞིན་ནོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྐྱེས་བུའི་རིག་པ་ནི་ལུས་ལས་སྐྱེ་ལ་ལུས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིས་འདུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་མེད་ཅེས་ཟེར་རོ།

(༡༥༣) མར་མེ་དང་མར་མེའི་འོད་བཞིན། རྒྱང་འཕེན་པས་སེམས་ལུས་ལ་ཁྱད་པར་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བརྟེན་པར་འདོད་དེ། དཔེར་ན་ཆང་དང་མྱོས་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་བཞིན་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང་། མར་མེ་དང་དེའི་འོད་བཞིན་དུ་སེམས་ལུས་ཀྱི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དང་། རྩིག་པ་དང་དེའི་རི་མོ་བཞིན་དུ་སེམས་ལུས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྟེན་པར་འདོད་པ་ལས་མར་མེ་དང་མར་མེའི་འོད་བཞིན་ཞེས་པ་ནི་སེམས་ལུས་ཀྱི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་དཔེའོ།

(༡༥༤) སྐྱེ་བ་འདི་ནས་ཕྱི་མར་འགྲོ་བ་ཡང་མེད། ལུགས་འདིས་ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་ཏུ་འདོད་པས་ན། འཆི་བའི་ཚེ་ཡང་ལུས་འབྱུང་ན་ཆེན་པོ་བཞི་དང་། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་ནམ་མཁའི་བག་ལ་ཞ་བར་གྱུར་ཏེ་ལུས་འཇིག་པ་ན་སེམས་ཀྱང་འཇིག་སྟེ་བདག་རྒྱུན་ཆད་པས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་འགོག་པར་བྱེད་དོ། ཇི་སྐད་དུ། མ་ཤི་བར་དུ་བདེ་བར་འཚོ། ཤི་ནས་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མེད། ལུས་ཀྱང་ཐལ་བ་བཞིན་སོང་ནས། སླར་འཚོ་བ་ནི་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ཕྱིར་སྔ་ཕྱི་ཡོད་མ་ཡིན། ཞེས་དང་འཆི་འཕོའི་སེམས་ལ་མཚམས་སྦྱོར་མེད། ཅེས་དང། གཞན་ཡང་སེམས་དེ་ལུས་ཐ་དད་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་ལྷ་དང་འདིའི་མི་གཉིས་རྒྱུད་གཅིག་མི་རུང་བ་སོགས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འདོད་པས་ན་སྐྱེ་བ་དུ་མར་ལམ་གོམས་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་མེད་ཅེས་ཟེར་རོ།

(༡༥༥) ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་པ། ལུགས་འདིས་འབྱུང་བ་བཞི་ནི་མི་གསལ་བའི་སེམས་ཅན་ཡིན་ལ། དེའི་ནུས་པ་སྨིན་པ་ལས་རྫས་གཅིག་པའི་ན་པ་ལས་རྫས་གཅིག་པའི་སྐྱེས་བུའམ་བདག་ཅེས་པ་ད་ལྟ་མིག་གི་དབང་པོའི་སྤྲོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་མིག་གིས་ཇི་ཙམ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ། སྐྱེས་བུའང་དེ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད། ཅེས་ཟེར། དེས་ན་ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་པས་ལུས་འཇིག་ན་བློ་ཡང་འཇིག་པར་འདོད་པ་ཡིན།

(༡༥༦) གཞལ་བྱ། སྤྱིཪ་ཚད་མས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གཞལ་བྱའི་མཚན་ཉིད། དེ་དང་ཡོད་པ་དོན་གཅིག ཚད་མས་རྟོགས་བྱ་དང་ཚད་མས་གཞལ་བྱ་གཉིས་དོན་གཅིག དེ་ལ་དབྱེ་ན་རང་མཚན་དང་སྤྱི་མཚན་གཉིས་སོ། འོན་ཀྱང་རྒྱང་འཕེན་པས་གཞལ་བྱ་ལ་རང་མཚན་གྱིས་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་ལས་སྤྱི་མཚན་ཁས་མི་ལེན་ཏེ་ཚད་མ་ལ་མངོན་སུམ་ཚད་མས་ཁྱབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༡༥༧) རང་མཚན། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༧༡) ལ་གསལ།

(༡༥༨) ཚད་མ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༦༨) ལ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་སོགས་ཡོད་པ་དེར་གཟིགས་རྒྱུ་དང་། འདིར་རྒྱང་འཕེན་པས་ཚད་མ་ལ་མངོན་སུམ་ཚད་མ་གཅིག་པུས་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་ལས། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། ཚད་མ་ལ་རང་མཚན་དངོས་སུ་འཛིན་དགོས་པ་ལས་དེ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཏན་ཚིགས་རྣམས་ཀྱང་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་དཔག་འཁྲུལ་བར་འདོད་དོ།

(༡༥༩) མངོན་སུམ་ཚད་མ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༧༠) ལ་གསལ།

(༡༦༠) སྤྱི་མཚན། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༧༢) ལ་གསལ། 

(༡༦༡) རྗེས་དཔག་ཚད་མ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༧༡) ལ་གསལ།

(༡༦༢) རྒྱུ་མེད་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང་བར་འདོད་པ། རྒྱང་འཕེན་པ་མ་གཏོགས་ཕྱི་རོལ་པའི་གྲུབ་མཐའ་གཞན་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་དང་ལས་འབྲས་ཁས་ལེན་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ཅིང༌། ལུགས་འདི་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་ཤལ་ཡིན་པར་རང་སྡེ་མ་ཟད་གཞན་སྡེ་ཕལ་ཆེར་ཡང་འདོད། དེ་ལྟར་འདོད་དོན་ཡང་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཁས་མི་ལེན་པས་སོ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་ཚུལ་སྔར་བཤད་ཟིན་ཅིང་། རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་ཚུལ་ནི། སྲན་མ་ཟླུམ་པ་དང་ཚེར་མ་རྣོ་བ་དང་རྨ་བྱའི་མདོངས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དག་སུས་ཀྱང་འབད་ནས་བྱེད་པར་མ་མཐོང་བས་དངོས་པོ་འདི་དག་ནི་རང་གི་ངོ་བོའམ་རང་བཞིན་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་མ་མཐོང་བས་མེད་པའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་མིག་གིས། ཉི་ཤར་ཆུ་བོ་ཐུར་དུ་འབབ་པ་དང་། སྲན་ཟླུམ་ཚེར་མ་གཟེངས་རིང་རྣོ་བ་དང་། རྨ་བྱའི་མདོངས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། སུས་ཀྱང་མ་བྱས་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང། ཞེས་ཉི་མ་ཤར་བ་ལ་སོགས་པའི་དཔེས་བདེ་སྡུག་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱུང་གི་རྒྱུ་མེད་པའོ། གཏན་ཚིགས་ཀྱང་འདི་ལྟར་འགོད་པར་བྱེད་དེ། གང་ཞིག་རེས་འགའ་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་ངེས་ཏེ། དཔེར་ན་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པའི་རྣོ་བ་ལྟ་བུའོ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར། གཞན་ཡང་ཚེ་གང་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ཁ་ཅིག་དབུལ་བ་དང་། སྲོག་མི་གཅོད་པ་ཁ་ཅིག་ཚེ་ཐུང་བ་དང་། ཡང་སེཪ་སྣ་ཅན་ཁ་ཅིག་ཕྱུག་པ་དང་། སྲོག་གཅོད་པ་ཁ་ཅིག་ཚེ་རིང་བ་མཐོང་ནས་ལས་བཟང་ངན་གྱི་འབྲས་བུ་འཚོལ་བའམ། ལས་བཟང་ངན་ལ་འབྲས་བུ་བཟང་ངན་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མེད་པས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ། ལས་འབྲས་མེད་དོ་ཞེས་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་སོགས་ལ་རྒྱུ་མེད་པས་དེ་ལས་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་དང་གྲོལ་བ་ཡང་མེད་ཅེས་ཐར་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། 

(༡༦༣) ལྟ་བ་ངན་པ། སྐབས་འདིར་བདག་རྟག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟག་ལྟ་དང་། ཤི་བའི་ཚེ་བདག་རྒྱུན་ཆད་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆད་ལྟ་ལ་གོ་དགོས།

བརྒྱད་པ། རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་སྤྱིར་བསྟན་པའི་མཆན་འགྲེལ།

(༡༦༤) སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་། མོས་པ་དང་། དབང་པོ་སྣ་ཚོགས་སུ་གནས་པ་ལ་ཀུན་སློང་གི་རྣམ་རྟོག་མི་མངའ་བའི་སྒོ་ནས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་སྟོན་པས་ན་སྟོན་པ་ཞེས་མཚན་གསོལ་བ་དང་། མཛད་པ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཞིག་སྟོན་པ་ལས་ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་གསུང་གི་མཛད་པ་སྟོན་པ་འདིའོ།

(༡༦༥) ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན། མཉམ་མེད་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཉིད་དང་པོར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད། བར་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་ཚོགས་བསགས། མཐར་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར་ནས་འགྲོ་བའི་དོན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མཛད། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། དང་པོར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་དེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཚོགས་བསགས་ཤིང་། བར་དུ་གཅོད་པའི་བདུད་རྣམས་འཇོམས་མཛད་པ། བཅོམ་ལྡན་སེང་གེ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ཞེས་གསུངས་སོ། ཐུབ་པའི་དབང་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་དང་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་ལས་འཕགས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུའང་མ་གྱུར་ན་སོ་སྐྱེའི་བློ་ཡིས་ཕྱོགས་ཙམ་ཡང་དཔོག་པར་དཀའ་མོད་འཕགས་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པ་གཙོ་ཆེ་བ་རྣམས་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་སུ་དོན་གྱིས་འདུ་བར་གསུངས་པ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་འདིར་ཡང་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་ལ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བ་དང་།(༡) དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བ་དང་། (༢) ལྷུམས་སུ་འཇུག་དང་ (༢) བལྟམས་པ་དང་། (༤) བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པ་དང་། (༥) བཙུན་མོའི་འཁོར་དགྱེས་རོལ་བ་དང་། (༦) ངེས་འབྱུང་ (༧) དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། (༨) བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་དང་། (༩) བདུད་སྡེ་འཇོམས་དང་ (༡༠) རྫོགས་པར་ནི། (༡༡) བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། (༡༢) མྱ་ངན་འདས་པར་གཤེགས་མཛད་རྣམས། ཡོངས་སུ་མ་དག་ཞིང་རྣམས་སུ། སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་སྟོན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་མ་དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བར་མཛད་པ་ནི། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་དགའ་ལྡན་ལྷའི་ཡུལ་དུ་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ་དགའ་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད། དེའི་ཚེ་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བའི་དུས་ལ་བབ་པར་མཁྱེན་ནས་གཟིགས་པ་རྣམ་པ་ལྔས་གཟིགས་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཕོ་བར་མཛད་དོ་ (འདི་སྐོར་ཅུང་རྒྱས་ཙམ་ཞིག་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ ༡༥ ལ་ཡོད་པས་དེར་གཟིགས་) གཉིས་པ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པའི་མཛད་པ་ནི་ཧོར་ཟླ་བཞི་པ་ས་ག་ཟླ་བའི་དཀར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་གླང ཆེན་ཐལ་དཀར་གྱི་ཚུལ་དུ་ལྷ་ལས་བབས་ཏེ་ཡུམ་སྒྱུ་འཕྲུལ་བའི་ལྷུམས་སུ་བཀྲ་ཤིས་པའི་དགེ་མཚན་དུ་མ་དང་བཅས་ཏེ་ཞུགས་སོ། གསུམ་པ་སྐུ་བལྟམས་པའི་མཛད་པ་ནི་ཡུམ་གྱི་ལྷུམས་སུ་ཟླ་བ་བཅུ་བཞུགས་ནས་ཧོར་ཟླ་དང་པོའི་ཡར་ངོའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་ལུམ་བི་ནིའི་ཚལ་དུ་ཡུམ་གྱི་མཆན་ཁུང་གཡས་པའི་རྩིབ་མའི་བར་ནས་ཡུམ་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་ན་བཟའ་དང་བཅས་ནས་འཁྲུངས་སོ། 

འཁྲུངས་མ་ཐག་ཕྱོགས་རེཪ་གོམ་པ་བདུན་བདུན་བོར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ང་ཉིད་མཆོག་ཡིན་གསུངས། གོམ་པ་རེ་ལ་མེ་ཏོག་པདྨ་རེ་བྱུང་བ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ལྟས་དུ་མ་བྱུང་བས་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མས་བུ་འདིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གྱུར་པས་མཚན་ཡང་གཞོན་ནུ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཞེས་བཏགས་སོ། བཞི་པ་བཟོའི་གནས་ལ་སྦྱངས་པའི་མཛད་པ་ནི་དེ་ནས་རྒྱལ་བུ་ཆེར་སྐྱེས་ནས་སློབ་དཔོན་ཀུན་གྱི་བཤེས་གཉེན་བྱ་བའི་དྲུང་ལས་ཡི་གེ་སློབ་པའི་ཚུལ་བསྟན་པས་ཡི་གེ་ལ་མཁས་པར་གྱུར། གཞན་ཡང་མདའ་འཕང་བ། ཆུ་ལ་རྐྱལ་བ། འདེགས་དང་མཆོང་ལ་སོགས་པའི་སྒྱུ་རྩལ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་དང་བཟོའི་གནད་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་སུས་ཀྱང་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། ལྔ་པ་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱིས་རོལ་བའི་མཛད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ས་འཚོ་མ་དང་གྲགས་འཛིན་མ་དང་། རི་དྭགས་སྐྱེས་མ་ལ་སོགས་པའི་བཙུན་མོ་དྲུག་ཁྲི་དང་བཅས་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུའི་བར་ཁབ་ཏུ་བཞུགས་ནས་རྩེ་དགས་རོལ་ཞིང་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་བྱ་བ་མཛད་དོ། དྲུག་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མཛད་པ་ནི་དགུང་ལོ་ཉེར་དགུའི་ཐོག་ཉིན་ཞིག་སྐྱེད་ཚལ་ལ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་ཕེབས་པ་ན་གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱའི་ཕྱོགས་བཞི་ན་རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། ཚངས་སྤྱོད་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་བཅས་གཟིགས་ནས་འཁོར་བའི་བྱ་བར་སྙིང་པོ་མེད་པར་དགོངས་ཏེ་ཡབ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་ཞུས་པས་མ་གནང་བར་གྲོང་ཁྱེར་དམག་གིས་བསྐོར་ནས་བསྲུང་ཡང་དེའི་མཚན་མོ་བཙུན་མོ་གྲགས་འཛིན་མའི་མངལ་དུ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་བཟང་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་ནམ་ཕྱེད་ན་ཆིབས་པ་སྔགས་ལྡན་ལ་ཆིབས། རྒྱལ་ཆེན་བཞིས་སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་ལ་གདན་དྲངས་ཏེ་མཆོད་རྟེན་རྣམ་དག་གི་དྲུང་དུ་བྱོན། ཉིད་ཀྱི་དབུ་སྐྲ་ཉིད་ཀྱིས་བཅད། ལྷ་ཡིས་ཕུལ་བདུན་པ་བའི་ན་བཟའ་ངུཪ་སྨྲིག་བཞེས་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་མཛད་དོ། དཀའ་བ་སྤྱད་པའི་མཛད་པ་ནི། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་ལ་དར་རྒྱས་ཆེ་བའི་མུ་སྟེགས་པའི་ཆོས་ལུགས་ལ་ཟས་སྤངས་པ་དང་མེ་ལྔ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་སྤྱད་དེ་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་སུན་དབྱུང་ཞིང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཐར་པ་ཐོབ་མི་ཐུབ་པར་བསྟན་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་པ་མང་པོ་ལ་ཉེ་བར་གཟིགས་ནས་ཆུ་བོ་ནཻ་རཉྫ་ནའི་འགྲམ་དུ་ལོ་དྲུག་ཏུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་ཟས་དང་སྐོམ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་བ་སྤྱད། དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་ལུས་རིད་ཅིང་མདངས་ནག་པོར་གྱུར་པས་དགེ་སྦྱོང་ནག་པོ་ཞེས་གྲགས། དེ་ནས་ལུས་ངག་གི་དཀའ་ཐུབ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པས་སྤྱོད་པ་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་རྫོགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། སླར་ཁ་ཟས་རགས་པ་གསོལ་བས། སྐུ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གྱུར་ཏོ། བརྒྱད་པ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོཪ་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ནི། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་གཤེགས་པའི་ཚེ། ལམ་དུ་རྩྭ་འཚོང་བཀྲ་ཤིས་བྱ་བ་ལས་རྩྭ་བསླངས་ཏེ་སྟན་གྱི་ཕྱིར་བསྣམས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ལ་བསྐོར་བ་ལན་བདུན་བྱས། སེང་གེའི་ཁྲིའི་སྟེང་དུ་རྩྭའི་རྩེ་མོ་རྣམས་ནང་དུ་བསྟན་ནས་བཏིང་བའི་སྟེང་དུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས་ཞལ་ཤར་དུ་གཟིགས། སྐུ་དྲང་པོར་བསྲང་། དྲན་པ་མངོན་པར་བཞག་ནས། སྟན་འདིར་བདག་གི་ལུས་འདི་སྐམས་ཀྱང་རུང་། པགས་པ་རུས་པ་ཤ་རྣམས་ཞིག་ཀྱང་རུང་། བསྐལ་མང་རྙེད་དཀའི་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་བར། སྟན་འདི་ལས་ནི་ལུས་བསྐྱོད་མི་བྱའོ། ཞེས་དམ་བཅའ་མཛད་དོ། དགུ་པ་བདུད་བཏུལ་བའི་མཛད་པ་ནི། དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལའང་རྨི་ལྟས་ངན་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་བྱུང་བ་སོགས་འཇིགས་སྐྲག་སྔངས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་བདུད་ཀྱི་དམག་ཡན་ལག་བཞི་དང་ལྡན་པའི་དཔུང་ཆེན་པོ་འཐབ་མོ་ལ་ཤིན་ཏུ་དཔའ་བ། དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སྙིང་འགས་པར་ནུས་པའི་འཇིགས་རུང་སྤྲུལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ལྡན་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་འོངས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་ལ་སྡིག་མོ་བྱེད་པ་དང་། མཚོན་ཆའི་ཆར་འབེབ་པ་སོགས་བྱང་ཆུབ་ལས་གཡོ་བའི་ཕྱིར་བར་ཆད་བྱ་བར་བརྩམས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཡོ་འགུལ་ཙམ་ཡང་མི་ནུས་ཅིང་། མཚོན་ཆ་འཕངས་པ་རྣམས་ཀྱང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་དུ་གྱུ ར་ནས་ས་གཞི་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་ཏུ་གྱུར། དེ་ནས་སླར་རང་གི་བུ་མོ་སྲེད་མ་དང་དགའ་མ་སོགས་ལ་བར་ཆད་ཅི་ནུས་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བཏང་། དེ་དག་གིས་ཀྱང་བཞིན་ཕྱེད་འགེབས་པ་ལ་སོགས་པ་བུད་མེད་ཀྱི་གཡོ་སྒྱུ་སོ་གཉིས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བསླུ་བར་བརྩམས་ཀྱང་ཐུགས་གཡོ་བར་མ་ནུས། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་བཞུགས་པའི་ནམ་སྲོད་འཇིགས་རུང་གཡོན་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྡེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བཏུལ་བར་མཛད་དོ། བཅུ་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་མཛད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་བཞེས་པའི་ལོ་དེའི་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཐོ་རངས་ཀྱི་དུས་སུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། དེའི་ནུབ་མོ་གྲགས་འཛིན་མ་ལ་སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་དང་། བདུད་རྩི་ཟས་ཀྱི་བུ་ཀུན་དགའ་བོའང་བཙས་ཞེས་གྲགས། བཅུ་གཅིག་པ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་མཛད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་པཪ་སངས་རྒྱས་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པའི་བར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་གྱིས་གཙོས་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་བསྐོར་ནས་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པའི་གདུལ་བྱ་གྲང་ལས་འདས་པ་ཞིག་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བར་མཛད་དོ། འདིར་མཛད་པའི་གྲངས་སུ་མདོར་བསྡུས་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པ་ལས་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་འོག་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༨༣) ལ་གཟིགས་པར་ཞུ། བཅུ་གཉིས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཛད་པ་ནི། སྤྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བདུད་བཞི་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གོ་འཕང་ལ་གནས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མེད་ཀྱང་གདུལ་བྱ་རྟག་འཛིན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པར་འཛིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། མཐར་དགུང་ལོ་གྱ་གཅིག་པའི་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་རྩ་མཆོག་ཏུ་སཱ་ལའི་ཚལ་གྱི་དབུས་ཐ་མའི་གཟིམས་ཁྲི་ལ་སེང་གེའི་ཉལ་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས་ཏེ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ།

(༡༦༦) བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༨) ཐོག་བཤད་ཟིན་ལ། འདིར་ནི་གཙོ་བོ་སྐབས་སུ་བབ་པ་མཉམ་མེད་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་འདི་ཉིད་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཐོག་མའི་ཐུགས་བསྐྱེད་ཚུལ་ལ་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་པར་དང་། སེག་ཆེན་ལའང་ «མདོ་སྡེ་པད་དཀཪ་» དང་«དྲི་ལན་བསབས་པའི་མདོ» «མདོ་སྡེ་སྐལ་བཟང་» སོགས་སུ་གསུང་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཞིག་མཆིས་ཀྱང་འདིཪ་ཡིག་ཚོགས་མང་བར་དོགས་ནས་ «དྲི་ལན་བསབས་པའི་མདོ་» ལས་གསུངས་པ་ཞིག་ཙམ་འགོད་པར་བྱ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགའ་བའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཐོག་མར་སེམས་གང་དུ་བསྐྱེད་ཞུས་པ་ལ། སྔོན་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་དམྱལ་བར་ལྷུངས་ཏེ། མེའི་ཤིང་རྟའི་དམྱལ་བར་དམྱལ་སྲུང་ཨ་ཝང་སྡོད་པའི་མེའི་ཤིང་རྟ་འདྲེན་མཁན་གྱི་གྱད་དུ་འཁྲུངས་པའི་ཚེ་ཉིད་ཀྱི་ཟླ་བོ་དེ་སྟོབས་ཆུང་བས་ཤིང་རྟ་འདྲེན་མི་ནུས་པས་ན།ཨ་ཝང་གིས་ལྕགས་ཀྱི་མདུང་རྩེ་གསུམ་པ་བྲང་ལ་བསྣུན་པས་ཁྲག་གི་ཆར་བབ་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་བཟོད་པར་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་ན། དེ་ལ་བཟོད་གླགས་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་དེ་ཨ་ཝང་ལ་འདི་ལ་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྐྱེད་པར་གསོལ་བས། དེ་ཁྲོས་ཏེ་ལྕགས་ཀྱི་མདུང་རྩེ་གསུམ་པ་གཉའ་བར་བཙུགས་པས་བསྐལ་པ་བརྒྱཪ་བསགས་པའི་སྡིག་པ་དག་ཅིང་། དམྱལ་བའི་གནས་ལས་ཚེ་འཕོས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷར་སྐྱེས་པར་གསུངས་སོ། འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱམས་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་ཐོག་མ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནས་བཟུང་མངོན་པར་རྫོགས་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་སེམས་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བསྐྱེད་པར་སྔོན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཞེད་དོ། འོན་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་དང་། སྟོན་པས་སྔོན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བགྲང་ལས་འདས་པའི་སྤྱན་སྔཪ་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པཪ་སོགས་དགོངས་གཞི་མང་པོས་ཐ་དད་པ་མང་དུ་གསུངས་པས་ཐུགས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཐོག་མ་འདི་ཁོ་ནའོ། ཞེས་ཁ་ཚོན་གཅོད་པར་སྙིང་པོ་མེད་པར་གསུངས་སོ།

(༡༦༧) བསྐལ་པ། སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གསུང་སྲོལ་ལྟར་ན་བསྐལ་པ་ལ་ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོང་གི་-སྐལ་པ་བཞི་དང་། བར་གྱི་བསྐལ་པ་དང་། བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་དང་། ནད་མཚོན་མུ་གེའི་བསྐལ་པ་དང་། མེ་ཆུ་རླུང་གིས་འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་དང་། ཡང་བསྐལ་པ་རྫོགས་ལྡན་དང་། སུམ་ལྡན། གཉིས་ལྡན། རྩོད་ལྡན་བཞི་དང་། གཞན་ཡང་མུན་བསྐལ་དང་སྒྲོན་བསྐལ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་སྐབས་འདིའི་བསྐལ་པ་ཞེས་པ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོར་གོ་དགོས་ཤིང་། བསྐལ་ཆེན་གཅིག་ལ་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ། གནས་པའི་བསྐལ་པ། འཇིག་པའི་བསྐལ་པ། སྟོང་པའི་བསྐལ་པ་སྟེ་དུས་ཀྱི་དུམ་བུ་བཞི་ཡོད། དེ་རེ་རེར་ཡང་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་རེ་ཡོད་པས། བསྐལ་ཆེན་གཅིག་ལ་བར་བསྐལ་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད་དོ། དུས་ཀྱི་དུམ་བུ་བཞི་ལས་དང་པོ་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་སྔ་མ་མེད་པར་གྱུར་པའི་འོག་ཏུ་སྟོང་བསྐལ་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་ཡུན་འདས་ནས་འཇིག་རྟེན་གསར་པ་ཞིག་ཆགས་འགོ་བཙུགས་ཏེ། ཐོག་མར་འོག་གཞིའི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་འགོ་བརྩམས་པ་ནས་དམྱལ་བ་མནར་མེད་དུ་ལས་ཅན་གཅིག་སྐྱེས་པའི་བར་གྱི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་ཡུན་ལ་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་ཟེར་ཞིང་། དེ་ཡང་སྣོད་འཆགས་པ་ལ་བར་བསྐལ་གཅིག་དང་། བཅུད་འཆགས་པ་ལ་བར་བསྐལ་བཅུ་དགུ་སྟེ་ཉི་ཤུའོ། ། མཛོད་ལས། ཆགས་པ་དང་པོའི་རླུང་ནས་ནི། དམྱལ་བའི་སྲིད་པའི་བར་དུ་འོ། ཞེས་གསུངས། གཉིས་པ་གནས་པའི་བསྐལ་པ་ནི། དམྱལ་བའི་ཁམས་ལ་སེམས་ཅན་གཅིག་ལྷུང་ཕ་ནས་དམྱལ་བའི་ཁམས་སུ་ལས་ཅན་གསར་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་བར་གྱི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་ཡུན་ལ་གནས་པའི་བསྐལ་པ་ཟེར་ཞིང་། དེ་ལ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ནི་ཡ་ཐོག་རིང་མོ། མ་ཐོག་རིང་མོ། བར་གྱི་ཁུག་པ་བཅོ་བརྒྱད་དེ། བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་ཡོད་པ་ལས། འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མི་རྣམས་ཐོག་མར་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཐུབ་པ་ནས་རིམ་གྱིས་མར་འགྲིབས་ཏེ། ཚེ་ལོ་བཞི་ཁྲིའི་དུས་སུ་བསྐལ་པ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་སྟོང་བྱོན་པའི་དང་པོ་འཁོར་བ་འཇིག་བྱོན་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར། ཚེ་ལོ་སུམ་ཁྲིའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་བྱོན་ནས་ཆོས་འཁོར་བསྐོར། ཚེ་ལོ་ཉི་ཁྲིའི་དུས་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་བྱོན་ནས་ཆོས་འཁོར་བསྐོར། ད་ལྟ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་བཞི་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྱོན་ནས་ཆོས་འཁོར་བསྐོར། ད་ལྟ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ་དེ་ནས་སླར་མར་འགྲིབ་སྟེ་མཐར་ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་དུ་ཐུག དེ་ནས་མུ་གེ་ནད་མཚོན་གསུམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གཙེས་པར་བྱེད་དོ། དེ་ཡན་ལ་ཡ་ཐོག་རིང་མོ་ཟེར་ཞིང་། ད་ལྟ་ང་ཚོ་འཚོ་གནས་བྱེད་པའི་ཡ་ཐོག་རིང་མོ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་བཞི་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ནས་མུ་གེ་ནད་མཚོན་གསུམ་གྱིས་ཚར་ཕྱིན་ཏེ་ལྷག་མར་ལུས་པའི་མི་རྣམས་སྡིག་པས་ཡིད་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བས་སྲོག་གཅོད་སྤོང་བར་འགྱུར། དེའི་མཐུས་ཚེ་ལོ་ཉི་ཤུ་ཐུབ་པར་འཕེལ། དེ་བཞིན་མ་བྱིན་ལེན་དང་འདོད་ལོག་སྤྱོད་པ་སོགས་རིམ་བཞིན་སྤངས་ཏེ་ཚེ་ཇེ་རིང་དུ་འགྱུར་ནས་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་འཕེལ་ཞིང་སླར་མར་འགྲིབ་འཚུག དེ་དུས་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ལྔ་པ་རྒྱལ་བ་བྱམས་པ་བྱོན་ནས་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་རོ། དེ་ནས་སླར་ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་འགྲིབ་པའི་འཕེལ་འགྲིབ་གཉིས་ལ་ཁུག་པ་གཅིག་ཟེར། དེ་འདྲ་བའི་ཁུག་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་དོ། དེ་རེ་རེའི་མཐར་ཡང་མུ་གེ་ནད་མཚོན་གསུམ་གྱིས་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། ཁུག་པ་བཅོ་བརྒྱད་པའི་མཪ་འགྲིབ་སྐབས་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ཐ་མ་སངས་རྒྱས་མོས་པ་བྱོན་ནོ། དེ་ནས་ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་ཐ་མ་ནས་སླར་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་འཕེལ་བའི་མ་ཐོག་རིང་མོ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ནི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་ཞེས་ཟེར། གོ་བ་ལེན་བདེ་ཡོང་ཆེད་གཤམ་གྱི་རི་མོ་འདི་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། 

ཁུག་པ་བཅོ་བརྒྱད། །

མར་ཁུག ཡར་ཁུག་

བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་མཐའི་རྐྱང་པ་གཉིས་ཀྱི་འཕེལ་འགྲིབ་དལ་བ་དང་། ཁུག་པ་བཅོ་བརྒྱད་ནི་འགྲོ་མགྱོགས་པས་རྐྱང་པ་གཅིག་དང་ཁུག་པ་གཅིག་དུས་མཉམ་པར་གསུངས་སོ། ལོ་གྲངས་ལྟར་ན། མཁས་དབང་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་མཆོག་ནས་བར་བསྐལ་རེ་རེར་མི་ལོ་དུང་ཕྱུཪ་བརྩི་གཞིར་བྱེད་པ་ལྟར་ན་དེ་འདྲའི་དུང་ཕྱུར་དགུ་བཅུ་དང༌། བར་གྱི་ཁུག་པའི་ངོས་གཅིག་ལ་དེའི་ཕྱེད་ཀ་ཡོད་སྟབས་མི་ལོ་དུང་ཕྱུར་བརྩི་གཞིར་བྱས་པའི་དུང་ཕྱུཪ་ཞེ་ལྔ་ཡོད་པར་གསུངས་སོ། གསུམ་པ་འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་ནི། དམྱལ་བའི་ཁམས་སུ་ལས་ཅན་གསར་དུ་མི་སྐྱེ་བ་ནས་མཐར་འཇིག་རྟེན་འདི་མེ་ཆུ་རླུང་གསུམ་གང་རུང་གིས་འཇིག་ནས་རྩ་མེད་དུ་མ་སོང་བའི་བར་གྱི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་ཡུན་ལ་འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་ཟེར་ཞིང་། དི་ཡང་བཅུད་འཇིག་པ་ལ་བར་བསྐལ་བཅུ་དགུ་དང་སྣོད་འཇིག་པ་ལ་གཅིག་སྟེ་འཇིག་པ་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་འོ། གནས་པའི་བསྐལ་པ་རྫོགས་ནས་འཇིག་པའི་འགོ་བརྩམ་པའི་དུས་སུ་དམྱལ་བ་ནས་ལས་ཟད་པ་རྣམས་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ། ལས་མ་ཟད་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་གཞན་གྱི་དམྱལ་བར་ཚེ་འཕོས་ནས་འགྲོ་བས། འཇིག་རྟེན་འདིའི་དམྱལ་གནས་སུ་སེམས་ཅན་གསར་དུ་མི་སྐྱེ་བར་དམྱལ་བའི་གནས་སྟོངས། དེ་ནས་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོའི་རྩ་བའི་གནས་སྟོངས། དེའི་ཚེ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་མི་རྣམས་རིམ་བཞིན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་ནས་གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཤར་ལུས་འཕགས་གླིང་དང་ནུབ་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། སྒྲ་མི་སྙན་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་ཞིང་གླིང་ཕྲན་རྣམས་ཀྱང་གཙོ་བོ་དང་འདྲ་བས་མིའི་འཇིག་རྟེན་སྟོང་ངོ་། དེ་ལྟར་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་མན་ཆད་དུ་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཆར་མི་འབབ་ཅིང་ཉི་མ་བདུན་འཆར་ནས་མཐར་མེ་ལྕེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་མནར་མེད་པ་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོའི་གནས་མན་ཆད་མེ་ཡིས་བསྲེགས་ཤིང་འཇིག་གོ དེ་འདྲ་བ་མེ་ཡིས་ཐེངས་བདུན་འཇིག་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མན་ཆད་ཆར་པའི་ཆུས་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། མེས་བདུན་ཆུས་གཅིག་ཡང་མེས་བདུན་ཆུས་གཅིག་དེ་འདྲ་སྤེལ་བ་ལན་བདུན་གྱི་མཐར་སླར་ཡང་མེས་ལན་བདུན་འཇིག དེ་དག་ཀུན་གྱི་ཐ་མར་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཪི་ཪབ་ཀྱང་ཕྱེ་མར་འཐག་པར་བྱེད་པའི་རླུང་ལངས་ནས་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མན་ཆད་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། མཛོད་ལས། མེ་ཡིས་བདུན་ནོ་ཆུ་ཡིས་གཅིག དེ་ལྟར་ཆུ་བདུན་ཐལ་ནས་ནི། མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། འབྱུང་བ་བཞི་ལས་སས་འཇིག་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ས་ཁམས་གཙོ་བོར་ཡིན་པས་སོ། བཞི་པ་སྟོང་པའི་བསྐལ་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་སྔ་མ་མེད་པར་གྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་གསར་པ་ཞིག་མ་ཆགས་བར་གྱི་སྟོང་པར་གནས་པའི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་ཡུན་ལ་སྟོང་པའི་བསྐལ་པ་ཞེས་ཟེར་རོ། དེ་ལྟར་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གཅིག་ལ་བར་བསྐལ་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད་དེ་མཛོད་ལས། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་འདི། བར་གྱི་བསྐལ་ཆགས་པ་དང་ནི་འཇིག་པ་དང༌། ཞིག་ནས་འདུག་པ་པ་ཉི་ཤུར་གནས། དག་མཉམ་མོ། ཞེས་གསུངས་སོ།

(༡༦༨) གྲངས་མེད། དེང་འཛམ་གླིང་འདིར་ཡོངས་གྲགས་སུ་གྲངས་གནས་ཆེ་བ་བརྩི་སྐབས་དུང་ཕྱུར་བརྩི་གཞིར་བྱེད་པའི་གཅིག་གྱུར་གྱི་སྲོལ་ཞིག་བྱུང་བ་ལས། སྔར་རྒྱ་བོད་ཀྱི་གྲངས་གནས་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེང་སྤྱོད་བཞིན་པའི་བརྒྱ་སྟོང་ཁྲི་འབུམ་དུང་ཕྱུཪ་སོགས་གྲངས་ཅན་ནས། གྲངས་ཀྱི་གནས་དྲུག་བཅུ་བརྒལ་བའི་གྲངས་མེད་པའི་བར་དུ་གཞལ་པའི་བརྩི་སྲོལ་ཞིག་སྟེ། གྲངས་གནས་དྲུག་ཅུ་ནི། གཅིག་བཅུ་བརྒྱ་སྟོང་ཁྲི་འབུམ་དང༌། ས་ཡ་བྱེ་བ་དུང་ཕྱུར་རྣམས། དགུ་པོ་རྐྱང་པའི་གྲངས་སུ་བརྗོད། ཐེར་འབུམ་ཁྲག་ཁྲིག་རབ་བཀྲམ་དང་། གཏམས་དཀྲིགས་མི་འཁྲུགས་ཁྱད་འབྱིན་དང་། སྤང་རྟེན་དེད་འདྲེན་མཐའ་སྣང་དང་། རྒྱུ་རིག་འོད་མཛེས་དབང་པོ་དང་། ལེགས་འབྱིན་རྟོགས་འགྲོ་འབྱིང་རྡུལ་དང༌། རྒྱ་རྟགས་དང་ནི་སྟོབས་འཁོར་དང་། བརྡ་ཤེས་རྣམ་འབྱུང་སྟོབས་མིག་དང་། བྱམས་པ་སྙིང་རྗེ་དགའ་བ་དང་༌། བཏང་སྙོམས་རྣམས་ཏེ་ཆེན་པོར་བཅས། ལྔ་བཅུ་ཁུག་པའི་གྲངས་ཡིན་ཏེ། གྲངས་མེད་པ་ནི་ཐ་མའོ། གོང་ནས་གོང་དུ་བཅུ་འགྱུར་བསྒྲེ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གྲངས་གནས་གཅིག་ནས་དུང་ཕྱུར་བར་རྐྱང་པའི་གནས་དགུ་དང་ཐེར་འབུམ་བཅུ་ལ་ཐེཪ་འབུམ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྦྱར་བས་ཐེཪ་འབུམ་ནས་བཏང་སྙོམས་བར་ཆེན་པོ་དང་བཅས་གཉིས་རེ་བརྩིས་པས་གནས་ལྔ་བཅུ། དེ་དག་ལ་ཁུག་པའི་གྲངས་ཀྱང་ཟེར་རོ། རྐྱང་པའི་གནས་དང་ཁུག་པའི་གྲངས་བསྡོམས་པའི་ལྔ་བཅུ་རྩ་དགུ་ནི་གྲངས་ཀྱི་མིང་དུ་བཏགས་ལ་དྲུག་ཅུ་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་མིང་ལས་འདས་པ་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ།

(༡༦༩) ཚོགས་བསགས། བསག་བྱའི་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཆོས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་བའི་དགེ་བ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཅི་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཡོད། འདི་གཉིས་ཀྱི་སྐོར་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢) པའི་ཐོག་ཡོད་པས་གཟིགས་རྒྱུ་དང་། འདིར་སྐབས་སུ་བབ་པ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཚོགས་བསགས་ཚུལ་ཅུང་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གྲངས་མེད་གསུམ་ཞེས་པའི་གྲངས་མེད་ནི་བགྲང་དུ་མེད་པའི་གྲངས་མེད་མ་ཡིན་གྱི་གྲངས་ཀྱི་གནས་དྲུག་ཅུ་པའི་གྲངས་མེད་ཚུལ་ཡིན་ཞེས་མཁས་པ་མང་པོས་བཞེད་ཅིང་། གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་ཚོགས་བསགས་ཚུལ་ལའང་ཐེག་དམན་གྱི་ལུགས་དང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལུགས་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་ནི། གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནས་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབུམ་ཕྲག་གཉིས་དང་ཁྲི་ཕྲག་གསུམ་ལ་བསྙེན་བཀུར་མཛད་དེ་ཚོགས་བསགས་པ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ཡང་མངོན་པ་མཛོད་ལྟར་ན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནས་རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་བར་ལ་གྲངས་མེད་དང་པོ་དང་། དེ་ནས་མར་མེ་མཛད་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་བར་ལ་གྲངས་མེད་གཉིས་པ། དེ་ནས་རྣམ་གཟིགས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་བར་ལ་གྲངས་མེད་གསུམ་པ་སྟེ། བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཚོགས་བསགས་པར་གསུངས་ཤིང་། མཛོད་ལས། རྣམ་གཟིགས་མར་མེ་ཪིན་ཆེན་གཙུག གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་ཐ་མར་བྱུང་། དང་པོ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡིན། ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་རོ། དེ་མིན་འདུལ་བ་ལུང་སོགས་ལས་གསུང་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པས་གཞུང་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། གཉིས་པ་ནི། ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། སྔོན་རྒྱལ་པོའི་བུ་གཞོན་ནུ་བརྩོན་འགྲུས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བར་གྱུར་པའི་ཚེ། སངས་རྒྱས་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་བསྙེན་བཀུར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་བསགས་པས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར། དེ་ནས་ཚོང་དཔོན་ཤེས་ཪབ་བཟང་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ཡན་ལག་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བ་ནས་བཟུང་གྲངས་མེད་གཉིས་པས་ས་བདུན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར། དེ་ནས་སྲམ་ཟེ་ཁྱེའུ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་བསྙེན་བཀུར་བས། དེས་ཀྱང་བྲམ་ཟེ་ཁྱེའུ་འདི་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན། དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་གྲངས་མེད་གསུམ་པའི་ཚོགས་བསགས་ཏེ་ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་ནས་ས་བཅུ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡི་བར་བགྲོད་པར་གསུངས། ཇི་སྐད་དུ་གང་ཚེ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ང་། ལུང་བསྟན་གྱུར་པ་དེ་ཡི་ཚེ། ས་བརྒྱད་པ་ནི་ཐོབ་གྱུར་ཏེ། དབང་བཅུ་དག་ཀྱང་ཐོབ་པར་གྱུར། ཅེས་སོ།

(༡༧༠) རྡོ་རྗེ་གདན། སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གསུང་ཚུལ་ལྟར་ན། འཕགས་ཡུལ་གྱི་ཆུ་ཀླུང་ནཻ་རཉྫ་ན་ཞེས་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་རྡོ་རྗེ་གདན་ནི། སྤྱིར་ས་ཚིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཡུལ་དབུས་དང་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱ་བའི་གནས། བསྐལ་པ་སྟོང་ཀྱང་མི་འཇིག་པར་འབྱུང་བའི་གནོད་པ་དང་བྲལ་ཏེ་གནམ་ལ་ཟོ་བ་བཏགས་པ་ལྟར་གནས་པ། དབུས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་གིས་བརྒྱན་ནས་ཡོད་པ་སོགས་གནས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་སོ།

(༡༧༡) མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས། སྤང་བྱ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བའང་བཅོམ་ནས་སྤངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་དོན་མ་ལུས་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྫོགས་པར་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པའི་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་སྟེ་སངས་རྒྱས་པའོ། བདག་ཅག་གི་སྟོན་མཆོག་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཚུལ་ལའང་ཐེག་དམན་ཐེག་ཆེན་གྱི་གསུང་ཚུལ་མི་འདྲ་སྟེ། ཐེག་དམན་ལྟར་ན། བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཚོགས་བསགས། དེ་ནས་བསྐལ་ཆེན་བརྒྱར་མཚན་དཔེའི་རྒྱུ་བསྒྲུབས་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པའི་དགུ་པ་བདུད་སྡེ་བཅོམ་པ་ཚུན་ཆད་སོ་སྐྱེའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ལ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་ཚེ་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་སྟན་ཐོག་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་བདེན་བཞི་མི་རྟག་སོགས་བཅུ་དྲུག་རྟོགས་པའི་ལམ་གྱིས་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་པ་མི་སློབ་ལམ་གྱི་བར་ལམ་བཞི་མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད་དེ། གསར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་བཞེད་དོ། ཐེག་ཆེན་ལྟར་ན། སྟོན་པ་འདི་ཉིད་སྔོན་བསྐལ་པ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པའི་སྔ་རོལ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཟིན་པ་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་ཚོགས་བསགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གྲངས་མེད་དང་པོར་ཚོགས་ལམ་དང་སྦྱོར་ལམ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་བཞི་བགྲོད་ཅིང་། གཉིས་པར་ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་དང་། གསུམ་པའི་སྐབས་སུ་ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་ནས་ས་གསུམ་བགྲོད་ནས་སྲིད་པ་ཐ་མ་བའི་ཚེ་འོག་མིན་སྡུག་པོ་བཀོད་པར་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་བསྐུར་ནས་ས་བཅུ་པ་རྫོགས་མཚམས་སུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུར་སངས་རྒྱས་སོ། ལོངས་སྐུ་དེ་འོག་མིན་དུ་བཞུགས་ནས་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་སྟོན་པར་བཞེད་དོ། དེ་མིན་གསང་སྔགས་གྱིས་འཚང་རྒྱ་བའི་གསུང་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པས་གཞུང་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༡༧༢) ཝ་ར་ཎཱ་སི། རྒྱ་གར་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་ཆུ་བོ་ཝཱ་ར་དང་ཎཱ་སི་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་ཆགས་པའི་ཡུལ་ཞིག་གི་མིང་སྟེ། སྔར་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པའི་རྗེས་སུ་ཡུལ་དེར་ཆོས་ཀྱི་ཐོག་མ་གསུངས་པ་ཡིན།

(༡༧༣) ལྔ་སྡེ་བཟང་པོ། སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་རྗེས་ཆོས་ཀྱི་ཐོག་མ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་ཡུལ་གྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་སློབ་མའི་དང་པོ་ལྔ་སྟེ། ༡ ཀུན་ཤེས་ཀཽ་ཌཱི་ནྱ། ༢ རྟ་ཐུལ། ༣ རླངས་པ། ༤ མིང་ཆེན། ༥ བཟང་ལྡན་བཅས་ལྔ་ལ་འཁོར་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོ་ཟེར་ཞིང། དེ་རྣམས་རིམ་པར་དགྲ་བཅོམ་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་འདི་ཡི་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་ཐོག་མ་ཡིན་ནོ།

(༡༧༤) བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར། སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་འཇིག་རྟེན་འདིར་དང་པོར་གསུངས་པའི་ཆོས་ཤིག་སྟེ། སྟོན་པ་དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་ལ་བབ་པའི་ཧོར་ཟླ་བཞི་པའི་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཐོ་རངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནས་ཞག་ཞེ་དགུའམ་བདུན་ཕྲག་བདུན་རིང་ཆོས་ཉན་པའི་སྣོད་བརྟག་པའི་ཆེད་དང་། རང་ལ་ཐོབ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་དག་གཞན་གྱིས་རྟོགས་དཀའ་བར་དགོངས་ཏེ་ཆོས་མི་གསུང་བར་བཞུགས། ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས། བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིག་བདག་གིས་རྙེད། སུ་ལ་བསྟན་ཀྱང་གོ་བར་མི་ནུས་པས། མི་སྨྲ་ནགས་འདབ་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱ། ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཐུགས་ལས་ཆུང་ངུར་བཞུགས་པ་ན། ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ནས་ལྷགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་དང་། དཀར་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྷ་གྲངས་ལས་འདས་པ་དག་གིས་ཆོས་སྟོན་པར་གསོལ་བ་བཏབ་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་ལྷ་ཚངས་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་གཉིས་ཀྱིས་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་དང་། དུང་དཀར་པོ་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་ཕུལ་ཏེ་ཆོས་གསུང་བར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལྟར། ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས། ཝཱ་ར་ཎཱ་སི་ནས་ལེ་དབར་བཅུ་ཙམ་ཆོད་པའི་དྲང་སྲོང་ལྷུང་བ་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་སྟེང་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བའི་ཁྲི་དང་པོ་གསུམ་ལ་བསྐོར་བ་མཛད་ཅིང་། ཁྲི་བཞི་པ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་ནས་ཐོག་མར་གདུལ་སླ་བ་དང་། དུག་གསུམ་གྱི་ཤས་ཆུང་བ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་འཁོཪ་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོ་དང་ལྷའི་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཧོར་ཟླ་དྲུག་པའི་ཚེས་བཞིར་བཀའ་དང་པོ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས། ལྔ་སྡེ་བཟང་པོ་རིམ་པར་དགྲ་བཅོམ་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཐོག་མ་བྱུང་ངོ་། འདི་དག་ནི་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་ཚུལ་ཙམ་ཞིག་ལས་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་གྱི་ངོ་བོ་དང་གོ་རིམ་ལ་སོགས་པ་གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༩༥) ལ་གཟིགས་པར་ཞུ།

(༡༧༥) བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི། རྒྱ་གར་གྱི་གནས་རི་ཞིག་སྟེ། གནས་འདིར་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཪིན་པོ་ཆེ་བཀའ་སྩལ་ཏེ་བཀའ་བར་བ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་ལས་འདས་པ་རང་ལུས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཉན་པས་མིང་དེ་ལྟར་ཐོགས་པ་ཡིན།

(༡༧༦) བཀའ་བར་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཆོས་འཁོཪ་ལན་གསུམ་བསྐོཪ་བའི་བར་པ་སྟེ། སྟོན་པ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་རྗེས་སུ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས། ལྷ་དང་མི་གྲངས་ལས་འདས་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ཞིང། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པཪ་སྟོན་པའི་ཆོས་ཤེཪ་ཕྱིན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཪིན་པོ་ཆེ་གསུངས་ཏེ་བཀའ་བར་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་རོ། དེ་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེ་དང་། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་སོགས་བཀའ་བར་པའི་སྡེར་གཏོགས་པའི་མདོ་མཐའ་ཡས་པ་གསུངས་སོ། འཁོར་ལོ་བར་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྟོན་པས་གསུངས་པའི་དམ་ཆོས་གང་ཞིག ཆེད་དུ་བྱ་བ་གདུལ་བྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་འཁོར་ལོ་བར་པའི་མདོའི་དགོངས་པ་འཁོར་ལོ་ཐ་མས་བཀྲལ་བ་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པའི་རིགས་ཅན་ལ་གཙོ་བོར་དགོངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པར་སྨྲས་ཟིན་ལ་སྟོན་པའི་མདོ་དངོས་སམ། དེའི་སྡེར་གཏོགས་པ་གང་རུང་འཁོར་ལོ་བར་པའི་མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ནི་ «ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་» ལྟ་བུའོ། ཅིའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་པའི་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ལས་བརྩམས་པས་སོ།

(༡༧༧) ཡངས་པ་ཅན། རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཞིག་སྟེ། སྔར་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མང་པོ་གསུངས་པའི་གནས་ཤིག་ཡིན།

(༡༧༨) ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར། སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཆོས་འཁོར་ལན་གསུམ་བསྐོར་བའི་ཆོས་འཁོར་ཐ་མ་སྟེ། ཆོས་བསྐོར་བར་པ་བསྐོར་བའི་རྗེས་སུ་དུས་ངེས་པ་མེད་པར་རི་མ་ལ་ཡ་དང་། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་དང་ཡངས་པ་ཅན་སོགས་སུ་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་བཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་གྲངས་མེད་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་གསུངས་ཏེ། བཀའ་ཐ་མ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྟོན་པས་དུས་ཐ་མར་གསུངས་པ་གང་ཞིག ད་དུ་བྱ་བའི་གདུལ་བྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་འཁོར་ལོ་བར་པའི་དགོངས་པ་འཁོར་ལོ་ཐ་མས་བཀྲལ་བ་ལ་ལྟོས་དགོས་པ་རྣམས་ལ་གཙོ་བོར་དགོངས་ནས་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་བདེན་པར་ཡོད་མེད་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་པའི་མདོ་དངོས་སམ། དེའི་སྡེར་གཏོགས་པ་གང་རུང་འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ཕལ་པོ་ཆེ་དང་། ཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གསུང་རབ་རྣམས་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུས་ཤིང་གཞན་དྭབང་ཡོངས་གྲུབ་བདེན་གྲུབ་དང་། ཀུན་བཏགས་བདེན་མེད་དུ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས་གསུང་བས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། ཆོས་འཁོར་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་བ་ལས། ཆོས་འཁོར་དང་པོས་མེད་པར་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་པར་བྱས་ནས་ཡོད་པར་འཛིན་པ་གཙོ་བོར་གསུངས། དེ་ནས་ཆོས་འཁོར་གཉིས་པས་ཡོད་པར་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་པར་བྱས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འཛིན་པ་གཙོ་བོར་གསུངས། དེ་ནས་ཆོས་འཁོར་གསུམ་པས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དང་མེད་པར་འཛིན་པ་ཤས་ཆེ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ལེགས་པར་ཕྱེ་སྟེ་ཀུན་བཏགས་བདེན་མེད། གཞན་དབང་བདེན་གྲུབ། ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་བསྟན་ཏོ།

(༡༧༩) མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་དྲུག སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མཛད་ཆེན་བཞིའི་ཡ་གྱལ་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་མཛད་པ་བཞེས་སྐབས་ཕམ་པར་མཛད་པའི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་དྲུག་སྟེ། ༡༽ སྟོན་པ་རྫོགས་བྱེད་དང་། ༢༽ གནག་ལྷས་ཀྱི་བུ། ༣༽ ཡང་དག་རྒྱལ་བ་ཅན། ༤༽ མི་ཕམ་སྐྲའི་ལ་བ་ཅན། ༥༽ ཀ་ཏའི་བུ་ནོག་ཅན། ༦༽ གཅེར་བུ་བ་གཉེན་གྱི་བུ་བཅས་དྲུག་ཡིན། དེ་ཡང་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་འདུལ་བྱ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཞིག་སྨིན་གྲོལ་ལམ་དུ་འགོད་པར་མཛད། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་རྣམས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་དེ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་དྲུག་ལ་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་པས། དེ་རྣམས་ཕྲ་དོགས་ཀྱིས་ཡིད་དཀྲུགས་ཏེ་ཆོ་འཕྲུལ་འགྲན་ཕྱིཪ་ཡང་ཡང་བསྐུལ་བ་ན། སྟོན་པ་དགུང་གྲངས་ང་བདུན་ལ་ཕེབས་པ་མེ་ཕོ་འབྲུག་གི་ལོ་ཆོ་འཕྲུལ་མཛད་པའི་དངོས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་མུ་སྟེགས་སྟོན་པ་དྲུག་དང་ཕྱི་རོལ་པའི་འདུལ་བྱ་སྐྱེ་བོ་དགུ་ཁྲི་འཁོར་དང་བཅས་པ་འདུལ་བའི་དུས་ལ་གཟིགས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་མཉན་ཡོད་དུ་ཟླ་བ་དང་པོའི་ཚེས་གཅིག་ནས་བཅོ་ལྔའི་བར་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་སྟོན་པར་མཛད། དེ་ལའང་འགྲན་པའི་ཚུལ་གྱི་མཛད་པ་དང་། འགྲན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གྱི་མཛད་པ་གཉིས་སོ། དང་པོ་ནི་ཚེས་གཅིག་ནས་ཚེས་བདུན་གྱི་དབར་མུ་སྟེགས་སྟོན་པ་དྲུག་པོས་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་འགྲན་པའི་ཁུལ་གྱིས་གནས་པས་འགྲན་ཟླ་དང་བཅས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཞེས་བརྗོད། གཉིས་པ་ནི་ཚེས་བརྒྱད་ནས་བཅོ་ལྔ་བར་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེས་བརྒྱད་ཉིན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ལ་མུ་སྟེགས་སྟོན་པ་དྲུག་པོ་དཔའ་ཞུམ་ནས་འགྲན་པར་མི་ནུས་པར་གྱུར་ཏེ་ཕམ་པར་མཛད་པས། ལ་ལ་ནི་ཆུར་མཆོངས། ལ་ལ་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་བྲོས་སོ། དེ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་མུ་སྟེགས་ཅན་དགུ་ཁྲི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་དད་ཅིང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས། ཚེས་བརྒྱད་ནས་བཅོ་ལྔའི་བར་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་ལྷ་དང་མིའི་འགྲོ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། དེ་ལྟར་སྟོན་པས་མཉན་ཡོད་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་བསྟན་པས་ན་ལྷ་དང་མི་དད་པ་ཅན་དག་གིས་མཉན་ཡོད་ཛེ་ཏཱའི་ཚལ་དུ་མཆོད་རྟེན་དབྱིབས་གྲུ་བཞི་བང་རིམ་བཞི་པ་ཕྱོགས་རེར་གློ་འབུར་དང་བཅས་པ་བརྩིགས་སོ། གོང་སྨྲོས་འདི་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ལྟར་ཉིན་བཅོ་ལྔར་བྱས་པ་ལས་ཐེག་དམན་ལུགས་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་ཉིན་གཅིག་ཁོ་ནར་བཞེད་དོ།

(༡༨༠) པན་བདེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕན་པ་དང་མཐར་ཐུག་གི་བདེ་བ།

(༡༨༡) སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༠) ལ་གཟིགས་པར་ཞུ།

(༡༨༢) འགྲེལ་བྱེད། སྐབས་འདིའི་འགྲེལ་བྱེད་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བའི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམ་གཡེང་མེད་ཅིང་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཏེ་ཀླུ་སྒྲུབ་དང་། ཐོགས་མེད་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ།

(༡༨༣) འཁོར་ལོ་གསུམ། སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་བསྐོར་བ་སྟེ་བཀའ་དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༧༤) ལ་གཟིགས། བཀའ་བར་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༧༦) ལ་གཟིགས། བཀའ་ཐ་མ་ལེགས་ཕྱེའི་ཆོས་འཁོར་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༧༨) ལ་གཟིགས་པར་ཞུ།

(༡༨༤) གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༧) ལ་གཟིགས།

(༡༨༥) དོན་སྨྲ་སྡེ་གཉིས། རང་སྡེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་དང་མདོ་སྡེ་པ་གཉིས་ལ་ཟེར་ཞིང་། བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་རྣམ་ཤེས་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྒྱང་ཆད་དུ་སྣང་བ་ལྟར་གྱི་དོན་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་པས་ན་དོན་སྨྲ་སྡེ་གཉིས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༡༨༦) ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བ། དབུ་མ་པའི་གྲུབ་མཐའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན་པས་འོག་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༠༧) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༡༨༧) རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བ། སེམས་ཙམ་པའི་གྲུབ་མཐའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན་པས་འོག་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༤༣༢) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༡༨༨) གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༥) ལ་གཟིགས།

(༡༨༩) བྱེ་མདོ་གཉིས། རང་སྡེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་དང་མདོ་སྡེ་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་གཉིས་ཀྱི་བསྡུས་མིང་ཡིན་ཞིང་། བྱེ་མདོ་གཉིས་ལ་ཐེག་དམན་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའང་ཟེར་རོ། ཐེག་དམན་ནི་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ད་བར་ཕལ་ཆེར་མ་ཉམས་པར་གནས་པ་ཡིན་པས། གྲུབ་མཐའ་འདི་གཉིས་ལ་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་དགོས་དོན་མེད་པར་གསུངས་སོ། སོ་སོའི་གྲུབ་མཐའི་འདོད་ཚུལ་སོགས་གཤམ་གྱི་སྐབས་བབ་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ་ (༡༩༠) དབུ་སེམས་གཉིས། རང་སྡེ་དབུ་མ་པ་དང་སེམས་ཙམ་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་གཉིས་ཀྱི་བསྡུས་མིང་ཡིན་ཞིང་། དབུ་སེམས་གཉིས་ལ་ཐེག་ཆེན་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའང་ཟེར་རོ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གྲུབ་མཐའ་ནི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་སུ་རིང་པོར་མ་སོང་བར་མི་ཡུལ་དུ་ཉམས་ནས་ཡུན་རིང་པོའི་བར་མ་དར། ཐེག་ཆེན་གྱི་གསུང་རབ་ཕལ་མོ་ཆེ་ཡང་དཀར་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བའི་ལྷ་དང་ཀླུ་སོགས་ཀྱིས་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་དེ་དག་གི་མཆོད་གནས་སུ་བཞུགས་དུས་ཕྱིས་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ནས། དེ་དག་བསྡུས་ཏེ་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་རྒྱས་པར་མཛད་དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བཀའ་ཡོད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པ་འཁོར་ལོ་བར་པའི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་ཏུ་བཀྲལ་ཏེ་དབུ་མ་པའི་གྲུབ་མཐའི་སྲོལ་ཕྱེ་བར་མཛད། དེ་ནས་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་བྱོན་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དབུ་མའི་ལུགས་ནི་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསལ་བར་སྤེལ་ཟིན་ཡང་། ད་དུང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་གསོ་བར་དགོངས་ཏེ་བྱམས་པ་ཡི་དམ་དུ་བསྒྲུབས་ནས་སེམས་ཙམ་པའི་ལྟ་བ་འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་དགོངས་པའི་དོན་དུ་བཀྲལ་ཏེ་སེམས་ཙམ་པའི་གྲུབ་མཐའི་སྲོལ་ཕྱེ་བར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། སོ་སོའི་གྲུབ་མཐའི་འདོད་ཚུལ་སོགས་གཤམ་གྱི་སྐབས་བབ་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༡༩༡) ཐེག་པ་གསུམ། སྤྱིར་ཐེག་པ་ཞེས་པ་ནི་ཁུར་འཁྱེར་ནས་རང་གིས་འདོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་བགྲོད་པར་བྱ་བ་ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་ཞེས་པའི་ཐེག་པ་དེ་ཡང་རང་དང་གཞན་དོན་གྱི་ཁུར་ཁྱེར་ནས་རང་གི་ཐོབ་བྱའི་གོ་འཕང་མཆོག་ཏུ་བགྲོད་པར་བྱེད་པས་ཐེག་པ་ཞེས་བཏགས་ཤིང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཐེག་པ་དེ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ། རང་རྒྱལ་གྱི་ཐེག་པ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ཐེག་པ་གསུམ་མོ། དང་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་པའི་ཉན་ཐོས་ནི། ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་ཤྲ་བ་ཀ་ཞེས་པ་ཉན་པ་དང་ཐོས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་འཇུག་པས་ཉན་ཐོས་ཏེ། སློབ་དཔོན་གཞན་ལ་བརྟེན་ཞིང་དེ་ལས་ཆོས་ཉན་པ་དང་ཐོས་པར་བྱེད་པས་ན་ཉན་ཐོས་དང༌། ཐོས་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་སྒྲོག་པར་བྱེད་པས་ན་ཐོས་སྒྲོག་ཀྱང་ཟེར། དེ་ཡང་འཁོར་བའི་སྐྱོན་དང་མྱང་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏར་གཞན་ལས་ཐོས་པའི་སྒོ་ནས་འཁོར་བ་ལ་ཡིད་ཕྱུང་ཞིང་། གཙོ་བོ་བདེན བཞིའི་སྒོ་ནས་བླང་དོར་ལ་ཞུགས་པ་གཞན་དོན་ལ་མི་སྤྲོ་བ་རང་དོན་དུ་ཐར་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞིག་ཡིན། གཉིས་པ་རང་རྒྱལ་གྱི་ཐེག་པ་ཞེས་པའི་རང་རྒྱལ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཏེ། སློབ་དཔོན་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་གི་བྱང་ཆུབ་རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་མངོན་དུ་བྱེད་པས་ན་རང་སངས་རྒྱས་སམ་རང་རྒྱལ་ཞེས་ཟེར། དེ་ཡང་སྔོན་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་སྲིད་པ་ཐ་མ་པར་གྱུར་པ་ན་འཁོར་འདས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན་སློབ་དཔོན་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་འཁོར་བ་ལ་ཡིད་ཕྱུང་བ། འདུ་འཛི་ལ་མི་དགའ་བར་དབེན་པར་གནས་པ། ཉན་ཐོས་ལས་ཤེས་རབ་ཟབ་ཀྱང་གཞན་དོན་ལ་མི་སྤྲོ་བར་རང་གི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན། གསུམ་པ་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཤེས་རབ་སྟོང་པ་ཉིད་ཟུང་དུ་འཇུག་པས་གཞན་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐར་པའི་གྲོང་དུ་འཁྲིད་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་བ། པོ་ཀྱང་བྱ་སྟེ། སྡུད་པ་ལས། ཅི་ཕྱིར་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐེག་ཆེན་བྱ་ཞེ་ན། དེ་གང་ཞོན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ཟློ། ཐེག་པ་འདི་ནི་མཁའ་འདྲ་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་ཏེ། དགའ་སྐྱིད་བདེ་བ་མངོན་པར་ཐོབ་བྱེད་ཐེག་པའི་མཆོག ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༡༩༢) «རྡོ་རྗེ་སྙིང་འགྲེལ» ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་བརྩམས་པ་ཞིག་སྟེ། བསྟན་འགྱུར་ཁྲོད་ན་བཞུགས་པའི་སེམས་འགྲེལ་སྐོརྭ་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན། དགྱེས་པ་རྡོ་རྗེའི་རྒྱུད་བརྟག་པ་གཉིས་པ་དེ་དུས་འཁོར་ལྟར་དུ་འགྲེལ་པ་ཞིག་ཡིན།

(༡༩༣) རང་རྒྱུད་པ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༠༨) ལ་གཟིགས་པར་ཞུ།

(༡༩༤) ཐལ་འགྱུར་བ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༦༧) ལ་གཟིགས་པར་ཞུ།

(༡༩༥) རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ། མེད་པ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་རྟག་པའི་མཐའ་དང་། ཡོད་པ་མེད་པར་འཛིན་པའི་ཆད་པའི་མཐའ་གཉིས་སོ། དང་པོ་ནི་དཔེར་ན། བདེན་པར་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅིག་ཀྱང་མེད་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་རང་ངོས་ནས་བདེན་པར་གྲུབ་པར་འཛིན་པ་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ནི་དཔེར་ན། ཐ་སྙད་དུ་མིང་རྐྱང་བཏགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་མེད་དུ་འདོད་པ་ལྟ་བུའོ།

(༡༩༦) དབུ་མ་པ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༠༤) ལ་གཟིགས།

(༡༩༧) བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༡༧) ལ་གཟིགས།

(༡༩༨) འབྲས་བུ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༨༨) ལ་གཟིགས།

(༡༩༩) རྒྱུ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༨༨) ལ་གཟིགས།

(༢༠༠) མདོ་སྡེ་པ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༥༥) ལ་གཟིགས།

(༢༠༡) འདུས་བྱས། འཇིག་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྒྲ་བཤད་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་མ་ཞིག་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའམ་བྱས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འདུས་བྱས་ཟེར་བ་ཡིན། འདུས་བྱས་དང་དངོས་པོ་དོན་གཅིག

(༢༠༢) རྒྱུན། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དུས་ཀྱི་ཆ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་དེ་རྒྱུན་གྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ཡན་ཆད་མཐུད་པའི་ཡུན་ཚད་དེ། ལོ་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཞག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། གཞུང་ལ་མ་སྦྱངས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་རྟག་པར་འཛིན་པའི་འཁྲུལ་གཞི་དེ་ཡང་། དངོས་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་བར་མ་ཆད་པར་འཇུག་པའི་ཡུན་དེ་ལ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་ལྷས་ཇི་ལྟར་རྒྱུན་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། རྟག་པ་ཡོད་ཅེས་བྱར་འགྱུར་ལ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། དངོས་པོ་རྣམས་གནས་པའི་ཡུན་རིང་ཐུང་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་། སྐད་ཅིག་མའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་འདྲ་བའོ།

(༢༠༣) སྐད་ཅིག སྐད་ཅིག་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ། དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་དང། བྱ་རྫོགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། འདིར་ནི་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཞིང་། དུས་ཆུང་ཞིང་ཐུང་བའྲི་མཐར་ཐུག་པ་དེ་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་དུས་ཀྱི་མཐའ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྔ་ཕྱིའི་ཆ་དབྱེར་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་ཟེར་ཞིང་། སྐྱེས་བུ་ནད་མེད་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས་སེ་གོལ་གཅིག་གཏོགས་དེ་ལྟ་པའི་ཡུན་ཚད་ལ་ཆ་དྲུག་ཅུ་རེ་བཞི་ཕྱེ་བའི་ཆ་གཅིག་གི་ཡུན་ཚད་དོ། བུའི་ཐུང་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ལ། དེའི་སྐད་ཅིག་གཅིག དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཅུ་ལ་ཐང་ཅིག ཐང་ཅིག་སུམ་ཅུ་ལ་ཡུད་ཙམ་གཅིག ཡུད་ཙམ་སུམ་ཅུ་ལ་ཉིན་ཞགྭ་གཅིག ཉིན་ཞག་སུམ་ཅུར་ཟླ་བ་གཅིག ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག་གོ། ཇི་སྐད་དུ། སེ་གོལ་དྲུག་ཅུ་བཞིར་དབྱེའི་ཆ་གཅིག་ནི། དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ། དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཅུར་ཐང་ཅིག་སྟེ། སུམ་ཅུ་ཡུད་ཙམ་སུམ་ཅུ་ཉིན་ཞག་གཅིག སུམ་ཅུ་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལོ་གཅིག་གིས། གྲངས་ཅན་ནས་ནི་གྲངས་མེད་བར་དུ་འགྲུབ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། འདི་རྣམས་ནི་ཐེག་དམན་གྱི་ལུགས་ལྟར་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་ཐེག་ཆེན་ལྟར་ན་སྐྱེས་བུ་ནད་མེད་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས་སེ་གོལ་གཅིག་གཏོགས་པའི་ཡུན༌ལ༌ཆ༌སུམ་བརྒྱ་ཪེ་ལྔ་ཕྱེ་བའི་ཆ་གཅིག་ལ་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཚད་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ།

(༢༠༤) ཀུན་བཏགས། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༤༣༦) ལ་གཟིགས།

(༢༠༥) གཞན་དབང་། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༤༣༤) ལ་གཟིགས།

(༢༠༦) ཆོས། སྤྱིར་ཆོས་ཞེས་པ་དོན་བཅུ་ལ་འཇུག་པ་ལས། འདིར་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གཉིས་ཏེ་ཤེས་བྱ་ལ་གོ་བས། རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ།

(༢༠༧) དོན་དམ། དོན་དམ་པ་སྟེ་གནས་ལུགས་དངོས་སམ་གནས་ལུགས་མཐར་ཕྱིན་པ།

(༢༠༨) ལྟ་བ་བཀའ་བཏགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞི། སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་བཞེས་པའི་བར་དམ་པའི་ཆོས་མཐའ་ཡས་ཞིག་གསུངས་པ་ལས་གསུང་གི་ཐ་མ་ནི་ལྟ་བ་བ་ཀའ་བཏགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་པོ་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་རྩྭ་མཆོག་ཏུ་གཤེགས་ཏེ་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་སོང་ནས་གྱ་གཅིག་གི་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པ་ལྕགས་ཕོ་འབྲུག་གི་ལོ་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉིན་སཱ་ལའི་ཚལ་གྱི་དབུས་ཐ་མལ་གཟིམས་ཁྲི་ལ་སེང་གེའི་ཉལ་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས། མགར་བའི་བུ་ཙུན་ད་ཞེས་པ་དེས་བསོད་སྙོམས་ཕུལ་བ་བཞེས། ཉན་ཐོས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་བསྟན་པ་གཏད། སྲས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་དང་ཀུན་དགའ་བོ་གཉིས་དགེ་འདུན་ལ་གཏད། སྐུའི་སྟོད་གཡོགས་བསལ་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བསྟན། དགེ་སློང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་བལྟ་བ་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ་མེ་ཏོག་ཨུ་དུམྦཱར་བཞིན་ནོ། བདེན་པ་བཞི་དང་། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས། བསླབ་པ་གསུམ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ན་ཞུས་ཤིག འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན། ”།ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ། ཞེས་གསུངས་ཏེ་རེ་ཞིག་སྐུ་དངོས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་རྣམས་རྫོགས་པ་དང་། རྟག་འཛིན་ཅན་རྣམས་ཆོས་ལ་བསྐུལ་བའི་ཆེད་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། དེ་ལྟར་བསྟན་པ་སྤྱིའི་ལྟ་བ་བཀའ་བཏགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་པོ་འདི་ནི། དཔེར་ན་འབངས་རྣམས་རྒྱལ་པོ་དེའི་ལུགས་ཀྱི་བཀའ་བཏགས་ཕབ་པའི་ཁྲིམས་དེ་ལས་འདའ་བར་བྱེད་མི་རུང་བ་བཞིན་དུ་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱང་ལྟ་བའི་རྒྱ་འདི་ལས་ནམ་ཡང་འགལ་མི་རུང་བ་ཡིན་པས་སོ། དེ་བཞི་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་ཡང་ཟེར་བ་ཡིན།

(༢༠༩) འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། ཆོས་གང་ཞིག་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་བྱས་པའམ་སྐྱེས་པའི་ཆར་གཏོགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་གིས་སྐྱེ་ཞིང་རང་གྲུབ་པའི་དུས་ལས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་མི་གནས་པར་འགགས་པས་ན་མི་རྟག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མར་མེས་སྣུམ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་ཟད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་པར་སྐད་ཅིག་ཀྱང་གནས་པའི་རང་དབང་མེད་དོ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་རྣམས་རྐྱེན་ནི་མང་པོ་དག ལྷན་ཅིག་འདུས་ནས་བྱུང་བ་ཡིན། རྐྱེན་ནི་མང་པོ་འདུས་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་མེད་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༢༡༠) ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ།་ འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཟག་བཅས་དང་ཟག་མེད་གཉིས་ཡོད་པའི་ཟག་མེད་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང་ངོ་བོ་དང་འབྲས་བུས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་མིན་ཀྱང་། ཆོས་གང་ལ་དམིགས་ན་ཉོན་མོངས་ཉེ་བར་རྒྱས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཟག་བཅས་ཡིན་ཅིང་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་གནས་དེ། ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་ཙམ་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོའམ་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། དཔེར་ན་ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཇི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་སྐད་ཅིག་གཅིག་སོང་གཉིས་སོང་གིས་རྒྱུན་མྱུར་དུ་ཟད་ཅིང་། གང་བདེ་བ་ཟད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། སྲིད་པའི་ཕུན་ཚོགས་མི་རྟག་མི་བརྟན་པས། སྙིང་པོ་མེད་པ་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་བས་རྟག་བརྟན་ཐར་པའི་བདེ་བ་ལ།ལ། དོན་དུ་གཉེར་བ་སྐལ་བཟང་སྐྱེ་བོའི་ལུགས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༢༡༡) ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་གིས་སྟོང་པར་འདོད་པས་ན་བདག་མེད་པ་ཞེས་པ་དང་། དེ་ཡང་གང་ཟག་གི་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། གང་ཟག་གི་བདག་ནི་དུད་འགྲོ་ཡན་ཆད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རང་འཁྲུངས་སུ་ཡོད་པའི་ང་དང་ང་ཡི་བར་འཛིན་པའི་བདག་འཛིན་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཞེན་ཡུལ་ངའོ་སྙམ་པ་དེ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ནི་ཕུང་པོ་དང་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་ལ། ཐ་དད་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་བདག་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་བདག་ནི་ཐོག་མ་མེད་ནས་གོམས་པའི་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཐ་མལ་པའི་བློ་ལ་སྣང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་བདེན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཡིན་ཞིང་། འདི་ནི་ཐག་པའི་སྦྲུལ་ལྟར་རྟོག་པས་བཏགས་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདི་གཉིས་ལ་རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་སོ་སོའི་རྟོགས་རིགས་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་རྣམས་གཤམ་གྱི་སྐབས་བབ་སོ་སོ་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༢༡༢) མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བ། དེ་ལྟར་གཉེན་པོ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདག་འཛིན་ས་བོན་དང་བཅས་པ་སྤངས་པ་ན་འགོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གཏན་དུ་བདེ་བའི་ཐར་པ་ཡིན་ལ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་གཡོ་བར་མི་ནུས་པའི་ཞི་བ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་གོ་འཕང་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༢༡༣) གནས་མ་བུ་བ། གནས་མ་བུ་ནི་རང་སྡེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་རྩ་བའི་སྡེ་བཞི་དང་གྱེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་དབྱེ་བའི་ནང་གི་མང་བཀུར་བའི་སྡེ་ལ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། གནས་པའི་རིགས་ཉིད་ཀྱི་བུད་མེད་ནི་གནས་མ་ཡིན་ལ་དེའི་བུ་ཡིན་པས་གནས་མ་བུ་བ་ཞེས་བརྗོད། ལུགས་འདིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་གང་ཟག་གི་བདག་ཞིག་ཁས་ལེན་པས་ན་ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཡིན་མ་ཡིན་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཆད་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་དུ་མ་ཞིག་བྱུང་བ་ལས། གནས་མ་བུ་བའི་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས། བདག་ཕུང་པོ་ལས་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་ན་མུ་སྟེགས་པས་འདོད་པའི་བདག་ལྟར་འགྱུར་བ་དང་ཕུང་པོ་མ་བཟུང་བར་བདག་བཟུང་དུ་ཡོད་པར་ཐལ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་གསུངས་པ་དང་ཡང་འགལ་བར་མཐོང་སྟེ་བདག་ཕུང་ངོ་བོ་ཐ་མི་དད་པར་འདོད། དེ་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་ནའང་ཕུང་པོ་འཇིག་ན་བདག་ཀྱང་འཇིག་པར་ཐལ་བ་དང་། བདག་དུ་མར་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱིས་གནོད་པ་དང་། མདོ་དང་ཡང་འགལ་བར་མཐོང་སྟེ། ལས་འབྲས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་གམ་བདག་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བརྟེན་པ་མཛེས་ཞེས་ཟེར། ཚད་མའི་དེ་ཉིད་ལས། མུ་སྟེགས་པ་ལྟར་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར། གང་ཟག་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་ཡིན།ེ དུ་མ་སོགས་འགྱུར་ཕྱིར་དེ་ཉིད། མ་ཡིན་དེ་ཕྱིར་བརྗོད་མེད་ལེགས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། དེས་ན་གནས་མ་བུ་བ་ལ་སོགས་པའི་མང་བཀུར་སྡེ་ལྔས་བདག་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཁས་ལེན་ཅིང་། ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་ནང་ཚན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་ཅེས་པའི་བདག་མེད་ནི་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག་གིས་སྟོང་པའི་བདག་མེད་ལ་བྱེད་དགོས་པས་དེ་ནི་གནས་མ་བུ་བ་ལ་སོགས་པའི་མང་བཀུར་སྡེ་ལྔས་ཀྱང་ཁས་ལེན་ཞིང་བདག་མེད་པར་འདོད་པས། ཐུབ་པའི་ལུགས་གཅེས་པར་འཛིན་པའི་བྱེ་མདོ་ཀུན་དང་མཚུངས་ཞིང་གཞན་སྡེ་ནམ་ཡང་མིན་ནོ།

(༢༡༤) རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད། གཞན་ལ་བརྟེན་མི་དགོས་པར་རང་ཚུགས་སུ་གནས་ཐུབ་པའི་དངོས་པོ་ཞིག་སྟེ། དཔེར་ན་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱི་བདག་ཞེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་མི་དགོས་པར་རང་གི་ལུས་སེམས་གཉིས་ལས་དོན་གཞན་དུ་རང་གི་ཕུང་པོ་འདི་རྣམས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་པོའི་ངའམ་བདག་ཞིག་ལོགས་སུ་རང་ཚུགས་སུ་གནས་པ་ཚོང་པ་ལས་ཚོང་དཔོན་ལོགས་སུ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་རྫས་ཤིག་དགོས་པ་ལས། དེ་ལྟ་བུར་མེད་པ་ནི་གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་སོ།

(༢༡༥) རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༦༨) ལ་གཟིགས་པར་ཞུ།

(༢༡༦) མང་བཀུར་སྡེ་ལྔ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་གྲུབ་མཐའི་ནང་ཚན་མང་པོས་བཀུར་བ་ལ་ལྔ་ལས། གནས་མ་བུ་བ་དང་། བཟང་པོའི་ལམ་པ་དང་། ཀུ་རུ་ཀལླེ་པ་དང་། ཆོས་སྦས་པ་དང༌། བླ་མ་པ་བཅས་ལྔ་ལ་མང་བཀུར་སྡེ་ལྔ་ཟེར་རོ།

དགུ་པ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་མཆན་འགྲེལ།

(༢༡༧) བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ། ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞིའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། «བྱེ་བྲག་བཤད་མཚོ་ཆེན་མོ་» ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའམ་དུས་གསུམ་རྫས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་ན་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་ཞེས་བརྗོད། མཚན་ཉིད་ནི། རང་རིག་མི་འདོད་ཅིང་ཕྱི་དོན་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པའི་ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་དེའོ།

(༢༡༨) རང་རིག མདོ་སེམས་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ལ་རང་རིག་དང་གཞན་རིག་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་འཛིན་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་རང་རིག་ཟེར་ཞིང་། དེ་ཡང་བློ་རང་གིས་རང་མྱོང་བའམ་གསལ་བར་མཐོང་བ་ཞིག་སྟེ། དཔེར་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཀྱིས་སྔོན་པ་མཐོང་བའི་ཚེ། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་རང་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གཉིས་སུ་མེད་པ། རང་གིས་རང་མྱོང་བའམ་རིག་པས་ན་རང་རིག་ཅེས་བརྗོད་དོ། བཟུང་བ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་གཞན་རིག་ཟེར་ཞིང་། དེ་ཡང་ཡུལ་ཅན་རང་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དཔེར་ན་དབང་ཤེས་ལྟ་བུའོ། འོན་ཀྱང་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་དང་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ལ་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་ལས་རང་རིག་ཁས་མི་ལེན་ནོ། རང་རིག་མི་འདོད་ཚུལ་གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༩༣) ལ་གཟིགས་པར་ཞུ།

(༢༡༩) ཕྱི་དོན་བདེན་གྲུབ། ཡུལ་ཅན་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་ནས་རགས་པའི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དོན་སྣང་ཡུལ་དུ་བདེན་པར་གྲུབ་པས་ན་ཕྱི་དོན་བདེན་གྲུབ་ཟེར། དེ་ཡང་། ཕྱི་དོན་བེམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོའི་རྩོམ་གཞི་ནི་ཆ་ཤས་བསལ་རྒྱུ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཆ་མེད་གཅིག དེ་བདུན་ལ་བསགས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག དེ་ལྟ་བུའི་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ལྡབ་ཆགས་པར་འགྱུར་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རགས་པ་རྣམས་བྱུང་ངོ་།

(༢༢༠) ཐེག་དམན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ། ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བ་ཡིན༌ཏེ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་གྲུབ་མཐའ་དང་མདོ་སྡེ་པའི་གྲུབ་མཐའ་གཉིས་ཐེག་དམན་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་དང་སེམས་ཙམ་པའི་གྲུབ་མཐའ་དང་དབུ་མ་པའི་གྲུབ་མཐའ་གཉིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་པར་ལ། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་སེམས་བསྐྱེད་ཁྱད། ཅེས་གཞན་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཡོད་མེད་ཀྱིས་འབྱེད་པ་དང་། ཆེན་པོ་བདུན་དང་ལྡན་མི་ལྡན་གྱིས་ཁྱད་པར་འབྱེད་པ་སོགས་ཡོད་པ་ལས། ཆེན་པོ་བདུན་ནི། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། དམིགས་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་ནི། དེ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་གཉིས་དག་དང་། ཡེ་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཡང་དག་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་འཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་སྟེ། ཆེན་པོ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཐེག་ཆེན་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྡེ་སྣོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས་པ། སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི། རང་དོན་དང་གཞན་དོན་གཉིས་ཀ་བསྒྲུབ་པ། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་གཉིས་ཀ་རྟོགས་པ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་རྟག་ཏུ་གུས་སྦྱོར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པར་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་འཕྲིན་ལས་རྣམས་སོ། དེ་བདུན་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་དང་། མི་ལྡན་པ་ནི་ཐེག་དམན་ནོ། དེས་ན་ཆེད་དུ་བྱ་བ་བདག་གཅིག་པུའི་ཕྱིར་དུ་ཐོབ་བྱ་དམན་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཙམ་ཞི་བའི་གོ་འཕང་དོན་དུ་གཉེར་བའི་གང་ཟག་གིས། ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དུ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་ཁས་བླང་པ་ལ་ཐེག་དམན་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་དང་། ཆེད་དུ་བྱ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱིར་དུ་ཐོབ་བྱ་མཆོག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་དོན་དུ་གཉེར་པའི་གང་ཟག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དུ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་ཁས་བླང་པ་ལ་ཐེག་ཆེན་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ཟེར་རོ།

(༢༢༡) བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་དབྱེ་བ། འདིར་དབྱེ་བ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་དང་། ཉི་འོག་པ། ཡུལ་དབུས་ཀྱི་བྱེད་བྲག་སྨྲ་བ་གསུམ་ནི། དཔེར་ན་སྔཪ་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་དུ་དར་བའི་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་ཞེས་པ་ལྟར། དེ་གསུམ་ནི་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་དེ་ལྟར་བྱས་པར་གསུངས་སོ། གཞན་ཡང་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་ལ་སྡེ་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། རྩ་བའི་སྡེ་བཞི་དང་གྱེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་ཚུལ་ཡོད་དེ་སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་དང་བཅུ་དྲུག་ན་གྲོང་ཁྱེར་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བར་དགེ་འདུན་གྱི་གནས་བརྟན་པ་བཞི་སྐད་མི་མཐུན་པ་ལེགས་སྦྱར། ཟུར་ཆག རང་བཞིན་ཤ་ཟའི་སྐད་ཀྱིས་ལུང་འདོན་པས་སློབ་མ་རྣམས༌ལྟ་བ་མི་མཐུན་པར་གྱུར་ཏེ། རྩ་བའི་སྡེ་བཞི་ལ་གྱེས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཕལ་ཆེན་པ། གནས་བརྟན་པ། མང་བཀུར་བ་བཞིའོ། དང་པོ་ནི་སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཤིང་གསུང་རབ་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་འདོན་པ། དུས་གསུམ་ཡོད་པར་སྨྲ་བས་ཐམས་ཅད་ཡོད་སྨྲ་བ་ཞེས་པ་དང༌། གཉིས་པ་ནི། གནས་བརྟན་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཤིང་། གསུང་རབ་རང་བཞིན་སྐད་དུ་འདོན་པ། གྱེས་པའི་ཚེ་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེ་བ་ཕྱོགས་འདིར་འདུས་པས་ཕལ་ཆེན་པ་ཞེས་པ་དང་། གསུམ་པ་ནི་ཀ་དྷཱུ་ན་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཤིང་། གསུང་རབ་ཤ་ཟའི་སྐད་ཀྱིས་འདོན་པ། གནས་བརྟན་འཕགས་པའི་རིགས་ཡིན་པར་སྨྲ་བས་གནས་བརྟན་པ་ཟེར་བ་ཡིན། བཞི་པ་ནི། ཉེ་བར་འཁོར་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཤིང་། གསུང་རབ་ཟུཪ་ཆག་སྐད་ཀྱིས་འདོན་པ། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་བཀུར་སྟི་བྱས་པའི་རིགས་ཡིན་པས་མང་བཀུར་བ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡིན་ནོ། དེ་དག་ཀྱང་ནང་གསེས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་སོ་སོར་གྱེས་པས་སྡེ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་གྱེས་སོ། བཅོ་བརྒྱད་ནི། སློབ་དཔོན་འདུལ་བ་ལྷས། ཤར་དང་ནུབ་དང་གངས་རིར་གནས། འཇིག་རྟེན་འདས་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ། བཏགས་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་པ་དང༌། ལྔ་ཚན་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་པ། གཞི་ཀུན་པ་དང་འོད་སྲུངས་སྡེ། ས་སྟོན་སྡེ་དང་ཆོས་སྲུང་སྡེ། མང་ཐོས་གོས་དམར་སློབ་མ་དང༌། རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བའི་སྡེ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན། རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་གནས་འཇིགས་མེད་གནས། གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་གནས་བརྟན་པ། ྋས་སྒྲོགས་རི་དང་སྲུང་བ་པ། གནས་མ་བུ་ཡི་སྡེ་རྣམས་ནི། ཀུན་གྱིས་བཀུར་བ་རྣམ་པ་གསུམ། ཡུལ་དོན་སློབ་དཔོན་བྱེ་བྲག་གིས། ཐ་དད་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་གྱུར། ཞེས་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་པ་ལྔ། ཐམས་ཅད་ཡོད་སྨྲ་བདུན། གནས་བརྟན་པ་གསུམ། མང་བཀུར་བ་གསུམ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་གསུངས་སོ། འདི་དག་ལ་བཞེད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཡོད་པ་རྣམས་གཞུང་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༢༢༢) སློབ་དཔོན་དབྱིག་བཤེས། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཡ་གྱལ་བཙུན་པ་དབྱིག་བཤེས་ཞུ་བ་དེ་ཡིན་ཞིང་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་ཁ་ཆེའི་བཙུན་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་སྐྱོབ་དང་༌། ནུབ་སྐྱོབ་མ་རུའི་བཙུན་པ་ཆེན་པོ་དབྱིག་བཤེས། ཐོ་གར་གྱི་བཙུན་པ་ཆེན་པོ་དབྱངས་སྒྲོག ཝ་ར་ཎཱ་སིའི་བཙུན་པ་སངས་རྒྱས་ལྷ་སྡེ་བཞིའོ། དེ་དག་རེ་རེ་ལའང་སློབ་མ་འབུམ་ཕྲག་ཙམ་ཡོད་པར་གྲགས་ལ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་བཤེས་ཀྱིས་«བསྟན་བཅོས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་» ལ་སོགས་པ་བརྩོམ་པ་ཡིན།

(༢༢༣) «བྱེ་བྲག་བཤད་མཚོ་ཆེན་མོ» ཆོས་མངོན་པ་བྱེ་བྲག་བཤད་མཚོ་ཆེན་མོ་སྟེ། མིང་གཞན་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད༌པ༌ཆེན་པོ་དང་། བྱེ་བྲག་བཤད་མཛོད་ཆེན་མོ་ཡང་ཟེར་ཞིང་འདི་ནི་སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་རྗེས་ཀྱི་འཕགས་པ་ཉེར་སྦས་ཀྱི་དུས་སུ་ཉེར་སྦས་ཀྱི་སློབ་མ་ཟླ་བ་ནོར་བུ་ལ་སོགས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱས་བྱང་ཕྱོགས་རི་བོ་འབིགས་བྱེད་གར་མཁན་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ། དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་གི་གསུང་རྒྱུན་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིགས་ནས་ཡི་གེར་བཀོད་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱི་མཐུན་དུ་མཛད་པའི་ཤློ་ཀ་འབུམ་ཕྲག་གཅིག་ཡོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་མོ་ཞིག་སྟེ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་ན་«མངོན་པ་སྡེ་བདུན་» བཀར་འདོད་པས། དགོངས་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་མ་མངོན་པ་སྡེ་བདུན་གྱི་དོན་བསྡུས་པ་«བྱེ་བྲག་བཤད་མཚོ་ཆེན་མོ་» ཡིན་པར་འདོད་པ་ཡིན།

(༢༢༤)  དུས་གསུམ་རྫས་ཀྱི་བྱེ་བྲག དུས་གསུམ་པོ་རྫས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པར་ཐམས་ཅད་འདོད་ཀྱང་། བྱེ་སྨྲའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བཞིས་རྫས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྲེལ་ཚུལ་ཅུང་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པ་ལས་འདིར་ཡིག་ཚོགས་མང་བར་དོགྭས་ཏེ་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོབ་དང་སངས་རྒྱས་ལྷའི་འདོད་ཚུལ་གཉིས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཆོས་སྐྱོབ་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་མ་འོངས་ནས་ད་ལྟ་བ་དང༌། དེ་ནས་འདས་པར་འཇུག་པ་ན། དེ་དག་གི་དངོས་པོ་དོར་ཡང་རྫས་མི་འདོར་ཏེ། དཔེར་ན་འོ་མ་ཞོར་འགྱུར་བ་ན་དབྱིབས་དང་རོ་འགྱུར་ཡང་ཁ་དོག་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། ཞེས་གསུངས། སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་ལྷ་ནི། མྱུ་གུ་སོགས་དངོས་པོ་གཅིག་ཀྱང་སྔ་ཕྱི་ལ་ལྟོས་ནས་དུས་གསུམ་སོ་སོར་འཇོག་སྟེ། དཔེར་ན་བུད་མེད་གཅིག་ལྟོས་ས་སོ་སོ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་དང་བུ་མོར་འཇོག་པ་བཞིན་ནོ། ཞེས་གསུངས་སོ། གང་ལྟར་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མྱུ་གུའི་འདས་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཡོད། མྱུ་གུ་མྱུ་གུའི་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཡོད་པར་འདོད་པས་ན་དུས་གསུམ་རྫས་སུ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ཡིན།

(༢༢༥) གཞི་ལྔ། བྱེ་སྨྲས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་གཞི་ལྔར་འདུས་པར་འདོད་དེ། སྣང་བ་གཟུགས་ཀྱི་གཞི། གཙོ་བོ་སེམས་ཀྱི་གཞི། འཁོར་སེམས་བྱུང་གི་གཞི། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཞི། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གཞི་རྣམས་སོ། དེ་ལྔ་ཀའང་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་དངོས་པོ་དང་རྫས་སུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞི་གཞན་རྣམས་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་གོ་སླ་ཡང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གཞི་ནི་དངོས་པོར་འདོད་པ་ནི་དཔེར་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའང་གཟུགས་ཅན་གཞན་གྱི་གོ་འབྱེད་པའི་ཐོགས་མེད་ཀྱི་རྫས་སྣང་བ་དང་མུན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། འོན་ཀྱང་དེ་རྣམས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོའམ་རྟག་པའི་དངོས་པོར་འདོད་པ་ལས་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་མི་རྟག་པའི་དངོས་པོར་ནམ་ཡང་མི་འདོད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་རོ། གཞི་ལྔ་པོ་རྫས་སུ་འདོད་ཚུལ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་ལས་དོན་གཞན་དུ་རང་དབང་བའི་ངོ་བོའི་རྫས་རེ་མེད་ན་འཇོག་མི་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་རྫས་སུ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན།

(༢༢༦) སྣང་བ་གཟུགས་ཀྱི་གཞི། སྣང་བ་གཟུགས་ཀྱི་གཞི་ནི་དབང་པོ་ལྔ། དོན་ལྔ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཏེ་བཅུ་གཅིག་གོ མཛོད་ལས། གཟུགས་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དང་དོན། ལྔ་དང་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། དབང་པོ་ལྔ་ནི། མིག་རྣ་བ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ཏེ་དབང་པོ་ལྔ། དོན་ལྔ་ནི། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔའོ། འདི་བཅུའི་ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ། དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གཉིས། དབྱིབས་བརྒྱད་དང་ཁ་དོག་བཅུ་གཉིས་སོགས་ཀྱི་འཇོག་ཚུལ་སྤྱིར་མདོ་སྡེ་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པས་འདིར་མ་སྤྲོས་སོ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ནི།- ལུས་ཀྱི་གཡོ་འགུལ་འདེགས་འཇོག་སོགས་བྱེད་པ་ན་དེའི་སྔ་ལོགས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ནི་རང་གི་ཡིད་ཤེས་ཁོ་ནའི་ཡུལ་དུ་སྣང་ཞིང་གཞན་གྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱར་མེད་པའི་གཟུགས་ཡིན་པས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཟེར་བ་ཡིན། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སྡོམ་པ་དང་། སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ། བར་མའི་གཟུགས་ཏེ་གསུམ་དུ་ཡོད། བྱེ་སྨྲ་དང་ཐལ་འགྱུར་བ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་མཚན་ཉིད་པར་འདོད་ཅིང་། མདོ་སྡེ་པ་སོགས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་འདོད་དོ།

(༢༢༧) གཙོ་བོ་སེམས་ཀྱི་གཞི། རང་གི་འཁོར་དུ་འགྱུར་པའི་སེམས་བྱུང་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་རང་ཉིད་གཙོ་སེམས༌སུ༌བཞག་པ་ཡིན། དབྱེ་ན་དྲུག་ཡོད་དེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དྲུག་གོ

(༢༢༨) འཁོར་སེམས་བྱུང་གི་གཞི། རང་ཉིད་འཁོར་དུ་འགྲོ་ཡུལ་གྱི་གཙོ་སེམས་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་འཁོར་སེམས་བྱུང་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། དེའི་དབྱེ་ཚུལ་ལ་ཀུན་བཏུས་ལས་ང་གཅིག་ཏུ་གསུངས་ཀྱང་། མཛོད་རྩ་འགྲེལ་ལས་ཞེ་དྲུག་ཏུ་གསུངས་ཏེ་སེམས་ཀྱི་ས་མང་བཅུ་ནི། ཚོར་དང་སེམས་པ་འདུ་ཤེས་དང་། འདུན་དང་རེག་པ་བློ་གྲོས་དྲན། ཡིད་བྱེད་མོས་དང་ཏིང་འཛིན་ནོ། དགེ་བའི་ས་མང་བཅུ་ནི། དད་དང་བག་ཡོད་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས། བཏང་སྙོམས་ངོ་ཚ་ཤེས་ཁྲེལ་ཡོདད། ཆགས་སྡང་མེད་པའི་དགེ་རྩ་གཉིས། མི་འཚེ་བ་དང་བརྩོན་འགྲུས་སོ། ཉོན་མོངས་ཆེན་པོའི་ས་པ་དྲུག་ནི། རྨོངས་དང་བག་མེད་ལེ་ལོ་དང་། མ་དད་རྨུགས་དང་རྒོད་པའོ། མི་དགེ་བའི་ས་པ་གཉིས་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པའོ། ཉོན་མོངས་ཆུང་ངུའི་ས་པ་བཅུ་ནི། ཁྲོ་དང་འཁོན་འཛིན་གཡོ་ཕྲག་དོག འཚིག་དང་འཆབ་དང་སེར་སྣ་དང་། རྒྱུ་དང་རྒྱགས་དང་རྣམ་འཚོའོ། མ་ངེས་པ་བརྒྱད་ནི། རྟོག་དཔྱོད་འགྱོད་གཉིད་ཁོང་ཁྲོ་བ། ཆགས་དང་ང་རྒྱལ་ཐེ་ཚོམ་མོ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྡོམས་པས་སེམས་བྱུང་བཞི་བཅུ་རྩ་དྲུག་གོ

(༢༢༩) ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཞི། སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཞི་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། འདི་ལ་དབྱེ་ན་བྱེ་སྨྲས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་བཅུ་བཞི་ཕྱེ་སྟེ་ཐོབ་པ་དང་། མ་ཐོབ་པ་དང་། སྐལ་མཉམ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་དང་། སྲོག་དང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་སོ། མངོན་པ་མཛོད་ལས་བཅུ་བཞི་པོ་འདི་ཙམ་གསུངས་ཤིང་མངོན་པ་ཀུན་བཏུས་ལས་བཅུ་བཞི་པོ་འདིའི་སྟེང་སོ་སྐྱེ་སོགས་བཅུ་བསྣན་ནས་གྲངས་ཉེར་བཞིར་འདྲེན་ཚུལ་ཡོད་ཀྱང་འདིར་མ་སྤྲོས་སོ།

(༢༣༠) འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གཞི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་པར་མ་བྱས་པས་ན་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། བྱེ་སྨྲས་གཞི་འདི་དངོས་པོར་འདོད་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་འདོད་པ་ལས། འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་མི་རྟག་པའི་དངོས་པོར་ནམ་ཡང་མི་འདོད་དོ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱེ་བར་བྱེ་སྨྲ་ཕལ་ཆེ་བས་ནམ་མཁའ་དང་། སོ་སོཪ་བརྟགས་འགོག སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་གསུམ་དུ་འདོད་ཀྱང་། ཡུལ་དབུས་ཀྱི་བྱེ་སྨྲས་དེ་གསུམ་གྱི་སྟེང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་བཞིར་འདོད་པ་ཡིན།

(༢༣༡) ཡོད་པ། ཚད་མས་དམིགས་པ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་བློ་ཡང་དག་པ་ཞིག་གི་དམིགས་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་རྟོགས་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ཟེར་བ་ཡིན།

(༢༣༢) རྟག་པའི་དངོས་པོ། རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་ལས་བྱེ་སྨྲ་ཁོ་ནས་འདོད་པ་ཞིག་སྟེ། དེས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྟག་པའི་དངོས་པོར་འདོད་པ་ཡིན། དཔེར་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ནི། སྐྱེ་འཇིག་མི་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་རྟག་པར་འཇོག་པ་དང་། གཟུགས་ཅན་གཞན་སྐྱེ་བའི་གོ་འབྱེད་པའི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ཆ་ནས་དངོས་པོར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ།

(༢༣༢) གཟུགས། གཟུགས་སུ་རུང་བ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཟུགས་དང་བེམ་པོ་དོན་གཅིག མཚན་གཞི་ནི། བུམ་པ་ལྟ་བུའོ།

(༢༣༤) ཤེས་པ། གསལ་ཞིང་རིག་པ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད། བློ། རིག་པ། ཤེས་པ་གསུམ་དོན་གཅིག མཚན་གཞི་ནི་བུམ་འཛིན་མིག་ཤེས་ལྟ་བུའོ།

(༢༣༥) ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད། གཟུགས་ཤེས་གང་རུང་མ་ཡིན་པའི་འདུས་བྱས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། བུམ་པའི་སྐྱེ་འཇིག་གནས་རྙིང་ལྟ་བུའོ།

(༢༣༦) མི་རྟག་པའི་དངོས་པོ། བྱེ་སྨྲས་གཟུགས་ཤེས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་གསུམ་མི་རྟག་པའི་དངོས་པོར་འདོད་དེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་མི་རྟག་པ་དང་། ཆུ་སྐྱོར་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ཆ་ནས་དངོས་པོར་འཇོག་པ་ཡིན།

(༢༣༧) རྫས་གྲུབ། བྱེད་སྨྲས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫས་སུ་གྲུབ་པར་འདོད་དེ། ཆོས་རྣམས་རང་རང་གི་ངོ་བོ་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་ན་འཇོག་མི་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་རྫས་སུ་གྲུབ་པར་འདོད་དོ། འོན་ཀྱང་མདོ་སེམས་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་རྣམས་རྫས་སུ་གྲུབ་པར་ཁས་མི་ལེན་ནོ།

(༢༣༨) རྫས་ཡོད། དོན་དམ་དུ་གྲུབ་པ་ལ་རྫས་ཡོད་ཟེར་བ་ཡིན། དོན་དམ་དུ་གྲུབ་ཚུལ་གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༤༡) ལ་གཟིགས།

(༢༣༩) བཏགས་ཡོད། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ལ་བཏགས་ཡོད་ཟེར་བ་ཡིན། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གྲུབ་ཚུལ་གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༤༠) ལ་གཟིགས།

(༢༤༠) ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ། མཛོད་ལས། གང་ལ་བཅོམ་དང་བློ་ཡིས་གཞན། བསལ་ན་དེ་བློ་མི་འཇུག་པ། བུམ་ཆུ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ། ཡོད་དེ་ཞེས་པ་ལྟར་ཆོས་གང་ལ་བཅོམ་བྱེད་ཀྱིས་བཅོམ་པ་དང། སེལ་བྱེད་ཀྱི་བློས་ཆ་གཞན་བསལ་བས་དེར་འཛིན་གྱི་བློ་འདོར་དུ་རུང་བའི་ཆོས་ནི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་དང་བུམ་པའི་ནང་གི་ཆུ་ལྟ་བུའོ། བུམ་པ་ཐོ་བས་བཅོམ་པ་ན་བུམ་འཛིན་གྱི་བློ་འདོར་བའི་ཕྱིར་དང་བུམ་ནང་གི་ཆུའི་ཁ་དོག་དང་དྲི་རོ་སོགས་བློས་ཆ་གཞན་བསལ་བ་ན་བུམ་ཆུར་འཛིན་པའི་བློ་དོར་བའི་ཕྱིར་རོ།

(༢༤༡) དོན་དམ་བདེན་པ། མཛོད་ལས། དོན་དམ་ཡོད་གཞན་ནོ། ཞེས་པ་ལྟརར། དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དེ་ལས་གཞན་བཅོམ་པའམ་བློས་ཆ་ཤས་སོ་སོར་གཞིག་ཏུ་མེད་པ་རྡུལ་ཕྲན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་མེད་དང་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་ལྟ་བུའོ། དེ་རྣམས་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་འཛིན་པའི་བློ་ནམ་ཡང་འདོར་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར།

(༢༤༢) རྡུལ་ཕྲན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་མེད། གཟུགས་ཀྱི་ཆུང་བའི་མཐར་ཐུག་པ། དེ་ལ་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་སོགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཕྱེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་གོ དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་ཀྱི་ཆུང་མཐའ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བདུན་ལ་རྡུལ་ཕྲན་གཅིག དེ་བདུན་ལ་ལྕགས་རྡུལ་གཅིག དེ་བདུན་ལ་ཆུ་རྡུལ་གཅིག དེ་བདུན་ལ་རི་བོང་གི་རྡུལ་གཅིག དེ་བདུན་ལ་ལུག་རྡུལ་གཅིག དེ་བདུན་ལ་གླང་རྡུལ་གཅིག དེ་བདུན་ལ་ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་གཅིག་དེ་བདུན་ལ་སྲོ་མ་གཅིག དེ་བདུན་ལ་ཤིག་གཅིག དེ་བདུན་ལ་ནས་གཅིག དེ་བདུན་ལ་སོར་མོ་དབུས་མའི་ཚིག་གཅིག སོར་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ལ་ཁྲུ་གང་། ཁྲུ་བཞི་ལ་གཞུ་གང་སྟེ་འདོམ་གང་ངོ་། གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག གྲོང་ལས་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་གིས་འཕགས་པ་ནི་དགོན་པ་ཞེས་བྱའོ། རྒྱང་གྲགས་བརྒྱད་ལ་དཔག་ཚད་གཅིག་གོ ཇི་སྐད་དུ། གཟུགས་མཐའ་ཕྲ་རབ་རྡུལ་བདུན་རྡུལ་ཕྲན་གཅིག དེ་བཞིན་ལྕགས་ཆུ་རི་བོང་ལུག་དང་གླང་། ཉི་རྡུལ་སྲོ་མ་ཤིག་ནས་སོར་ཚིགས་སོར། ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཁྲུ་གང་དེ་བཞི་ལ། གཞུ་འདོམ་ཞེས་གྲགས་ལྔ་བརྒྱར་རྒྱང་གྲགས་གཅིག དགོན་པའི་ཚད་དེ་དེ་བརྒྱད་དཔག་ཚད་དོ། ཞེས་གསུངས་སོ།

(༢༤༣) ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད། དུས་ཐུང་ཞིང་ཆུང་བའི་མཐར་པའི་ཤེས་པ་ཞིག་གོ དེ་ལྟ་བུའི་དུས་ཀྱི་ཐུང་མཐའ་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་ནས་ལོ་ཐུག་པ། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་སྐད་ཅིག་གི་སྔ་ཕྱིའི་ཆ་ཕྱེ་རྒྱུ་མེད་ཟླ་ཞག་ལ་སོགས་པའི་བད་བརྩི་ཚུལ་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༠༣) ལ་གཟིགས་པར་ཞུ།

(༢༤༤) «མཛོད» ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་ཐེག་དམན་གྱི་མངོན་པའི་གཞུང་གི་རྩ་བ་གནས་བརྒྱད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་སྔར་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱི་མཐུན་དུ་བྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་«བྱེ་བྲག་བཤད་མཚོ་ཆེན་མོ་»  ཞེས་བྱ་བ་འདི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ལས་རིམ་པར་བརྒྱུད་ནས་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གསན་ཏེ། «མངོན་པ་སྡེ་བདུན་» དང་«བྱེ་བྲག་བཤད་མཚོ་ཆེན་མོ་» སོགས་ཀྱི་བརྗོད་བྱའི་སྙིང་པོ་མ་ལུས་པ་བསྡུས་ནས། ཐེག་པ་དམན་པའི་ལུགས་སུ་«ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་» ཞེས་བྱ་བ། ཁམས་དང་། དབང་པོ་དང་། འཇིག་རྟེན་དང་། ལས་དང་ཕྲ་རྒྱས་དང་། ལམ་དང་གང་ཟག ཡེ་ཤེས་དང༌། སྙོམ་འཇུག་སྟེ་གནས་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་འདི་མཛད་ཅིང་། འདི་ལ་སློབ་དཔོན་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པའི་རང་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་ཡོད།

(༢༤༥) དོན་དམ། དོན་དམ་པ་སྟེ་དོན་དམ་བདེན་པ་ལ་གོ་དགོས་སོ།

(༢༤༦) བདེན་གྲུབ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༡༩) ལ་གཟིགས། 

(༢༤༧) ཟག་པ། ཟག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་འཁོར་བར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཟག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར།

(༢༤༨) ཟག་བཅས། ཟག་བཅས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ་ཉོན་མོངས༌པ༌དང༌བཅས༌པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། མཚན་ཉིད་ནི་དམིགས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས་ཟག་པའམ་ཉོན་མོངས་རྒྱས་སུ་རུང་བའི་ཆོས་དེའོ། དེ་ཡང་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་ཟག་པ་རྒྱས་ཚུལ་ནི་དཔེར་ན་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་དམིགས་ནས། ཡུལ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་ཤིང་འབྲལ་དཀའ་བའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བློ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། མཚུངས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་རྒྱས་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས། ཟག་བཅས་གང་ཕྱིར་དེ་དག་ལ། ཟག་ཚུལ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པའི་བར་དུ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་ཟག་པ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཟག་བཅས་ཀྱི་མཚན་གཞི་ནི་ལམ་བདེན་ལས་གཞན་པའི་འདུས་བྱས་མཐའ་དག་གོ མཛོད་ལས། ཟག་བཅས་ཟག་པ་མི་བཅས་དང་། ལམ་མ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས། ཟག་བཅས་གང་ཡིན་དེ་དག་ལ། ཟག་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པར་གྱུར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༢༤༩) ཕུང་པོ་ལྔ། དུ་མ་སྤུངས་པ་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་རིགས་མཐུན་གྱི་ཆོས་དུ་མ་སྤུངས་པའམ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་ཁྲོར་ཐམས་ཅད་འདུས་པས་ན་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། གཟུགས། ཚོར་བ། འདུ་ཤེས། འདུ་བྱེད། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་ལ་བསྡུས་ཤིང་། དེ་ཡང་སླར་འདུས་ན་གཟུགས་ཤེས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་གསུམ་དུ་འདུའོ། ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་དང་པོ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། རང་གི་ཆ་ཤས་དུ་མ་འདུས་པའི་གཟུགས་རུང་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་རྒྱུའི་གཟུགས་བཞི་དང་། དེ་རྒྱུར་བྱས་པའི་འབྲས་གཟུགས་བཅུ་གཅིག་གོ དང་པོ་ནི་ས་ཆུ་མེ་རླུང་སྟེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའོ། གཉིས་པ་འབྲས་གཟུགས་བཅུ་གཅིག་ནི་གོང་གི་མཚན་རྟགས་ཨང་ (༢༢༦) ལ་གཟིགས། མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ན་ཕྱིའི་གཟུགས་དང་ནང་གི་གཟུགས་གཉིས་སུ་དབྱེའོ། གཉིས་པ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི་རང་ཡུལ་སིམ་གདུང་བར་མ་གང་རུང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སེམས་པ་སྟེ། དེའི་རིགས་མཐུན་དུ་མ་སྤུངས་པའི་ཕུང་པོའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་ཡོད། གསུམ་པ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། རང་ཡུལ་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་མའམ་ཁྱད་པར་མ་འདྲེས་པར་སོ་སོར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སེམས་པ་དུ་མ་སྤུངས་པའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་འདུ་ཤེས་སོགས་ཡིད་ཀྱི་བར་དྲུག་གོ བཞི་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། ཕུང་པོ་གཞན་བཞི་པོ་གང་རུང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག རང་གི་ཆ་ཤས་དུ་མ་འདུས་པ་དེའོ། ཕུང་པོ་བཞི་པོ་ལས་གཞན་པའི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སེམས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་འདུ་བྱེད་དང་། མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་གཉིས་ཡོད། དང་པོ་ལ་མཛོད་འགྲེལ་དུ་ཞེ་དྲུག་གསུངས་པ་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༢༨) ལ་གསལ་ཞིང་། ཀུན་བཏུས་སུ་སེམས་བྱུང་ལྔ་བཅུ་ང་གཅིག་གསུངས་པ་ལས་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་གཉིས་མ་གཏོགས་པའི་ལྷག་མ་ཞེ་དགུ་ནི་མཚུངས་ལྡན་གྱི་འདུ་བྱེད་ཡིན། དེ་ལས་ཚོར་འདུ་གཉིས་སེམས་བྱུང་ཡིན་ཡང་ལོགས་སུ་ཕུང་པོར་བཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྩོད་གཞི་ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་ཡིན་པའི་དབང་གིས་ཚོར་བ་དང་། རབ་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་རྩོད་གཞི་ལྟ་བ་ཐ་དད་ཡིན་པའི་དབང་གིས་འདུ་ཤེས་ཏེ། དེ་གཉིས་རྩོད་པའི་རྩ་བ་འཁོར་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ལོགས་སུ་བཞག་པ་ཡིནན། གཉིས་པ་མཚུངས་ལྡན་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་ཐོབ་པ་སོགས་བཅུ་བཞི་ཡོད་པ་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༢༩) ལ་གཟིགས། ལྔ་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི། རང་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སེམས་དུ་མ་སྤུངས་པའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་དུ་འདོད་ཀྱང་། སེམས་ཙམ་པའི་མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་སུ་ཀུན་གཞི་དང་ཉོན་ཡིད་བསྣན་ནས་ཚོགས་བརྒྱད་དུ་བཞེད་ཚུལ་ཡོད་པ་འོག་ནས་གསལ་ལོ།

(༢༥༠) ཟག་མེད། དམིགས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས་ཟག་པ་རྒྱས་སུ་མི་རུང་བའི་ཆོས་དེ་ཟག་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ནམ་མཁའ་དང་། སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་དང། ལམ་བདེན་དང་བཞིའོ། དེ་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཞི་བར་འགྱུར་བའི་ཆ་ནས་ཟག་མེད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན། མཛོད་ལས། ཟག་མེད་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་། ནམ་མཁའ་དང་ནི་འགོག་པ་གཉིས། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་གསུམ་ཡང་སྟེ། ཞེས་གསུངས་སོ།

(༢༥༡) ལམ་བདེན། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ཟད་པར་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་དང་། རང་འབྲས་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་སྟེ། ལམ་གྱི་སྒྲ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གཉིས་ཀ་ལ་འཇུག་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ནི་ལམ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། ལམ་དེ་ལས་ཁྱད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཟག་མེད་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཞེས་བདེན་པའི་སྒྲ་སྨོས་པ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། ཇི་སྐད་དུ་གནས་པ་བསྡུས་པ་ལས་སྲིད་པ་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་སྟེ། དེ་ནི་འབྲས་བུར་ཤེས་པར་བྱ། རྒྱུ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་སྟེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་བདག་ཉིད་དོ། བདེན་པ་དེ་གཉིས་ཟག་བཅས་ཏེ། ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་ཟག་པ་མེད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༢༥༢) འདུས་མ་བྱས་རྣམ་གསུམ། བྱེ་སྨྲས་འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་པ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་དང་། སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་གསུམ་མོ། དང་པོ་ནི་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༢༢) ལ་བཤད་ཟིན་ཅིང་། གཉིས་པ་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ནི། གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཅོམ་པའི་འགོག་པ་སྟེ། སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདེན་པ་བཞི་ལ་བརྟགས་ཏེ། གཉེན་པོ་ཟག་མེད་ཀྱི་ལམ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ན་རང་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་མ་ལུས་པ་འགོག་པའམ་དེ་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བའི་ཆ་དེའོ། སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་ནི། རྐྱེན་མ་ཚང་བའི་འགོག་པ་སྟེ། སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཁེགས་པ་མིན་ཡང་རེ་ཞིག་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཚང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་ངེས་པར་འགོག་པར་འགྱུར་པ་སྟེ་རྟ་ཡི་མགོ་ལ་རྭ་ལྟ་བུ་དང་། ཕྱོགས་གང་ན་བུམ་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སོགས་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་འདིར་འདུའོ།

(༢༥༣) ཚོགས་སྦྱོར་གཉིས། ལམ་ལྔའི་ཡ་གྱལ་ཚོགས་ལམ་དང་སྦྱོར་ལམ་གཉིས་སོ། དེ་ལས་ཚོགས་ལམ་ནི། ཆོས་མངོན་རྟོགས་ཚོགས་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་གསུང་རབ་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཐོས་བསམ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་པས་ཆོས་མངོན་རྟོགས་ཞེས་བརྗོད། མཚན་གཞི་ནི་དང་པོར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་དྲོད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མ་སྐྱེས་བར་གྱི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་རྩོལ་བ་དེའོ། སྒྲ་བཤད་ནི། ཐོས་བསམ་གྱི་སྒོ་ནས་ལམ་གྱི་ཚོགས་དང་པོར་གསོག་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཡིན་པས་ན་ཚོགས་ལམ་ཞེས་བྱ། དབྱེ་ན་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་དང་ཚོགས་ལམ་འབྲིང་དང་། ཚོགས་ལམ་ཆེ་བ་གསུམ་ཡོད། ལམ་དེ་ལས་ཡོན་ཏན་གང་ཐོབ་པ་ནི། དྲན་པ་ཉེར་གཞག་བཞི། ཡང་དག་སྤོང་བ་བཞི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ཅི་རིགས་འཐོབ་པར་གསུངས་སོ། གཉིས་པ་སྦྱོར་ལམ་ནི། དོན་མངོན་རྟོགས་སྦྱོར་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་ཐོས་བསམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་སྤྱི་དང་བདག་མེད་ཀྱི་དོན་སྤྱི་ལ་སྒོམ་བྱུང་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་པར་དོན་མངོན་རྟོགས་ཞེས་བརྗོད། མཚན་གཞི་ནི་དྲོད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་ནས་བཟུང་མཐོང་ལམ་མ་སྐྱེས་བར་གྱི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་རྣམས་སོ། སྒྲ་བཤད་ནི་སྒོམ་བྱུང་གི་སྒོ་ནས་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ལ་སྦྱོར་བས་ན་སྦྱོར་ལམ་ཞེས་བྱ། དབྱེ་ན་སྦྱོར་ལམ་དྲོད། རྩེ་མོ། བཟོད་པ། ཆོས་མཆོག་བཞི་ཡོདད། སོ་སོའི་མིང་གི་གོ་དོན་ནི། མཐོང་ལམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་མྱུར་དུ་མཐོང་བའི་སྔ་ལྟས་ཀྱི་དྲོད་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་སྦྱོར་ལམ་དྲོད། ལོག་ལྟས་དགེ་རྩ་གཅོད་པ་ལས་འདས་པའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པས་ན་སྦྱོར་ལམ་རྩེ་མོ། ངན་འགྲོ་མི་སྐྱེ་བའི་གདེང་ཐོབ་པའམ་བཟོད་པས་ན་བཟོད་པ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་ན་ཆོས་མཆོག་ཅེས་བྱའོ།

(༢༥༤) མཐོང་ལམ། བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་མཐོང་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་བདེན་པའམ་སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་ཡིན་པས་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་ཞེས་བརྗོད། མཚན་གཞི་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལ་བདག་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། སྒྲ་བཤད་ནི། སྔར་མ་མཐོང་བའི་བདེན་པ་གསར་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་ཡིན་པས་ན་མཐོང་ལམ་ཞེས་བྱ། དབྱེ་ན། མཐོང་ལམ་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་དང་མཐོང་ལམ་རྗེས་ཐོབ་ཡེ་ཤེས་གཉིས། མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་ལའང། གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་སོགས་ཡོད། མིང་གི་གོ་དོན་ནི་བདག་མེད་པའི་དོན་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་དང་། མཉམ་བཞག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྗེས་ཐོབ་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༢༥༥) སྒོམ་ལམ། རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་སྒོམ་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང། བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་རྗེས་ལ་མཐོང་བ་ལྟར་སྒོམ་པའི་ལམ་ཡིན་པས་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་ཞེས་བརྗོད། མཚན་གཞི་ནི། མཐོང་ལམ་གྱིས་བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་རྒྱུད་ལ་གོམས་ཤིང་འདྲིས་པར་བྱེད་པའོ། སྒྲ་བཤད་ནི། བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཟིན་སྒོམ་པའི་ལམ་ཡིན་པས་ན་སྒོམ་ལམ་ཞེས་བྱ། དབྱེ་ན། མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་དང་རྗེས་ཐོབ་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཡོད།

(༢༥༦) མི་སློབ་ལམ། ཐེག་པ་རང་རང་གི་ལམ་གྱི་བགྲོད་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་མངོན་རྟོགས། མི་སློབ་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་རང་རང་གི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པ་དེའོ། སྒྲ་བཤད་ནི་ཐེག་པ་རང་རང་གི་ལམ་ལ་གསར་དུ་སློབ་མི་དགོས་པའི་ལམ་ཡིན་པས་མི་སློབ་ལམ་ཞེས་བྱ། དབྱེ་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་སློབ་ལམ་དང་གསུམ་ཡོད་དོ།

(༢༥༧) འཕགས་ལམ། སོ་སྐྱེའི་ས་ལས་རིང་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་སྟེ། ཐེག་པ་རང་རང་གི་མཐོང་ལམ་ཐོབ་སྐབས་ལམ་དེའི་འཕགས་ལམ་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་མཐོང་སྒོམ་མི་སློབ་ལམ་གསུམ་འཕགས་ལམ་ཡིན་ནོ།

(༡༥༨) འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་ལམ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་མཐོང་སྒོམ་མི་སློབ་ལམ་གསུམ་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྟོག་པ།

(༢༥༩) ཞི་རགས་རྣམ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ལམ། སྒོམ་ལམ་པའི་རྒྱུད་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ཐོབ་ནས་ཁམས་གོང་མར་ཡོན་ཏན་ནམ་ཞི་བར་ལྟ་བ་དང་འོག་མར་སྐྱོན་ནམ་རགས་པར་ལྟ་བའི་བློ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཟེར་ཞིང་དེ་ནི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་ཟག་པ་རྒྱས་པ་ཡིན་པས་ཟག་བཅས་ཡིན

(༢༦༠) དགག་སྒྲུབ་གཉིས། དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པ་གཉིས་མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ན་རང་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་རང་གི་དགག་བྱ་དངོས་སུ་བཅད་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དགག་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི་བུམ་པ་མི་རྟག་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། དེ་ཡང་རང་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློ་སྟེ། བུམ་པ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་བློ་བུམ་པ་མི་རྟག་པའི་དགག་བྱ་བུམ་པ་རྟག་པ་ཡིན་པ་དངོས་སུ་བཅད་ནས་བུམ་པ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་དགོས་པས། བུམ་པ་མི་རྟག་པ་དགག་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། དེ་བཞིན། ནམ་མཁའ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་ནམ་མཁའ་རང་གི་དགག་བྱ་ཐོགས་རེག་དེ་བློ་ངོར་དངོས་སུ་བཅད་ནས་ནམ་མཁའ་རྟོགས་དགོས་པས་ནམ་མཁའ་དགག་པ་ཡིན། དགག་པ་ལ་དབྱེ་ན། མ་ཡིན་དགག་དང་། མེད་དགག་གཉིས་ཡོད། རང་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་རང་གི་དགག་བྱ་དངོས་སུ་བཅད་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ། སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉི། མཚན་གཞི་ནི། བུམ་པ་དང༌། ཀ་བ་ལྟ་བུའོ། བུམ་པ་དེ་རང་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་དགག་བྱ་གང་ཡང་དངོས་སུ་བཅད་ནས་རྟོགས་མི་དགོས་པར་བུམ་པ་དེ་རང་གི་བཟུང་བྱར་བསྒྲུབས་ནས་བཟུང་བ་ཡིན་པས། བུམ་པ་དེ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་དོ།

(༢༦༡) མེད་དགག རང་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་རང་གི་དགག་བྱ་བཅད་ཤུལ་དུ་ཆོས་གཞན་མ་ཡིན་དགག་དང་སྒྲུབ་པ་གང་རུང་མི་འཕེན་པའི་དགག་པ་དེ། མེད་དགག་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ནམ་མཁའ་དང་། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ལྟ་བུའོ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་རང་གི་དགག་བྱ་ཐོགས་རེག་བཅད་ཙམ་མམ་མེད་ཙམ་གྱི་ཆ་དེ་རྟོགས་པ་ལས། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་དགག་དང་སྒྲུབ་པ་གཉིས་པོ་གང་ཞིག་ཀྱང་དངོས་ཤུགས་གང་དུའང་རྟོགས་རྒྱུ་མེད་པའམ་མི་འཕེན་པས་སོ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས། གང་ཟག་གི་བདག་བཀག་ཙམ་གྱི་མེད་དགག་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འཇོག་མི་ཤེས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་འཇོག་ཚུལ་ཡང་ཐོགས་རེག་བཀག་ཙམ་ལ་འཇོག་མི་ཤེས་པར་སྣང་མུན་གྱི་རྫས་ཤིག་ལ་འདོད་པ་སོགས་མེད་དགག་གི་སྤྱི་མ་ཤར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་མེད་དགག་ཁས་མི་ལེན་ཅིང་དགག་པ་ཡིན་ན་མ་ཡིན་དགག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་དོ།

(༢༦༢) མ་ཡིན་དགག རང་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་རང་གི་དགག་བྱ་བཅད་ཤུལ་དུ་ཆོས་གཞན་མ་ཡིན་དགག་དང་སྒྲུབ་པ་གང་རུང་འཕེན་པ་དེ། མ་ཡིན་དགག་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ལྷས་སྦྱིན་ཚོན་པོ་ཉིན་པར་ཟས་མི་ཟ་བ་ལྟ་བུའོ། དེ་ཡང་དཔེར་ན། ལྷས་སྦྱིན་ཚོན་པོ་ཉིན་པར་ཟས་མི་ཟ་བ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་རང་གི་དགག་བྱ་ཉིན་མོ་ཟས་ཟ་བ་དངོས་སུ་བཀག་ནས་དེའི་ཤུལ་དུ་བཀག་ཙམ་དེ་ལས་ཆོས་གཞན་པ་མཚན་མོ་ཟས་ཟ་བ་འཕེན་པ་སྟེ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚོན་པོ་ཞེས་པས་ཟས་ཟ་བར་བསྟན་ལ། ཟས་ཟ་བའི་དུས་ཉིན་མཚན་གཉིས་ལས། ཉིན་མོ་ཟས་ཟ་བ་དངོས་སུ་བཀག་ན་མཚན་མོ་ཟས་ཟ་བ་ཤུགས་ལ་གོ་བས་སོ་ (༡༦༣) རྣམ་ཤེས། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༤༩) ལ་གཟིགས།

(༢༦༤) ཐོབ་པ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ལ་ཆོས་བཅུ་བཞི་འདོད་པའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། རང་གང་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ལྡན་བྱེད་ཀྱི་རྫས་ཤིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཐོབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་གི་རྒྱུད་ལ་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ཆོས་གང་ཞིག་སྔར་མེད་གསར་དུ་ཐོབ་པ་དང་ཐོབ་པ་དེའི་རྒྱུན་ལྡན་པ་ལ་ཟེར་ཞིང་། དཔེར་ན་ནོར་ལ་ཁལ་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་ཐག་པ་ལྟ་བུའི་རྫས་ཡོད་པར་འདོད་དོ། དེ་ནི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཡིན་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡིན་པས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཐོབ་པ་རྙེད་དང་ལྡན་པའོ། ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་རང་རྒྱུད་དུ། གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༢༦༥) ལུས་ངག་གི་ལས། ལུས་ངག་གི་ལས་ནི་དང་བས་ཕྱག་འཚལ་བའམ་མདོ་འདོན་པ་དང་། སྡང་བས་གཞན་ལ་བརྡེག་པ་དང་ཚིག་རྩུབ་སྨྲ་བ་ལྟ་བུའི་ལས་རྣམས་ལ་ཟེར་ཞིང་། ལས་དེ་རྣམས་རང་སྡེ་བྱེ་སྨྲ་དང་ཐལ་འགྱུར་བ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུགས་ཅན་དུ་འདོད་དེ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ལུས་ངག་གི་ལས་དེ་རྣམས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་བསྡུ་ཞིང་། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་མཚན་ཉིད་པར་འདོད་པ་ཡིན་པས་སོ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ནི་གང་ཞེས་ན་ལུས་ངག་གི་ལས་དེ་རྣམས་ཡིད་ཤེས་ཁོ་ནའི་ཡུལ་དུ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་ཞིང་མིག་ཤེས་ལ་སོགས་བློ་གཞན་གྱིས་རིག་པར་བྱར་མེད་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཟེར། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། བར་མའི་གཟུགས་ཏེ་གསུམ་ཡོད་ཅིང་། སྡོམ་པ་ནི་དགེ་བ་དང་༌། སྡོམ་མིན་ནི་མི་དགེ་བ། བར་མ་ནི་དགེ་མི་དགེ་གང་རུང་ངོ་། མདོ་སྡེ་པས་ལས་ཡིན་ན་གཟུགས་མ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་«འདུལ་བ་རྒྱ་མཚོའི་སྙིང་པོ་» ལས། བཟློག་པ་དེ་ཡང་ལུས་ངག་ལས། གཟུགས་ཅན་ཡིན་ཞེས་འདོད་པ་དང༌། སྤོངས་བའི་སེམས་པ་རྒྱུན་ཆགས་པ། ས་བོན་དང་བཅས་ཡིན་ནོ་ཞེས། འདོད་པའི་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས། རང་གི་སྡེ་པ་གོང་འོག་མ། ཞེས་གསུངས་སོ།

(༢༦༦) མང་པོས་བཀུར་བ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༢༡) ལ་གཟིགས།

(༢༦༧) སྲུང་བ་པ། སྲུང་བ་པ་ནི་སྲུང་བ་པའི་སྡེ་སྟེ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་ལ་རྩ་བའི་སྡེ་བཞི་དང་གྱེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་ཕྱེ་བའི་ཚེ་མང་བཀུར་སྡེ་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ་ཞིག་གོ

(༢༦༨) ཚད་མ། མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ན། གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཚད་མ་བསླུ་མེད་ཅན་ཤེས་པ། ཞེས་དང་། མ་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཀྱང་། ཞེས་ཚིག་རྐང་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་སྔ་མས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་མི་བསླུ་བ་བསྟན་ལ། ཕྱི་མས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་གསར་དུ་ཞེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་པས། གཉིས་ཀ་སྒྲིལ་བས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་དུ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་གསུངས། མཚན་ཉིད་དེར་ཟུར་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་གསར་དུ་ཞེས་པས་བཅད་ཤེས་ཚད་མ་ཡིན་པ་གཅོད། མི་བསླུ་བ་ཞེས་པས་ཡིད་དཔྱོད་ཚད་མ་ཡིན་པ་གཅོད། རིག་པ་ཞེས་པས་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་གཅོད་པའོ་ཞེས་གསུངས། ཟུར་གསུམ་པོ་འདི་ལས་བྱེ་སྨྲས་ཟུར་ཕྱི་མ་དེ་མི་འདོད་དེ། མིག་དབང་གཟུགས་ཅན་པ་དེ་བེམ་པོ་དང་། ལྟ་བ། ཚད་མ་གསུམ་ཀའི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟེན་བཅས་ཀྱི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པསས་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ལ་དབྱེ་ན་རང་མཚན་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང་།  སྤྱི་མཚན་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་གཉིས་སོ།

(༢༦༩) ཚད་མིན་གྱི་ཤེས་པ། གསར་མི་བསླུ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཚད་མིན་གྱི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བཅད་ཤེས། ཡིད་དཔྱོད། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ། ཐེ་ཚོམ། ལོག་ཤེས་དང་ལྔ་ཡོད།

(༢༧༠) མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ། མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ན། རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་མངོན་སུམ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང་། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང་། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང་བཞིའོ། བྱེ་སྨྲས་འདི་བཞི་ལས་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཁས་མི་ལེན་པས་མངོན་སུམ་གསུམ་དུ་འདོད་པ་ཡིན།

(༢༧༡) རྗེས་དཔག་ཚད་མ། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་ཤིང་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཞེན་རིག་དེ་རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་རྟགས་མཐོང་ཞིང་འབྲེལ་པ་དྲན་པའི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་དཔོག་པས་ན་རྗེས་དཔག་ཅེས་ཟེར།

(༢༧༢) དབང་པོའི་མངོན་སུམ། མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ན། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་ནས་རེག་འཛིན་དབང་མངོན་བར་ལྔའོ། བྱེ་སྨྲའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་འདོད་ཚུལ་ནི། མིག་ལ་རྟེན་བཅས་ཀྱི་མིག་དབང་དང་དེ་མཚུངས་ཀྱི་མིག་དབང་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། རྟེན་བཅས་ཀྱི་མིག་གི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པས་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་བར་འདོད་དོ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ནས་མཐོང་བ་མིན་ཏེ། རྣམ་ཤེས་ཁོ་ནས་མཐོང་ན་རྩིགས་པ་དང་མུན་པ་སོགས་ཀྱིས་བར་དུ་ཆོད་པའི་གཟུགས་ཀྱང་མཐོང་བར་ཐལ། རྣམ་ཤེས་ཐོགས་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་མིག་ཡ་གཅིག་གིས་བལྟས་པ་ལས་གཉིས་ཀྱིས་བལྟས་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཕྱིར་བར་དུ་ཆོད་པ་ཡི། གཟུགས་ནི་མཐོང་བ་མིན་ཕྱིར་རོ། མིག་ནི་གཉིས་ཀ་དག་གིས་ཀྱང་། མཐོང་སྟེ་གསལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་སོ། མིག་གཉིས་དང་རྣ་བ་གཉིས་སོགས་ལའང་རྣམ་ཤེས་སོ་སོ་བ་གཉིས་ཡོད་པར་འདོད་དོ།

(༢༧༣) ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༩༤) ལ་གཟིགས།

(༢༧༤) རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༩༦) ལ་གཟིགས།

(༢༧༥) རང་རིག་མངོན་སུམ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༩༥) ལ་གཟིགས་རྒྱུ་དང་། འདིར་བྱེ་སྨྲས་རང་རིག་མི་འདོད་པས་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཁས་མི་ལེན་ནོ།

(༢༧༦) མིག་དབང་གཟུགས་ཅན་པ། གཟུགས་ལ་ཕྱིའི་གཟུགས་དང་ནང་གི་གཟུགས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ནང་གི་གཟུགས་ལྔའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། རང་འབྲས་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་བྱེད་པའི་རིགས་སུ་གནས་པའི་ནང་གི་གཟུགས་ཅན་དྭངས་པ་དེ་མིག་དབང་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ནི་དབྱིབས་ཟར་མའི་མེ་ཏོག་ལྟར་ཆགས་པའི་གཟུགས་དྭངས་པ་ཞིག་ཡོད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྟེན་བཅས་ཀྱི་མིག་དབང་དང་དེ་མཚུངས་ཀྱི་མིག་དབང་གཉིས་སོ།

(༢༧༧) བེམ་པོ། རྡུལ་དུ་གྲུབ་པ་བེམ་པོའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་རང་ཉིད་རྡུལ་རྫས་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྡུལ་དུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། གཟུགས་དང་བེམ་པོ་དོན་གཅིག་གོ

(༢༧༨) རྣམ་མེད་རྗེན་ཆེར་དུ་གཞལ་བ། དེ་ནི་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པས་ཡུལ་འཛིན་ཚུལ་ཞིག་སྟེ། མིག་དབང་སོགས་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པས་རང་དང་དུས་མཉམ་པའི་ཡུལ་སྐམ་པས་ལྕགས་འཛིན་པ་ལྟར་རྣམ་མེད་རྗེན་ཆེར་དུ་དངོས་སུ་འཛིན་པར་འདོད་ཅིང་། དེའང་དབང་པོས་དོན་གྱི་རང་མཚན་མཐོང་ནས་ཤེས་པས་འཛིན་པར་འདོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། རྣམ་པ་མེད་པའི་དབང་སྐྱེས་བློས། ཕྲ་རབ་བསགས་པ་དངོས་སུ་རིག

ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ན། དབང་པོ་ནི་བེམ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་མཐོང་བྱེད་མ་ཡིན་ལ། ཕྱི་དོན་བུམ་པ་ལྟ་བུའང་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་སྣང་དང་གོ་ས་ཐ་མི་དད་པར་ལྐོག་ན་མོ་ཡོད་པས། བུམ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཀྱིས་རང་ཡུལ་བུམ་པ་མེད་པ་རྗེན་ཆེར་དུ་དངོས་སུ་ནམ་ཡང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཟེར། འོ་ན་ཤེས་པས་ཡུལ་ཇི་ལྟར་གཞལ་ཞེས་ན། སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་ཡུལ་དབང་བློ་གསུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་ཕྱི་ལོགས་སུ་དོན་འགག་ཀྱང་དེས་བཞག་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དོན་དང་འདྲ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་ཤེས་པས་ཡུལ་མྱོང་བར་འདོད་པས་ན། ཤེས་པས་ཡུལ་འཛིན་ཚུལ་ནི་འདྲ་རྣམ་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པར་འཛིན་པ་དང་། གཟུང་འཛིན་རྒྱུ་འབྲས་དུས་མཉམ་དུ་མིན་པར་སྔ་ཕྱིར་འདོད་དོ།

(༢༧༩) རྟེན་བཅས་ཀྱི་མིག་གི་དབང་པོ། མིག་དབང་ལ་དབྱེ་ན་རྟེན་བཅས་ཀྱི་མིག་དབང་དང་། དེ་མཚུངས་ཀྱི་མིག་དབང་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། རང་འབྲས་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་བྱེད་པའི་མིག་ཤེས་དེ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། མིག་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་བལྟ་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མིག་དབང་ལྟ་བུའོ། དེ་ནི་རང་ལ་བརྟེན་པའི་མིག་ཤེས་དང་བཅས་པའི་མིག་དབང་ཡིན་པས། རྟེན་བཅས་མིག་དབང་ཞེས་བརྗོད། རང་འབྲས་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་མི་བྱེད་པའི་མིག་དབང་དེ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། གཉིད་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མིག་དབང་ལྟ་བུའོ། དེའི་སྐབས་སུ་རང་ལ་བརྟེན་པའི་མིག་ཤེས་མེད་ཀྱང་། རང་ལ་བརྟེན་པའི་མིག་ཤེས་ཡོད་པའི་མིག་དབང་དང་། མིག་དབང་ཡིན་པ་རིགས་མཚུངས་པས་ན། དེ་མཚུངས་ཀྱི་མིག་དབང་ཞེས་བརྗོད། བྱེ་སྨྲས་རྟེན་བཅས་ཀྱི་མིག་དབང་གིས་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་བར་འདོད་དོ།

(༢༨༠) སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཉིས་རྫས་ཐ་དད། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྫས་གཅིག་དང་ཐ་དད་ལ་བཞེད་ཚུལ་མང་སྟེ། དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་དེ་གཉིས་རྫས་གཅིག་ཏུ་བཞེད། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་དང་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་རྫས་ཐ་དད་དུ་བཞེད་པ་སོགས་ཡོད་པ་ལས། ཐ་དད་དུ་བཞེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྫས་ཐ་དད་པཪར་མེད་ན་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སེམས་ལས་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་པས་ཕུང་པོ་ལྔའི་རྣམ་བཞག་མི་འཐད་པ་དང་། དེ་གཉིས་རྫས་གཅིག་ཏུ་འདོད་ན་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་མི་སྲིད་པ་དང་། གཞན་ཡང་སེམས་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་དང་ཁོང་ཁྲོ་ལ་སོགས་པའི་མི་དགེ་བ་དང་གཅིག་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་མི་དགེར་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་འདི་དག་བྱུང་བས། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། ཞེས་གསུངས། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་ནི། དོན་རང་གི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་སེམས་དང་། ཁྱད་པར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དབུས་མཐའ་ལས། དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། དེ་ཡི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་བྱུང་། ཞེས་གསུངས་སོ།

(༢༨༡) ལོག་ཤེས། ། རང་ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པའི་བློ་ལོག་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན་རྟོག་པ་ལོག་ཤེས་དང་རྟོག་མེད་ལོག་ཤེས་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་གཞི། སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ། གཉིས་པའི་མཚན་གཞི། ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་གི་དབང་ཤེས་ལྟ་བུའོ།

(༢༨༢) ཟིན་པའི་སྒྲ སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་སྒྲ་སྟེ། སྒྲའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་དེ་སྐྱེས་བུའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའམ་ཚོར་བས་ཟིན་པའི་སྒྲ་ཞིག དཔེར་ན། སྐྱེས་བུའི་ངག་གི་སྒྲ་དང་། སྐྱེས་བུས་ཐལ་མོ་བརྡབ་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ།

(༥༨༣) མ་ཟིན་པའི་སྒྲ སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་སྒྲ་སྟེ། སྒྲའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་འབྱུང་བ་དེ་སྐྱེས་བུའི་རྒྱུད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པའམ་ཚོར་བས་མ་ཟིན་པའི་སྒྲ་ཞིག དཔེར་ན། རྔ་སྒྲ་དང་ཆུ་སྒྲ་ལྟ་བུའོ།

(༢༨༤) སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པའི་སྒྲ བརྗོད་བྱའི་དོན་ལུང་དུ་སྟོན་པའི་སྒྲ་སྟེ། འདི་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གསུམ་དོན་གཅིག

ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་ (༦༨༥) ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ནི། རང་ཀུན་ནས་སློང་བྱེད་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེས་བུའི་ངག་ལས་བྱུང་བའི་སྒྲ་སྟེ། སྐྱེས་བུས་གཏམ་བཤད་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ།

(༢༨༦) རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ  བརྡའི་དབང་གིས་རང་ཡུལ་གོ་བྱེད་ཀྱི་མཉན་བྱ་དེ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། དཔེར་ན། བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ།

(༢༨༧) སེམས་ཅན་དུ་མི་སྟོན་པའི་སྒྲ བརྗོད་བྱའི་དོན་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་སྒྲ་སྟེ། འདི་དང་རྗོད་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་དང་། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་གསུམ་དོན་གཅིག

(༢༨༨) ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ བརྗོད་བྱའི་དོན་མི་སྟོན་པའི་སྒྲ་སྟེ། དཔེར་ན། ཆུ་སྒྲ་དང་མེ་སྒྲ་ལྟ་བུའོ།

(༢༨༩) བཀའ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་སྟེ། བརྗོད་བྱ་དོན་ལྡན་གྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་ཞིང་། བྱེད་ལས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་སྤོངས་བའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པ། འབྲས་བུ་ཞི་བ་མྱ་འདས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པའི་ངག རང་གི་བདག་རྐྱེན་སངས་རྒྱས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་གསུང་རབ་དེ། བཀའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། གང་ཞིག་དོན་ལྡན་ཆོས་དང་ཉེར་འབྲེལ་ཞིང་། ཁམས་གསུམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སྤོང་བྱེད་གསུང་། ཞི་བའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་། དེ་ནི་དྲང་སྲོང་གསུང་ཡིན་བཟློག་པ་གཞན། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། བདག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་གདུལ་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་སོགས་ཡོད་པས་གཞུང་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༢༩༠) བསྟན་བཅོས། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། སྟོན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྩོམ་པ་པོ་ལྟ་བ་ངན་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་གཡེང་མེད་ཅིང་བློ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དག་གིས་བཀའི་དོན་བཤད་པའི་ངག་གང་ཞིག་ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ལེགས་པར་བཤད་པ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། གང་ཞིག་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་གིས། དབང་བྱས་རྣམ་གཡེང་མེད་ཡིད་ཅན་གྱིས་བཤད། ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་དང་རྗེས་མཐུན་པ། དེ་ཡང་དྲང་སྲོང་བཀའ་བཞིན་སྤྱི་བོས་བླངས། ཞེས་སོ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་ནི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་དུ་ཤཱསྟྲི་ཞེས་པའི་ཤཱ་ས་ན་འཆོས་པ་དང་། ཏྲ་ཡ་སྐྱོབ་པ་སྟེ། རྒྱུ་ཉོན་མོངས་དུག་གསུམ་ལས་བསླབ་པ་གསུམ་ལྡན་དུ་འཆོས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ངན་འགྲོ་དང་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པའི་འཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཉིས་དང་ལྡན་པས་ན་བསྟན་བཅོས་ཞེས་བརྗོད་དེ། རྣམ་བཤད་རིགས་པར། ཉོན་མོངས་དགྲ་རྣམས་མ་ལུས་འཆོས་པ་དང་། ངན་འགྲོའི་སྲིད་ལས་སྐྱོབ་པ་གང་ཡིན་པ། འཆོས་སྐྱོབ་ཡོན་ཏན་ཕྱིར་ན་བསྟན་བཅོས་ཏེ། གཉིས་པོ་འདི་དག་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་མེད། ཅེས་སོ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་བཀའ་ཡང་། འཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་རྗོད་བྱེད་རྣམ་དག་ཡིན་པས། བསྟན་བཅོས་སུ་ཤེས་དགོས། དེ་ལ་དབྱེ་ན། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། བཤད་བྱ་བཀའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་སོགས་ཡོད་པས་གཞུང་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༢༩༡) མིང་། མིང་ནི་ངོ་བོ་ཙམ་སྟོན་པ་སྟེ། ཡི་གེ་གཉིས་སམ་དུ་མ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ལས་རང་གི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་སྟོན་པའི་སྒྲའོ། མཁས་འཇུག་ལས། ཡི་གེ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། དོན་གྱི་ངོ་བོ་བརྡ་སྤྲོད་པ། ཞེས་གསུངས་སོ། མཚན་གཞི་ནི། ཀ་བ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ།

(༢༩༢) ཚིག ཚིག་ནི་ཁྱད་པར་སྟོན་པའི་སྒྲ་སྟེ། རང་གི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་སྟོན་པའི་སྒྲའོ། མཁས་འཇུག་ལས། དེའི་ཁྱད་པར་དག སྟོན་པས་ཚིག་ཅེས་རབ་ཏུ་བཤད། ཅེས་གསུངས་སོ། མཚན་གཞི་ནི། ཀ་བ་རིང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ།

(༢༩༣) ཡི་གེ ཡི་གེ་ནི་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས་ཏེ་མིང་ཚིག་གཉིས་ཀྱི་རྩོམ་གཞིར་གྱུར་པའི་སྐད་ཀྱི་གདངས་སོ། མཁས་འཇུག་ལས། དངོས་སུ་བརྗོད་འདོད་མི་སྟོན་ཅིང་། བརྗོད་པ་ཀུན་གྱི་གཞིར་གྱུར་པ། ཞེས་གསུངས་སོ། མཚན་གཞི་ནི་ཀ་བ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཀ་ལྟ་བུའོ། བྱེ་སྨྲས་མིང་ཚིག་ཡི་གེ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་སྤྱི་དེ་བེམ་པོ་དང་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་དུ་འདོད་པ་ནི་ལུགས་འདིའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་སྟེ། མཛོད་ལས། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་དག གང་རྣམས་ཐུབ་པས་གསུངས་དེ་དག མིང་ཡིན་འདུ་བྱེད་དག་ཏུ་འདུས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཁས་ལེན་ནོ། མདོ་སྡེ་པས་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་སྤྱི་དེ་བེམ་པོ་ལས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་དུ་མི་འདོད་དེ། «ཊིཀ་དེ་ཉིད་སྣང་བ་»  ལས་མདོ་སྡེ་པའི་སྐབས་སུ་འདུ་བྱེད་བེམ་པོ་ཡོད་མིན་ཞེས་པའི་ཤུགས་ལ་བྱེ་སྨྲས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་དང་བེམ་པོའི་གཞི་མཐུན་འདོད་པ་གོ་བར་གསུངས་སོ།

(༢༩༤) ལམ། ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི། གང་ལ་ཞུགས་ནས་འཇིག་རྟེན་ནམ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་མཆོག་ཏུ་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་འཇུག་ངོགས་སུ་གྱུར་པའོ། དབྱེ་ན་ཚོགས་སྦྱོར་མཐོང་སྒམ་མི་སློབ་ལམ་དང་ལྔ་ཡོད་དོ། ལམ་གྱི་སྒྲ་བཤད་ཙམ་ནི། བགྲོད་པར་བྱ་བའི་འཇུག་ངོགས་སམ་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་གཞིར་གྱུར་པས་ན་ལམ་ཞེས་བྱའོ།

(༢༩༥) བདེན་བཞི་ཁྱད་ཆོས་མི་རྟག་སོགས་བཅུ་དྲུག བདེན་བཞིའི་གནས་ལུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པ་ནི་འཕགས་པའི་གཟིགས་ངོ་ལས་མེད་པས་ན། དེ་ཡི་ངོར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའམ་ཡང་དག་པའམ་བདེན་པར་གནས་པས་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། གལ་ཏེ་བྱིས་པའང་རྣམ་ཀུན་ཏུ། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཤེས་གྱུར་ན། སྐད་ཅིག་དེ་ལ་སེམས་དང་ནི། སྙིང་དང་ལྷན་ཅིག་གས་པར་འགྱུར། ཞེས་གསུངས་སོ། དེ་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དེ་ལ་བཞིར་གྲངས་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐར་པ་དོན་གཉེར་གྱི་དོར་བྱ་འཁོར་བ་ལ། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་དང་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་གཉིས་སུ་ངེས་ལ། བླང་བྱ་ཐར་པ་ལའང་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བའི་ཐབས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་། འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་འགོག་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར། བདེན་བཞིའི་གོ་རིམ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་དོན་གྱི་རིམ་པ་དང་༌། ཡུལ་ཅན་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རིམ་པ་གཉིས་ལས་འདིར་ནི་ཕྱི་མའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ནད་ནི་ཤེས་བྱ་ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་སྤང་བྱ་ལ། བདེར་གནས་ཐོབ་བྱ་སྨན་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ལྟར། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་དེ་འགོག་པ་དང་དེ་བཞིན་ལམ། ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་རིག་པར་བྱ་ཞིང་བསྟེན་པར་བྱ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ནད་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་ནི་ནད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འདྲ་བར་སྤངས་བྱ། སྡུག་བསྔལ་ཐ་དག་ལས་གྲོལ་བའི་འགོག་པ་ནི་ནད་མེད་པའི་བདེ་བ་དང་འདྲ་བར་ཐོབ་པར་བྱ་བ། དེའི་ཐབས་སུ་ལམ་ཟག་མེད་སྒོམ་པ་ནི་སྨན་བཟང་པོ་དང་འདྲ་བ་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན། དེའང་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་ལས་ཉོན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་ངོ་བོ་མཚན་གཞི་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་སོ། འབྱུང་འགྱུར་ཉེར་ལེན་ཕུང་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་པའི་ལས་ཉོན་རྣམས་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པའི་ངོ་བོ། མཚན་གཞི་ནི། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། གཉེན་པོ་ལམ་གྱིས་སྤང་བྱ་ཀུན་འབྱུང་བཅོམ་པའི་སྤངས་པ་ནི་འགོག་བདེན་གྱི་ངོ་བོ། མཚན་གཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་པའི་བྲལ་བའོ། ཀུན་འབྱུང་སྤོང་བར་ནུས་ཤིང་རང་འབྲས་འགོག་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ལམ་བདེན་གྱི་ངོ་བོ། མཚན་གཞི་ནི། བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ལྟ་བུའོ། བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་ལའང་རྣམ་པ་བཞི་བཞིར་དབྱེ་བས་ཁྱད་ཆོས་བཅུ་དྲུག་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་རྣམ་པ་བཞི་ནི། མི་རྟག་པ། སྡུག་བསྔལ་བ། སྟོང་པ། བདག་མེད་པ་བཞིའོ། དེའང་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འཚེ་བའི་ཕྱིར། སྟོང་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཞན་གྱི་བདག་གིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་འབྱུང་བདེན་པའི་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རྒྱུ་དང་། ཀུན་འབྱུང་། རབ་སྐྱེ། རྐྱེན་བཞིའོ། དེའང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཀུན་འབྱུང་གི་རྒྱུའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་འབྲས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་འབྱུང་གི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་འབྲས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཀུན་འབྱུང་བའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རབ་སྐྱེའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་འབྲས་སྡུག་བསྔལ་དྲག་ཏུ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་སྐྱེ་བའི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར། འགོག་བདེན་གྱི་རྣམ་པ་བཞི་ནི། འགོག་པ། ཞི་བ། གྱ་ནོམ། ངེངེས་འབྱུང་བཞིའོ། དེའང་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་པའི་བྲལ་བ་ཆོས་ཅན། འགོག་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་སྤངས་པའི་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞི་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། བསྔལ་སྤངས་པའི་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གྱ་ནོམ་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་ཕན་བདེའི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཐར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྤངས་པ་སླར་མི་ལྡོག་པའི་ཐར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལམ་བདེན་གྱི་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ལམ། རིགས་པ། སྒྲུབ་པ། ངེས་པར་འབྱིན་པ་བཞིའོ། དེའང་བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཆོས་ཅན། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐར་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། མི་རིགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་གཉེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་བའི་ཕྱིར། ངེས་འབྱིན་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གཏན་ཟད་དུ་བྱེད་པའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར།

(༢༩༦) བདག་མེད་ཕྲ་མོ། སྤྱིར་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་དང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་དང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་དོན་གཅིག་ཏུ་འདོད་པས་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཅེས་པའི་རྣམ་བཞག་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་གཞི་གྲུབ་ན་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཏུ་གྲུབ་པས་ཁྱབ་པ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོར་གང་འཇོག་ཞེ་ན། བྱེ་སྨྲའི་ནང་ཚན་མང་བཀུར་སྡེ་ལྔ་ཕུད་པའི་སྡེ་པ་གཞན་ཀུན་དང་མདོ་སྡེ་པས་གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོར་ཁས་ལེན་ནོ།

(༢༩༧) གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད། གོང་གེ་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༡༤) ལ་གཟིགས།

(༢༩༨) སྡེ་པ་བཅོ་བརྒྱད། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༢༡) ལ་གཟིགས།

(༢༩༩) མང་བཀུར་སྡེ་ལྔ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༡༦) ལ་གཟིགས།

(༣༠༠) ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་རགས། བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་རགས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། གཞི་གྲུབ་ན་ཆོས་བདག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་དེ་གཉིས་ཀྱིས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་རགས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། གང་ཟག་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱིས་སྟོང་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རགས་པ་དང་། གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོར་འཇོག་ཅིང་། ཐལ་འགྱུར་བ་མ་གཏོགས་རང་རྒྱུད་པ་དང་སེམས་ཙམ་པ། མདོ་སྡེ་པ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་བཞི་ཀས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་རགས་འཇོག་ཚུལ་མཚུངས་པ་ཡིན།

(༣༠༡) ཆོས་བདག གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་བདེན་པར་གྲུབ་པར་འདོད་པ་སྟེ། བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱི་དོན་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པས་གཞི་གྲུབ་ན་ཆོས་བདག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཁས་ལེན་པ་ཡིན།[

(༣༠༢) ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་མི་ཤེས་པ། ཉོན་སྒྲིབ་སྟེ། གཙོ་བོ་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའམ་བར་དུ་གཅོད་པའོ། མཚན་གཞི་ནི། གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་དུ་འཛིན་པའི་རྟོགས་པ་དང་། དེའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་དུག་གསུམ་ས་བོན་དང་བཅས་པ་ལྟ་བུའོ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བ་ལ་བསྒྲིབ་པའམ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༣༠༣) ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ། བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་སྒྲིབ་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་ཁས་མི་ལེན་པ་མ་གཏོགས་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཞེས་པ་སྤྱིར་ཤེས་སྒྲིབ་ལ་གོ་བ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འཐོབ་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའམ་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཚན་གཞི་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་ཕྲ་བ་མི་ཤེས་པ་སོགས་མི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བཞི་ (༣༠༨) ལྟ་བུའོ། ཉོན་མོངས་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་གཉིས་ཀ་གཏན་དུ་སྤངས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་། ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་མི་ཤེས་པ་གཏན་དུ་སྤངས་ཤིང་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་གཏན་དུ་མ་སྤངས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པ་དག་ཡིན་པར་འདོད་དོ།

(༣༠༤) གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན། གདགས་གཞི་རང་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ང་དང་ང་ཡི་བར་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དེ་ལ་ཟེར་ཞིང་། སྲོག་ཆགས་སྲིན་འབུ་ཡན་ཆད་ལ་འབྱུང་བའི་ངའམ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དེ་ཡིན། འདི་ནི་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་ཅིག་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རང་གི་རྒྱུ་ལས་ཉོན་གཉིས་ལས་བྱུང་ཞིང་། ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་བདག་འཛིན་འདི་ཡིན། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ཇི་སྲིད་ཕུང་པོར་འཛིན་ཡོད་པ། དེ་སྲིད་དེ་ལ་ངར་འཛིན་ཡོད། ངར་འཛིན་ཡོད་ན་ཡང་ལས་ཏེ། དེ་ལས་ཡང་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། འདིའི་སྐོར་གོང་ནའང་ཡོད་པས་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༠༥) དུག་གསུམ། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་། གཏི་མུག་བཅས་ཉོན་མོངས་གསུམ་སྟེ།སྟེ། འདོད་ཆགས་ནི། ཁམས་གསུམ་གྱི་གནས་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་ཞེན་པའམ་ཆགས་པའོ། ཞེ་སྡང་ནི། སེམས་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ཅིང་གསད་པའམ་ཚིག་རྩུབ་སྨྲ་བ་སོགས་ཀུན་ནས་མནར་བའི་སེམས་པའོ། གཏི་མུག་ནི། མ་རིག་པ་སྟེ། ལས་འབྲས་དང་བདེན་པ་དཀོན་མཆོག་སོགས་ཀྱི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཤེས་པའམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོག་པའི་རྨོངས་པའོ། དུག་གསུམ་པོ་འདི་མཚོན་བྱེད་དུ་དགོན་སྡེ་ཁག་དང་ལྷ་ཁང་སོགས་ཀྱི་སྒོ་འཕྱོར་འོག་བྲིས་པའི་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་རི་མོ་ཟླུམ་སྐོར་ཕྱི་ནང་བཞི་ཡོད་པའི་དཀྱིལ་དུ་འདོད་ཆགས་མཚོན་བྱེད་དུ་ཕུག་རོན་དང༌། ཞེ་སྡང་མཚོན་བྱེད་དུ་སྦྲུལ། གཏི་མུག་མཚོན་བྱེད་དུ་ཕག་པ་གསུམ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་བཀོད་ཡོད།

(༣༠༦) ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ལུས་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་ཤིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་མཐར་ཐུག་གི་མཁྱེན་པའོ། བསྔགས་འོད་བསྔགས་བསྟོད་ལས། བཅོམ་ལྡན་དུས་གསུམ་གཏོགས་པའི་ཆོས། རྣམ་ཀུན་འབྱུང་གནས་ཐམས་ཅད་ནི། ལག་མཐིལ་སྐྱུ་རུ་ར་ལྟ་བུར། ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འགྱུར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༣༠༧) དེ་བཞིན་གཤེགས་པ། རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། འདི་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་གྱི་སྲིད་པ་འཁོར་བ་དང་ཞི་བ་མྱང་འདས་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་མངོན་པར་གཤེགས་པའོ།

(༣༠༨) མི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བཞི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མི་ཤེས་པ་དང་། ཡུལ་གྱིས་བསྐལ་བ། དུས་ཤིན་ཏུ་བསྐལ་བ། དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་བཅས་ནི་མི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བཞིའོ། དེ་བཞི་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མི་ཤེས་པ་ནི། ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་བསྐལ་བ་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཕྲ་བའི་དབང་གིས་རྟོགས་དཀའ་བ། དཔེར་ན། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། ཡུལ་གྱིས་བསྐལ་བ་མི་ཤེས་པ་ནི། ཡུལ་ཐག་རིང་བའི་དབང་གིས་རྟོགས་དཀའ་བ། དཔེར་ན། གནས་བརྟན་མོའུ་འགལ་གྱི་བུས་རང་གི་མ་བྱང་ཕྱོགས་འོད་ཟེར་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། དུས་ཀྱིས་བསྐལ་བ་མི་ཤེས་པ་ནི། དུས་ཡུན་རིང་བའི་དབང་གིས་རྟོགས་དཀའ་བ། དཔེར་ན། ཤཱ་རིའི་བུས་དགེ་སློང་ལེགས་སྐར་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་རྩ་མ་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། དོན་རབ་ཏུ་མཐའ་ཡས་པས་མི་ཤེས་པ་ནི། དོན་གྱི་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བས་རྟོགས་དཀའ་བ། དཔེར་ན། མོང་གལ་གྱི་བུས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་། འགྲོ་བ། སྐྱེ་གནས། སྐྱེ་བ་ལ་སོགྭས་པའི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། འདི་བཞི་ནི་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱི་ལུགས་སུ་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ།

(༣༠༩) ཤེས་སྒྲིབ། ཤེས་བྱ་ལ་ཐོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། གཙོ་བོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འཐོབ་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའོ། “བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཞེས་པ་ལས་ཤེས་སྒྲིབ་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་ཁས་མི་ལེན་ནོ།

(༣༡༠) ཐེག་པ་གསུམ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༩༡) ལ་གཟིགས། 

(༣༡༡) ས་བཅུའི་ཡེ་ཤེས། ས་དང་པོ་ནས་བཅུ་པའི་བར་ས་སོ་སོའི་སྐྱོན་རྣམས་སེལ་ཞིང་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐེག་ཆེན་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་བཅུ་ཡོད་པ་དེ་དག་གོ བྱེ་སྨྲས་ཐེག་པ་གསུམ་དང་ལམ་ལྔའི་རྣམ་བཞག་ཁས་ལེན་ཀྱང་ས་བཅུའི་ཡེ་ཤེས་མི་འདོད་དེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་སྣོད་མི་འདོད་པས། དེ་ནས་འབྱུང་བའི་ས་བཅུའི་རྣམ་བཞག་སོགས་ཁས་མི་ལེན་ནོ།

(༣༡༢) ཤེས་བཟོད་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་བཟོད་པ་བརྒྱད་དང་ཤེས་པ་བརྒྱད་དེ། མཐོང་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་སྐྱེས་པའི་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཞིག དེའང་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་། འགོག་པ། ལམ་བཅས་བདེན་པ་བཞི་པོ་རེ་རེ་ལ་ཆོས་བཟོད། ཆོས་ཤེས། རྗེས་བཟོད། རྗེས་ཤེས་བཅས་བཞི་ཪེ་སྦྱར་བས་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་གོ ཆོས་བཟོད་ནི། ཆོས་ལ་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། སྦྱོར་ལམ་ཆོས་མཆོག་གི་མཇུག་ཏུ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་བདེན་བཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བས་མཐོང་སྤངས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས། དཔེར་ན་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་བཟོད་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་ཏེ་སྡུག་བདེན་གྱི་ཆོས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་ནས་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤངས་བྱར་གྱུར་པའི་འདོད་པའི་སས་བསྡུས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤང་སྤང་བར་མི་སྐྲག་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པའོ། བདེན་པ་ལྷག་མ་གསུམ་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ན་འགྲིག རྗེས་བཟོད་ནི། རྗེས་ལ་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་བདེན་བཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བས་མཐོང་སྤང་དངོས་སུ་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་དཔེར་ན། སྡུག་བསྔལ་རྗེས་བཟོད་ནི། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་ནས་སྤང་བྱ་ཁམས་གོང་མའི་སས་བསྡུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤང་སྤོང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པའོ། བདེན་པ་གཞན་གསུམ་ལའང་རིགས་འགྲེ། ཆོས་ཤེས་ནི། འདོད་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་བདེན་བཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བས་མཐོང་སྤང་སྤངས་ཏེ་བྲལ་འབྲས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས། དཔེར་ན། སྡུག་བསྔལ་ཆོས་ཤེས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་བཟོད་ཀྱི་མཇུག་ཐོག་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་སྡུག་བདེན་ལ་དམིགས་པའི་སྤང་བྱ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཐོང་ལམ་རྣམ་གྲོལ་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས། དེས་གཞན་གསུམ་ལའང་རིགས་འགྲེའོ། རྗེས་ཤེས་ནི། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་བདེན་བཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བས་མཐོང་སྤང་སྤངས་ཏེ་བྲལ་འབྲས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས། དཔེར་ན། སྡུག་བསྔལ་རྗེས་ཤེས་ནི། སྡུག་བསྔལ་རྗེས་བཟོད་ཀྱི་མཇུག་ཐོག་ཏུ་ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་སྡུག་བདེན་ལ་དམིགས་ནས་སྤང་བྱ་སྤངས་པའི་མཐོང་ལམ་རྣམ་གྲོལ་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས། དེས་གཞན་གསུམ་ལའང་རིགས་འགྲེའོ། མཐོང་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་དང་བཟོད་པ་བརྒྱད་དོན་གཅིག རྣམ་གྲོལ་ལམ་དང་ཤེས་པ་བརྒྱད་དོན་གཅིག་ཡིན། བཟོད་པ་བརྒྱད་གང་རུང་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་སྐབས་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་སྤོངས་བ་ཙམ་ཡིན་པས་རྐུན་པོ་ཕྱིར་འབྱིན་པ་དང་མཚུངས། ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་གང་རུང་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་སྐབས་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་དེ་སྤངས་པའི་བྲལ་འབྲས་ཐོབ་པས་སྒོ་འཕར་གཅོད་པ་དང་མཚུངས་སོ། འདིར་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་པ་ནི་ལམ་དེ་དང་དེའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་རྫོགས་པ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་བྱས་པས་བྱ་རྫོགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའོ།

(༣༡༣) ལམ་རྗེས་ཤེས། གོང་སྨོས་ཤེས་བཟོད་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་ཞིག ལམ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། ལམ་རྗེས་བཟོད་ཀྱི་མཇུག་ཐོག་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་བདེན་ལ་དམིགས་པའི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་སྒོམ་ལམ་རྣམ་གྲོལ་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། ལམ་རྗེས་ཤེས་རང་རྒྱུད་ལ་འཐོབ་ན་ཁམས་གསུམ་གྱི་བདག་འཛིན་ཀུན་བཏགས་ཤེས་བཟོད་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་དྲུག་ལས་དང་སྤངས་ཟིན་པ་ཡིན། ཤེས་བཟོད་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་དྲུག་ལས་དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་བཟོད་ནས་བཅོ་ལྔ་པ་ལམ་རྗེས་བཟོད་བར་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔ་ནི་མཐོང་ལམ་ཡིན་ཏེ་བདེན་པ་སྔར་མ་མཐོང་བ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། བཅུ་དྲུག་པ་ལམ་རྗེས་ཤེས་སྒོམ་ལམ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ཟིན་པའི་བདེན་པ་ལ་དམིགས་ནས་ལམ་གོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཇི་སྐད་དུ་མཛོད་ལས། བཟོད་དང་ཤེས་ལ་གོ་རིམ་བཞིན། བར་ཆད་མེད་དང་རྣམ་གྲོལ་ལམ། དེ་ལ་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་ནི། མ་མཐོང་མཐོང་ཕྱིཪ་མཐོང་བའི་ལམ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། བཅུ་དྲུག་པ་ལ་དེ་འབྲས་གནས།

(༣༡༤) རིམ་ཅན་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བ། ཤེས་བཟོད་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་འདི་དག་རིམ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། གཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བ་སོགས་བཞེད་ཚུལ་འགའ་ཡོད་ཀྱང་། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས། ར་ཟམ་པར་འགྲོ་བ་ལྟཪ་རིམ་ཅན་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བ་ལས། གཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་དེ། དང་པོར་འདོད་ཁམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་བཟོད་སྐྱེ། དེ་ནས་དེའི་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་ཤེས་སྐྱེ། དེ་ནས་ཁམས་གོང་མེ་གཉིས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་བཟོད་སྐྱེ། དེ་ནས་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་ཤེས་སྟེ་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་དང་། བདེན་པ་ལྷག་མ་གསུམ་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ནས་རིམ་པར་སྐྱེ་བར་འདོད་དོ།

(༣༡༥) ཟག་མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་བཅས་ལྔའོ།

(༣༡༦) ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༩༡) གི་ཐོག་ཐེག་པ་གསུམ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བྱུང་བས་དེར་གཟིགས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ནི་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ཉན་ཐོས་རིགས་ཀྱི་བག་ཆགས་སད་པའི་གང་ཟག་རྣམས་སོ།

(༣༡༧) སྒོམ་ལམ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་སོ་སོའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་ཐོབ་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་སྤང་བྱ་མཐར་ཐུག་པ་འཇོམས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་ལམ་མོ། དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ཐེག་པ་རང་རང་གི་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མི་སློབ་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་པ་ཡིན། དཔེར་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལུགས་ལྟར་ནཾ། སངས་རྒྱས་ཚུལ་ནི། བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་ཚོགས་རྫོགས་ནས། སྲིད་པ་ཐ་མ་བའི་ཚེ་འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པར་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་བསྐུཪ་ནས་ས་བཅུ་པ་རྫོགས་མཚམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་སམ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་བརྙེས་ཏེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། འོན་ཀྱང་བྱེ་སྨྲས་འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པ་དང་། ལོངས་སྐུའི་རྣམ་བཞག་སོགས་ཁས་མི་ལེན་ནོ།

(༣༡༨) དགྲ་བཅོམ་པ། བདུད་བཞིའི་དགྲ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞིང་། ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་དང༌། རྒྱུ་དེས་གྲུབ་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད། ཟག་པ་ཟད་བྱེད་ཀྱི་ལམ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་འདོད་ཡོན་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་ལྷའི་བུའི་བདུད། ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་འགག་པར་བྱེད་པ་འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅས་བདུད་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་འགྲོ་བ་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཐར་པའི་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདུད་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེ་རྣམས་གཏན་དུ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ།

(༣༡༩) བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱལ། རང་རྒྱལ་གྱི་འགྲེལ་བཤད་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༩༡) གི་ཐོག་ཐེག་པ་གསུམ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་ཡོད་པས་དེར་གཟིགས། འདིར་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱལ་ཞེས་པ་ནི། རང་རྒྱལ་གྱི་རིགས་ལ་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་དང། ཚོགས་ན་སྤྱོད་པ་ཞེས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། དུད་འགྲོ་བསེ་ལ་རྭ་གཅིག་ལས་མེད་པ་ལྟར་འདུ་འཛི་གཡེང་བས་འཇིགས་ནས་གཅིག་པུར་གནས་པས་སོ། འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཞིག་སྟེ། བསྐལ་ཆེན་བརྒྱར་ཚོགས་བསགས་པ་དང་བསླབ་པར་བྱ་བའི་གནས་ལ་མཁས་པར་བྱས་ནས་སྲིད་པ་ཐ་མའི་ཚེ། སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་སྟོངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ནས། སློབ་དཔོན་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ། རང་སངས་རྒྱས་གཞན་དག་སོགས་ལ་མི་བསྟེན་ཞིང་མི་འདྲེ་བར་གཅིག་པུར་གནས་ཏེ་རང་གི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན། རང་རྒྱལ་ཚོགས་སྤྱོད་ནི་ཚོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྒོམ་པ་གཞིར་བྱེད་པས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད།

(༣༢༠) ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༣༦) ལ་གཟིགས།

(༣༢༡) སྟན་ཐོག་གཅིག གདན་ཐོག་ལ་སྡོད་ཐེངས་གཅིག་གི་དོན་ཏེ། བྱེ་སྨྲས་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱལ་དང་སངས་རྒྱས་གཉིས་རང་གི་རབ་མཐའི་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་ཐོག་ཐག་གཅིག་ལ་གདན་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་སོགས་བཞི་དང་མཐོང་སྒོམ་མི་སློབ་ལམ་བཅས་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ནི་དྲོད་ནས་ཟད་མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པའི་བར་དུ་སྐྱེ་བ་བརྒྱུད་དགོས་པར་གསུངས་སོ།

(༣༢༢) དམན་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ། ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་གཉིས།

(༣༢༣) སྤངས་རྟོགས། སྤང་བྱའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་ཞིང་རྟོགས་བྱའི་ཡོན་ཏན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི། སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པ་དང་། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ།

(༣༢༤) རྒྱུན་ཞུགས། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུའི་བསྡུས་མིང་། གཤམ་གྱི་ཞུགས་གནས་བརྒྱད་བཤད་པའི་སྐབས་ཞིབ་པར་ཡོད་པས་དེར་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༢༥) ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྤངས་རྟོགས་ལས་ཉམས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་རིགས་དྲུག་ཏུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང་འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང་། རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་དང་། གནས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པའི་ཆོས་ཅན་དང་། རྟོགས་པའི་འོས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཅན་དང་། མི་འཁྲུགས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་དྲུག་གོ དེ་དག་ལ་བྱེ་སྨྲས་རང་གི་རིགས་དང་འབྲས་བུ་ཉམས་པ་གཉིས་ལས་ཐོག་མཐའ་གཉིས་ཕུད་པའི་བར་གྱི་བཞི་ནི་རང་གི་རིགས་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་གྱི་དང་པོ་ནི་རང་གི་རིགས་ལས་ཉམས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་དམན་པའི་རིགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། དང་པོ་ལྔ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འབྲས་བུ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་རང་གི་སྤངས་རྟོགས་ལས་ཉམས་ནས་རྒྱུན་ཞུགས་སུ་འགྱུར་པའང་སྲིད་པར་འདོད་དོ། མདོ་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དགྲ་བཅོམ་པ་རང་གི་སྤངས་རྟོགས་ལས་ཉམས་པར་མི་འདོད་དེ། དེས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྩ་བ་ནས་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་ཐོབ་པས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ།

(༣༢༦) དགེ་འདུན་ཉི་ཤུ། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་དབེའི་དགེ་འདུན་ཉི་ཤུ་སྟེ། རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པ་གཉིས། རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས། ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པ། རྒྱུན་ཞུགས་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེ་གཉིས། ཕྱིར་འོང་འབྲས་གནས་གཉིས། ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པ། ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་དགུ། དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པ། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་སངས་རྒྱས་བཅས་ཉི་ཤུ་ཐམ་པའོ། དེ་ཡང་རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པ་གཉིས་ནི། རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པ་དབང་བརྟུལ་དད་པའི་རྗེས་འབྲངས་དང༌། རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པ་དབང་རྣོན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲངས་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་དད་པ་ཙམ་གྱི་རྗེས་འབྲངས་བའོ། གཉིས་པ་ནི། རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པའོ། རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་ནི། མཐོང་སྤངས་ཀུན་སྦྱོར་གསུམ་སྤངས་པའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པ་ནི། འདོད་ཁམས་སུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་བརྩོན་ཞིང་ཞུགས་པའི་གང་ཟག རྒྱུན་ཞུགས་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེ་གཉིས་ནི། ལྷའི་ཪིགས་ནས་ཪིགས་སྐྱེ་དང་། མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སྐྱེ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི། འདོད་ལྷའི་རིགས་མཐུན་གྱི་སྐྱེ་སྲིད་ལན་གཉིས་ལེན་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན། གཉིས་པ་ནི། མིའི་རིགས་མཐུན་གྱི་སྐྱེ་སྲིད་ལན་གཉིས་ལེན་པའི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན། ཕྱིར་འོང་འབྲས་གནས་གཉིས་ནི། ཕྱིར་འོང་འབྲས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་། ཕྱིཪ་འོང་འབྲས་གནས་ཙམ་པོ་བ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་འདོད་སྲིད་མངོན་གྱུར་བ་བདུན་པའམ་བརྒྱད་པ་སྤངས་པའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག གཉིས་པ་ནི་ཁམས་གོང་མའི་ཉོན་མོངས་སྤོང་བ་ལ་མི་བརྩོན་པའི་གང་ཟག ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པ་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཕྱིཪ་མི་འོང་པའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་དུ་བརྩོན་ཞིང་ཞུགས་པའི་གང་ཟག ཕྱིར་མི་འོང་པའི་འབྲས་གནས་དགུ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་པར་འདའ་བ་དང་། སྐྱེ་ཙམ་ནས་འདའ་བ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་པར་འདའ་བ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དང་བཅས་ཏེ་འདའ་བ། གོང་འཕོ་བ་གསུམ། མཐོང་ཆོས་ཞི། ལུས་མངོན་བྱེད་བཅས་དགུ་སྟེ། དང་པོ་ནི། འདོད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ། ཚངས་ཆེན་མ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཁམས་གཞན་བཅུ་དྲུག་གི་བར་དོ་ལ་སྐྱེས་ནས་རྟེན་དེ་རང་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་པ། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་ཁམས་གཞན་བཅུ་དྲུག་གང་རུང་གི་རྟེན་ལ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པའི་དུས་སུ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྐྱེ་འདའ་བ། གསུམ་པ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་རྟེན་དེ་རྣམས་སུ་སྐྱེས་ནས་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་ཙམ་ལས་འབད་རྩོལ་རགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྐྱེས་འདའ་བ། བཞི་པ་ནི། དེར་སྐྱེས་ནས་འབད་རྩོལ་རགས་པ་དང་བཅས་ཏེ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྐྱེས་འདའ་བ། གོང་དུ་འཕོ་བ་གསུམ་ནི། འཕར་བ་དང་། ཕྱེད་འཕར་བ། གནས་ཐམས་ཅད་དུ་འཕོ་བ་གསུམ་མོ། དེ་དག་ལས་ལྔ་པ་འཕར་བ་ནི། འདོད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་ཚངས་རིས་སུ་སྐྱེས། དེ་ལས་ཤི་འཕོས་ནས་འོག་མིན་གྱི་རྟེན་དུ་འཕར་ཏེ་སྐྱེས་ནས་རྟེན་དེ་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། དྲུག་པ་ཕྱེད་འཕར་བ་ནི། འདོད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཚངས་རིས་སུ་སྐྱེས། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། གནས་གཙང་ལྔའི་དང་པོ་གསུམ་གང་རུང་དུ་སྐྱེས། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འོག་མིན་དུ་སྐྱེས་ནས་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། བདུན་པ་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་འཕོ་བ་ནི། འདོད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཚངས་ཆེན་མ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཁམས་གནས་རིས་བཅུ་དྲུག་གི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་རིམ་གྱིས་སྐྱེས་ཤིང་ཤི་འཕོས་ནས་མཐར་འོག་མིན་གྱི་རྟེན་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རིགས་ཅན་ནོ། ལྔ་པ་དྲུག་པ་བདུན་པ་གསུམ་ལ་གོང་དུ་འཕོ་བ་གསུམ་ཞེས་ཟེར་རོ། བརྒྱད་པ་ནི། མཐོང་ལམ་ཐོབ་པའི་ཚེ་དེ་རང་ལ་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་བ། དགུ་པ་ནི། འགོག་སྙོམས་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་པ་བཅས་སོ། དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པ་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་གྱི་ཉོན་མོངས་མཐའ་དག་སྤོང་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིཪ་དུ་བརྩོན་ཞིང་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་སངས་རྒྱས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་སྔོན་དུ་མ་བཏང་ཞིང་། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མེད་པར་དུད་འགྲོ་བསེ་རུ་ལ་རྭ་གཅིག་ལས་མེད་པ་ལྟར། | རང་ཉིད་གཅིག་པུར་གནས་ཏེ་རང་གི་བྱང་ཆུབ་རང་གི་ཤེས་རབ་རྩལ་གྱིས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཞིག་བཅས་ཉི་ཤུ་ཐམ་པའོ།

(༣༢༧) ཞུགས་གནས་བརྒྱད། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞི་པོ་རེ་རེ་ལ་ཞུགས་གནས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བས་བརྒྱད་དེ། ཞུགས་པ་བཞི་དང་གནས་པ་བཞི་| སྟེ་བརྒྱད་དོ། དེ་ཡང་དགེ་སྦྱོང་སྟེ། ཉོན་མོངས་འཇོམས་པ་དང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སོ་ཐར་སྡོམ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བཤེས་གཉེན་ལས་གསུང་རབ་རྣམས་ཀྱི་དོན་རང་གི་དབང་པོའི་རིམ་པ་དང་མཚམས་པར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་སྦྱོར་སོགས་ལམ་ལྔ་བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་གྱིས་རིམ་པར་བགྲོད་དེ་འབྲས་བུ་རྒྱུན་ཞུགས། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་། ཕྱིར་མི་འོང་དགྲ་བཅོམ་པ་སྟེ་རྣམ་པ་བཞི་ཐོབ་པའོ། དེ་དག་ལས་དང་པོ་རྒྱུན་ཞུགས་ནི་མཐོང་སྤང་སྤངས་ནས་སྒོམ་སྤང་མ་སྤངས་པའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་རྒྱུན་ཞུགས་ཞུགས་པ་དང་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་གཉིས་སོ། དང་པོ་ནི། མཐོང་སྤང་ཀུན་སྦྱོར་གསུམ་སྤངས་ཤིང་ཤེས་བཟོད་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་ལས་དང་པོ་བཅོ་ལྔ་གང་རུང་ལ་གནས་པའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིཪ་བརྩོན་ཞིང་ཞུགས་པའི་གང་ཟག གཉིས་པ་ནི། མཐོང་སྤང་ཀུན་སྦྱོར་གསུམ་སྤངས་ཤིང་། སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་པ་ལ་རྟོག་པ་ཐོབ་པའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག གཉིས་པ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ནི། འདོད་པའི་སྒོམ་སྤངས་ལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་དང་དེ་རེ་རེ་ལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཕྱེ་བའི་སྐོར་དགུ་ལས་དྲུག་པ་མན་ཆད་སྤངས་ཤིང་འདོད་ཁམས་སུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པ་དང་ཕྱིཪ་འོང་འབྲས་གནས་གཉིས། དང་པོ་ནི། འདོད་པའི་སྒོམ་སྤང་དྲུག་པ་མ་སྤངས་ཤིང་། དང༌ པོ་ནས་དྲུག་པའི་བར་གང་ཡང་རུང་བ་སྤོང་བའི་དགེ་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་བརྩོན་ཞིང་ཞུགས་པའི་གང་ཟག སྔར་གྱི་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་དེས་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེའི་ལམ་སྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་པ་ན་ཕྱིར་འོང་ཞུགས་པར་འགྱུར་ལ། དེས་ཉོན་མོངས་དྲུག་པ་ནམ་སྤངས་པའི་ཚེ་འབྲས་གནས་སུ་འགྲོའོ། གཉིས་པ་ནི། འདོད་པའི་སྒོམ་སྤང་དྲུག་པ་སྤངས་ཤིང་དགུ་པ་མ་སྤངས་པའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གསུམ་པ་ཕྱིར་མི་འོང་པ་ནི། འདོད་པའི་སྒོམ་སྤང་དགུ་པོ་སྤངས་ཏེ་འདོད་ཁམས་སུ་ཕྱིར་འོང་མི་དགོས་པའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པ་དང་ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་གཉིས་སོ། དང་པོ་ནི། འདོད་པའི་སྒོམ་སྤངས་བདུན་པ་ནས་དགུ་པའི་བར་སྤོང་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་བརྩོན་ཞིང་ཞུགས་པའི་གང་ཟག ལན་ཅིག་ཕྱིཪ་འོང་འབྲས་གནས་དེས་ཕྱིར་མི་འོང་གི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་དེའི་ལམ་ལ་འབྲེལ་ཆགས་སུ་བརྩོན་པར་བྱས་པས་ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཕྱིར་མི་འོང་ཞུགས་པ་དེས་འདོད་ཉོན་དགུ་པ་ནམ་སྤངས་པའི་ཚེ་དེའི་འབྲས་གནས་སུ་འགྱུར་རོ། གཉིས་པ་ནི། འདོད་པའི་སྒོམ་སྤང་དགུ་པ་སྤངས་པའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག བཞི་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི། ཁམས་གསུམ་གྱི་སྒོམ་སྤང་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་བདུད་བཞིའི་དགྲ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཅོམ་པའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པ་དང་དགྲ་བཅོམ་འབྲས་གནས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་གྱི་ཉོན་མོངས་མཐའ་དག་སྤོང་བའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཕྱིར་བརྩོན་ཞིང་ཞུགས་པའི་གང་ཟག ཕྱིར་མི་འོང་འབྲས་གནས་དེ་སྲིད་ཉོན་དགུ་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དུ་ཞུགས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞིང་། སྲིད་ཉོན་དགུ་པ་དེ་ནམ་སྤངས་ན་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཀུན་སྤྱོད་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་འབྲས་གནས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། གཉིས་པ་ནི། སྲིད་རྩེའི་ཉོན་མོངས་དགུ་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གོ ཞུགས་གནས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས། རྒྱུན་ཞུགས་གཉིས་དང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་གཉིས་འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ཞིང་། རྒྱུན་ཞུགས་གཉིས་ཁམས་གོང་མར་སྐྱེ་བ་མེད། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ནི་ད་ལྟ་འདོད་པའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་བཞིན་དུ་སླར་ལས་ཉོན་དབང་གིས་འདོད་ཁམས་སུ་བདེ་འགྲོའི་སྐྱེ་སྲིད་ལན་གཅིག་ལེན་དགོས། ཕྱིར་མི་འོང་ནི་འདོད་ཁམས་སུ་ལས་ཉོན་གྱིས་སྐྱེ་སྲིད་མི་ལེན་ཞིང་། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་སྲིད་མང་པོ་ལེན་ནོ། དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་འཁོར་བར་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན། ཞུགས་གནས་བརྒྱད་ལ་གང་ཟག་ཟུང་བཞི་ཡ་བརྒྱད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་བྱེད་དོ། 

(༣༢༨) འཕགས་པ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ས་ནས་རིང་དུ་འཕགས་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་འཕགས་པ་སྟེ། ཉན་རང་བྱང་སེམས་གསུམ་གྱི་མཐོང་ལམ་རང་རྒྱུད་ལ་ནམ་ཐོབ་པ་ན་ཐེག་པ་དེ་དང་དེའི་འཕགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པས། མཐོང་ལམ་ཡན་ལ་གནས་པ་རྣམས་འཕགས་པའི་གང་ཟག་གོ

(༣༢༩) མཚན་བཟང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུ་ལས་གྲུབ་ཅིང་བསོད་ནམས་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟགས་སོ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་ཡོན་ཏན་ལ་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད་པ་ལས། འདིར་མཚན་བཟང་སོ་གཉིས་ཅུང་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ༡ ཕྱག་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ལ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་གི་རྣམ་པ་རྒྱ་ལས་རྒྱ་ཡི་འབུར་དོད་པ་ལྟ་བུས་མཚན་པ། ༢ ཞབས་མཐིལ་གཉིས་རུས་སྦལ་གྱི་ལྟོ་བ་ལྟར་མཉམ་ཞིང་ལེགས་པར་གནས་པ། ༣ ཕྱག་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་དྲ་བས་འབྲེལ་བ། ༤ ཕྱག་ཞབས་འཇམ་ཞིང་གཞོན་ཤ་ཆགས་པ། ༥ སྐུའི་གནས་བདུན་མཐོ་བ་སྟེ་ཕྱག་ཞབས་ཀྱི་རྒྱབ་བཞི་ཕྲག་པ་གཉིས། སྟག་པ་དང་བདུན་པོ་ཤོང་བུ་མེད་པར་རྒྱས་ཤོང་གང་སྟེ་མཐོ་བ། ༦ ཕྱག་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་རིང་བ། ༧ ཞབས་ཀྱི་རྟིང་པ་ཡངས་པ། ༨ སྐུ་ཆེ་ཞིང་དྲང་བ། ༩ ཞབས་ཀྱི་ལོང་བུ་ལྷ་ང་བཅས་པའི་འབུར་མི་མངོན་པ། ༡༠ སྐུ་ཡི་བ་སྤུ་ཐམས་ཅད་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་ནས་སྐྱེས་པ། ༡༡ བྱིན་པ་ཨེ་ན་ཡ་དང་འདྲ་བར་ཟླུམ་ལ་རྒྱས་ཤིང་མཛེས་པ། ༡༢ སྐུ་མ་བཏུད་ཀྱང་ཕྱག་བརྐྱང་བ་པུས་མོའི་ལྷ་ངར་སླེབས་པས་ཕྱག་རིང་ཞིང་མཛེས་པ། ༡༣ གླང་པོ་ཆེའམ་རྟ་ཅང་ཤེས་ལྟར་འདོམས་ཀྱི་སྦ་བ་སྟེ་གསང་བ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ། ༡༤ པགས་པ་གསེར་གྱི་མདོག་ལྟར་དྭངས་གསལ་ཞིང་སྣུམ་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བ། ༡༥ པགས་པ་སྲབ་ཅིང་འཇམ་པ། ༡༦ སྐུ་ཡི་བ་སྤུ་ཐམས་ཅད་ཕྲ་ཞིང་འཇམ་ལ་རེ་རེ་ནས་སྐྱེས་ཏེ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ། ༡༧ ཞལ་གྱི་སྨིན་མཚམས་ན་མཉེན་འཇམ་དཀར་བའི་མཛོད་སྤུ་རང་བཞིན་དུ་ཁྲུ་གང་ངམ་གསུམ་ཙམ་བ་གཡས་སུ་འཁྱིལ་ཞིང་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲས་བུའི་ཚད་ཙམ་དངུལ་གྱི་འབུར་ལྟ་བུས་བརྒྱན་པ། ༡༨ རོ་སྟོད་སེང་གེ་ལྟར་འཕེལ་ཀ་ཆེ་བ། ༡༩ དཔུང་པ་གཉིས་ཀྱི་མགོ་གསེར་གྱི་བུམ་པ་ལྟར་ཟླུམ་པ། ༢༠ ཐལ་གོང་གཉིས་ཤོང་བུ་མེད་པར་རྒྱས་ཤིང་གང་བ། ༢༡ ལྗགས་ལ་རོ་གང་བླང་བ་རོ་ཞིམ་པའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པ། ༢༢ སྐུ་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་སྟེ་གྱེན་འཕྲེད་ཆ་སྙོམས་པར་མཛེས་པ། ༢༣ ཟླུམ་ཞིང་གནག་ལ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བའི་གཙུག་ཏོར་དང་ལྡན་པ། ༢༤ རང་བཞིན་དུ་ཞལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཁེབས་པ་ཙམ་གྱི་ལྗགས་རིང་ལ་མཛེས་པ། ༢༥ གསུང་ཚངས་པའི་དབྱངས་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ། ༢༦ འགྲམ་པ་གཉིས་སྡུག་ཅིང་ཟླུམ་ལ་རྒྱས་པ་མེ་ལོང་གི་ངོས་སམ་སེང་གེའི་འགྲམ་པ་འདྲ་བ། ༢༧ མཆེ་བ་བཞི་སོགས་ཚེམས་ཐམས་ཅད་མདོག་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ། ༢༨ ཚེམས་ཐམ་ཅད་མཐོ་དམན་རིང་ཐུང་གི་ཚད་མཉམ་པ། ༢༩ ཚེམས་ལ་བར་མཚམས་མ་ཕྱེ་བས་ཐགས་བཟང་བ། ༣༠ ཡས་དང་མས་ན་ཉི་ཤུ་རེ་སྟེ་ཚེམས་ཀྱི་གྲངས་བཞི་བཅུ་ཐམ་པ་ཚང་བ། ༣༡ སྤྱན་ནི་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་མཐིང་དང་འདྲ་བར་མཛེས་པ། ༣༢ སྤྱན་གྱི་རྗི་མ་བ་མཆོག་སྟེ་བ་ཡི་ཁྱུ་མཆོག་དང་འདྲ་བ་བཅས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ན་ཡོད་པའི་སོ་སྐྱེ་ཉན་རང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཐམས་བཅད་བསྡོམས་པ་བཅུར་བསྒྱུར་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བ་སྤུའི་དངོས་པོ་གཅིག་གྲུབ་དེ་འདྲ་བར་བ་སྤུ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་བརྒྱ་འགྱུར་གྱིས་དཔེ་བྱད་གཅིག་གྲུབ་བོ། དེའི་ཚུལ་གྱིས་དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་བསོད་ནམས་བརྒྱར་བསྒྱུཪ་པས། མཛོད་སྤུ་དང་གཙུག་ཏོར་གཉིས་མ་གཏོགས་པའི་མཚན་སུམ་ཅུ་པོ་རེ་རེ་འགྲུབ་བོ། མཚན་སུམ་ཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་བསོད་ནམས་སྟོང་འགྱུར་གྱིས་མཛོད་སྤུ་འགྲུབ་བོ། མཛོད་སྤུ་འགྲུབ་པའི་བསོད་ནམས་འབུམ་འགྱུར་གྱིས་གཙུག་ཏོར་འགྲུབ་བོ། གཙུག་ཏོར་འགྲུབ་པའི་བསོད་ནམས་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱས་མགྲིན་པ་ཆོས་ཀྱི་དུང་སྟེ་གསུངས་ཚངས་པའི་དབྱངས་འགྲུབ་པར་གསུངས་སོ།

(༣༣༠) སྲིད་པ་ཐ་མ། ལས་ཉོན་དབང་གིས་སྲིད་པ་སྟེ་འཁོར་བའི་གནས་འདིར་སླར་སྐྱེ་མི་དགོས་པས་ན་སྲིད་པ་ཐ་མ་བ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་ཀ་མའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དང་། ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་རྣམས་སོ།

(༣༣༡) བྱང་ཆུབ་ཤིང་། ལྗོན་ཤིང་ནང་གི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རིགས་ཤིག་སྟེ། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་གནས་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་སྐྱེས་པའི་ཤིང་ཞིག

(༣༣༢) ལྷའི་བུའི་བདུད། བདུད་ངཞིའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། བདུད་དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་སོགས་འདོད་ཁམས་ཀྱེ་ལྷའི་བུ་རྣམས་སྐྱེ་བོ་གཞན་རྣམས་རང་ལས་ལྷག་པར་གྱུར་སྙམ་པའེ་ཕྲ་དོག་དབང་གིས་ཟག་པ་ཟད་བྱེད་ཀྱེ་ལམ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ལ་འདོད་ཡོན་རྣམས་ལ་ཆགས་པར་བྱེད་པའི་མདའ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་འཕངས་ཏེ་བར་ཆད་བྱེད་པའི་རེགས་ཤིག་གོ

(༣༣༢) མཉམ་པར་བཞག སེམས་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་དམིགས་ཏེ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་སྐྱོན་གཉིས་དང་བྲལ་ངའི་སྒོ་ནས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འཇོག་པ།

(༣༣༤) སོ་སྐྱེ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་སྟེ་འཕགས་ལམ་མ་ཐོབ་པའེ་གང་ཟག དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སྤང་བྱའི་ས་བོན་ཀང་ཡང་མ་སྤངས་པའི་ལས་སོ་སོའི་དབང་གིས་འགྲོ་བ་སོ་སོ་ཐ་དད་དུ་སྐྱེ་བའོ།

(༣༣༥) མཛད་པ་བཅུ་གཉིས། མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྐོར། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༦༥) ཐོག་གི་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པར་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་སྐབས་བཤད་ཟིན་པས་དེར་གཟིགས་པར་འཚལ། འདིར་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ལའང་སྐྱེ་འཕགས་ཀྱི་མཛད་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་པའི་དཔྱིད་ཐ་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ་པ་ཡན་ཆད་སོ་སྐྱེའི་མཛད་པ་དང་ཚོགས་ལམ་པ་ཡིན་ཅིང་། གུང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཆ་དང་པོ་སྦྱོར་ལམ་པ་ཡིན་པས་མཉམ་བཞག་དེ་ལའང་སྐྱེ་འཕགས་གཉིས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡོད་པ་དང་། སྐྱ་རེངས་ཤར་བའི་ཚེ་ཟད་མི་སྐྱེ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་མན་ཆད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ།

(༣༣༦) རྟོགས་པའི་ཆོས་འཁོར། སྤྱིར་ཆོས་འཁོར་ཞེས་པ་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་དྷརྨ་ཙཀྲ་ཞེས་བྱ་བའི་དྷརྨ་ནི་ཆོས་དང༌། ཙཀྲ་ནི་འཕོ་བ་དང་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་འཇུག་པས་ན། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་རིམ་གྱིས་འཕོ་བ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རྟོགས་པའི་ཆོས་འཁོར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མང་པོའི་བདག་ཉིད་ཚོགས་པས་ན་ལུང་གི་ཆོས་འཁོར་ཏེ། ལུང་རྟོགས་ཀྱི་ཆོས་འཁོར་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་ལས། རྟོགས་པའི་ཆོས་འཁོར་ནི་བྱེ་སྨྲས་མཐོང་ལམ་ཁོ་ནར་འདོད་དེ། སྟོན་པ་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་འཁོར་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོ་ལ་ཡུལ་ཝ་ར་ཎ་སིར་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་གསུངས་པའི་ཚེ། ལྔ་སྡེའི་རྒྱུད་ལ་མཐོང་ལམ་སྐྱེས་ཤིང་། དེ་ལྟ་བུའི་མཐོང་ལམ་དུ་འཕོ་བ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་འཁོར་ཡིན་པར་འདོད་དེ། མཛོད་ལས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མཐོང་བའི་ལམ། མྱུར་དུ་འགྲོ་སོགས་རྩིབ་སོགས་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཆོས་འཁོར་ལ་མཐོང་ལམ་ཁོ་ནས་ཁྱབ་པར་འདོད་དོ། མདོ་སྡེ༌པ༌རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་སྒོམ་མི་སློབ་ལམ་གསུམ་ཀ་ཆོས་འཁོར་དུ་འདོད་ཅིང་ཐེག་ཆེན་པ་ལྟར་ན་ཚོགས་ལམ་ནས་མི་སློབ་ལམ་བར་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་འདོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད།

(༣༣༧) ལུང་གི་ཆོས་འཁོར། བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་ལུང་གི་ཆོས་འཁོར་ལ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་གྱིས་ཁྱབ་པར་འདོད་དེ། སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་པོ་དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གཅིག་ལ་ཞི་བར་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ཀྱི་བར་གྱི་ལོ་ཞེ་དྲུག་གི་རིང་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་ཁོ་ན་གསུངས་པ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཏེ། ཆོས་འཁོར་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གསུངས་པར་ཁས་མི་ལེན་ནོ། ཐེན་ཆེན་པ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་སྟེ་བཀའ་དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་དང་། བར་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར། ཐ་མ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་གསུམ་བསྐོར་བར་བཞེད་དོ།

(༣༣༨) མངོན་པ་སྡེ་བདུན། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་བཀའ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དང་། མདོ་སྡེ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་དགྲ་ཁམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་གང་པོས་བཅོམ་པ་བདུན་གྱིས་རང་དབང་དུ་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པར་འདོད་པའི་གཞུང་བདུན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཤཱ་རིའི་བུས། གདགས་པའི་བསྟན་བཅོས་མོའུ་འགལ་བུས། བྱས། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་ནི་ལྷ་སྐྱིད་ཀྱིས། ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་ཀ་ཏྱའི་བུས། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དབྱིག་བཤེས་ཀྱིས། ཡང་དག་འགྲོ་བའི་རྣམ་གྲངས་ནི། གསུས་པོ་ཆེ་ཡིས་བྱས་ཞེས་གྲགས། ཞེས་སོ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བདུན་པོ་འདི་དག་བཀའ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འཐོར་བུའི་ཚུལ་དུ་གསུངས་པ་རྣམས་ཤཱ་རིའི་བུ་སོགས་དགྲ་བཅོམ་པ་བདུན་གྱིས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མདོ་སྡེ་དང་། འདུལ་བ་ལྟ་བུའོ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་མདོ་ལས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཞེས་པའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་མ་ཚང་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་ཡོད་ཟེར། མདོ་སྡེ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས། མངོན་པ་སྡེ་བདུན་པོ་འདི་དག་བསྟན་བཅོས་ལས་བཀའ་ཡིན་པར་མི་འདོད་དེ། དེའི་ནང་འདུས་མ་བྱས་དངོས་པོར་བཤད་པས། འཕགས་པ་དག་ནི་དེ་ལྟར་མི་བཞེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ལ་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་མ་ཚང་བའི་སྐྱོན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཟུར་དུ་མེད་པ་བདེན་ཡང་། མདོ་སྡེ་དང་འདུལ་བ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཏུ་བསྟན་པའམ་གསེབ་ཚགས་རྣམས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་དག་དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་སོ་སོས་རང་དབང་དུ་བརྩམས་པས་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པར་འདོད་དོ། མངོན་པ་སྡེ་བདུན་པོ་དེ་དག་གི་དགོངས་པ་འགྲེལ་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀི་བྱེ་སྨྲའི་གཞུང་གི་གཙོ་བོ་བྱེ་བྲག་བཤད་མཚོ་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡིན་ཞིང་། ཕྱིས་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གསན་ནས། བསྟན་བཅོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་སྙིང་པོ་མ་ལུས་པ་བསྡུས་ནས། ཐེག་པ་དམན་པའི་ལུགས་སུ། ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གནས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་དེ་མཛད་དོ།

(༣༣༩) བཀའ་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པས་ཁྱབ། བཀའ་ལ་ངེས་དོན་གྱིས་ཁྱབ་པའི་དོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལ་སྒྲ་བཞིན་པའི་བརྗོད་དོན་ལས་དགོངས་དོན་གཞན་དུ་འགྲེལ་རྒྱུ་ཡོད་པཪ་ཁས་མི་ལེན་པའོ། དབུ་སེམས་གཉིས་ཀྱིས་མདོའི་དྲང་ངེས་འབྱེད་པའི་ཚེ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ཁས་བླངས་རུང་མི་རུང་དུ་འབྱེད་ཅིང་། བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་གྱི་གསུང་རབ་འཁོར་ལོ་བར་པ་དང་། ཐ་མ་གཉིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀར་མི་འདོད་པས། བྱེ་སྨྲ་བ་ཕལ་ཆེ་བས་བཀའ་ལ་ངེས་དོན་ཁོ་ནས་ཁྱབ་པ་སྟེ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་ལས། དགོངས་གཞི་གཞན་དུ་འགྲེལ་རྒྱུ་ཡོད་པའི་དྲང་དོན་ཁས་མི་ལེན་ནོ།

(༣༤༠) ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ། སྤྱིར་ལུང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བརྗོད་བྱ་དོན་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་དུ་མ་སྤུངས་པའི་ཕུང་པོཪ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ནའོ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བརྒྱད་ཁྲི་དང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་བཞེད་ཚུལ་གཉིས་ལས། ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་དག གང་རྣམས་ཐུབ་པས་གསུངས་དེ་དག ཅེས་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་དང་མཐུན་པརྭ་བརྒྱད་ཁྲི་ལས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་རྣམ་བཞག་ཁས་མི་ལེན་ཀྱང་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དུ་འདོད་པའང་ཡོད་པར་གསུངས་ལ། ཐེག་ཆེན་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཕུང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལས་བརྒྱད་ཁྲིའི་རྣམ་བཞག་མི་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཕུང་པོ། བབརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་པ་ལས། ཞེས་པ་ལྟར་ཁས་ལེན་ནོ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རེ་རེའི་ཚད་ལ་འདོད་ཚུལ་མང་ཡང་། མངོན་པ་གོང་མ་ལྟར་ན་ཚེག་བར་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག དེ་སྟོང་དུ་ལོངས་པ་ན་ཆོས་ཕུང་གི་ཚད་དུ་འཇོག་པ་དང་མངོན་པ་འོག་མ་ལྟར་ན་གླང་པོ་ཆེ་རབ་བརྟན་གྱིས་ཐེག་ཙམ་གྱི་སྣག་ཚས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་འབྲི་བར་ནུས་པའི་ཚད་ཕུང་པོ་རེར་བརྩི་བ་སོགས་ཡོད་པ་ལས། སྤྱིར་ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཪེ་ཪེའི་གཉེན་པོཪ་ཆོས་ཕུང་ཪེ་ཪེ་བསྟན་ཅིང་རང་རང་གི་གཉེན་པོའི་ངྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གཏམ་གྱི་ཚོགས་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཛོད་ལས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མཐུན་པར་གསུངས། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཕུང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་འབྱེད་ཚུལ་ཡང་རང་གྲོལ་དབང་དྲག་རྒྱུ་མཚོའི་ཞལ་ནས། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡང་། ཉོན་མོངས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྩ་བ་འདོད་ཆགས་ལས་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིས་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེན་པོཪ་འདུལ་བ་ཉིས་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དང་རྩ་བ་ཞེ་སྡང་ལས་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེན་པོར་མདོ་སྡེ་ཉིས་ཁྲི་ཆིག་སྟོང༌། རྩ་བ་གཏི་མུག་ལས་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིས་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེན་པོར་མངོན་པ་ཏི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང༌། རྩ་བ་དུག་གསུམ་ཆ་མཉམ་པ་ལས་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིས་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེར་པོར་ཡོ་ག་ཉིས་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གསུངས་སོ་ཞེས་གསུངས།

(༣༤༡) འདོད་ཁམས། འདོད་ཡོན་ལྔ་ལས་ཁམ་ཟས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པས་སམ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་འཁྲིག་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་པས་འདོད་ཁམས་ཞེས་གྲགས་འདོད་པའི་ཁམས་ནི་མནར་མེད་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་བར་ཏེ། ཚ་དམྱལ་བརྒྱད། གྲང་དམྱལ་བརྒྱད། - དམྱལ་བ་ཉི་ཚེ་པ་དང་ཉེ་འཁོར་གཉིས། ཡི་དྭགས་བྱིང་གནས་དང་ཁ་འཐོར་གཉིས་དུད་འགྲོ་བྱིང་གནས་དང་ཁ་འཐོཪ་གཉིས་བཅས་ངན་འགྲོ་ཉེར་གཉིས་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་བརྒྱད་ཀྱི་མི། ལྷ་མ་ཡིན་སྒྲ་གཅན། མགུལ་ཕྲེང་། རབ་གནོན། ཐག་བཟང་རིས་ཀྱི་གནས་བཞི་ལ་གནས་པ་དང་། འདོད་ལྷ་དྲུག་བཅས་བདེ་འགྲོ་ཉེར་གཉིས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་འདོད་ཁམས་ཞེ་བཞིའོ།། གནས་རིས་སོ་སོའི་ཚེ་ཚད་དང་། ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སོགས་གཞུང་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༣༤༢) འོག་མིན་སྟུག་པོ། འོག་མིན་ནི་གཟུགས་ཁམས་གནས་རིས་བཅུ་བདུན་གྱི་གནས་མཐོ་ཤོས་ཏེ། དེ་ཡན་ཆད་ལ་གཟུགས་ཅན་གཞན་མེད་པས་གོང་ན་མེད་པའི་དོན་གྱིས་འོག་མིན་ཞེས་བརྗོད། གནས་འདི་དང་འོག་མིན་སྟུག་པོ་གཉིས་དོན་མི་གཅིག་སྟེ། འོག་མིན་ནི་ཐེག་དམན་འཕགས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་གནས་ཤིག་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་འོག་མིན་ཆེན་པོ་རྒྱན་སྟུག་པོ་བཀོད་པ་ནི། གནས་རིས་བཅུ་བདུན་གྱི་འོག་མིན་དེའི་སྟེང་དུ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གནས་འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པ་ཞེས་ས་བཅུ་པའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་སྐྱེ་བའི་གནས་རིགས་བཅོ་བརྒྱད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལང་གཤེགས་ལས། འདོད་པ་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་དུ། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སངས་མི་རྒྱ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་འོག་མིན་དུ། འདོད་ཆགས་བྲལ་ཁྱོད་འཚང་རྒྱ་འོ། ཞེས་གསུངས་སོ། འོན་ཀྱང་ཐེག་དམན་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་གཉིས་ཀྱིས་འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁས་མི་ལེན་ནོ།

(༣༤༣) ལོངས་སྐུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་བྱེ་བྲག་ཅིག་སྟེ། ངེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས་སྐུ་མཐར་ཐུག ངེས་པ་ལྔ་ནི། གནས་ངེས་པ་འོག་མིན་ཁོ་ནར་བཞུགས་པ། ཆོས་ངེས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འབའ་ཞིག་གསུངས་པ། འཁོར་ངེས་པ་བྱང་སེམས་འཕགས་པ་ཤ་སྟག་གིས་བསྐོར་བ། སྐུ་ངེས་པ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། དུས་ངེས་པ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཚུལ་མི་སྟོན་པ་དང་ལྔའོ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་སྒྲ་བཤད་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྟེན་ཡིན་པས་སོ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ཐེག་ཆེན་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱིར། ཐུབ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུར་བཞེད་ཅེས་གསུངས། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་འོག་མིན་སྟུག་པོ་དང་ལོངས་སྐུའི་རྣམ་བཞག་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། དེ་གཉིས་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་གནས་པའི་རྟག་པར་སྣང་བ་དང་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པར་གསུངས་པ་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་ཞེས་ཁས་མི་ལེན་ནོ།

(༣༤༤) རྣམ་མཁྱེན། སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ལ་མངའ་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་རྣམ་པ་མ་ལུས་པ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པའི་མཐར་ཐུག་གི་མཁྱེན་པ་དེ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིནན། འོན་ཀྱང་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས། ཆོས་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ཏུ་བློ་གཅིག་གིས་རྟོགས་ཚུལ་བློས་མ་འཆུན་པས་རྣམ་མཁྱེན་མི་འདོད་ཅིང་། འོ་ན་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ་ཟེར་བ་ལ། མི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བཞི་སོགས་སྤངས་ཏེ་སྒྲིབ་བྱེད་མེད་པས་གང་ལ་དགོངས་པ་གཏད་ཀྱང་མཁྱེན་ཐུབ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྲོ་ཚུལ་ཡིན་ཞེས་སྐྱོན་སྤོང་བྱེད་དོ།

(༣༤༥) ལྷག་བཅས་པ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་མ་བཏང་བར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཀྱང་ཚེ་མ་འཕོས་པས་སྔར་གྱི་རྣམ་སྨིན་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཞིག་གོ།

(༣༤༦) ལྷག་མེད་མྱང་འདས། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱིས། སྐུ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་བཏང་སྟེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་ཚེ་འཕོས་པས་རྣམ་སྨིན་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཆད་དེ་སྡུག་བསྔལ་ལམ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ལུས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་དགྲ་བཅོམ་པ་གྲོངས་པན་ཆད་རིག་པ་ཕྱི་མ་མཚམས་མི་སྦྱོར་བར་འདོད་པས། སྣངས་རྒྱས་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལྷག་མེད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་བུད་ཤིང་ཟད་པའི་མེ་བཞིན་དུ་བེམ་རིག་རྒྱུན་ཆད་པར་འདོད། དེས་ན་ལྷག་བཅས་མྱང་འདས་ཀྱི་ཚེ་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྒྲིབ་པ་མ་སྤངས་པ་ཡོད། ལྷག་མེད་མྱང་འདས་ཀྱི་ཚེ་དེ་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཅོམ་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་༌། དེ་མེད་དེ། ལྷག་མེད་མྱང་འདས་ཀྱི་ཚེ་ཉོན་མོངས་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་རིག་པ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༣༤༧) མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་གྲུབ་པ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་རིགས་སམ་ཁམས་མི་འདྲ་བ་གསུམ། དེ་ལས་མོས་པ་མི་འདྲ་བ་གསུམ། དེ་ལས་སྒྲུབ་པ་མི་འདྲ་བ་གསུམ། དེ་ལས་འབྲས་བུ་མི་འདྲ་བ་གསུམ་འཐོབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྷག་མེད་དུ་འཕོས་པའི་ཚེ་གྲོངས་པ་ཡིན་པས་རིག་པ་ཕྱི་མ་མཚམས་མི་སྦྱོར་བར་བུད་ཤིང་ཟད་པའི་མེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་རྒྱུན་ཆད་པས་སླར་ལམ་གོང་མ་ལ་འཇུག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན།

(༣༤༨) སྡུག་ཀུན། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཟེར་ཞིང་། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༩༥) གི་ཐོག་བདེན་པ་བཞིར་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་སྐབས་བཤད་ཟིན་པས་དེར་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༤༩) གཟུགས་ཀྱི་སྐུ། བྱེ་སྨྲས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སྐུ་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ཏུ་མི་འདོད་དེ། དེ་སྤང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་སྔར་གྱི་བྱང་སེམས་སྦྱོར་ལམ་པའི་ལུས་རྟེན་དང་ཚེ་གཅིག་གིས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ་བྱང་སེམས་སྦྱོར་ལམ་པའི་ལུས་རྟེན་དེ་སྔ་མའི་ལས་ཉོན་གྱིས་འཕངས་པའི་ཕུང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ཕུང་སྡུག་བདེན་དང་བེམ་པོར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ།

(༣༥༠) ཟད་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་ཤེས་པ་བཅུའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་གཉིས་སོ། དང་པོ་ནི་ཉོན་མོངས་ཟད་པ་ལ་ཟད་པར་ཤེས་པ། གཉིས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། མདོར་ན། ཟད་པའམ་སྤངས་ཟིན་པའི་ཉོན་མོངས་དང་སྡུག་བསྔལ་སླར་རང་རྒྱུད་ལ་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཟད་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་སྟེ་དེ་ནི་རང་ལམ་གྱི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་ཐོགས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཐོབ་ཅིང་། དེ་ཐོབ་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་ཐེག་པ་རང་ལམ་གྱི་མི་སློབ་ལམ་མངོན་དུ་བྱས་པ་ཡིན།

(༣༥༡) སློབ་པ་འཕགས་པ། ཐེག་པར་རང་རང་གི་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་ནས་མི་སློབ་ལམ་མངོན་དུ་མ་བྱས་པའི་བར་དུ་གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སོ། (༣༥༢) རོལ་མཚོ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་རྩེ་ཞིང་རོལ་བར་བྱེད་པའི་མཚོ་འོ།

(༣༥༣) བདུད་རྩི། འཆི་བ་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་རྫས་ཤིག་ཡིན།

བཅུ་པ། མདོ་སྡེ་པའི་མཆན་འགྲེལ།

(༣༥༤) མདོ་སྡེ་པ། ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞིའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བས་ན་མདོ་སྡེ་པ་ཞེས་བརྗོད། རང་རིག་དང་ཕྱི་དོན་གཉིས་ཀ་ཁས་ལེན་པའི་ཐེག་དམན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་དེ་མདོ་སྡེ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ།

(༣༥༥) རང་རིག་དང་ཕྱི་དོན། དེ་གཉིས་ཀྱི་འགྲེལ་བཤད་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༡༨ དང་ ༢༡༩) ལ་གཟིགས་རྒྱུ་དང། འདིར་མི་འདྲ་བ་ནི་ལུགས་འདིས་རང་རིག་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ནོ།

(༣༥༦) དཔེ་སྟོན་པ། མདོ་སྡེ་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དཔེའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད།

(༣༥༧) ལུང་གི་རྗེས་འབྲངས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་པ། མདོ་སྡེ་པའི་དབྱེ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་མདོ་སྡེ་པའོ། ལུགས་འདིའི་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་ཕལ་ཆེར་བྱེ་སྨྲ་དང་མཚུངས་ལ། དུས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཚུལ་སོགས་མང་དག་ཅིག་མི་མཐུན་པའང་ཡོད་དོ།

(༣༥༨) རིགས་པའི་རྗེས་འབྲངས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་པ། མདོ་སྡེ་པའི་དབྱེ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ཚད་མ་སྡེ་བདུན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་མདོ་སྡེ་པའོ།

(༣༥༩) «མངོན་པ་མཛོད་»  གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༤༤) ལ་གཟིགས།

(༣༦༠) «ཚད་མ་སྡེ་བདུན་»  སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་སློབ་མ་སློབ་དཔོན་དབང་ཕྱུག་སྡེས་ཚད་མ་མདོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་འགྲེལ་པ་རྩོམ་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་ཆེན་པོ་མཛད་མཐར། རྒྱལ་པོ་མེ་ཏོག་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྦྱིན་བདག་མཛད་དེ། དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་རང་གི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རྩལ་ཆེན་པོས་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཚད་མའི་མདོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་དགོངས་འགྲེལ་དུ། རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ། ཅུང་ཟད་བསྡུས་པ་ཚད་མ་རྣམ་ངེས། ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ་ཚད་མ་རིགས་ཐིགས་ཏེ་གཙོ་བོ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས༌གསུམ་དང་། གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པ། རྩོད་པའི་རིགས་པ། འགྲེལ་བ་བརྟག་པ། རྒྱུད་གཞན་སྒྲུབ་པ་སྟེ་འཕྲོས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞི་བཅས་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་ལེགས་པར་མཛད་ཅིང་སྤེལ་བར་བྱས་པ་ཡིན།

(༣༦༡) «བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་»  གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༢༣) ཐོག་གི་བྱེ་བྲག་བཤད་མཚོ་ཆེན་མོ་ཞེས་པ་དང་དོན་གཅིག་ཡིན།

(༣༦༢) གཞི་གྲུབ། ཚད་མས་གྲུབ་པ་གཞི་གྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཡུལ། ཡོད་པ། ཤེས་བྱ། གཞལ་བྱ། གཞི་གྲུབ། ཆོས་རྣམས་དོན་གཅིག སྒྲ་བཤད་ནི་ཚད་མ་སྟེ་བློ་ཡང་དག་པ་ཞིག་གི་ངོར་གྲུབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་སྟེ་རྟོགས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་གཞི་གྲུབ་ཅེས་བརྗོད། མཚན་གཞི་ནི། ཀ་བ། ཤེས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ།

(༣༦༢) དོན་དམ་བདེན་པ། སྒྲ་རྟོག་གིས་བཏགས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པའི་ཆོས་དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། ཡང་ན་དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་མཚན་བཞི་ནི། གཟུགས་དང་། ཤེས་པ། གང་ཟག་ལྟ་བུའོ། དོན་དམ་བདེན་པ། དངོས་པོ། རང་མཚན། འདུས་བྱས། བདེན་པར་གྲུབ་པ་རྣམས་དོན་གཅིག་ཡིན། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དོན་དམ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་གང་། དེ་འདིར་དོན་དམ་ཡོད་པ་ཡིན། གཞན་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་དག་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བཤད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། དོན་དམ་བདེན་པའི་སྒྲ་བཤད་ནི། དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་བདེན་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བློ་དོན་དམ་པ་སྣང་ཡུལ་ལ་མ་འཁྲུལ་བའི་མངོན་སུམ་གྱི་ངོར་བདེན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་བདེན་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཟུར་གྱི་དོན་དམ་ནི་བློ་དོན་དམ་པ་སྣང་ཡུལ་ལ་མ་འཁྲུལ་བའི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ལ་བྱེད་ལ། ཁྱོད་དེའི་ངོར་བདེན་པའམ་གྲུབ་པས་ན་དོན་དམ་བདེན་པའམ་དོན་དམ་དུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༣༦༤) མི་རྟག་པ། སྐད་ཅིག་མ་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད། སྐབས་འདིའི་སྐད་ཅིག་མའི་འཇོག་ཚུལ་ལ་བྱེ་སྨྲ་དང་མདོ་སྡེ་པ་ཡན་ཆད་གཉིས་མི་འདྲ་སྟེ། བྱེ་སྨྲས་དངོས་པོ་ལ་རྟག་མི་རྟག་འདོད་ཅིང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་ཀྱང་། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་ཟེར་ཏེ། སྐྱེ་འཇིག་ཅིག་ཅར་བྱེད་པ་བློས་མི་འཆུན་ནས་འདུས་བྱས་རྣམས་དང་པོར་སྐྱེས། དེ་ནས་གནས་དེ་ནས་འཇིག་ཅེས་རིམ་གྱིས་འཇུག་པར་འདོད། དེས་ན་བྱེ་སྨྲས་མི་རྟག་པ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་མི་འདོད་མོད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་འཇོག་ཚུལ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལས་གཞན་དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་གནས་པའི་གནས་སྐབས་ཁས་ལེན་པ་ཡིན། མདོ་སྡེ་པ་ཡན་གྱིས་འདི་ལྟར་མི་འདོད་དེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་ཤིང་འདུ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཚུལ་ནི། སྐྱེས་ཙམ་ནས་འཇིག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡང་བྱེད་ཀྱི། ཕྱིར་འབྱུང་གི་རྒྱུ་གཞན་ལ་རགས་ལས་མི་དགོས་པར་འདོད་པ་དེ་ཡིན།

(༣༦༥) ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ། རྟོག་པས་བཏགས་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་དེ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། ཡང་ན། དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཆོས་དེ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ནམ་མཁའ་དང་། གང་ཟག་གི་དོན་སྤྱི་ལྟ་བུའོ། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ། རྟག་པ། སྤྱི་མཚན་རྣམས་དོན་གཅིག་ཡིན། སྒྲ་བཤད་ནི། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བློ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྟོག་པའི་ངོ་ཙམ་དུ་བདེན་པས་ན། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཟུར་གྱི་ཀུན་རྫོབ་དེ་རྟོག་པ་ལ་བྱེད་ཅིང་ཁྱོད་དེའི་ངོ་ཙམ་དུ་བདེན་པས་སོ།

(༣༦༦) རྟག་པ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པ་མིན་པས་ན་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དང་། དུས་རྟག་ཏུ་བརྟན་ཅིང་གནས་པས་ན་རྟག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༣༧༦) འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས། དེ་དང་རྟག་པ་དོན་གཅིག་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། མཚན་གཞི་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ།

(༣༦༨) བློ་ཀུན་རྫོབ་པ། རྟོག་པ་སྟེ། འཁྲུལ་ཞིང་རང་མཚན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ལ་སྒྲིབ་པའི་དོན་གྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བརྗོད་དེ། གང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་སྒྲིབ་བྱེད་པ། ཀུན་རྫོབ་དེ་དག་ཐ་དད་ཀྱང་། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ཡང་ན་རྟོག་པ་ལ་བློ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཞེས་པ་ནི། རྟོག་པ་ལ་རང་གི་སྣང་ཡུལ་གྱི་རྟག་པ་རྣམས་རང་མཚན་གྱིས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་རང་མཚན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྣང་བས་སྣང་ལུགས་རྫུན་པར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། རྫུན་པའི་སྒྲས་བཏགས་པ་ཡིན། དེས་ན་རྟོག་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་ལས། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ (༣༦༩) བློ་དོན་དམ་པ། མངོན་སུམ་ཚད་མ་སྟེ། མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བློ་དོན་དམ་པ་ཞེས་བརྗོད། དེ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ལ་སྣང་བའི་ཚེ་སྣང་ཚུལ་དང་གནས་ཚུལ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཡིན་པས་སོ།

(༣༧༠) སྣང་ཡུལ། བློ་དེའི་སྣང་ངོ་ལ་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱ་བ་བློ་དེའི་སྣང་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་དང་བློ་དེའི་བཟུང་ཡུལ་དོན་གཅིག དཔེར་ན། བུམ་པ་དེ་བུམ་འཛིན་དབང་མངོན་གྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། བུམ་འཛིན་དབང་མངོན་གྱིས་རང་ལ་གསལ་བར་སྣང་ནས་བཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་བུམ་པ་ལས་གཞན་འཇོག་རྒྱུ་མེད་པས་སོ། དེས་ན་དངོས་པོ་ཡིན་ན་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། རང་རང་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་ལ་དོན་སྤྱི་ཞིག་དགོས། དཔེར་ན་བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་དེ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་རང་གི་སྣང་ངོ་ལ་སྣང་བ་དེ་བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་དེ་ཡིན་པས་སོ། དེས་ན་རྟག་པ་ཡིན་ན་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ་དོན་སྤྱི་ལས་གཞན་པའི་རྟག་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་ཡུལ་མིན་ནོ། གཞན་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། སྣང་ཡུལ་ཤེས་པ་ཀུན་ལ་ཡོད། ཞེན་ཡུལ་རྟོག་པའི་སྒེར་ཆོས་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དབང་ཤེས་འཁྲུལ་བ་ཅན་དང་། རྟོག་པ་ལོག་ཤེས་རྣམས་ལའང་སྣང་ཡུལ་ཡོད་པ་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༣༧༡) རང་མཚན། དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ཆོས་དེ་རང་མཚན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་། དོན་སྤྱི་བརྒྱུད་མ་དགོས་པར་མངོན་སུམ་ཚད་མའི་ངོར་རང་ཉིད་འཆར་རྒྱུ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡིན་པས། དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཞེས་བརྗོད། མཚན་གཞི་ནི། བུམ་པ་དང་། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ།

(༣༧༢) སྤྱི་མཚན། དོན་དམ་པར་དོཁྲེ་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཆོས་དེ་ཀུན་

རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་། དོན་སྤྱི་སོགས་མ་བརྒྱུད་པར་བློའི་ཡུལ་ལ་འཆར་མི་ཐུབ་ཅིང༌། དེ་བརྒྱུད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བློའི་ཡུལ་དུ་འཆར དགོས་པས་དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་ཞེས་བརྗོད། མཚན་གཞི་ནི ནམ་མཁའ་དང་། ཤེས་བྱ་སོགས་ལྟ་བུའོ།

(༣༧༣) སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག རང་གི་གསལ་བ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་དེ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ཤེས་བྱ་དང་། དངོས་པོ་ལྟ་བུའོ། དཔེར་ན། ཤེས་བྱ་སྤྱི་ཡིན་ཏེ་རང་གི་གསལ་བ་སྟེ་རང་གི་བྱེ་བྲག་དངོས་པོ་དང་རྟག་པ་སོགས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་ལ་སྒྲས་བརྗོད་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཚོགས་སྤྱི་རིགས་སྤྱི་དོན་སྤྱི་གསུམ་ཡོད། ཁྱབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་རང་གི་རིགས་ཡོད་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་དེ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ཤེས་པ་དང་། ཀ་བུམ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། དཔེར་ན། ཤེས་པ་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དེ་ཤེས་པ་རང་གི་ཁྱབ་བྱེད་དུ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་རང་གི་རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དེ་ཤེས་པའི་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་དེ་དངོས་པོའི་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྤྱི་བྱེ་བྲག་འགྲོ་ཚུལ་གྱི་རྟགས་གསུམ་བརྩི་ཚུལ་ཡོད་པ་སོགས་གཞུང་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༣༧༤) གཅིག་དང་ཐ་དད། སོ་སོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་བློ་ངོར་སྣང་ཚེ་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། མཚན་གཞི་ནི། ཀ་བ་དང༌། ས་དང་ནམ་མཁའ་སོགས་སོ་སོ་ནས་དེ་ཡིན་ནོ། སོ་སོ་བའི་ཆོས་དེ་ཐ་དད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་བློ་ངོར་སྣང་ཚེ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཞིག་ཡིན། མཚན་གཞི་ནི། རྟག་དངོས་གཉིས་དང་། ཀ་བུམ་གཉིས་ལྟ་བུའོ།

(༣༧༥) འགལ་བ་དང་འབྲེལ་བ། ཐ་དད་གང་ཞིག་གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་པའི་ཆོས་དེ། འགལ་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་ཆོས་གང་ཡང་རུང་བ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་གཉིས་གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་པ་སྟེ་ཆོས་དེ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པ་ཞིག་མི་སྲིད་པ་ཞིག་ལ་འགལ་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། མཚན་གཞི་ནི། ཀ་བུམ་གཉིས། རྟག་དངོས་གཉིས་ལྟ་བུའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་དང་། ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་གཉིས་ཡོད། ཁྱོད་ཆོས་དེ་དང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད། ཆོས་དེ་ལོག་ན་ཁྱོད་ལྡོག་པར་ངེས་པ་དེ། ཁྱོད་ཆོས་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་ཐ་དད་པའི་ཆོས་གཉིས་ལས་ཐ་དད་བྱ་གཅིག་པོ་དེ་ལོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཅིག་ཤོས་དེ་ལྡོག་པར་ངེས་པའི་ཆོས་དེ་གཉིས་འབྲེལ་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། མཚན་གཞི་ནི་མེ་དུ་གཉིས་དང་། བུམ་པ་དང་དངོས་པོ་གཉིས་སོགས་ལྟ་བུའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་བདག་གཅིག་འབྲེལ་དང༌། དེ་བྱུང་འབྲེལ་གཉིས་ཡོད་དོ།

(༣༧༦) སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆོས། རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ་དཔེར་ན། གཅིག་དང་ཐ་དད། མཚན་ཉིད་དང་མཚོན་བྱ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། དེ་རྣམས་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། གཅིག་དང་ཐ་དད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དོན་རང་ངོས་ནས་ཚུར་གྲུབ་པ་མེད་ཅིང་། སོ་སོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང་སོ་སོ་བའི་ཆོས་གཉིས་ལ་རྟོག་པས་གཅིག་དང་ཐ་དད་ཅེས་བློས་ཕར་སྒྲོ་བཏགས་ཙམ་ཡིན་པས་སོ། དེ་ལྟར་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་རང་ལྡོག་ནས་རྟག་པ་ཡིན་ཀྱང་། དེ་ཡིན་ན་རྟག་པ་ཡིན་མི་དགོས་ཏེ། གཅིག་རང་ལྡོག་རྟག་པ་ཡིན་ཀྱང་། གཅིག་ཡིན་ན་རྟག་པ་ཡིན་མི་དགོས་པ་ནི་བུམ་པ་གཅིག་ཡིན་ཀྱང་རྟག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༣༧༧) དགག་པ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༦༠) ལ་གཟིགས། བྱེ་སྨྲས་དགག་པ་ཡིན་ན་མ་ཡིན་དགག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་ཅིང་། མེད་དགག་ཁས་མི་ལེན་ཀྱང་། མདོ་སྡེ་པས་དགག་པ་ལ་མ་ཡིན་དགག་དང་མེད་དགག་གཉིས་སུ་ཁས་ལེན་ནོ།

(༣༧༨) གཞན་སེལ། རང་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་རང་གི་དགག་བྱ་དངོས་སུ་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དེ་གཞན་སེལ་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་དང་དགག་པ་དོན་གཅིག་ཡིན། མཚན་གཞི་ནི། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་སོགས་ལྟ་བུའོ། གཞན་སེལ་ལ་དབྱེ་ན། དོན་གྱི་གཞན་སེལ། བློའི་གཞན་སེལ། མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་གསུམ་མོ།

(༣༧༩) མེད་དགག་དང་མ་ཡིན་དགག གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༦༡) དང་ (༢༦༢) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༨༠) མངོན་གྱུར། མངོན་སུམ་ཚད་མས་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མངོན་གྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་དང་དངོས་པོ་དོན་གཅིག་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ཚད་མས་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དངོས་པོ་ཡིན་དགོས་ཀྱི་རྟག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་ཚད་མས་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་ཡོད་པ་གང་ཞིག རྟག་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར།

(༣༨༡) ལྐོག་གྱུར། རྗེས་དཔག་ཚད་མས་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དེ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་དང་ཤེས་བྱ་དོན་གཅིག་ཡིན་ཏེ་གཞི་གྲུབ་ན་རང་ཉིད་རྟོག་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྤྱིར་མངོན་ལྐོག་གཉིས་མི་འགལ་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་མངོན་ལྐོག་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟག་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྐོག་གྱུར་རམ་ལྐོག་གྱུར་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ཡིན་ན་རང་ཉིད་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་མངོན་སུམ་མེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་མངོན་གྱུར་དུ་སོང་བའི་སོ་སྐྱེ་མེད་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ལ་མངོན་ལྐོག་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེའི་ལུགས་ལ་དབང་པོའི་ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ལྔ་མངོན་གྱུར་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་རྣམས་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་དགོས་པས་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་ཞེས་འདོད་པ་ཡིན་པས་སོ།

(༣༨༢) འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་རྟག་པ་ཡིན། དུས་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་བྱེད་ཚུལ་མདོ་སེམས་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་རྣམས་འདྲ་སྟེ་ད་ལྟ་བ་དང་དངོས་པོ་དོན་གཅིག་ཅིང་། འདས་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་ལ་བཞེད་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་ཡོད་ཀྱང་། ཐུན་མོང་དུ་འདས་མ་འོངས་ཡིན་ན་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་དེ། དེ་ཡང་མྱུ་གུ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་གཅིག་འདས་པའི་ཚེ་ན་མྱུ་གུ་སྐྱེས་ཟིན་པ་དེ་འགག་ཅིང་ཞིག་པའི་ཆར་གྱུར་པས་དགག་བྱ་བཅད་ཙམ་གྱི་དངོས་མེད་དང་། མ་འོངས་པའི་ཚེ་ན་མྱུ་གུ་དེ་སྐྱེས་པའི་ས་བོན་ཡོད་ཀྱང་དྲོད་གཤེར་སོགས་རྐྱེན་མ་ཚང་བའི་དབང་གིས་རེ་ཞིག་མ་སྐྱེས་པའི་ཆར་གྱུར་པས། དེ་ཡང་རང་གི་དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ༌བོ་ཅུང༌ཟད༌ཀྱང༌གྲུབ༌པ༌མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་འདས་མ་འོངས་ཡིན་ན་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཞེས་འདོད། རང་ལུགས་སུ་འདས་མ་འོངས་གཉིས་རྟག་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཞིག་པའི་ཆར་གྱུར་པའི་མེད་དགག་དང་། མ་སྐྱེས་པའི་ཆར་གྱུར་པའི་མེད་དགག་གཉིས་ལ་སྔ་རྗེས་སུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར།

(༣༨༣) ངོ་བོ་ཐ་དད། ཐ་དད་ལ་དབྱེ་བ་བཞི་ཡོད་པའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ངོ་བོ་སོ་སོ་བའི་ཆོས་དེ་ངོ་བོ་ཐ་དད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། རྟག་དངོས་གཉིས་ལྟ་བུའོ། ངོ་བོ་ཐ་དད། རང་བཞིན་ཐ་དད། བདག་ཉིད་ཐ་དད་རྣམས་དོན་གཅིག

(༣༨༤) ལྡོག་པ་ཐ་དད། ཐ་དད་ལ་དབྱེ་བ་བཞི་ཡོད་པའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ལྡོག་པ་སོ་སོ་བའི་ཆོས་དེ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། གཟུགས་ཤེས་གཉིས་ལྟ་བུའོ།

(༣༨༥) རྡུལ་ཕྲན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་མེད། གོང་གི་མཆན་རྟོགས་ཨང་ (༢༤༢) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༨༦) ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༤༣) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༨༧) རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༦༥) ཐོག་ལུས་ངག་གི་ལས་ཞེས་པར་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་སྐབས་བཤད་ཟིན་ཡང་། འདིར་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་སུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཡོད་ཀྱང་དེ་གཟུགས་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་པར་མི་འདོད་དེ། བསྟན་ཏུ་ཡང་མེད་ལ་ཐོགས་པ་ཡང་མེད་པའི་གཟུགས་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་པའི་ཀུན་བཏགས་པའི་གཟུགས་སུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༣༨༨) རྒྱུ་འབྲས། སྐྱེད་བྱེད་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་རང་གི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། རྒྱུ། འབྲས་བུ། དངོས་པོ་གསུམ་དོན་གཅིག རྒྱུ་ལ་དབྱེ་ན་དངོས་རྒྱུ་དང་བརྒྱུད་རྒྱུ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ། ཉེར་ལེན་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་གཉིས་ཡོད། བསྐྱེད་བྱ་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་། རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིག་གིས་གསར་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དངོས་འབྲས་དང་བརྒྱུད་འབྲས་གཉིས་ཡོད་དོ། བྱེ་སྨྲས་རྒྱུ་དྲུག་དང་འབྲས་བུ་ལྔ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་ཁས་བླངས་ཏེ་རྒྱུ་འབྲས་དུས་མཉམ་པ་མང་དག་ཅིག་འདོད་ཁར། གཟུང་འཛིན་རྒྱུ་འབྲས་ཕལ་ཆེར་ཡང་དུས་མཉམ་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་ཀྱང་། མདོ་སྡེ་པས་རྒྱུ་འབྲས་དུས་སྔ་ཕྱིར་འདོད་པ་ལས་དུས་མཉམ་དུ་མི་འདོད་དེ། རྒྱུ་འབྲས་ལ་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་གཅིག་Ç དགོས་ལ། དུས་མཉམ་པ་ལ་དེ་མི་རུང་བའི་ཕྱྀར་ཞེས་ཟེར་རོ། འདི་མདོ་སེམས་དབུ་མ་བ་ཀུན་གྱི་ལུགས་ཡིན་ནོ།

(༣༨༩) ཚད་མ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༦༨) ལ་གཟིགས།

(༣༩༠) ཚད་མིན་གྱི་བློ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༦༩) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༩༡) མངོན་སུམ་ཚད་མ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༧༠) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༩༢) རྗེས་དཔག་ཚད་མ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༧༡) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༣༩༣) དབང་པོའི་མངོན་སུམ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༧༢) ལ་གཟིགས།

(༣༩༤) ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་ཡིད་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་དེ་ཡིད་མངོན་གྱི་མཚན་ཉིད། དཔེར་ན་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཀྱིས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་མངོན་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཡུན་ཚད་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའོ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་མངོན་ནི་དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུན་མཐར་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བས་ན་དེ་སོ་སྐྱེ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་ཡིད་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ། དཔྱད་ཤེས། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་དང་གསུམ་ཡོད།

(༣༩༥) རང་རིག་མངོན་སུམ། ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ཤིང་འཛིན་པ་ཡན་གར་བར་གྱུར་པའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། སྔོ་སྣང་དབང་ཤེས་ལྟ་བུ་ལ། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་ཆ་དང༌། སྤྱོང་ཙམ་གྱི་ཆ་དང་གཉེས་ཡོད་པའི་དང་པོ་གཟུང་རྣམ་དང་། གཉིས་པ་ནི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ། དཔྱད་ཤེས། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་དང་གསུམ་ཡོད།

(༣༩༦) རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་གཞན་རིག་གི་མཁྱེན་པ་དེ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ཕྲ་བའི་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་དང་། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་རགས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་ལྟ་བུའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ་དང་། དཔྱད་ཤེས་གཉིས་ལས་དེར་གྱུར་པའི་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་མེད་དོ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ལ་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཉན་ཐོས། རང་རྒྱལ། ཐེག་ཆེན་འཕགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གསུམ། དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་མཐོང་ལམ། སྒོམ་ལམ། མི་སློབ་ལམ་གསུམ་གསུམ་ཡོད་དོ།

(༣༩༧) བཅད་ཤེས། 

བློ་རིག་བདུན་དུ་དབྱེ་བའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ་རྟོགས་ཟིན་རྟོགས་པའི་རིག་པ་བཅད་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མས་རྟོགས་ཟིན་པའི་བྱེད་པ་མ་ཉམས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་སླར་ཡང་འཛིན་པའམ་རྟོགས་པ་ཞིག་ཡིན། མཚན་གཞི་ནི། བུམ་འཛིན་མངོན་སུམ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དང་། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལྟ་བུའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྟོག་པ་བཅད་ཤེས་དང་རྟོག་མེད་བཅད་ཤེས་གཉིས་སོ།

(༣༩༨) ལོག་ཤེས། 

གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༨༡) ལ་གཟིགས། 

(༣༩༩) ཐེ་ཚོམ། 

བློ་རིག་བདུན་དུ་དབྱེ་བའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། རང་ཡུལ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐའ་གཉིས་སུ་དོགས་པའི་རིག་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ཡོད་དམ་མེད་སྙམ་པ་ལྟ་བུའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། དོན་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ། དོན་མི་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ། མཉམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་གསུམ་ཡོད།

(༤༠༠) ཡིད་དཔྱོད། བློ་རིག་བདུན་གྱི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། མྱོང་སྟོབས་དང་རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་ངེས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རང་ཡུལ་བདེན་པ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གསར་དུ་ཞེན་པའི་ཞེན་རིག་དེ་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ངེས་པ་མིན་པར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ། དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་དུ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱི་ངེས་པ་དང་བྲལ་ཞེས་པས་མངོན་སུམ་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་གཅོད། རྟགས་ཡང་དག་གི་ངེས་པ་དང་བྲལ་ཞེས་པས་རྗེས་དཔག་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་གཅོད། རང་ཡུལ་བདེན་པ་ཞེས་པས་ལོག་ཤེས་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་གཅོད། མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཞེས་པས་ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་གཅོད། གསར་དུ་ཞེས་པས་བཅད་ཤེས་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་གཅོད་པ་ཡིན། ཡིད་དཔྱོད་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཡིད་དཔྱོད་དང་རྒྱུ་མཚན་དང་འགལ་བའི་ཡིད་དཔྱོད། རྒྱུ་མཚན་མ་ངེས་པའི་ཡིད་དཔྱོད། རྒྱུ་མཚན་མ་གྲུབ་པའི་ཡིད་དཔྱོད། རྒྱུ་མཚན་ཡོད་ཀྱང་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པའི་ཡིད་དཔྱོད་བཅས་ལྔ་ཡོད་དོ།

(༤༠༡) སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ། བློ་རིག་བདུན་གྱི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རང་མཚན་གསལ་བར་སྣང་ཡང་དེ་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་མི་ནུས་པའི་རིག་པ་དེ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ཡིད་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྒྲ་འཛིན་ཉན་ཤེས་ལྟ་བུའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློར་གྱུར་པའི་དབང་མངོན། ཡིད་མངོན། རང་རིག་མངོན་སུམ་གསུམ་ཡོད།

(༤༠༢) རྣམ་བཅས། མདོ་སྡེ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་དབང་ཤེས་ཀྱིས་ཡུལ་འཇལ་ཚུལ་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ནས་འཇལ་བར་འདོད་ཅིང་། རྣམ་བཅས་སུ་འདོད་ཚུལ་ལའང་གསུམ་སྟེ། ཤེས་པ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་དུ་མ་འཆར་བར་ཁས་ལེན་པ་སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་པ་དང་། ཤེས་པ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་འཆར་བར་ཁས་ལེན་པ་སྒོ་ང་ཕྱེད་ཚལ་པ་དང་། རྣམ་པ་དུ་མ་ཤར་བ་ན་ཤེས་པ་ཡང་དུ་མར་ཁས་ལེན་པ། གཟུང་འཛིན་གྲངས་མཉམ་པ་གསུམ་མོ། ཤེས་པས་ཡུལ་རྣམ་བཅས་སུ་འཇལ་ཚུལ་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༧༨) ཐོག་གི་རྣམ་མེད་རྗེན་ཆེར་ཞེས་པར་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་སྐབས་བཤད་ཟིན་པས་དེར་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༤༠༣) སེམས་སེམས་བྱུང་རྫས་གཅིག དེ་གཉིས་དངོས་པོ་ཡིན་པས་རྫས་ཡིན་ལ། བློ་གཅིག་གི་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་སེམས་ཀྱི་རྫས་ལས་སེམས་བྱུང་གྲུབ། སེམས་བྱུང་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་གཅིག་གི་རྫས་ལས་གཅིག་གྲུབ་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ལ་སེམས་ལས་དོན་ལོགས་སུ་གྱུར་པའི་སེམས་བྱུང་མེད། སེམས་བྱུང་ལས་དོན་ལོགས་སུ་གྱུར་པའི་སེམས་མེད་པས་ན་བློ་གཅིག་གི་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བའི་ལྡོག་པ་དུ་མ་ལ་བཞག་པ་ཡིན་གྱི། དེ་གཉིས་རྫས་ལོགས་སུ་གྲུབ་པ་རེ་རེ་བ་མེད་དོ།

(༤༠༤) རིགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གང་ཞིག རང་གི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་གྱུར་པའི་རིགས་སྤྱི་ཡོད་པ་དེ་རིགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་རང་གི་ཚིག་ཟིན་ལ་རིགས་སྤྱི་ཞིག་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཞིག་གོ) མཚན་གཞི་ནི། དངོས་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ། དངོས་པོ་རིགས་སྤྱི་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཤེས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སྤྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གསུམ་དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པའི་ཕྱིར།

(༤༠༥) ཚོགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གང་ཞིག རང་གི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་གྱུར་པའི་ཚོགས་སྤྱི་ཡོད་པ་དེ་ཚོགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་རང་གི་ཚིག་ཟིན་ལ་རགས་པ་ཞིག་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཞིག་གོ མཚན་གཞི་ནི། བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུ། བུམ་པ་ཚོགས་སྤྱི་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ལྟོ་བ་དང་མགྲིན་པ་དང་ཞབས་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་དུ་མ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་སྤྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་དང་ཚོགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་ཡིན་མིན་གྱི་མུ་བཞི་བརྩི་ཚུལ་ཡོད་པ་སོགས་གཞུང་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༤༠༦) ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོའི་བརྗོད་འདོད་དབང་གིས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གང་ཞིག སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོའི་འདོད་པས་དམིགས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་ཁྱད་ཆོས་སུ་སྟོན་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། རས་ཀྱི་དཀར་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ། དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ། རང་ཀྱི་དཀར་པོ་དེ་ཤོག་བུའི་དཀར་པོ་དང་རྩིག་པའི་དཀར་པོ་སོགས་ལས་ཁྱད་པར་འབྱེད་པའི་འབྱེད་ཆོས་སུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་ཁྱད་པར་གཞན་སྤོང་གི་སྒྲ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་བ་ཡིན།

(༤༠༧) ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོའི་བརྗོད་འདོད་དབང་གིས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གང་ཞིག སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོའི་འདོད་པས་དམིགས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་ཁྱད་གཞིར་སྟོན་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། རས་དཀར་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའོ། དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཚེ། སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ། རས་དེ་དཀར་པོའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་གཞི་དང་། དཀར་པོ་དེ་རས་སྔོན་པོ་སོགས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འབྱེད་པའི་ཆོས་སུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལ་ཁྱད་པར་གཞན་མི་སྤོང་བའི་སྒྲ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་བ་ཡིན། ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་དང་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་རང་ཀྱི་ལྡོག་པ་གཅིག་བརྗོད་པར་ཁྱད་མེད་ཀྱང་། གཅིག་གིས་རས་ཁྱད་གཞིར་བརྗོད་པ་དང་། གཅིག་ཤོས་ཀྱིས་རང་ཁྱད་ཆོས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༤༠༨) འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ། བློ་དོན་མཐུན་གྱིས་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་ལྟར་གྲུབ་པའི་ཆོས་དེ་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད། ད་དང་ཤེས་བྱ་དོན་གཅིག མཚན་གཞི་ནི། བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། བུམ་པ་དེ་བུམ་འཛིན་མིག་ཤེས་དང་། བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ།

(༤༠༩) སྤངས་རྟོགས། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༢༣) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༤༡༠) ཕྱི་རབས་པ། བྱེ་མདོ་ཕྱི་རབས་པ་རྣམས་ཏེ། ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་བྱུང་བའི་རྗེས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་པ་དང་མདོ་སྡེ་པའི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་པ་རྣམས་སོ། དེ་དག་གིས་ཤེར་ཕྱིན་སོགས་མདོ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ནོ།

བཅུ་གཅིག་པ། སེམས་ཙམ་པའི་མཆན་འགྲེལ།

(༤༡༡) སེམས་ཙམ་པ། ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞིའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཙམ་ལས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་དོན་མེད་པར་སྟོན་པས་ན་སེམས་ཙམ་པ་ཞེས་བརྗོད། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་རྣམ་རིག་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར། བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་པའི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་སམ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཅུང་ཟད་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་གཟུགས་སོགས་སེམས་ལ་སྣང་བ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་དང༌། སྐྲ་ཤད་འཛག་སྣང་། ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་ལྟར་སེམས་སྣང་འབའ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། གཞན་ཡང་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཆུ་ཕོར་གང་ལ་ལྷ་ལ་བདུད་རྩི། མི་ལ་ཆུ། ཡི་དྭགས་ལ་རྣག་ཁྲག ཚ་དམྱལ་བས་ཁྲོ་ཆུར་མཐོང་བ་སོགས་རིགས་དྲུག་གི་སྣང་བ་འཕྲལ་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུས་མ་བསླད་པ་ལའང་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་སྣང་བ་བཞིན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་གི་ལུས་ལ་དགྲ་གཉེན་བར་མ་གསུམ་སྣང་བ་སོགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཙམ་ལས་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མ་གྲུབ་པར་འདོད་དེ། ཐེག་བསྡུས་ལས། ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་མི་རྣམས་དང་། ལྷ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིགས་རིགས་སུ། དངོས་གཅིག་ཡིད་ནི་ཐ་དད་པས། དོན་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན། ཞེས་སོ། དེས་ན་ཕྱི་དོན་ཁས་མི་ལེན་ཅིང་རྣམ་ཤེས་བདེན་པར་སྨྲ་བའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་དེ་སེམས་ཙམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལུང་གི་རྗེས་འབྲངས་དང་རིགས་པའི་རྗེས་འབྲངས་ཀྱི་སེམས་ཙམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དང༌། རྣམ་པའི་འདོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་པ་དང་རྣམ་རྫུན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་སོགས་ཡོད། ལུགས་འདི་ནི་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཆོས་སྐལ་དུ་དགའ་ལྡན་ཡིད་དགའ་ཆོས་འཛིན་ནས་བྱམས་ཆོས་སྡེ་ལྔ་གདན་དྲངས། ཐོགས་མེད་རང་གིས་ས་སྡེ་ལྔ་གསར་དུ་རྩོམ་ཏེ་སེམས་ཙམ་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཅིང་། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་ལ་སེམས་ཙམ་པ་ཞེས་ཟེར་རོ།

(༤༡༢) ཕྱི་དོན་ཁས་མི་ལེན། གོང་དུ་བརྗོད་པ་བཞིན་སེམས་ཙམ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་བདག་གཉིས་ཙམ་ལས་ཕྱི་རོལ་དོན་གྲུབ་པ་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། རང་རེ་སོ་སྐྱེ་རྣམས་ལ་གཟུགས་སོགས་ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞིར་ཚུགས་ཐུབ་ཏུ་ཚུར་ལིང་ངེར་གྲུབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་མ་རིག་པའི་རྣམ་རྟོག་སྣ་ཚོགས་གོམས་པའི་བག་ཆགས་སེམས་ལ་བཞག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཐུ་ལས་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་ཤར་བ་མ་གཏོགས་སེམས་ལས་གཞན་གྱི་ཕྱི་དོན་ནི་གང་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། དཔེར་ན། འཁྲུལ་པས་མེད་ཀྱང་ཡོད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་གཞིའི་སྣང་བ་བསྐྱེད་པ་ནི། རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྲ་ཤད་ལྟ་བུ་དང་། སེམས་ལས་དོན་གཞན་དུ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་སྙམ་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། དོན་མེད་ན་སེམས་སེམས་བྱུང་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་སྙམ་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ། དོན་མེད་ཀྱང་དགེ་མི་དགེའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་དཔེ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སོགས་གསུངས་ཤིང་། གཞན་ཡང་། ཕྱི་དོན་བདེན་པར་ཡོད་ན་འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོར་ཡོད་དགོས་པ་ལས་དེའི་ངོར་མེད་པའི་ཕྱིར་སོགས་ལུང་དང་རིགས་པ། དཔེའི་ཚུལ་མང་པོས་ཕྱི་དོན་འགོག་པར་མཛད་དོ།

(༤༡༣) གཞན་དབང་བདེན་གྲུབ། ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་དོན་གྲུབ་པར་ཁས་མི་ལེན་པས། གཞན་དབང་ནི། རང་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདེན་པར་གྲུབ་པའི་དོན་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སོགས་ལིང་ངེ་བར་ཡོད་པ་དེ་བདེན་པར་གྲུབ་པའི་དོན་མིན་ནོ།

(༤༡༤) སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར། སེམས་ཙམ་སྨྲ་བ་ལ་གྲུབ་མཐའི་གཙོ་བོ་རྣམ་བདེན་རྫུན་གྱི་འདོད་ཚུལ་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ལས། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྩོད་པའི་གཞི་ནི། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བཏགས། གཞན་དབང་། ཡོངས་གྲུབ་གསུམ་དུ་འདུས་པ་ལས། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ནི་རྣམ་བདེན་རྫུན་རྩོད་པའི་གཞིར་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་ཀས་དེ་སྣང་བ་ལྟར་དུ་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱང་རྩོད་གཞིར་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་ཀས་དེ་སྣང་བ་ལྟར་དུ་བདེན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་ཀས་དེ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་སྣང་ཡུལ་ལ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། གཞན་དབང་ལ་ཤེས་པ་དང་བཟུང་བར་སྣང་བ་གཉིས་ལས། ཤེས་པ་ནི་རྩོད་གཞིའི་རྣམ་པར་མི་རུང་སྟེ། རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་ཀས་དེ་སྣང་བ་ལྟར་དུ་བདེན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་ཡུལ་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། དེས་ན་དབང་ཤེས་ལ་རགས་པར་སྣང་བ་འདི་རྣམ་བདེན་རྫུན་རྩོད་པའི་རྩོད་གཞིའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། དབང་ཤེས་ལ་རགས་པར་སྣང་བ་དེ་རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་ཀས་དོན་བྱེད་ནུས་པར་འདོད་ཀྱང་། དེ་སྣང་བ་ལྟར་དུ་གྲུབ་མ་གྲུབ་ལ་རྩོད་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་བདེན་པས་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ལ་གཟུང་འཛིན་རྒྱང་ཆད་དུ་སྣང་བ་དང་། སྔོ་སོགས་ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་སྣང་བ་སོགས་ལ་མ་རིག་པའི་བསླད་པ་ཞུགས་ཀྱང་སྔོ་སོགས་དེ་ལྟ་བུའི་རགས་པར་སྣང་བའི་ཆ་དང་། སྔོན་པོ་སྔོན་པར་སྣང་བའི་ཆ་ལ་མ་རིག་པའི་བསླད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཞུགས་ཏེ། རགས་པར་སྣང་བ་དང་སྔོན་པོར་སྣང་བ་དེ་སྣང་བ་ལྟར་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་༌། སྔོན་པོ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོད་ལ། རྣམ་རྫུན་པས་སོ་སྐྱེའི་རྒྱུད་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་མ་གཏོགས་མ་རིག་པའི་བསླད་པ་མ་ཞུགས་པའི་ཤེས་པ་མེད་པར་འདོད་པས། སྔོ་སོགས་དེ་ལྟ་བུའི་རགས་པར་སྣང་བའི་ཆ་དང་། སྔོན་པོ་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་ཆ་ལ་ཡང་འཁྲུལ་བའི་བསླད་པ་ཞུགས་པས་དེ་གཉིས་སྣང་བ་ལྟར་དུ་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པས་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་པའི་སྣང་ཡུལ་དང། ཤེས་པ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་ཡུལ་ལ་བདེན་རྫུན་འབྱེད་པ་ཡིན། དེས་ན་སེམས་ཙམ་པ་གང་ཞིག་དབང་ཤེས་ལ་རགས་པར་སྣང་བ་སྣང་བ་ལྟར་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དེ། སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། སེམས་ཙམ་པ་གང་ཞིག དབང་ཤེས་ལ་རགས་པར་སྣང་བ་སྣང་བ་ལྟར་དུ་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དེ། སེམས་ཙམ་རྣམ་བརྫུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན།

(༤༡༥) མ་རིག་པ། རྩ་ཉོན་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། རིག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། ཤེས་པ་གང་ཞིག་རང་ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་ཚེ་ཡུལ་དེའི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་མི་གསལ་བ། ཤེས་བྱའི་གནས་ལུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཤེས་པར་ཀུན་ཉོན་སྐྱེ་བའི་སྒོར་གྱུར་པ་སྟེ་ཁྱད་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གོ

(༤༡༦) རྣམ་བདེན་པའི་དབྱེ་བ། དེ་ལ་དབྱེ་ན། གཟུང་འཛིན་གྲངས་མཉམ་པ། སྒོ་ང་ཕྱེད་ཚལ་པ། སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་པ་དང་གསུམ་ཡོད། འདི་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་འགའ་མཆིས་པས། ཁོ་བོས་འདི་ཡིན་དེ་མིན་ཞུ་སྤོབས་མ་མཆིས་ཀྱང་། སྒྲ་བཤད་ཙམ་ཞིག་བྱས་ན། དང་པོ་ནི། ཁྲ་འཛིན་དབང་ཤེས་ཀྱིས་ཁྲ་བོ་འཛིན་པའི་ཚེ་སྔོ་སེར་ལ་སོགས་པའི་བཟུང་བ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་བཞིན་དུ། འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་སྙེད་དུ་གྲངས་མཉམ་པས་ན་གཟུང་འཛིན་གྲངས་མཉམ་པ་དང་། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟར་འཛིན་པའི་ཚེ་རྣམ་པ་བཟུང་བའི་ཡུལ་དང་། འཛིན་པ་ཤེས་པའི་ཡུལ་གཉིས་སྒོ་ང་གཤགས་པ་ལྟར་ཕྱེད་མ་ཡིན་པས་སྒོ་ང་ཕྱེད་ཚལ་པ་དང་། གསུམ་པ་ནི་དེ་ལྟར་དམིགས་པའི་ཚེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་i་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང་རྣམ་ཤེས་དུ་མར་མི་གྱུར་བར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་སྣང་བས་ན་སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ (༤༡༧) གུང་རུ་རྒྱལ་མཚན་བཟང་པོ། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་དངོས་སློབ་ཞིག་སྟེ། རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོར་འཕྲིན་ལས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་བུ་ཆེན་བཞི་ཡོད་པའི་ཡ་གྱལ་མཚུངས་མེད་ཆོས་རྗེ་གུང་རུ་རྒྱལ་མཚན་བཟང་པོ་ཞུ་བ་དེ་ཡིན། རྗེ་འདི་རབ་བྱུང་དྲུག་པ་ཆུ་ཕག་ (སྤྱི་ལོ་༡༣༨༣ལོ་) ལོར་གུང་རུ་སྟོད་དུ་འཁྲུངས། སྐུ་ཆུང་དུས་ནས་གསང་ཕུ་སྤེ་སེར་ལ་ཆོས་ཞུགས་མཛད། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དང་བྱང་སེམས་རྭ་སྒྲེང་བ་སོགས་བསྟེན་ནས་གཞུང་ལུགས་ལ་སྦྱངས་པ་གནང་ཞིང་། མཁས་པའི་དབང་པོར་གྱུར། རྗེ་ཡབ་སྲས་དྲུང་དུ་བསྙེན་པར་རྫོགས། སེ་ར་ཐེག་ཆེན་གླིང་གི་ཁྲི་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་ཏེ་འཆད་ཉན་གྱི་བསྟན་པ་བསྐྱངས། ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་མཁས་པ་དགའ་སྐྱེད་དང༌། དབུ་མའི་སྟོང་མཐུན་སོགས་མང་དུ་བརྩམས། འདིའི་ལྟ་བའི་སྐོར་སོགས་ལ་རྗེའི་གསུང་དང་མི་མཐུན་པ་འགའ་བྱུང་བར་མཁས་གྲུབ་རྗེས་བཀའ་བཀྱོན་མཛད་པས་རྒྱན་བཟང་པ་ཐུགས་མུག་སྟེ། བློ་བཟང་གྲགས་པ་དགའ་ལྡན་གནས་སུ་གཤེགས། བྱམས་ཆེན་ཆོས་རྗེ་མི་དབང་གཙུག་ན་མཛེས། རྒྱལ་མཚན་བཟང་པོ་གངས་རིའི་ཁྲོད་དུ་ལུས། ཞེས་སོགས་སྐྱོ་བའི་གཏམ་གསུངས། དགུང་ལོ་རེ་བརྒྱད་ལྕགས་རྟ་ (7040) (༡༤༥༠) ལོར་གཤེགས།

(༤༡༨) «དབུ་མའི་སྟོང་མཐུན་»  གུང་རུ་རྒྱལ་མཚན་བཟང་པོས་མཛད་པའི་དབུ་མའི་སྟོང་མཐུན་ལ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་ཡོད།

(༤༡༩) དྲུང་ཆེན་ལེགས་པ་བཟང་པོ། འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་གི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན། ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཕྲ་ཁོ་བོའི་མཐོང་ཐོས་སུ་མི་གྱུར་བས་འདི་ཙམ་ལ་བཞག་གོ།

(༤༢༠) པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པ། རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ས་ཁྱི་སྤྱི་ལོ་ (༡༤༧༨) ལོར་འཁྲུངས། རབ་བྱུང་དགུ་པའི་ཤིང་སྟག་སྤྱི་ལོ་ (༡༥༥༤) ལོར་འདས། དགུང་ལོ་དོན་བདུན་བཞུགས། སྔ་རྗེས་སུ་རྒྱུད་སྟོད་གྲྭ་ཚང་གི་སློབ་དཔོན་གྱི་ཁྲིར་ཕེབས་པ་དང། འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་གྲྭ་ཚང་གི་མཁན་པོ། དགའ་ལྡན་གྱི་ཁྲི་ཐོག་བཅོ་ལྔ་པ། འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་མཁན་པོ་སེ་རའི་མཁན་པོ་སོགས་མཛད་ཅིང་། གཞུང་ཆེན་པོའི་འགྲེལ་བཤད་དང་དོགས་གཅོད་སོགས་མང་པོ་བརྩམས་པ་གནང་ཡོད།

(༤༢༡) «གྲུབ་མཐའ་ཆེན་མོ་» སྙན་པའི་གྲགས་པ་ཕྱོགས་བཅུར་ཁྱབ་པའི་མཁས་པའི་དབང་པོ་ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཞད་པའི་རྡོ་རྗེས་རབ་བྱུང་བཅུ་གཉིས་པའི་ས་ཡོས་སྤྱི་ལོ་༡༦༩༩ལོར་གྲུབ་མཐའ་ཆེན་མོའི་རང་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་བརྩམས། མཚན་ཡོངས་རྫོགས་ལ་«གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཤད་རང་གཞན་གྲུབ་མཐའ་ཀུན་དང་ཟབ་དོན་མཆོག་ཏུ་གསལ་བ་ཀུན་བཟང་ཞིང་གི་ཉི་མ་ལུང་རིགས་རྒྱ་མཚོ་སྐྱེ་དགུའི་རེ་བ་ཀུན་སྐོངས་»ཞེས་ཟེར་ཞིང་། རྗེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྩོམ་ལ་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་ཀྱི་གཞུང་པོད་བཅོ་ལྔ་ལོངས་པ་ཡོད་པ་ལས། འདི་ནི་ཆེན་མོ་རྣམ་བཞི་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་ཡ་གྱལ་«གྲུབ་མཐའ་ཆེན་མོ་» ཞེས་པ་འདི་ཡིན།

(༤༢༢) རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་དང་། རྣ་བའི་རྣམ་ཤེས། སྣའི་རྣམ་ཤེས། ལྕེའི་རྣམ་ཤེས། ལུས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་བཅས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་གི་སྟེང་དུ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་དང་ཉོན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་བསྣན་པས་བརྒྱད་དོ།

(༤༢༢) རྣམ་རྫུན་དྲི་བཅས་པ། སྔོ་འཛིན་མིགྭ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་ཤེས་འདི་རྣམས་མ་རིག་པའི་མཐུས་སྔོན་པོ་སོགས་ཕྱི་རོལ་གྱི་བཟུང་བའི་རྣམ་པར་སྣང་བས་རྣམ་ཤེས་སམ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་གཉིས་སྣང་གི་དྲི་མས་བསླད་པར་འདོད་པས་རྣམ་རྫུན་དྲི་བཅས་པ་དང༌། ཡང་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་མ་རིག་པ་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་ཡོད་དེ། གཉིས་སྣང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྔོ་སེར་དུ་སྣང་བ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལའང་ཡོད་པར་འདོད་པས་ན་རྣམ་རྫུན་དྲི་བཅས་པ་ཞེས་ཟེར། འོན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གཉིས་སྣང་ཡོད་ཀྱང་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་རྫུན་པ་ལ་རྫུན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འདོད་དོ།

(༤༢༤) རྣམ་རྫུན་དྲི་མེད་པ། དྲི་མ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པས་རྣམ་ཤེས་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པར་ཕྱིའི་རྣམ་པས་གོས་པ་མེད་པར་རྣམ་ཤེས་འདི་དག་གི་ངོ་བོ་ཤེལ༌དག༌པ༌ལྟ༌བུ་གཉིས་སྣང་གི་དྲི་མས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བསླད་པར་འདོད་པས་ན་རྣམ་རྫུན་དྲི་མེད་པ་དང་། ཡང་ན། སྔོ་སེར་དུ་སྣང་བ་དེ་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་བདེན་ན་སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ལས་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཤེས་པ་དོན་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་གཉིས་སྣང་མེད་པར་འདོད་པས་ན་རྣམ་རྫུན་དྲི་མེད་པ་ཞེས་ཟེར།

(༤༢༥) བག་ཆགས། སྤྱིར་གྲུབ་མཐའ་ཐུན་མོང་བའི་གསུངས་ཚུལ་བྱས་ན། དཔེར་ན། བུམ་འཛིན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པས་བུམ་པ་རྟོགས་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཁོ་རང་འགག་ཀྱང་སེམས་སྟེང་དུ་བུམ་པ་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་བག་ཆགས་ཟེར་ཞིང་། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་སུ། བག་ཆགས་བགོ་བྱེད་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བདུན་པོ་གང་རུང་གིས་བགོ་གཞི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་སྟེང་དུ། ཕྱིས་བགོ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་དེ་འགག་ཀྱང་དེའི་རིགས་འདྲ་འམ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་ནུས་པའི་ལག་རྗེས་ཀྱི་རྒྱུན་དེ་ལ་བག་ཆགས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༤༢༦) དྲི་མས་བསླད་པ། དྲི་མ་སྟེ་གཉིས་སྣང་གི་དྲི་མས་བསླད་པར་འདོད་པའོ།

(༤༢༧) ལུང་གི་རྗེས་འབྲངས། «ས་སྡེ་ལྔ་» ལ་སོགས་པའི་ལུང་གཙོ་བོར་སྨྲ་བས་ན་ལུང་གི་རྗེས་འབྲངས།

(༤༢༨) རིགས་པའི་རྗེས་འབྲངས། «ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་»དང་«ཚད་མ་སྡེ་བདུན་»གཙོ་བོར་སྨྲ་བས་ན་རིགས་པའི་རྗེས་འབྲངས།

(༤༡༩) «ས་སྡེ་ལྔ་»  འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་སེམས་ཙམ་པའི་བརྟེན་སའི་གཞུང་གི་གཙོ་བོ་ཞིག་སྟེ། སའི་དངོས་གཞི། གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བ། གཞི་བསྡུ་བ། རྣམ་གྲངས་བསྡུ་བ། སྒོ་བསྡུ་བ་སྟེ་ལྔའོ། དེ་དག་ལས་སའི་དངོས་གཞི་ནི་གང་ཟག་གཅིག་འཚང་རྒྱ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ས་བཅུ་བདུན་དུ་བསྡུས་ནས་སྟོན་པའོ། རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ༌པ༌བསྡུ༌བ༌ནི༌སའི༌དངོས་གཞིའི་འགྲེལ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཚིག་དོན་གཉིས་ཀ་མུ་བཞི་ལ་སོགས་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་ལ། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའོ། གཞི་བསྡུ་བ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་གཞུང་དེ་དག་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་བསྡུ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པའོ། རྣམ་གྲངས་བསྡུ་བ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། རྣམ་པར་བཤད་པའི་སྒོ་བསྡུ་བ་ནི་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཚུལ་སྟོན་པའོ། དེ་དག་ལྔ་པོ་ལས་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་གསུང་རབ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དང་། བར་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྗོད་བྱེད། ཕྱི་མས་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཚུལ་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་«ས་སྡེ་ལྔ་»ཞེས་བཤད་པ་ཡིན།

(༤༣༠) ཚད་མ་སྡེ་བདུན། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༦༠) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༤༣༡) རྣམ་རིག་པ། སེམས་ཙམ་པའི་གྲུབ་མཐའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཙམ་དུ་སྨྲ་བས་ན་རྣམ་རིག་པ་ཞེས་བརྗོད།

(༤༣༢) རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བ། རྣམ་རིག་ཙམ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གྲུབ་པ་མེད་པའི་གཞིའི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པ་ཉམས་ལེན་གཏན་ལ་འབེབས་པས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བ་ཞེས་ཟེར།

(༤༣༣) མཚན་ཉིད་གསུམ། ཀུན་བཏགས། གཞན་དབང་། ཡོངས་གྲུབ་གསུམ་མོ། སེམས་ཙམ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུས་པར་འདོད་དེ། གཞན་དབང་དང་དངོས་པོ་དོན་གཅིག ཀུན་བཏགས་དང་སྟོང་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་རྟག་པ་དོན་གཅིག ཡོངས་གྲུབ་དང་སྟོང་ཉིད་དོན་གཅིག་ཏུ་འདོད་པའི་ཕྱིར།

(༤༣༤) གཞན་དབང༌། རང་དབང་གིས་མི་སྐྱེ་བར་རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་གཞན་དབང་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། དེའང་གཞན་ཞེས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་བཞག་པའི་སྣ་ཚོགས་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་ཡིན་ལ། བག་ཆགས་དེའི་དབང་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་གཞན་དབང་ཞེས་དང༌། ཡང་ན་སྐྱེས་ནས་སྐད་ཅིག་ལས་ལྷག་པར་བདག་ཉིད་གནས་པའི་རང་དབང་མེད་པས་ན་གཞན་དབང་ཞེས་བྱའོ། གཞན་དབང་དང་།དངོས་པོ་དང་།སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་དོན་གཅིག རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་ཡང་རང་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་དག་པའི་གཞན་དབང་དང་། མ་དག་པའི་གཞན་དབང་གཉིས་ཡོད།

(༤༣༥) ཡོངས་གྲུབ། བདག་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལྟར་དུ་གྲུབ་པས་སྟོང་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། གང་ཟག་རང་སྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དང་། གཟུགས་དང་གཟུགས་འཛིན་ཚད་མ་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོང་པ་ལྟ་བུའོ། ཡོངས་གྲུབ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བས་ཡོངས་གྲུབ་དང་། རྣམ་དག་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དང་། དགེ་བའི་མཆོག་ཡིན་པས་ན་ཡོངས་གྲུབ་ཅེས་བྱའོ། དེ་ཡང་དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་གང་ཞིག་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པས་རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྲ་ཤད་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་ན། འཁྲུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་འགག་པས་མིག་གི་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ནོར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཡོངས་གྲུབ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། དེ་ལ་སྒྲས་བརྗོད་རིགས་ཀྱིས་དབྱེ་ན་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་གཉིས་ཡོད།

(༤༣༦) ཀུན་བཏགས། རང་འཛིན་རྟོག་པས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་དེ་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། ནམ་མཁའ་དང་། ཤེས་བྱ་ལྟ་བུའོ། དེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པར་རྣམ་རྟོག་གིས་ཀུན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆ་ཙམ་ཡིན་པས་ན་ཀུན་བཏགས་ཞེས་བྱའོ། ཀུན་བཏགས་དང་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གཉིས་དོན་གཅིག མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་པ་ནི། མིང་དང་བརྡས་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཙམ་ལས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ཡིན། དེ་ལ་དབྱེ་ན་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཀུན་བཏགས་དང་། རྣམ་གྲངས་པའི་ཀུན་བཏགས་གཉིས་ཡོད།

(༤༣༧) རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པ། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་སུ་ཆོས་གང་ཡང་རང་ངོས་ནས་མ་གྲུབ་ན་མེད་པར་འདོད་དགོས་པས། ཀུན་བཏགས། གཞན་དབང་། ཡོངས་གྲུབ་གསུམ་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་དང་། བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པར་འདོད་དོ།

(༤༣༨) རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ། འགྲེལ་བཤད་གོང་དང་མཚུངས། 

(༤༣༩) བདེན་པར་གྲུབ་མ་གྲུབ། མཚན་ཉིད་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་ལས་ཀུན་བཏགས་བདེན་པར་མ་གྲུབ། གཞན་དབང་དང་ཡོངས་གྲུབ་གཉིས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་དེ། ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྟོག་པས་བཏགས་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་གཉིས་ཡོད། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་གྲུབ་པ་དང་རྫུན་པའི་གཞི་མཐུན་དུ་ཁས་ལེན། ཆོས་ཉིད་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་གྲུབ་པ་དང་། བདེན་པའི་གཞི་མཐུན་དུ་ཁས་ལེན། ཆོས་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫུན་པར་གྲུབ་པ་དང་། རྫུན་པའི་གཞི་མཐུན་དུ་ཁས་ལེན་ནོ།

(༤༥༧) ཐ་སྙད་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་ཤེས། གཉིས་སྣང་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ། སོ་སྐྱེའི་རྒྱུད་ཀྱི་བུམ་འཛིན་མིག་ཤེས་དང་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ། རིགས་ཤེས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བུམ་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་ལས་དོན་མཐར་ཐུག་པ་དེ་མ་རྟོགས་པས་དེ་ལྟར་བརྗོད།

(༤༥༨) དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་ཤེས། གཉིས་སྣང་ནུབ་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཏེ། འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུའོ། དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ལས་ཐ་སྙད་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་བྱེད་པས་དེ་ལྟར་བརྗོད།

(༤༥༩) སྟོང་ཉིད། ཤེས་བྱའི་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ། སེམས་ཙམ་པས་གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་འཛིན་ཚད་མ་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་སྟེ་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་གཉིས་ཀ་སྟོང་ཉིད་དུ་འདོད་དོ།

(༤༦༠) ཆོས་དབྱིངས། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བ་དང་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤྲིན་དང་འདྲ་བ་དྭངས་ཤིང་བྱང་སྟེ། ནམ་མཁའི་དབྱིངས་དག་པ་དང་འདྲ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༤༦༡) ཡང་དག་མཐའ། དེ་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ན་ཡང་དག་མཐའ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དབུས་མཐའ་ལས། སྟོང་པ་ཉིད་དེ་མདོར་བསྡུས་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་བདེན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། ཞེས་གསུངས་སོ།

(༤༦༢) གཟུགས་སོགས་དོན་ལྔ། ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་སྣང་བའི་གཟུགས། སྒྲ དྲི། རོ། རེག་བྱ་ལྔའོ།

(༤༦༣) ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་པ། རྣམ་པ། ངོ་བོ། གྲོགས། འཇུག་ལྡོག་བཅས་ཁྱད་པར་ལྔ་ཡི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ནི། དམིགས་པ་དོན་ལྔ་དང་དབང་པོ་ལྔ། མངོན་ཞེན་གྱི་བག་ཆགས་བཅས་གསུམ་ལ་དམིགས་པའོ། གཉིས་པ་ནི་རྣམ་པ་རིས་སུ་མ་ཆད་པ་སྟེ། སྣོད་བཅུད་དེ་དག་སྣང་ཡང་རྣམ་པ་མི་གསལ་ཞིང་ངེས་པ་འདྲེན་མི་ནུས་པར་ཡུལ་སྣང་བར་ནུས་པ་ཙམ་མོ། གསུམ་པ་ནི། ངོ་བོ་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པས་མ་བསྒྲིབས་ཤིང་དགེ་མི་དགེ་གང་དུའང་ལུང་མ་བསྟན་པའོ། དེ་ཡང་དགེ་རྩ་མེད་པའི་རྒྱུད་ལའང་ཡོད་པས་དགེ་བ་མ་ཡིན། ཁམས་གོང་མ་ན་ཡོད་པས་མི་དགེ་བའང་མ་ཡིན་ནོ། བཞི་པ། གྲོགས་སམ་འཁོར་སེམས་བྱུང་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་སྟེ། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས། སེམས་པ། རེག་པ། ཡིད་བྱེད་བཅས་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་གཙོ་བོ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། ལྔ་པ་ནི་བརྟན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞིག་སྟེ། ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་དུས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཁོར་བར་གནས་ཀྱི་བར་ལ་འཇུག་ལ་ཐེག་དམན་གྱི་ལུགས་ལ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་རིག་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འདོད་པས། ལྷག་མེད་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཚེ་ལྡོག་པར་འདོད་ཅིང་། ཐེག་ཆེན་ལུགས་སུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེས་པའི་རྗེས་ཐོག་ཏུ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གནས་འགྱུར་ནས་ལྡོག་པར་འདོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ནི་རྒྱུན་འབབ་ཆུ་བོ་བཞིན། དགྲ་བཅོམ་ཉིད་ན་དེ་ལྡོག་གོ། ཞེས་དང་། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་པ། དེ་ནི་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་གྱུར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ཀུན་གཞིའི་སྒྲ་བཤད་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སོགས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀུན་བགོ་བའི་གཞི་ཡིན་པས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༤༦༤) མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན། ངོ་བོ་ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་པས་མ་བསྒྲིབས་པ་དང་། རྣམ་སྨིན་ལ་བལྟོས་ནས་དགེ་མི་དགེ་གང་རུང་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཆ་ནས་བླང་དོར་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ལུང་མ་བསྟན་ཞེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། རྟག་པའི་ཆོས། སེམས་ཅན་གྱི་དབང་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ།

(༤༦༥) སེམས་བྱུང་ཀུན་འགྲོ་ལྔ། སེམས་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བས་ན་ཀུན་འགྲོ་སྟེ། ཚོར་བ། འདུ་ཤེས། སེམས་པ། རེག་པ། ཡིད་བྱེད་བཅས་ལྔའོ།

(༤༦༦) དགེ་རྩ་ཆད་པ། རང་རྒྱུད་ལ་དགེ་བའི་སྣ་གང་ཡང་མི་གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ནང་ནས་ལོག་ལྟས་དགེ་རྩ་གཅོད་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་ཡང་མིའི་རྟེན་ལ་ཆད་ལྟའི་བསྟན་བཅོས་ངན་པ་ཐོས་པ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་ལས། སྲེད་པས་སྤྱད་པ་ཙམ་མིན་པར། ལྟ་བ་སྤྱད་པའི་སྒོ་ནས་ལས་རྒྱུ་འབྲས་མེད་ངེས་སོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པོར་སྐྱེས་པས་དགེ་རྩ་ཆད་དོ། དེའི་དབང་གིས་ཆོས་སྤོང་གི་ལས་བསགས་ཏེ་མནར་མེད་དུ་སྐྱེས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ།

(༤༦༧) ཁམས་གོང་མ། གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཁམས་གཉིས་སོ། དེ་ལས་གཟུགས་ཁམས་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ཆགས་པ་དང བྲལ་ཞིང་གཟུགས་ཁམས་ལ་ཆགས་པ་དང་བཅས་པའོ། དེ་ཡང་གོང་དུ་བརྗོད་པའི་འདོད་ཁམས་ཀྱི་གནས་མཐོ་ཤོས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་ལ་སྟེང་ནས་སྟེང་དུ་བརྩེགས་ཏེ་གཟུགས་ཁམས་གནས་རིས་བཅུ་བདུན་གནས་པ་ལས། ཡས་རིམ་བཞིན་བསམ་གཏན་དང་པོའི་གནས་ཚངས་རིས། ཚངས་མདུན། ཚངས་ཆེན་གསུམ། བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་གནས་འོད་ཆུང་། ཚད་མེད་འོད། འོད་གསལ་གསུམ། བསམ་གཏན་གསུམ་པར་དགེ་ཆུང་། ཚད་མེད་དགེ། དགེ་རྒྱས་གསུམ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་གནས་བརྒྱད་ཡོད་པ་ལས། སོ་སྐྱེའི་གནས་གསུམ་སྟེ་སྤྲིན་མེད། བསོད་ནམས་སྐྱེ། འབྲས་བུ་ཆེ། འཕགས་པའི་གནས་གཙང་ལྔ་སྟེ་མི་ཆེ་བ། མི་གདུང་བ། གྱ་ནོམ་པ། ཤིན་ཏུ་མཐོང་། འོག་མིན་བཅས་སོ། དེ་དག་ལས་མི་ཆེ་བ་ནས་འོག་མིན་བར་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་དེར་སྐྱེ་བས་གནས་གཙང་མར་གྲགས་སོ། གཟུགས་མེད་ཁམས་ནི། གཟུགས་ཁམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ལ། གཟུགས་མེད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའོ། དེ་ཡང་གཟུགས་མེད་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་སྟེསྟེ། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མེད་པར་ནམ་མཁའ་ཙམ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་བཀག་སྟེ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་པ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་དང་། དེ་ཡང་བཀག་སྟེ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དང་། དེ་ཡང་བཀག་སྟེ་ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཙམ་དུ་གནས་པ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་འོ། དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་བཞི་ནི་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་ལོགས་སུ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བཞིར་འབྱེད་པའི་སྒོ་ནས་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་གང་དུ་སྙོམས་འཇུག་དེ་ཐོབ་ནས་ཤི་འཕོས་པ་རྣམས་དེ་ཉིད་དུ་དེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༤༦༨) ཉོན་ཡིད། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ་འཕགས་ལམ་མ་ཐོབ་བར་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལ་དམིགས་ནས་རྣམ་པ་ངར་འཛིན་ཞིང། ངོ་བོ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་མ་བསྟན་པའི་གཙོ་སེམས་ཤིག་གོ། དེ་ཡང་དམིགས་པ་དང་། རྣམ་པ། ངོ་བོ། གྲོགས། འཇུག་ལྡོག་བཅས་ལྔ་ཡི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ནི་དམིགས་པ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལ་དམིགས་པའོ། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལ་དམིགས་ནས་རྣམ་པ་གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱི་ངའམ་ང་ཡི་བར་འཛིན་པའོ། གསུམ་པ་ནི། ངོ་བོ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པས་བསྒྲིབས་ལ་དགེ་མི་དགེ་གང་དུའང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། བཞི་པ་ནི། གྲོགས་སམ་འཁོཪ་སེམས་བྱུང་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་དང་། བདག་ཏུ་རྨོངས་པ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ། བདག་ལ་ཆགས་པ། བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་བཅས་དང་ལྡན་པའོ། ལྔ་པ་ནི། ཉོན་ཡིད་དེ་འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་དང་། འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག མི་སློབ་པའི་སའི་གནས་སྐབས་དེ་དག་མ་གཏོགས་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་གནས་སྐབས༌ཐམས༌ཅད༌དུ༌ཀུན་གཞི་ལ་དམིགས་ནས་རྒྱུན་ལྡན་དུ་འཇུག་ཅིང་། འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཀྱི་དུས་དང་འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་གི་དུས་ནི་རེས་འགའ་བའི་ལྡོག་དུས་དང་། ཐེག་ཆེན་སྒོམ་ལམ་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་དང་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ནི་གཏན་དུ་ལྡོག་པའི་དུས་སོ།

(༤༦༩) བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན། ངོ་བོ་ཉོན་མོངས་པས་བསྒྲིབས་ཤིང་རྣམ་སྨིན་དགེ་མི་དགེ་གང་དུའང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། མཚན་གཞི་ནི། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། དེ་ཡང་ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བསྒྲིབས་པ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་ལམ་གྱི་གེགས་སུ་གྱུར་པས་ཟག་མེད་ལ་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ལ་མི་བསྒྲིབས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཁྱབ་པས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གིས་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མ་འོང་པ་འབྱིན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་མིན་ནོ། མཛོད་ལས། གོང་མ་ཐམས་ཅད་ལུང་མ་བསྟན། འདོད་ན་འཇིགས་ཚོགས་ལྟ་བ་དང་། མཐར་འཛིན་ལྷན་སྐྱེས་མ་རིག་པ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་འདིར་མི་དགེ་བའོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༤༧༠) འཇུག་ཤེས་དྲུག བློ་ཁ་ནང་དུ་མི་ཕྱོགས་པར་རང་རང་གི་ཡུལ་བྱེ་བྲག་སོ་སོཪ་ཐད་ཀར་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དྲུག་གོ

(༤༧༡) ཚུར་མཐོང་། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ་ཚེ་འདི་ཙམ་གྱི་བདེ་བ་མཐོང་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལས། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་རྟོག་དཔྱོད་གང་ཡང་མི་འཇུག་པའོ།

(༤༧༢) གཟུགས་དང་གཟུགས་འཛིན་ཚད་མ་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོངས་པ། གཟུངས་འཛིན་གཉིས་སྟོང་གི་རིགས་པ་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ (༤༡༡དང་༤༡༢) ཐོག་ཅུང་ཞིག་སྤྲོས་ཟིན་ཀྱང་། འདིར་སེམས་ཙམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་འཛིན་རྫས་གཞན་འགོག་པའི་རིགས་པའི་གཙོ་བོ་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཀྱི་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་ཅུང་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱའོ། དེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཀྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྔོན་པོ་དང༌། སྔོ་འཛིན་ཚད་མ་གཉིས་རྫས་གཞན་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར། སྔོ་དང་དེ་བློ་ལས་གཞན་མིན། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། རྟགས་ནི་སྔོན་པོ་དང་སྔོ་འཛིན་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རྫས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཟླ་བ་གཉིས་སུཾ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། སྦྱོར་བ་དེ་ཡི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ནི་རྫས་གཞན་བཀག་པ་ཙམ་དང་། རྟགས་ཀྱི་དོན་ལྷན་ཅིག་པ་ནི་དུས་གཅིག་པ་དང༌། དམིགས་པ་ནི་རྟོགས་པ། ངེས་པ་ནི་གཅིག་དམིགས་ན་གཅིག་ཤོས་དམིགས་པས་ཁྱབ་པའོ། གཞན་ཡང་སྦྱོར་བ་དེ་ཡི་ཕྱོགས་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་ནི། སྔོན་པོ་ཆོས་ཅན། སྔོ་འཛིན་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་སྔོ་འཛིན་ཤེས་པ་དང་ཐ་དད་གང་ཞིག ཁྱོད་དམིགས་ན་སྔོ་འཛིན་ཤེས་པ་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པས་ཁྱབ། སྔོ་འཛིན་ཤེས་པ་དམིགས་ན་ཡང་ཁྱོད་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་དེ་ཡི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི། གང་ཞིག་གང་དང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་ན་རྫས་གཞན་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། རྫས་གཞན་ལ་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཁེགས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྔོ་སེར་བཞིན། སྔོ་སེར་ལའང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་དམིགས་པའི་ངེས་པ་མེད་དོ། དེས་ན་སྒྲ་དང་ཉན་བྱ་བཞིན། སྔོན་པོ་དང་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་གཉིས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་པས་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོངས་པ་ཡིན་ནོ།

(༤༧༣) གཟུགས་གཟུགས་འཛིན་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པས་སྟོངས་པ། གོང་གི་འདི་དབང་ཤེས་ལ་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོང་ཚུལ་བཤད་པ་དང་། འདི་ནི་ཡིད་ཤེས་ལ་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོང་ཚུལ་ཏེ། ད་ལྟ་རང་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་བུམ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཡིད་བལྟས་པའི་ཚེ་མིག་ཤེས་ལ་བུམ་པ་ལྟོ་ལྡིཪ་བཪ་སྣང་བ་མ་ཟད་ལྟོ་ལྡིར་བ་དེ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་གཞི་ཡིན་པར་སྣང་ཞིང་། དེ་ཡང་ཕཪ་མིང་བརྡས་བཞག་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ལྟོ་ལྡིར་བ་རང་གི་གནས་ཚོད་དབང་གིས་བུམ་པ་ཞེས་པའི་བརྡ་འཇུག་པའི་གཞིར་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ་། མདོ་སྡེ་པས་སྣང་ཚུལ་འདི་འཐད་ལྡན་དུ་ཁས་ལེན་པ་ནི་གཟུགས་སོགས་ཕྱི་རོལ་དོན་ཡིན་པས་ཤེས་པ་དང་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བདེན་པར་གྲུབ་ལ། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་སུ་གཟུགས་སོགས་ཕྱི་རོལ་དོན་མ་གྲུབ་པས། དེ་ལྟར་སྣང་བའི་གཟུགས་དེ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་འདི་བུམ་པའོ་ཞེས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞིར་སྣང་བ་ཡིན་པ་ལས། སྣང་ཚུལ་དེ་མིང་བརྡས་བཞག་པ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཡུལ་རང་གི་གནས་ཚོད་དབང་གིས་སྣང་བའི་སྣང་ཚུལ་ནི་མེད་དོ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཕྱི་རོལ་དོན་སྟོང་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་འཇུག་པ་ལ་འཚོལ་བ་བཞི་དང་ཡོངས་ཤེས་བཞིའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པར་གསུངས་ཏེ། མིང་འཚོལ་བ་ནི། མིང་དེ་ཡུལ་དེའི་གནས་ལུགས་དབང་གིས་བཏགས་པ་ཡིན་མིན་འཚོལ་བ། དོན་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བ་ནི། དོན་དེ་མིང་དེའི་འཇུག་གཞིར་གདོད་མ་ནས་སམ་གནས་ལུགས་དབང་གིས་གྲུབ་མ་གྲུབ་འཚོལ་བ། འདི་ལ་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་རོ། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོགས་པ་འཚོལ་བ་ནི་བརྗོད་བྱའི་དོན་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་མིང་སོགས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཆར་འབྲེལ་བ་ཡང་དངོས་དབང་གིས་གནས་མི་གནས་འཚོལ་བ། ཁྱད་པར་དུ་འདོགས་པ་འཚོལ་བ་ནི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་དེ་རང་གི་ཁྱད་པར་འདོགས་པའི་གཞིར་རང་གི་གནས་ཚོད་ཀྱི་དབང་གིས་གྲུབ་མ་གྲུབ་འཚོལ་བ། འདི་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འདོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར། ཡོངས་ཤེས་བཞི་ནི་དེ་ལྟར་རིགས་པས་ལེགས་པར་བཙལ་བ་བཞིན་དུ་མི་རྙེད་པར་དེ་བཞི་གནས་ཚོད་དབང་གིས་མ་གྲུབ་པས་ན་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ། མིང་འཚོལ་བར་གྱུར་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་རྙེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སོགས་ལྷག་མ་གསུམ་ལའང་དེ་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱའོ། རིགས་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་དེ་གཟུགས་འཛིན་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞི་ཡིན་པ་རང་མཚན་གྱིས་ཡོད་པ་ཁེགས་པར་འགྱུར་རོ། ཞེས་གསུངས་སོ།

(༤༧༤) འགོག་བདེན། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༩༥) ལ་གཟིགས།

(༤༧༥) མྱང་འདས། ཐེག་པ་གསུམ་གའི་ཐོབ་བྱའི་འབྲས་བུ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། རང་བཞིན་དང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་དབེན་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཞིག་གོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་ལྷག་བཅས་དང་ལྷག་མེད་མྱང་འདས་གཉིས་སོ།

(༤༧༦) གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་ཕྲ་རགས། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༠༠) ལ་གཟིགས།

(༤༧༧) རྩ་ཉོན་དྲུག སེམས་ཉོག་པོར་བྱེད་པའི་རྟེན་གཞིའམ་རྩ་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་རྩ་ཉོན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་དང་། མ་རིག་ཐེ་ཚོམ་ལྟ་བ་སྟེ། རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་རྣམ་པ་དྲུག་ཅེས་པ་ལྟར་རོ།

(༤༧༨) ཉེ་ཉོན་ཉི་ཤུ། རྩ་ཉོན་གྱི་ཆར་གཏོགས་ཤིང་དེ་དང་ཉེ་བས་ཉེ་ཉོན་ཏེ། ཁྲོ་དང་འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། འཆབ་དང་འཚིག་དང་ཕྲག་དོག་དང་། སེར་སྣ་དང་ནི་སྒྱུ་བཅས་དང་། གཡོ་རྒྱགས་རྣམ་འཚེ་ངོ་ཚ་མེད། ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་དང་རྒོད་པ་དང་། མ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་། བག་མེད་པ་དང་བརྗེད་ངས་དང་། རྣམ་གཡེང་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་དང་། ཞེས་པ་ལྟར་ཉི་ཤུའོ།

(༤༧༩) ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན། གཟུགས་དང་གཟུགས་འཛིན་ཚད་མ་རྫས་གཞན་དུ་འཛིན་པ་དང་། གཟུགས་གཟུགས་འཛིན་རྟོག་པའི་ཞེན་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་འཛིན་པ་རྣམས་སོ།

(༤༨༠) ཐེག་དམན་སློབ་པ། ཉན་རང་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ། སྦྱོར་ལམ། མཐོང་ལམ། སྒོམ་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་སོ།

(༤༨༡) ས་བཅུའི་རྣམ་བཞག བདག་མེད་གཉིས་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ས་བཅུ་སྟེ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་བར་ས་བཅུ་པོ་རྣམས་སོ། ཅིའི་ཕྱིར་ས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ས་ཆེན་པོ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་ནམ་ཆོས་དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པའི་གཞིའམ་གནས་སམ་རྟེན་བྱེད་པས་ན་ས་ཞེས་བརྗོད་པའོ། བཅུ་ནི། རབ་ཏུ་དགའ་དང་དྲི་མ་མེད། འོད་བྱེད་འོད་འཕྲོ་སྦྱང་དཀའ་བ། མངོན་དུ་གྱུར་དང་རིང་དུ་སོང་། མི་གཡོ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཏེ་ས་བཅུའོ། དེ་དག་གི་ངེས་ཚིག་ནི་རང་དོན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བ་དང་། གཞན་དོན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འགྲུབ་པར་མཐོང་བ་ན། དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་དང་ཐེག་དམན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་རྩོལ་བའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་གཉིས་པ་དྲི་མ་མེད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་ཚད་མེད་པ་འཚོལ་ཞིང་གཞན་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོས་འཚིམ་པར་བྱེད་པས་གསུམ་པ་འོད་བྱེད་པ། བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་གྱི་ཆོས་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་ངོ་བསྐལ་གྱི་སྒྲིབ་གཉིས་སྲེག་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་མེ་ལྟར་འཕྲོ་བས་བཞི་པ་འོད་འཕྲོ་བ། སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་གཞན་གྱི་ལོག་སྒྲུབ་བཟོད་པར་དཀའ་བ་དེ་ལ་ས་བཞི་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྦྱོང་བར་དཀའ་བ་ཡིན་ལ་ས་ལྔ་པ་འདིར་དེ་སྦྱོང་ནུས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ལྔ་པ་སྦྱངས་དཀའ་བ། ཤེར་ཕྱིན་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་ཞི་མཉམ་པ་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་པས་དྲུག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ། བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་ཏུ་ཉེ་བས་དེ་དང་འབྲེལ་ཞིང་རྩོལ་བཅས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་མཐར་སོང་བས་བདུན་པ་རིང་དུ་སོང་བ། མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་མཚན་མེད་རྩོལ་བཅས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་མི་གཡོ་བས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ། སོ་སོ་ཡང་དག་པ་རིག་པ་བཞིའི་བློ་གྲོས་བཟང་པོ་ཐོབ་པས་དགུ་པ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས། ནམ་མཁའ་ལ་ཆར་སྤྲིན་འཁྲིགས་ཏེ་ཆར་འབབ་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལོ་ཏོག་རྒྱས་པར་བྱེད་པར་ལྟར་བྱང་སེམས་ས་བཅུ་པའི་ཤེས་རྒྱུད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ལ་གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འཁྲིགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཆར་བབ་སྟེ། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཀྱི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱས་པར་བྱེད་པས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བརྗོད་པ་རྣམས་སོ།

(༤༨༢) ཐེག་དམན་རིགས་ངེས། ཐེག་དམན་པ་རྣམས་སྦྱོར་ལམ་བཟོད་ཆེན་དང་ཆོས་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་སུ་རང་གི་རིགས་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དྲོད་རྩེ་མན་ཆད་དུ་ཐེག་ཆེན་དུ་ལྡོག་སྲིད་ཅིང་། བཟོད་པ་འབྲིང་མན་ཆད་དུ་རང་རྒྱལ་དུ་ལྡོག་སྲིད་ལ། བཟོད་ཆེན་ས་ན་ཐོབ་ནས་ཐེག་པ་གཞན་དུ་མི་ལྡོག་པར་ཉན་ཐོས་པ་རང་སངས་རྒྱས་སུ་རིགས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༤༨༣) ཞུགས་གནས་བརྒྱད། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༢༧) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༤༨༤) འདོད་པའི་རྟེན་ཅན། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་མི་ལ་སོགས་པ་གང་རུང་གི་ལུས་རྟེན་ཅན།

(༤༨༥) དགེ་འདུན་ཉི་ཤུ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༢༦) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༤༨༦) ཐེག་དམན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞི་བ་བགྲོད་པ་གཅིག་པུ་བ། རང་དོན་དུ་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཉེར་ཞི་དེ་ཁོ་ན་ལས་ཐེག་པ་གོང་མའི་ལམ་ལ་ནམ་ཡང་འཇུག་མི་སྲིད་པའི་ཉན་རང་གི་དགྲ་བཅོམ་པའོ།

(༤༨༧) བྱང་ཆུབ་ཡོངས་འགྱུར་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པ། ཐེག་དམན་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྐུལ་བ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ཙམ་གྱིས་འདོད་པ་མི་རྫོགས་པར་སླར་བླ་ན་མེད་པའི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་བློ་ཁ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་ངེས་པའི་ཉན་རང་གི དགྲ་བཅོམ་པའོ།

(༤༨༨) མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་པ། བྱེ་མདོ་གཉིས་དང་ལུང་གི་རྗེས་འབྲངས་ཀྱི་སེམས་ཙམ་པས་རིགས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་འདོད་པ་ཡིན། འདིའི་འགྲེལ་བཤད་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༤༧) ཐེག་ཡོད་པས་དེར་གཟིགས།

(༤༨༩) མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པ། དབུ་མ་པ་དང་རིགས་པའི་རྗེས་འབྲངས་ཀྱི་སེམས་ཙམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པར་འདོད་དེ། རིགས་པའི་རྗེས་འབྲངས་ཀྱི་སེམས་ཙམ་པ་རྣམས་ནི་དྲི་མ་གློ་བུར་དག་རང་གི་རྒྱུ་ཡོད་པས་ན་རྟག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། རྒྱུའི་གཉེན་པོ་གོམས་པས་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུའི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཡོད་པས་དེའི་གཉེན་པོ་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སོགས་རིགས་པའི་སྒོ་ནས་མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པར་བཞེད་དེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྒྱུ་ཡོད་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་ཡི་ནི། གཉེན་པོ་གོམས་པས་ཟད་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་ཡི་རང་བཞིན་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཤེས་པ་ནི་གྲུབ་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། གཞན་ཡང་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལྷག་མེད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་རིག་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འདོད་དེ། དེས་དེའི་ཚེ་སྡུག་ཀུན་གྱིས་བསྡུས་པའི་རིག་པ་ཙམ་རྒྱུན་ཆད་པར་འདོད་ཀྱང་། རིག་པ་ཙམ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འགྲོ་བར་འདོད་པས་མཐཪ་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པར་འདོད་དོ།

(༤༩༠) ཐེག་ཆེན་རིགས་ཅན། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། སྦྱོར་བ་ཅི་བྱེད་པའི་སྔོན་རོལ་ནས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་དུ་བཟོད་པ་དང་། ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྲོ་བའི་རིགས་ཅན་རྣམས་སོ། དེ་ལྟར་ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སྦྱོར་བའི་སྔོན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་། མོས་པ་དང་ནི་བཟོད་པ་དང་། དགེ་བ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ནི། རིགས་ཀྱི་རྟགས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། ཞེས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་ཡིན་པའི་རྟགས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་དགོས་པར་བསྟན་ཏོ། གཞན་ཡང་མདོ་ལས། དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་དང་། ཆུ་སྐྱར་ལས་ནི་ཆུར་ཤེས་ལྟར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་གྱི། རིགས་ནི་མཚན་མ་དག་ལས་ཤེས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལས་རིགས་ཅན་འདི་ངེས་པ་ཡིན་ནོ།

(༤༩༡) རྒྱུན་མཐའི་བར་ཆད་མེད་ལམ། སྲིད་པའི་རྒྱུན་མཐའ་མའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་སྟེ། དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་ཐེག་ཆེན་གྱི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་ཐོབ་པར་ངེས་ཤིང་། དེ་ཐོབ་པ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་སྤང་བྱ་མཐར་ཐུག་འཇོམས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་ལམ་དེ་ལ་རྒྱུན་མཐའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ཞེས་པའོ།

(༤༩༢) རང་དོན་སྤངས་རྟོགས་ཕུན་ཚོགས། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྒྱན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པར་བཅོམ་པ་སྤངས་པ་ཕུན་ཚོགས་དང་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་ཤིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་རྟོགས་པ་ཕུན་ཚོགས་གཉིས་སོ།

(༤༩༣) གཞན་དོན་འཕྲིན་ལས་ཕུན་ཚོགས། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པས་གདུལ་བྱ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་འབད་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་གྲུབ་པས་ན་གཞན་དོན་འཕྲིན་ལས་ཕུན་ཆོགས་ཞེས་བརྗོད་དོ།

(༤༩༤) «ཀུན་བཏུས»  བྱམས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་ཉི་ཤུའི་ནང་གསེས་སྡོམ་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ཐེག་པ་ཐུན་མོང་གི་སྡོམ་«ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ»ཞེས་པ་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་བམ་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཤིག དེའང་ཉན་ཐོས་པ་དང་ཐུན་མོང་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་དང་ཐུན་མོང་དུ་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིཪ་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་གི་སྡོམ་ཞེས་པ་དང་། བརྗོད་བྱ་མཚན་ཉིད་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང་། བདེན་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང་། ཆོས་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང་། ཐོབ་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང་། འབེལ་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ་བམ་པོ་ལྔར་བསྡུས་ནས་སྟོན། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་དཱི་པཾ་ཀ་ར་ཤྲཱི་ཛྙཱ་ན་དང་ལོ་ཙཱ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་པའོ།

(༤༩༥) འཁོར་ལོ་དང་པོ་གཉིས། བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་དང་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་གཉིས་ཏེ། འགྲེལ་བཤད་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༧༤) དང་ (༡༧༦) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༤༩༦) དྲང་དོན། དངོས་བསྟན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ཁས་ལེན་མི་རུང་བའི་མདོ་ནི་དྲང་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་བཀའ་དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་དང་། བར་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་གཉིས་དྲང་དོན་གྱི་མདོར་བཞེད་དེ།  འཁོར་ལོ་དང་པོ་ནི། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་སྟོན་དུ་མི་རུང་ལ། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཙམ་སྟོན་པའི་སྣོད་རུང་ཡིན་པ་དང༌། བདེན་བཞི་ལས་བརྩམས་ནས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་སོགས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་གཙོ་ཆེ་བའི་ངོས་ནས་བཞག་པས་དྲང་བའི་དོན་དུ་ཤས་ཆེར་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་ཐེག་ཆེན་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་མཐུན་པའོ། འཁོར་ལོ་བར་པ་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཟབ་ལམ་རྒྱས་པར་རྣམ་གྲངས་མཐའ་ཡས་པས་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེའི་མཆོག་ཡིན་ཀྱང་། སྒྲ་ཇི་བཞིན་མིན་པའི་དྲང་དོན་ཡིན་ཏེ། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་སོགས་དེ་དག་ལས། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདེན་པར་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེ་བར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེས་པའི་མདོ་ཚིག་རྣམས་དྲང་དོན་དགོངས་གཞི་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར།

(༤༩༧) ངེས་དོན། དངོས་བསྟན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ཁས་ལེན་དུ་རུང་བའི་མདོ་ནི། ངེས་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། སེམས་ཙམ་པས་འཁོར་ལོ་མཐའ་མ་ལེགས་ཕྱེའི་ཆོས་འཁོར་ངེས་དོན་གྱི་མདོར་བཞེད་དེ། གཟུགས་སོགས་ཆོས་རྣམས་རེ་རེ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་གསུམ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་དང་བདེན་པར་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གསལ་བར་ཕྱེ་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་པར་མཐར་ཐུག་གི་ངེས་དོན་ཡིན་ཞེས་འདོད་པའོ།

(༤༩༨) མི་གནས་པའི་མྱང་འདས། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས་ཤེས་པས་སྲིད་ལ་མི་གནས་ཤིང་། སྙིང་རྗེས་ཞི་ལ་མི་གནས་པ། ཞེས་པ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཟབ་པས་སྲིད་པ་འཁོར་བའི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པ་དང་། ཐབས་སྙིང་རྗེ་རྒྱ་ཆེ་བས་ཞི་བ་ཉན་རང་གི་མྱང་འདས་ཀྱི་མཐར་མི་གནས་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། དེ་ཡང་སྲིད་མཐའ་སྟེ། འཁོར་བ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་དེའོ། དེ་ལྟར་འཛིན་ན་སྲིད་མཐར་ལྷུང་ནས་མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་མི་ཐོབ་པའོ། ཞི་མཐའ་སྟེ། མྱང་འདས་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་དེའོ། དེ་ལྟར་འཛིན་ན་ཞི་མཐར་ལྷུང་ནས་གཞན་དོན་ཆད་པའོ།

(༤༩༩) ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ། ཆོས་སྐུ་ལ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་བྱེ་བྲག་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་དབྱིངས་མཐར་ཐུག་པའི་སྐུ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་གདོད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་སྣང་གི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་ནས་མངོན་དིུ མ་གྱུར་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་སྣ་ཚོགས ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་བློ་རིམ་པར་སྦྱངས་ནས། མཐར་ཐུག་དབྱིངས་དེའི་རང་བཞིན་ཤེས་ཤིང་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ན་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་བྲལ་འབྲས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའམ་ཆོས་སྐུ་སྟེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ཐུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ནི། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་གང་དག ཐོབ་གྱུར་རྣམ་ཀུན་རྣམ་དག་པ། དེ་དག་རང་བཞིན་མཚན་ཉིད་ཅན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་རང་བཞིན་རྣམ་དག་དང༌། གློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་གཉིས་སོ།

(༥༠༠) ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ། ཆོས་སྐུ་ལ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་ཤིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་ཞེས་པའོ།

(༥༠༡) རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ། གཤིས་རྒྱུད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་དྲི་མས་མ་གོས་པར་རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ།

(༥༠༢) གློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ། གཤིས་རྒྱུད་ལ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའོ།

(༥༠༢) རྣམ་འདྲེན། གདུལ་བྱ་རྣམས་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་དུ་འདྲེན་པའམ་འཁྲིད་པར་བྱེད་པས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད་དོ།

བཅུ་གཉིས་པ། དབུ་མ་པའི་མཆན་འགྲེལ།

(༥༠༤) དབུ་མ་པ། ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་དབུས་ཁས་ལེན་པས་ན་དབུ་མ་པ། དེ་ཡང་གཡང་ས་ཆེན་པོ་བཞིན་གང་དུ་ལྷུང་ན་ལྷུང་བ་དེ་ཕུང་བར་འགྱུར་བའི་གནས་རྟག་མཐའ་དང་ཆད་མཐའ་གཉིས་བཀག་ནས་དེ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་དབུས་ཟབ་མོ་རྟེན་འབྱུང་གི་དོན་ཁས་ལེན་པས་སོ། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། འོད་སྲུང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་གཅིག་གོ མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་གཉིས་སོ། དེ་གཉིས་ཀྱི་དབུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་མོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར། བདེན་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཁས་ལེན་པའི་ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་དེ་དབུ་མ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལ་དབྱེ་ན། ཐ་སྙད་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་འདོད་མི་འདོད་ཀྱིས་རང་རྒྱུད་པ་དང་ཐལ་འགྱུར་བ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའོ། དབུ་མའི་ལུགས་འདི་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཆོས་སྐལ་དུ་ཀླུ་ཡུལ་ནས་ཤེཪ་ཕྱིན་འབུམ་པ་སོགས་སྤྱན་དྲངས། ཀླུ་སྒྲུབ་རང་གིས་རྩ་བ་ཤེས་རབ་སོགས་གསར་དུ་རྩོམ་སྟེ་དབུ་མ་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཅིང་། སློབ་དཔོན་འདིའི་སློབ་མ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཞིག་གི་ནང་ནས་སློབ་དཔོན་ཉིད་དང་འདྲ་བར་ཚད་མར་འཛིན་པ་སློབ་དཔོན་ཨརྱ་དེ་བ་སྟེ། ཡབ་སྲས་འདི་གཉིས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་སུ་གནས་ཀྱང་གཞུང་གི་བསྟན་ཚོད་ལ་ཐལ་འགྱུར་བའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་རྣམ་བཞག་གསལ་བར་མ་ཕྱེ་བས་ཐལ་རང་གི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་སྤྱི་ལ་བཞུགས་པས་གཞུང་ཕྱི་མོའི་དབུ་མ་པ་སྟེ། ཕྱིས་བྱུང་བའི་དབུ་ཐལ་རང་གཉིས་ཀའི་ཁུངས་གཏུགས་སའམ་རྩ་བ་འཛིན་སའི་དབུ་མ་པ་ཞིག་ཡིན།

(༥༠༥) བདེན་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པ། དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་སྙད་དུ་སྣང་ཙམ་མ་གཏོགས། རང་གི་ངོ་བོས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་བཞེད་དེ། རང་རེའི་བློ་ལ་གང་སྣང་ཐམས་ཅད་བདེན་གྲུབ་ཏུ་སྣང་བའི་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ་འདི་དག་དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་རིགས་ཤེས་ཀྱིས་བཙལ་བའི་ཚེ་རྙེད་དམ་མི་བརྙེད། ད་ན་དེ་དག་བདེན་གྲུབ་ཏུ་གྱུར་ལ། བློའི་དབང་གིས་བཞག་པ་ཙམ་ལས་བཏགས་དོན་བཙལ་ན་གང་ཡང་མི་རྙེད་པ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། རང་རེའི་ལུས་པོ་ལ་ཆ་མཚོན་ན། མི་གཙང་བའི་རྫས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཚོགས་པའི་ཤ་རུས་རྡོས་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་ལ་དམིགས་ནས་ངའི་ལུས་སོ་སྙམ་དུ་བློས་ཕར་བཏགས་པ་མིན་པར་དོན་གྱི་སྟེང་ན་ལུས་ཡོ་རེ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་བསྙོན་མེད་དུ་འཆར་ལ། དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ལུས་དེ་བློས་བཏགས་ཙམ་མིན་པར་རང་ངོས་ནས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡོད་ན། དེ་འདྲའི་ལུས་དེ་མགོ་དང་རྐང་པ་དང་ལག་པ་སོགས་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་རྣམས་ལས་ལོགས་སུ་ཡོད་དམ་ཆ་ཤས་དེ་རྣམས་དང་གཅིག་ཏུ་ཡོད་ལོགས་སུ་ཡོད་ན་ནི་མགོ་དང་རྐང་ལག་སོགས་རེ་རེ་ནས་བསལ་བའི་རྗེས་སུ་ལུས་དེ་འདིའོ་ཞེས་བསྟན་རྒྱུ་དགོས་པ་ལ། དེ་ལྟར་བསྟན་རྒྱུ་མེད་པས་ལོགས་སུ་མེད་པ་ཐག་བཅད། ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་རྣམས་དང་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་སྟེ། མགོ་བོ་ཡང་ལུས་མིན། རྐང་པའང་ལུས་མིན། ལག་པའང་ལུས་མིན། དེ་ལྟར་ཆ་ཤས་རེ་རེ་ནས་རིག་པས་བཙལ་ན་ལུས་དེ་བསྟན་རྒྱུ་མེད་པས་ལུས་ཞེས་བརྗོད་པ་དང་བློ་ལ་སྣང་བ་འདི་ནི་རྟོགས་པས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ལུས་རང་ངོས་ནས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པ་གོ་སླ་ཞིང་ལུས་ལ་དཔྱད་པ་བྱས་པ་ལྟར་དུ་ཡན་ལག་རྣམས་ལའང་དེ་བཞིན་དཔྱད་ན་དེ་དག་ཀྱང་རང་ངོས་ནས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་དེ། ལག་པ་ཞེས་པ་ནི་མཐེ་བོང་དང་། མཛུབ་མོ་དང་། མཐེའུ་ཆུང་སོགས་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བློས་ཕར་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། ལག་པ་རང་ངོས་ནས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་མེད་པས། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་གདགས་གཞི་ལ་བཏགས་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ནི་དཔེར་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་རྡེའུ་ཤིང་བུ་སོགས་རྟ་གླང་དུ་སྤྲུལ་པའི་ཚེ། སྔགས་རྫས་ཀྱིས་མིག་བསླད་པའི་ལྟད་མོ་པ་ནི་སྤྲུལ་གཞི་དེ་རྟ་གླང་དུ་སྣང་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་སྣང་བ་ལྟར་དུ་གཞི་དེར་དང་པོ་ནས་རྟ་གླང་མཚན་ཉིད་པ་གཅིག་ཡུལ་རང་ངོས་ནས་ཡོད་པར་འཛིན་ཅིང་། སྒྱུ་མ་མཁན་རང་ཉིད་ལ་རྡེའུ་ཤིང་བུ་སོགས་རྟ་གླང་དུ་སྣང་བ་དེ་བློའི་དབང་གིས་བཞག་པ་ཙམ་ལས། བློ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་དོན་རང་ངོས་ནས་བདེན་པར་གྲུབ་གྲུབ་པའི་རྟ་གླང་ཞིག་ཡོད་པར་མི་ཞེན་པ་ལྟ་བུའོ། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེན་དངོས་འགོག་པའི་རིགས་པ་གཅིག་ཏུ་བྲལ་སོགས་མང་དུ་གསུངས་པ་རྣམས་གཞུང་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།

(༥༠༦) རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་གཉིས། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༡༩༥) ལ་གཟིགས་པར་ཚལ།

(༥༠༧) ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བ། ཆོས་རྣམས་ལ་བདེན་གྲུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་གྲགས།

(༥༠༨) དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ། དབུ་མ་པ་ལ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བདེན་དངོས་འགོག་པར་བྱེད་པས་ན་རང་རྒྱུད་པ་ཞེས་བརྗོད། དེ་ཡང་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་མཁས་བླངས་ཙམ་ལ་མ་འཁྲིས་པར་ཡུལ་གང་སྣང་རང་གི་ངོས་སམ་གདགས་གཞིའི་ངོས་ནས་གྲུབ་པར་སྣང༵་བའི་ཤེས་པ་གནོད་མེད་ཚད་མར་ཁས་བླངས་ཤིང་། དེའི་དོན་དེ་འདྲ་བའི་ཚད་མའི་རྙེད་དོན་ཡིན་པར་རྒོལ་ཕྱི་རྒོལ་གཉིས་ཀའི་ལུགས་ལ་མཐུན་པས་ན་ཆོས་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པ་དང་། ཆོས་ཅན་དེའི་སྟེང་དུ་སྔ་རྒོལ་གང་ལ་ཤེས་འདོད་ཞུགས་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དེ་སྒྲུབ་སླད་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་རྣམས་བཀོད་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེད་པ་བྱེད་པ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་འགོད་པར་འཐད་པའི་དབུ་མ་པ་ལ་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡིན། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཐ་སྙད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བ་དེ་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཡང་རང་རྒྱུད་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་གསུམ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་གྲུབ་པར་བཞེད་དེ། དེར་མ་གྲུབ་ན་ཆད་ལྟར་འགྲོ་བར་འདོད་དོ། འོན་ཀྱང་བདེན་པར་གྲུབ་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་གྲུབ་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ། ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་བཞི་ནི་ཐ་སྙད་དུའང་མི་བཞེད་དོ། ལུགས་འདི་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱིས་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་པར་མཛད་ཅིང་། དེ་ལ་དབྱེ་ན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་དང་མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་གཉིས་ཡོད།

(༥༠༩) དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བ། གཤམ་གྱི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༦༧) ལ་གཟིགས།

བཅུ་གསུམ་པ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་མཆན་འགྲེལ། 

(༥༡༠) ཚུལ་གསུམ། གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་འགོད་པའི་ཚུལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས། རྗེས་ཁྱབ། ལྡོག་ཁྱབ་བོ།

(༥༡༡) རྟགས་ཡང་དག ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། བྱས་པ་དེ་བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས། -རྗེས་ཁྱབ།་ལྡོག་ཁྱབ་གསུམ་ག་ཡིན། རྟགས་ཡང་དག་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་དང་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང་གསུམ་ཡོད།

(༥༡༢) བདེན་དངོས། དབུ་མ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགག་བྱའི་གཙོ་བོ་ཞིག་སྟེ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གོམས་པའི་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་རང་རེའི་བློ་ལ་སྣང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་བདེན་འཛིན་དེའོ།

(༥༡༣) རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། ཐ་སྙད་དུ་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་ཁས་ལེན་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཁས་མི་ལེན་ལ། གཞིའི་རྣམ་གཞག་ཕལ་ཆེར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བ་ལྟར་འདོད་ཅིང། ནང་སེམས་ལ་ཡང་བདེན་པའི་རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བས་ན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དབུ་མ་རྒྱན་ལས། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། ཕྱི་རོལ་དངོས་མེད་ཤེས་པར་བྱ། ཚུལ་དེར་བརྟེན་ནས་དེ་ལ་ཡང་། ཤིན་ཏུ་བདག་མེད་ཤེས་པར་བྱ། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། དེས་ན་ཕྱི་དོན་ཁས་མི་ལེན་ཞིང་། རང་རིག་ཁས་ལེན་པའི་དབུ་མ་པ་དེ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་མཚན་ཉིད། ལུགས་འདི་སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོས་སྲོལ་འབྱེད་པར་མཛད་དོ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་རྣམ་བདེན་པ་དང་མཐུན་པའི་དབུ་མ་པ་དང་། རྣམ་རྫུན་པ་དང་མཐུན་པའི་དབུ་མ་པ་གཉིས་ཡོད།

(༥༡༤) མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཁས་ལེན་ཞིང་གཞིའི་རྣམ་ ༌ཕལ་ཆེར༌མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་འདོད་ཀྱང་བདེན་པའི་རང་བཞིན་མེད་པར་འདོད་པའི་དབུ་མ་པ་ཡིན་པས་ན་མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པ་ཞེས་བརྗོད། དེས་ན་རང་རིག་ཁས་མི་ལེན་ཞིང་། ཕྱི་དོན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཁས་ལེན་པའི་དབུ་མ་པ་དེ་མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་མཚན་ཉིད། ལུགས་འདི་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱི་གཞུང་དང་མཐུན་པར་གསུངས་

(༥༡༥) སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོ། རྒྱ་གར་གྱི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་ཤར་གསུམ་དུ་གྲགས་པའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་ཤར་ཕྱོགས་ཟ་ཧོར་རྒྱལ་པོའི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། དཔལ་ན་ལེནྡྲར་མཁན་པོ་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོའི་དྲུང་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་སྡོམ་པ་བཞེས། སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་སྦྱངས་ཏེ་མཁས་པའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་པར་མཛད། སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་སྤྱི་དང། ལྷག་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་གཉིས་ཀ་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་དབུ་མ་རྒྱན་མཛད་དེ་གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཞིང་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཤེར་ཕྱིན་མན་ངག་ཉིན་མོ་ལྟར་གསལ་བར་མཛད། སློབ་མ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས། སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་སེང་གེ་བཟང་པོ་དང་། མཁས་མཆོག་ཀཱ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་གཉིས་ཡིན་པར་གྲགས། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་དུས་སུ་བོད་དུ་ཕེབས། བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་པའི་བཀོད་པ་མཛད། སད་མི་མི་བདུན་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ཐོག་མར་བཙུགས་ཏེ་རྐྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྨང་གཞི་བཙུགས་པ་སོགས་བོད་དུའང་བཀའ་དྲིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ་མཁན་ཆེན་བོ་དྷི་སཏྭ་ཞེས་གྲགས། བོད་དུ་སྔ་རྗེས་སུ་ལོ་བཅུ་གཉིས་ལྷག་ཙམ་བཞུགས་ཏེ་གཤེགས།

(༥༡༦) སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་པ་པོ་སྟེ། རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་མ་ཧཱ་ལྱ་རའི་རྒྱལ་རིགས་སུ་འཁྲུངས། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས། གཙུག་ལག་ཁང་ལྔ་བཅུ་ཙམ་གྱི་བདག་པོ་མཛད་ནས་ཆོས་མང་དུ་བསྟན། ལྷག་པར་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ལུགས་བཟང་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་ཀྱི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མེ་ཞེས་བྱ་བ་བརྩམས་ཏེ་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལ་སྐྱོན་མང་དུ་བརྗོད་ཅིང་། རང་རྒྱུད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་འགོད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མང་དུ་གསུངས་ནས་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་པར་མཛད། གཞན་ཡང་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་དུ་བཀྲལ་བའི་རང་གཞུང་དབུ་མ་སྙིང་པོ་དང་དེའི་རང་འགྲེལ་རྟོག་གེ་འབར་བ་སོགས་རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་ཚུལ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་མང་དུ་མཛད་དོ།

(༥༡༧) ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ། རྒྱ་གར་གྱི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་ཤར་གསུམ་དུ་གྲགས་པའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས། དབུ་སེམས་ཀྱི་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལུགས་གསལ་བར་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་དབུ་མ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བརྩམས། དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་ནང་རྒྱ་གར་དུ་གྲགས་ཆེ་བའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་སློབ་དཔོན་ཞིག་ཡིནན། ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་སྐབས༌མཁན༌ཆེན༌བོ་དྷི་སཏྭའི་ཞལ་ཆེམས་ཇི་བཞིན་བོད་དུ་གདན་དྲངས་ནས། རྒྱ་ནག་ཡུལ་ནས་བོད་དུ་བྱོན་པའི་ཧ་ཤང་མ་ཧཱ་ཡ་ན༌བྱ་བའི༌ལྟ༌བ༌སུན་འབྱིན་པས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་གཅིག་ཏུ་མཐུན་ཅིང་། དམ་པའི་ཆོས་དཪ་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛད་པའོ།

(༥༡༨) འཕགས་པ་གྲོལ་སྡེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་སློབ་མ་མཆོག་བཞིའི་ནང་ཚན། ཕར་ཕྱིན་རང་ལས་མཁས་པ་འཕགས་པ་རྣམ་གྲོལ་སྡེ་སྟེ། རྒྱ་གར་ཡུལ་དབུས་སུ་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་འབངས་ཀྱི་དབོན་སྲས་སུ་འཁྲུངས། གཞོན་ནུའི་དུས་ནས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་སྡོམ་པ་བཞེས། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་དྲུང་དུ་ཕེབས་ཏེ་གུས་པས་བསྙེན་ཅིང་རིགས་པའི་གཙུག་ལག་མང་པོ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་སྡེ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་རྫོགས་པར་གསན་ནས་ཚིག་དོན་གཉིས་ཀ་ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ནས། ། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པའི་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དང་ཉི་ཁྲི་སྦྱར་བའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་ཉི་ཁྲི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་མཛད་དོ།

(༥༡༩) སློབ་དཔོན་སེང་གེ་བཟང་པོ། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་སེམས་ཙམ་རྣམ་རྫུན་པ་དང་མཐུན་པའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་སློབ་དཔོན་ཞིག་སྟེ། སློབ་དཔོན་འདི་རྒྱལ་རིགས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་པོ་དང་། ཆོས་འབྱུང་འགའ་ཞིག་ཏུ་སློབ་དཔོན་འདི་མའི་ལྟོ་ན་གནས་པའི་ཚེ་མ་ལ་སེང་གེའི་གནོད་པ་བྱུང་སྟེ་མའི་ལུས་སེང་གེས་ཟོས་ཀྱང་ལྟོ་ན་གནས་པའི་ཁྱེའུ་སེང་གེས་མ་ཟོས་པར་བདེ་བར་སྐྱེས་པས་སེང་གེ་བཟང་པོ་ཞེས་བཏགས་པར་གསུངས་པའང་-ཡོད། དེ་ནས་ནར་སོན་པ་ན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བསླབ་གཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས། ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པར་གྱུར། ཁྱད་པར་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་སྡེ་རིན་པོ་ཆེའི་དོན་ལ་ངེས་པ་གཏིང་ཚུགས་པ་ཞིག་ཡོང་བའི་སླད། མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོ་བསམ་སྦྱོར་གཉིས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟེན་ཏེ། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་ནས་བརྒྱུད་པའི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མན་ངག་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་གཉིས་དང༌། འཕགས་པ་གྲོལ་སྡེའི་གཞུང་རྣམས་ལ་ཞིབ་ཏུ་སྦྱངས་ཤིང་། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་བཀྲལ་བའི་དབུ་མའི་གཞུང་རྣམས་ལའང་ཞིབ་ཏུ་སྦྱངས་ཏེ་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་ཐེག་པ་གསུམ་གའི་ལམ་གྱི་རིམ་

Faltan páginas de 276 a 279

(༥༢༩) ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ལ་དབྱེ་བ་གཉིས་སུ་བྱས་པའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མས་རྙེད་པའི་དོན་གང་ཞིག རང་སྣང་བའི་བློ་ལ་སྣང་བ་ལྟར་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཆོས་དེ་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་། སྒྱུ་མའི་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། དཔེར་ན་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དེ་རང་འཛིན་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བ་ལྟར། དོན་བྱེད་མི་ནུས་པས་ན། ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བོ། དེ་ལྟར་ཡང་ལོག་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དེ་ཡང་སྣང་ལ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པས་དབྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སྣང་དུ་འདྲ་ཡང་དོན་བྱེད་དག ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་མི་ནུས་ཕྱིར། ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ནི་དབྱེ་བ་བྱས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༥༣༠) ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་རགས་འདོད་ཚུལ་བྱེ་མདོ་དང་འདྲ་ལ། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྟོང་དང་། རང་འཛིན་རྟོག་པའི་གཞེན་གཞིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གྲུབ་པས་སྟོང་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རགས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་དང་། དོན་དམ་བདེན་པ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་མོར་འདོད་དོ། བདག་མེད་གཉིས་ཀྱང་དགག་བྱའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡིན་གྱི་སྟོང་གཞིའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞི་གང་ཟག་གི་སྟེང་དུ་དགག་བྱ་བདེན་གྲུབ་བཀག་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་དང༌། གཞི་གང་ཟག་གི་སྟེང་དུ་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་དུ་གྲུབ་པ་བཀག་པ་དེ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར།

(༥༣༡) གཉིས་སྟོང་གི་རྣམ་པ་ཅན། གཟུགས་དང་གཟུགས་འཛིན་ཚད་མ་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོང་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་འདོད་ཚུལ་ཞིག་ལ་ཉན་རང་གཉིས་སྤངས་རྟོགས་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་རང་རྒྱལ་གྱི་བར་ཆད་མེད་ལམ་དང་། རྣམ་གྲོལ་ལམ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རགས་པ་སྟེ་གཉིས་སྟོང་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག་དགོས་པར་འདོད་དོ།

(༥༣༢) ཞུགས་གནས་བརྒྱད། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༢༧) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༥༣༣) གང་ཟག་ཡ་བརྒྱད། འདི་དང་ཞུགས་གནས་བརྒྱད་དང་། སྐྱེས་བུ་ཟུང་བཞི་རྣམ་དོན་གཅིག་ཡིན་པས་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༣༡༧) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༥༣༤) ཉན་རང་གཉིས་སྤང་བྱ། ལུགས་འདིས་མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པར་འདོད་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ངེས་སུ་བཞེད་ཅིང་། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་གི་འབྲས་བུ་དེ་ཙམ་གྱིས་བློ་མ་འཚིམ་པར་སླར་བློ་འགྱུར་ནས་ཐེག་ཆེན་ལམ་དུ་ཞུགས་པར་འདོད་པས་ན་ཉན་རང་གཉིས་སྤང་བྱར་འཇོག་པ་ཡིན།

(༥༣༥) རྟོགས་རིགས་མི་འདྲ་བ། ལུགས་འདིས་ཉན་རང་གཉིས་ལ་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་བཞེད་ཅིང་། དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་དུ་གྲུབ་པར་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་འཁོར་བཅས་སྤང་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་དེའི་གཉེན་པོ་གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་དུ་གྲུབ་པས་སྟོང་པར་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་དེ་བསྒོམ་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཆུང་ངུ་འཐོབ་པར་བྱེད། རང་རྒྱལ་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་དང་གཟུགས་འཛིན་ཚད་མ་རྫས་གཞན་དུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་སྤང་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་དེའི་གཉེན་པོར་གཟུང་འཛིན་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོང་པར་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་སྒོམ་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་འབྲིང་འཐོབ་པར་བྱེད་ཅེས་ཉན་རང་ལ་སྤང་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་རྟོགས་བྱའི་བདག་མེད་ལ་ཁྱད་པར་འབྱེད་པ་འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་ཁོ་ནའི་ལུགས་ཡིན་གྱི་གཞན་བྱེ་མདོ་གཉིས་དང་སེམས་ཙམ་པ་དབུ་མ་ཐལ་རང་སུས་ཀྱང་མི་བཞེད་དོ།

(༥༣༦) ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ། ཚོགས་ལམ་གསུམ་གྱི་ནང་གསེས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་སྒོམ་པ། བྱེད་ལས་འདོད་པའི་རྣམ་རྟོག་སོགས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་རྟོག་བརྒྱད་སྤོང་ཞིང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བྱེད་པ། སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ཚེ་འདིར་སྐྱེ་བར་ངེས་པར་ཞིག་གོ།

(༥༢༧) ཆོས་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན། རང་གི་བདག་རྐྱེན་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ལ་རྟེན་ནས་བྱུང་ཞིང་། སྔར་བཟུང་ཟིན་པའི་ཚིག་དོན་རྣམས་མི་བརྗེད་པའི་མཁྱེན་པ་ཞིག་སྟེ། ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ།

(༥༣༨) མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུ། སྤྲུལ་སྐུ་ལ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་ཏེ། སྐུ་མཚན་དཔེ་གསལ་རྫོགས་ཀྱིས་སྤྲས་པ། གསུང་མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་ཀྱི་དོན་ཚང་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་འཁོར་རྫོགས་པར་བསྐོར་བ་དང་། གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་བའི་སྣང་ངོར་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་རྫོགས་པར་སྟོན་པས་ན་མཆོག་གི་སྤྲུལ་སྐུའམ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་སྤྲུལ་སྐུ་ཞེས་ཟེར།

(༥༣༩) གདམས་ངག ཉམས་སུ་ལེན་བྱའི་གནད་དམ་སྙིང་པོ།

(༥༤༠) སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ། ཤེས་རབ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་ཕྱེ་བའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ་ཐོས་བསམ་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་ཅིང་ངེས་པ་རྙེད་པའི་དོན་དེ་ཉིད་ཁ་ནང་དུ་ཕྱོགས་ནས་རིགས་པས་དཔྱད་འཇོག་ཅི་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡང་ཡང་འདྲིས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཞིག་གོ།

(༥༤༡) དྲོད། སྦྱོར་ལམ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། ཤིང་གཙུབ་པ་ལས་མེ་བྱུང་བའི་སྔོན་དུ་དྲོད་འབྱུང་བ་ལྟར་མཐོང་ལམ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེ་ལྟ་བུ་ཐོག་མར་སྐྱེ་བའི་སྔ་ལྟས་སུ་དྲོད་ཐོབ་པས་དྲོད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན།

(༥༤༢) མཐོང་སྤངས། མཐོང་ལམ་གྱི་ངོ་སྐལ་དུ་གྱུར་པའི་སྤང་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆ་དང་ཤེས་སྒྲིབ་རགས་པ་རྣམས་སོ།

(༥༤༢) ཀུན་ཉོན་གཟུང་རྟོག རང་གི་དམིགས་དུ་གྱུར་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་བྱར་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་ཏེ། སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཁོང་ཁྲོ་དང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་བྱར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་མངོན་གྱུར་པ་རྣམས་མགོ་གནོན་པར་བྱེད་དོ།

(༥༤༤) རྩེ་མོ། སྦྱོར་ལམ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། ལོག་ལྟས་དགེ་རྩ་གཅོད་པ་ལས་འདས་པའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པས་ན་རྩེ་མོ་ཞེས་བརྗོད་དོ།

(༥༤༥) རྣམ་བྱང་གཟུང་རྟོག རང་གི་དམིགས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་བྱར་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་ཏེ། སྦྱོར་ལམ་རྩེ་མོའི་གནས་སྐབས་སུ་དད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་བྱར་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་མངོན་གྱུར་པ་རྣམས་མགོ་གནོན་པར་བྱེད་དོ།

(༥༤༦) བཟོད་པ། སྦྱོར་ལམ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། ངན་འགྲོར་མི་སྐྱེ་བའི་གདེང་ཐོབ་པའམ་བཟོད་པས་ན་བཟོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ།

(༥༤༧) རྫས་འཛིན་རྟོག་པ། རང་གི་དམིགས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་འཛིན་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་དུ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་ཏེ། སྦྱོར་ལམ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གང་ཟག་རྫས་ཡོད་བརྟེན་ཅན་གྱི་འཛིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་མགོ་གནོན་པར་བྱེད་དོ།

(༥༤༨) ཆོས་མཆོག སྦྱོར་ལམ་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་ཆོས་མཆོག་ཅེས་བརྗོད་དོ།

(༥༤༩) བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ། རང་གི་དམིགས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་བཏགས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་དུ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་ཏེ། སྦྱོར་ལམ་ཆོས་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་སུ་སྐྱེས་བུ་བཏགས་ཡོད་རྟེན་ཅན་གྱི་འཛིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་མགོ་གནོན་པར་བྱས་ཏེ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་མཐོང་ལམ་དུ་འཕོ་བ་ཡིན། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། དེ་ཚེ་དེ་ཡི་གཟུང་བ་ཡི། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དེ་སྤོང་འགྱུར། འདི་ལྟར་དེ་ཡི་འཇུག་ཐོགས་སུ། འཛིན་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤོང་། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༥༥༠) སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ཆ་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ཀྱི་ཚེ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བདེན་བཞིའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་བསྒོམས་པས་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ལ་མིང་དུ་བཏགས་པའི་མིང་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ཙམ་ལས་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་གསལ་སྣང་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེས་པའོ།

(༥༥༡) སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ཆ་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། སྦྱོར་ལམ་རྩེ་མོའི་ཚེ་སྔར་བཞིན་བསྒོམས་པས་མིང་གིས་བརྗོད་པའི་དོན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་སྒྱུ་མ་ཙམ་ལས་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་གསལ་སྣང་གོང་དུ་མཆེད་ཅིང་འཕེལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེས་པའོ།

(༥༥༢) དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ཆ་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། སྦྱོར་ལམ་བཟོད་པའི་ཚེ་སྔར་བཞིན་བསྒོམས་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེས་པས་སོ་སྐྱེ་ཡིན་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེས་པའོ།

(༥༥༣) བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ཆ་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། སྦྱོར་ལམ་ཆོས་མཆོག་གི་ཚེ་སྔར་བཞིན་བསྒོམས་པས་མིང་དེ་དག་གིས་བརྗོད་པའི་དོན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མཐོང་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་ཐོབ་པས་མཐོང་ལམ་གྱི་སྔ་ལོགས་དེ་མ་ཐག་ཡིན་པས་དེ་དང་ཉེ་བའི་ཆ་ནས་དེ་ལྟར་བརྗོད།

(༥༥༤) མཐོང་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ། མཐོང་ལམ་གྱི་ངོ་སྐལ་དུ་གྱུར་པའི་སྤང་བྱ་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆ་རྣམས་ལམ་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པར་མཉམ་གཞག་ཐུན་གཅིག་ལ་སྤོང་བས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད། དེ་དང་མཐོང་སྤང་གི་དངོས་གཉེན་དུ་གྱུར་པའི་ལམ་བཟོད་པ་བརྒྱད་པོ་གང་རུང་དོན་གཅིག་སྟེ་མཛོད་ལས་བཟོད་དང་ཤེས་ལ་གོ་རིམ་བཞིན། བར་ཆད་མེད་དང་རྣམ་གྲོལ་ལམ། ཞེས་པ་གསུངས་སོ། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ཐེག་ཆེན་གྱི་འཕགས་ལམ་ཐོབ་པ་དང་། ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་དུས་མཉམ་པ་ཡིན།

(༥༥༥) ཉོན་སྒྲིབ་དང་ཤེས་སྒྲིབ་ཀུན་བཏགས། རང་གི་བློས་དཔྱད་པ་བྱས་ནས་སམ་ཡང་ན་གྲུབ་མཐའ་ངན་པས་བློ་བསྒྱུར་བའི་དབང་གིས་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྟོག་པས་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་སེམས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་དེས་བཞག་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་སོ། དཔེར་ན་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའི་དབང་ངམ། རང་གི་བློས་དཔྱད་པ་བྱས་ནས་ང་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་འདྲ་ཞིག་འདུག་སྙམ་དུ་བཙལ་བས། རང་གི་ལུས་སེམས་གཉིས་ལས་དོན་གཞན་དུ་རང་གི་ཕུང་པོ་འདིར་དབང་བསྒྱུར་བ་པོའི་ང་ཞིག་ཡན་གར་དུ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་བདག་འཛིན་ཀུན་བཏགས་དང་ཕུང་པོ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཀུན་བཏགས་ལྟ་བུའོ།

(༥༥༦) རྣམ་གྲོལ་ལམ། རང་རྒྱུ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བྱུང་ཞིང་། རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་ལས་གསར་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བརྗོད། མཐོང་ལམ་རྣམ་གྲོལ་ལམ་དང་ཤེས་པ་བརྒྱད་དོན་གཅིག་སྟེ། མཛོད་ལས། བཟོད་དང་ཤེས་ལ་གོ་རིམ་བཞིན། བར་ཆད་མེད་དང་རྣམ་གྲོལ་ལམ། ཞེས་གསུངས་སོ། རྣམ་གྲོལ་ལམ་ནི་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱ་སྤངས་ནས་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ལམ་ཡིན་ནོ།

(༥༥༧) སྒོམ་ལམ་སྐོར་དགུ སྒོམ་སྤང་ཉོན་མོངས་སྐོཪ་དགུའི་གཉེན་པོའི་ལམ་དགུ་ལ་གོ་བ་ཡིན་པར་གསུངས་ཚུལ་ཞིག་དང་ལྕང་སྐྱ་རོལ་པའི་རྡོ་རྗེས། སྒོམ་ལམ་དགུ་སྟེ། ཞི་རགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ། ལམ་ཆུང་ངུ། ལམ་འབྲིང་པོ། ལམ་ཆེན་པོ། སྦྱོར་བའི་ལམ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་དང་དགུ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ།

(༥༥༨) སྒོམ་སྤངས་ཉོན་མོངས་བཅུ་དྲུག སྒོམ་སྤང་ལ་ཉོན་སྒྲིབ་དང་ཤེས་སྒྲིབ་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ལས། སྒོམ་སྤང་ཉོན་སྒྲིབ་བཅུ་དྲུག་ཡོད་དེ། རང་གི་གཉེན་པོ་སྒོམ་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱར་གྱུར་པའི་སྒོམ་སྤངས་ཉོན་མོངས་དེ་ལ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་སྒོམ་སྤངས་ཉོན་མོངས་དྲུག་སྟེ། འདོད་ཆགས། ཁོང་ཁྲོ། ང་རྒྱལ། མ་རིག་པ། འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་བཅས་དྲུག་དང་། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་ཁོང་ཁྲོ་མེད་པས་གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཁམས་སོ་སོར་སྒོམ་སྤང་ཉོན་མོངས། འདོད་ཆགས། ང་རྒྱལ། མ་རིག་པ། འཇིག་ལྟ། མཐར་ལྟ་བཅས་ལྔ་ཪེ་ལྔ་རེ་སྟེ་ཁྱོན་སྒོམ་སྤངས་ཉོན་མོངས་བཅུ་དྲུག་ཡོད་པར་མངོན་པ་ཀུན་བཏུས་ལས་གསུངས་སོ།

(༥༥༩) སྒོམ་སྤངས་ཤེས་སྒྲིབ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒོམ་སྤང་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་སྒྲིབ་དེ་ལ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཡོད་དེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྒོམ་སྤངས་ཡང་ཤེས་སྒྲིབ་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་དགུ། ཤེས་སྒྲིབ་ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་དགུ། ཤེས་སྒྲིབ་རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་དགུ། ཤེས་སྒྲིབ་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་དགུ་བཅས་འདོད་ཁམས་སྒོམ་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག དེ་ལྟར་གཟུགས་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་ཁམས་གཉིས་པོ་རེ་རེ་ལའང་སོ་དྲུག་སོ་དྲུག་རེ་ཕྱེ་བས་ཁྱོན་སྒོམ་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཡོད་དོ།

(༥༦༠) སྒྲིབ་པ་ལྷན་སྐྱེས། གྲུབ་མཐས་བློ་བསྒྱུར་པ་དང་འཕྲལ་དུ་དཔྱད་པ་བྱས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གོམས་པའི་ལྷན་སྐྱེས་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་རང་གི་རྒྱུད་ལ་དུས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ངམ་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་ངར་འཛིན་དང་ཕུང་པོ་བདེན་འཛིན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ།

(༥༦༡) སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་བཞི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ། ཐེག་ཆེན་ཆོས་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྣ་ཚོགས་པ་མཛད་པ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མ་འདྲེས་པར་མཁྱེན་པ་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་བཅས་བཞིའོ།

(༥༦༢) འཕགས་སེང་གཉིས། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༡༨) དང་ (༥༡༩) ཐོག་གསལ་བའི་འཕགས་པ་གྲོལ་སྡེ་དང་སློབ་དཔོན་སེང་གེ་བཟང་པོ་གཉིས་སོ། 

(༥༦༢) དགོངས་འགྲེལ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་གཞུང་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དགོངས་དོན་འགྲེལ་ཕྱིར་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་སོ།

(༥༦༤) སྒྲིབ་གཉིས་རིམ་ཅན་དུ་སྤོང་བ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་ལྟར་ན། ཐེག་ཆེན་རིགས་ངོས་ཀྱིས་མཐར་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་མོ་ཅིག་ཅར་དུ་སྤངས་ནས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་བཞེད་ལ། མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་ལྟར་ན། ཐེག་ཆེན་རིགས་ངེས་ཀྱིས་ས་བརྒྱད་པ་འཐོབ་པའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་ས་བོན་དང་བཅས་པ་ཟད་པར་སྤངས་ལ། ས་ཕྱི་མ་གསུམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་དང་བདེན་འཛིན་རྣམས་ཟད་པར་སྤངས་ཏེ་མཐར་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྒྲིབ་གཉིས་ཟད་པར་སྤངས་ནས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བཞེད་དོ། འོན་ཀྱང་ཐལ་འགྱུར་བ་ལྟར་ཉོན་སྒྲིབ་མ་ཟད་བར་དུ་ཤེས་སྒྲིབ་སྤོང་བའི་མགོ་མི་རྩོམ་པར་བཞེད་པའང་མིན་ནོ།

(༥༦༥) ས་བརྒྱད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་ས་བཅུའི་ནང་གསེས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བའི་སའོ། འགྲེལ་བཤད་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༤༨༡) ལ་གཟིགས།

(༥༦༦) «རྟོག་གེ་འབར་བ» རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་དུ་བཀྲལ་བའི་རང་གཞུང་དབུ་མ་སྙིང་པོ་དང་། དེའི་རང་འགྲེལ་རྟོག་གེ་འབར་བ་མཛད་པ་ལ་བམ་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་ཡོད་ཅིང་། རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་ཚུལ་ཆེས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཤིག་ཡིན། གཞུང་འདི་ཇོ་བོ་རྗེས་ཀྱང་རྒྱ་བོད་གཉིས་སུ་ཁྲིད་ལན་མང་དུ་གནང་བར་གསུངས་སོ། ནག་ཚོ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བས་བསྒྱུར་བ་ཡིན།

བཅུ་བཞི་པ། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་མཆན་འགྲེལ།

(༥༦༧) ཐལ་འགྱུར་བ། ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞིའི་ཡ་གྱལ་ཞིག་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ཙམ་གྱིས་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བར་འདོད་པས་ན་ཐལ་འགྱུར་པ་ཞེས་བརྗོད། དེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བའི་ཆེད་དུ་རྟགས་སྦྱོར་དགོས་མི་དགོས་པར། གཞན་གྱི་ལོག་རྟོག་དགག་པའི་ཆེད་དུ་ནང་འགལ་བརྗོད་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཙམ་གྱི་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་བདེན་མེད་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་བསྐྱེད་པར་འདོད་པས་སོ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མི་བཞེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བ་དེ་ཐལ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། ལུགས་འདི་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ནས་སེམས་ཙམ་པའི་སྲོལ་ཕྱེ་བའི་རྗེས་ཙམ་ལ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དངོས་སློབ་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བརྐྱངས་ཀྱིས་རྩ་ཤེས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་བུདྡྷ་པཱ་ལི་ཏ་མཛད་ཅིང་། རྩ་བ་བཤད་པའི་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཐལ་འགྱུར་མང་པོ་མཛད་ནས་བཀྲལ་ཞིང་རང་རྒྱུད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མ་གསུངས་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པར་མཛད་ཅིང་། རང་རྒྱུད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་འགོད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མང་དུ་གསུངས་ནས་རང་རྒྱུད་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་པར་མཛད་དོ། དེའི་རྗེས་སུ་དཔལ་ལྡན་ཟླ་བ་གྲགས་པས་དབུ་མ་འཇུག་པ་དང་རྩ་ཤེས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཚིག་གསལ་མཛད་ནས་འཕགས་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་བཀྲལ་བ་ལྟར་གནས་ཤིང་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ལ་སྐྱོན་དེ་རྣམས་མི་འཇུག་པ་དང་། རང་རྒྱུད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཁས་ལེན་པ་ལ་གནོད་བྱེད་དང་ཁས་མི་ལེན་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མང་དུ་བསྟན་ནས་འཕགས་པའི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་དུ་བཀྲལ། འོན་ཀྱང་ཐལ་འགྱུར་བའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་ནི་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཡིན་པར་བཞེད་པ་དང༌། ཟླ་བ་གྲགས་པ་ཡིན་པར་བཞེད་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་སྣང་ཡང་། རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་མཁས་པ་ཕལ་ཆེ་བས་ནི་སྲོལ་འབྱེད་སློབ་དཔོན་ཟླ་བའི་ཞབས་ཡིན་པར་བཞེད་ཅེས་གསུངས་སོ། 

(༥༦༨) རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡང་མི་བཞེད། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་སོགས་ལྔ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་མི་བཞེད་ཀྱང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་སོགས་གསུམ་ཐ་སྙད་དུ་གྲུབ་པར་བཞེད་ཚུལ་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༥༠༨) ཐོག་གསལ་ཞིང་། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བས་ནི་བདེན་པར་གྲུབ་པ་སོགས་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་སོགས་དོན་གཅིག་པར་བཞེད་པས། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡང་མི་བཞེད་དོ།

(༥༦༩) སངས་རྒྱས་བསྐྱངས། རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཏྤམ་ལའི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ངང་པས་རྩེ་བ་ཞེས་པར་སྐུ་འཁྲུངས། བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བསྙེན་པར་རྫོགས། མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གསན་སྦྱངས་གནང་པས་རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞབས་ལ་བརྟེན་ཅིང་། སྒྲུབ་པ་ལྷུར་མཛད་པས་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དབྱངས་དངོས་སུ་ཞལ་གཟིགས་གྲུབ་པའི་གོ་འཕང་མཐོན་པོར་གཤེགས་ཏེ་དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་འགྲེལ་པ་བུདྡྷ་པཱ་ལི་ཏ་མཛད་ནས་རྩ་ཤེས་ལས་གསུངས་པའི་རིགས་པ་རྣམས་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་སུ་བཀྲལ། གཞན་ཡང་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་མཛད་དོ།

(༥༧༠) ཟླ་གྲགས། རྒྱ་གར་གྱི་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ཞུ་བ་དེ་ཡིན་ཞིང་། སློབ་དཔོན་འདི་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་པ་མནྟར་བྲམ་ཟེའི་ཁྱིམ་དུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་རིག་གནས་མཐའ་དག་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས། རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་མཚན་ཟླ་བ་གྲགས་པར་གསོལ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞབས་རྡུལ་སྤྱི་བོས་བླངས་ཏེ་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མང་པོ་གསན། ལྷག་པར་དབུ་མའི་གཞུང་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད། མཁས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས་དཔལ་ན་ལེན་དྲའི་མཁན་པོ་ཡུན་རིང་གནང༌། སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱིས་སངས་རྒྱུས་བསྐྱངས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ་རྣམས་ལེགས་པར་སྤངས་ཤིང་། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་དམིགས་ཕུག་པའི་དགག་པ་རྒྱས་པར་མཛད་དེ། འཕགས་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་དུ་བཀྲལ་བའི་གཞུང་དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཚིག་གསལ་དང༌། དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་དབུ་མ་འཇུག་པ་དང་དེའི་རང་འགྲེལ་དང༌། བཞི་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་པ། རིག་པ་དྲུག་ཅུའི་འགྲེལ་པ། སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུའི་འགྲེལ་པ་སོགས་མཛད་དེ་- སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་བཟུང་ནས་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་བཏོད། གསང་སྔགས་སྐོར་ལའང་། གསང་བ་འདུས་པའི་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་སྒྲོན་གསལ་སོགས་གཞུང་མང་པོའི་འགྲེལ་པ་མཛད། སྐུ་ཚེའི་སྨད་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་འཁྲུངས་ཡུལ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་བྱོན་ནས་ལྷ་ཁང་དང་དགོན་པ་མང་པོ་བཏབ། དགུང་ལོ་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་བཞུགས་པར་གྲགས།

(༥༧༡) ཞི་བ་ལྷ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཞིག་སྟེ། སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བདུན་པའམ་བརྒྱད་པ་ཙམ་ལ་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ཡུལ་འཁོར་མོ་བཟང་ཞེས་བྱ་བར་རྒྱལ་པོ་དགེ་བའི་གོ་ཆ་ཞེས་བྱ་བའི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། མཚན་ཞི་བའི་གོ་ཆ་ཞེས་བཏགས། སྐུ་ན་ཕྲ་མོ་ནས་རིག་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་ཞལ་གཟིགས། ཡབ་འདས་ཏེ་སང་ཉིན་རྒྱལ་སྲིད་ལ་དབང་བསྐུར་བའི་དོ་ནུབ་བྲོས་ནས་ན་ལེནྡྲར་པཎྜི་ཏ་ལྔ་བརྒྱའི་ཁྱུ་མཆོག་རྒྱལ་བའི་ལྷ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། མཚན་ཞི་བ་ལྷ་ཞེས་བཏགས། མཁན་པོ་ལས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་སྦྱངས་པས་མཁས་པའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཅིང་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལས་ཆོས་གསན་ཏེ་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བཀའ་དང་གདམས་པ་མ་ལུས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཀྱང་། ཕྱི་རོལ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ངོར་སྤྱོད་ལམ་ཟ་ཉལ་བཤང་བ་མ་གཏོགས་གླེགས་བམ་ཀློག་པ་ལ་སོགས་གཞན་གང་ཡང་མ་མཐོང་བས་འདུ་ཤེས་གསུམ་པ་ཞེས་གྲགས། ནམ་ཞིག་ཆོ་འཕྲུལ་ཟླ་བ་ལ་གསུང་རབ་འདོན་པའི་རེས་མོད་ཡོད་པ་ལས། དགེ་འདུན་ཕལ་མོས་ནན་ཞུས་བྱས་པ་ཇི་བཞིན་དཔལ་ན་ལེནྡྲའི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་དབུས་སུ་ཁྲི་ལ་བཞུགས་ཏེ། མདོ་སྔོན་ཆད་གྲགས་པ་ཞིག་འདོན་ནམ། མ་གྲགས་པ་ཞིག་འདོན་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པས་སྔོན་མ་གྲགས་པ་ཞིག་གསུང་བར་ཞུས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་གསུངས་ཏེ། གང་ཚེ་དངོས་དང་དངོས་མེད་དག ཅེས་པའི་བར་གསུངས་ནས། དེ་ཕྱིན་གསུང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལ་ཇེ་མཐོ་ཇེ་མཐོར་སོང་ནས་མཐར་སྐུ་མི་སྣང་བར་གསུང་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་གཞུང་མ་རྫོགས་ཀྱི་བར་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བཏོན་ཏེ་གཤེགས། དེ་གཟུང་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཟིན་པ་བསྡུས་པས་ཤློོ་ཀ་བདུན་བརྒྱ་དང་སྟོང་དང་སྟོང་ལྷག་ཙམ་སྟེ་གསུམ་བྱུང་བས་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར། ཕྱིས་སྤྱོད་འཇུག་ཤློོ་ཀ་སྟོང་ཚང་བ་དེ་ཡིན་ཞེས་ལུང་བསྟན་ནོ། སློབ་དཔོན་འདིས་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་གོང་དུ་བརྗོད་པའི་སྤྱོད་འཇུག་དང༌། བསླབ་བཏུས་ལ་སོགས་ཡོད་དོ།

(༥༧༢) ཕྱི་རྒོལ། སྔ་རྒོལ་གྱིས་སུན་འབྱིན་པར་ལན་འདེབས་པ་པོའི་རྒོལ་བ་ལ་ཟེར།

(༥༧༣) བསྒྲུབ་བྱ། རྟགས་སམ་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་པ་དེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་ཞེས་བརྗོད། དཔེར་ན་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚོགས་དོན་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དེ། ཀུན་བཏུས་ལས། རྟགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཚོགས་པ་ཉིད། ཡིན་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག གཙོ་བོ་མིན་ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་ཕྱིར། བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་འདོགས་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོ།

(༥༧༤) རྗེས་དཔག གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༧༡) ལ་གཟིགས། 

(༥༧༥) མྱོང་སྟོབས། རྟགས་སམ་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་མི་དགོས་པར་རང་རང་གི་ཡུལ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ལ་ཟེར།

(༥༧༦) མངོན་གྱུར། མངོན་ལྐོག་གཉིས་ཀྱི་འདོད་ཚུལ་འདིར་ཐལ་འགྱུར་བའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཡོད་དེ། ཐལ་འགྱུར་བ་ལས་གཞན་པའི་རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ཚད་མས་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མངོན་གྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མངོན་གྱུར་དང་དངོས་པོ་དོན་གཅིག་ཏུ་འདོད། ཐལ་འགྱུར་བས་ནི་རྟགས་ལ་མ་བརྟེན་པར་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་ནུས་པའི་ཆོས་དེ་མངོན་གྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མངོན་གྱུར་དང་མངོན་སུམ་དོན་གཅིག་ཏུ་འདོད་པས་དབང་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ལྔ་པོ་ཙམ་ཞིག་མངོན་གྱུར་དུ་འདོད་དོ།

(༥༧༧) ལྐོག་གྱུར། ཐལ་འགྱུར་བ་ལས་གཞན་པའི་རང་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་དཔག་ཚད་མས་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དེ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ལྐོག་གྱུར་དང་ཤེས་བྱ་དོན་གཅིག་ཏུ་འདོད་ཅིང་། མངོན་ལྐོག་གཉིས་སྤྱིར་མི་འགལ་བར་འདོད། ཐལ་འགྱུར་བས་ནི། རྟགས་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ལྐོག་གྱུར་དང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་དོན་གཅིག་ཏུ་འདོད་པས། ལུགས་འདི་ལ་མངོན་ལྐོག་གཉིས་འགལ་བ་དང་། གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ་ཡང་འགལ་བར་བཞེད་དོ། །

(༥༧༨) གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ། མངོན་གྱུར། ལྐོག་གྱུར། ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་གསུམ་མོ། མངོན་ལྐོག་གཉིས་གོང་དུ་འགྲེལ་ཟིན་ཅིང་། ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ནི། དཔྱད་པ་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དང་ལས་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བ་ལྟ་བུའོ།

(༥༧༩) ཐ་སྙད་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ། འཇིག་རྟེན་པའི་བརྡའམ་ཐ་སྙད་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་དཔྱོད་པའི་བློ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་དངོས་ཀྱི་རྙེད་དོན་ནི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་ངེས་ཏེ། འཇུག་པ་ལས། མཐོང་བ་རྫུན་པ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་གསུངས། ཞེས་པ་ལྟར་རོ།

(༥༨༠) ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ། ཐ་སྙད་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་རང་ཉིད་ལ་ཐ་སྙད་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མར་སོང་བའི་རྙེད་དོན་དེ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་ཤེས་བྱ་རྫུན་པ་བསླུ་བའི་དོན་འཇལ་བའི་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་རྙེད་དོན་གང་ཞིག ཚད་མ་དེ་ཁྱོད་ལ་ཐ་སྙད་དཔྱོད་བྱེད་དུ་སོང་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པའོ། མཚན་གཞི་ནི། ཤེས་བྱ་ཐ་སྙད་པ་བུམ་པ་སོགས་དང་། ཤེས་པ་ཐ་སྙད་པ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་སོགས་དང་། རྗོད་བྱེད་ཐ་སྙད་པ་བུམ་པའི་མིང་ལྟ་བུ་སོགས་ཡིན། ཀུན རྫོབ་བདེན་པའི་སྒྲ་བཤད་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་དང་འཇིག རྟེན་པའི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་འཇིག་རྟེན་པའི་བརྡའམ་ཐ་སྙད་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཞེས་བྱ་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་བརྡའམ་ཐ་སྙད་ལ་སྣང་ཚུལ་དང་གནས་ཚུལ་མཐུན་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཞེས་ཟེར་རོ།

(༥༨༡) ཡང་ལོག་ཀུན་རྫོབ་གཉིས། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པས། ཤེས་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་སྣང་བ་ནི༌སྣང་བ་ལྟར་དུ་གྲུབ་པར་འདོད་པས་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཅན་ལ་ཡང་ལོག གཉིས་སུ་མི་ཕྱེ་ཡང་། ཡུལ་ལ་སྣང་བ་ལྟར་དོན་བྱེད་ནུས་དང་མི་ནུས་ཀྱི་སྒོ ནས་ཡང་ལོག་གཉིས་སུ་འབྱེད་དོ། ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ལ། ཀུན་རྫོབ་པའི་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གང་དུའང་ཡང་ལོག་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་དེ། ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ན་ལོག་པ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུའང་གནས་ཚུལ་གཞན་དུ་གནས་ནས་སྣང་ཚུལ་གཞན་དུ་སྣང་བའི་རྫུན་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པས་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་ཡུལ་འཁྲུལ་ཞིང་། མ་འཁྲུལ་བའི་ཆ་གཞན་ཡང་མེད་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གང་ལའང་ཡང་ལོག་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་དོ། མདོར་ན་རང་རྒྱུད་པས་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་འཇོག་པའང་ཐ་སྙད་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་པ་ལ་ཐུག་ཅིང་། ཐལ་འགྱུར་བས་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ཁས་མི་ལེན་པའང་ཐ་སྙད་དུའང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མི་བཞེད་པའི་གནད་དེར་ཐུག་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། འོན་ཀྱང་ཐལ་འགྱུར་བས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ལྷན་སྐྱེས་རགས་པའི་ངོ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཡང་ལོག་གཉིས་སུ་འབྱེད་དེ། སྤྱིར་འཕྲལ་གྱི་འཁྲུ་ལ་རྒྱུས་མ་བསླད་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་དང་བཅས་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་ཤེས་ངོ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཡང་དག་དང་། ། དེས་བསླད་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་དང་བཅས་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་ཤེས་ངོ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། མཚན་གཞི་ནི། གཟུགས་དང་གཟུགས་འཛིན་མིག་ཤེས་ལྟ་བུ་དང་པོ་དང་། མེ་ལོང་ནང་གི་བྱད་བཞིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དང་གཟུགས་བརྙན་དེ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། འཇུག་པ་ལས་མཐོང་བ་རྫུན་པའང་རྣམ་གཉིས་འདོད་དེ། དབང་པོ་གསལ་དང་དབང་པོ་སྐྱོན་ལྡན་ནོ། ཞེས་སོ།

(༥༨༢) འཇིག་རྟེན། སྣོད་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དང་བཅུད་བརྟེན་པའི་གང་ཟག་གཉིས་སོ། དེ་ཡང་ཕྱི་སྣོད་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་གནས་པའི་སྣོད་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ནང་བཅུད་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་བཅུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱའོ། སྐབས་འདིའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་པ་ཕྱི་མ་དེར་གོ་བ་ཡིན།

(༥༨༣) མཐར་ཐུག་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ། ཡང་དག་པར་གཟིགས་པའི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཏེ། བློ་འདིའི་དངོས་ཀྱི་རྙེད་དོན་ནི་དོན་དམ་བདེན་པར་ངེས་ཏེ། འཇུག་པར། ཡང་དག་མཐོང་ཡུལ་གང་དེ་དེ་ཉིད་དེ། ཞེས་པ་ལྟར་རོ།

(༥༨༤) དོན་དམ་བདེན་པ། མཐར་ཐུག་དཔྱོད་པའི་ཚད་མ་རང་ཉིད་ལ་མཐར་ཐུག་དཔྱོད་པའི་ཚད་མར་སོང་བས་རྙེད་དོན་དེ་དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་མཐར་ཐུག་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་ཤེས་ཚད་མས་རྙེད་དོན་གང་ཞིག་ཚད་མ་དེ་ཡུལ་དེ་ལ་རིགས་ཤེས་ཚད་མར་སོང་བ་ནི་རང་ཉིད་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པའོ། མཚན་གཞི་ནི་བུམ་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལྟ་བུ་སོགས་ཡིན། དོན་དམ་བདེན་པའི་སྒྲ་བཤད་ནི། ཡེ་ཤེས་དམ་པས་རྙེད་པའི་དོན་ཡིན་པས་ན་དོན་དང་། དེ་འདྲའི་དོན་ཡང་ཡིན་ལ་དོན་གྱི་མཆོག་གམ་དམ་པ་ཡང་ཡིན་པས་ན་དམ་པ་དང་། སྣང་ཚུལ་དང་གནས་ཚུལ་མཐུན་པར་གནས་པས་བདེན་པ་ཞེས་ཟེར་རོ།

(༥༨༥) འདས་མ་འོངས་ཞིག་པ་རྣམས་དངོས་པོར་འདོད་པ། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ་བྱེ་སྨྲས་ཞིག་པ་དངོས་པོར་འདོད་ཚུལ་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཅིང་། མདོ་སྡེ་པ་ཡན་གྱི་རང་སྡེ་རྣམས་ཀྱིས་དུས་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་འཇོག་ཚུལ་འདྲ་ཡང་རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་འདས་མ་འོངས་ཞིག་པ་རྣམས་དངོས་མེད་དུ་འདོད་ལ། ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ལ་འདས་མ་འོངས་ཞིག་པ་རྣམས་དངོས་པོ་ཡིན་པར་བཞེད་དོ། དེ་ཡང་དུས་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ཡོད་པས་དུས་གསུམ་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདས་པའམ་ཞིག་པ་དངོས་པོ་ཡིན་ཚུལ་ནི། ས་བཅུ་པ་ལས། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་སེམས་ཅན་ཤི་བ་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཤི་བ་ནི་གང་ཤི་བའི་སེམས་ཅན་དེ་ཞིག་པ་ལ་བཞག་དགོས་སོ། ཡང་མར་དང་སྡོང་བུ་ཟད་པ་མར་མེ་ཤི་བའི་རྒྱུར་གསུངས་པས་གང་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་འདས་པའམ་ཞིག་པ་ལའང་རྒྱུ་ཡོད་པས་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། མ་འོངས་པ་དངོས་པོ་ཡིན་ཚུལ་ནི་དེ་ཉིད་ལས། རྐྱེན་མ་ཚང་བ་མ་འོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གནས་ཏེ་གལ་ཏེ་རྐྱེན་མ་ཚང་བར་མ་གྱུར་ན་ནི། དེ་ངེས་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། མ་འོངས་པ་ལའང་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་དེར་རྒྱུ་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་དང་མ་ཚོགས་པའི་དབང་གིས་རེ་ཞིག་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་དངོས་པོར་འདོད་དོ།

(༥༨༦) ཕྱི་དོན་ཁས་ལེན་པ། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ཤིག་སྟེ། ལུགས་འདི་ལ་སེམས་ཙམ་པ་ལྟར་ཕྱི་དོན་མེད་པ་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་ཤེས་པའི་ངོར་ཕྱི་དོན་དང་ཤེས་པ་གཉིས་ཀ་རིགས་པས་བཙལ་ནས་འཇོག་པར་མི་ནུས་ལ་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་དབང་དུ་ན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཕྱི་དོན་ཡང་ཡོད་དེ་ཤེར་མདོ་ལས་བཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་མཉམ་དང་དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་སྐབས་སུ་མེད་མཉམ་དུ་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། གཞན་ཡང་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ། ཞེས་པའི་མདོ་ཚིག་དེའི་ཙམ་སྒྲས་ཀྱང་ཕྱི་དོན་གཅོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཁམས་གསུམ་པོ་མཐའ་དག་ཀྱང་ལས་ཀྱིས་བྱས་ལ། ལས་ནི་སེམས་པ་དང་བསམ་པ་གཉིས་སུ་ངེས་པས་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པར་གྲུབ་པས། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་གཞན་པའི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱེད་པོ་ཡོད་པ་དགག་པའི་ཚད་དུ་ཙམ་སྒྲ་སྨོས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ།

(༥༨༧) ཚད་མ།  ཚད་མའི་འདོད་ཚུལ་འདི་ལ་ཡང་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བཞེད་ཚུལ་ཡོད་དེ། རྩོད་བཟློག་ལས། དེ་ཡང་དང་པོ་གྲུབ་མིན་པ། བར་མ་མིན་ཞིང་ཐ་མ་མིན། ཞེས་སོགས་ཀྱིས་གསར་རྟོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྦྱར་མི་དགོས་པར་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་གསུངས་ནས་བཅད་ཤེས་ཀྱང་ཚད་མར་བཞེད་དོ། ཚད་མ་ལ་དབྱེ་ན་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་གཉིས་སོ།

(༥༨༨) མངོན་སུམ་ཚད་མ། འདི་ལ་ཡང་ལུགས་འདིས་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བཞེད་ཚུལ་ཡོད་དེ། མངོན་སུམ་ལ་རྟོག་བྲལ་མི་དགོས་པར། རྟགས་ལ་མི་བལྟོས་པར་རང་གི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་གཞལ་བྱ་མངོན་སུམ་པ་ལ་མི་བསླུ་བ་ཙམ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་འདོད། མངོན་སུམ་ཚད་མ་ལ་རྟོག་མེད་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང་རྟོག་བཅས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་གཉིས་སུ་འདོད་པའི་དང་པོ་ནི་གཟུགས་འཛིན་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ལྟ་བུ་དང་། གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་མི་རྟོགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་སྐད་གཅིག་གཉིས་པ་དང་། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་གྱིས་དྲངས་ནས་སྐྱེས་པའི་སྔོན་པོ་དོན་མཐུན་དུ་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་ལྟ་བུའོ།

(༥༨༩) རྗེས་དཔག་གི་ཚད་མ། རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་འཛིན་སྟངས་ཡུལ་གྱི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཞིག་རྗེས་དཔག་ཚད་མར་འདོད་ཅིང་། དེ་ལ་དབྱེ་ནི། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་དང་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག དཔེ་ཉེར་འཇལ་གྱི་རྗེས་དཔག ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག་དང་བཞི་ཡོད། གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་དང་དཔེ་ཉེར་འཇལ་གྱི་རྗེས་དཔག་གཉིས་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ནང་དུ་འདུའོ།

(༥༩༠) དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ། བདག་སྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་མངོན་སུམ་ཚད་མའོ།

(༥༩༡) ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ། ཡིད་མངོན་འདོད་ཚུལ་ཡང་གྲུབ་མཐའ་གཞན་དང་མི་མཐུན་ཏེ། རང་ཡུལ་གསལ་བར་རྟོགས་པའི་རྟོག་བྲལ་མི་དགོས་པར་རྟོག་པར་གྱུར་པའི་ཡིད་མངོན་བཞེད་དེ། དྲན་ཤེས་རྣམས་དང་རྗེས་དཔག་གིས་དྲངས་པའི་བཅད་ཤེས་དང་། དབང་མངོན་གྱིས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཤེས་ཚད་མ་སོགས་དུ་མ་ཡོད་དོ།

(༥༩༢) རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ། རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ལ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བཞེད་ཀྱང་ལུགས་འདི་ལ་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་མ་རྟོགས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡང་བདེན་བཞིའི་ཁྱད་ཆོས་རགས་པ་བཅུ་དྲུག་དང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རགས་པ་སོགས་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡོད་པར་བཞེད་པས་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུད་ལའང་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡོད་པར་གསུངས་སོ།

(༥༩༣) རང་རིག་མངོན་སུམ་མི་འདོད། རང་རིག་མངོན་སུམ་མི་འདོད་པ་དེ་ཡང་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ཤིག་ཡིན། རང་རིག་མངོན་སུམ་མི་འདོད་དེ་རང་རིག་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར། སྤྱོད་འཇུག་ལས། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་མགོན་པོས་ཀྱང་། སེམས་ཀྱིས་སེམས་མི་མཐོང་ཞེས་དང་། རལ་གྲིའི་སོ་ནི་རང་ལ་རང་། ཇི་ལྟར་མི་གཅོད་དེ་བཞིན་ཡིད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཡིན་ན་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་རལ་གྲིའི་སོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རལ་གྲིའི་སོ་དེ་ཉིད་གཅོད་པར་མི་ནུས་ལ། སོར་མོའི་རྩེ་མོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོར་མོའི་རྩེ་མོ་དེ་ཉིད་རིག་པར་མི་ནུས་པ་ལྟར་རོ། དེར་མ་ཟད་མར་མེས་རང་གཞན་གཉིས་གསལ་བ་ལྟར་སེམས་ཀྱིས་རང་གཞན་གཉིས་རིག་པ་ཡང་བཀག་པར་མཛད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། མར་མེས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། གལ་ཏེ་སྣང་བར་བྱེད་འགྱུར་ན། མུན་པས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། སྒྲིབ་པར་འགྱུར་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད། ཅེས་མུན་པས་ཀྱང་རང་སྒྲིབ་ནས་མུན་པ་མི་སྣང་བར་ཐལ་བ་དང་། མེས་ཀྱང་རང་ཉིད་བསྲེག་པར་ཐལ་བ་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་ནས་རང་རིག་བཀག་པར་མཛད་དོ།

(༥༩༤) སེམས་ཅན་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ཤེས་ལ་འཁྲུལ་ཤེས་ཀྱིས་ཁྱབ། རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱི་ལུགས་ལ། ཚད་མ་ཡིན་ན། རང་གང་ལ་ཚད་མར་སོང་བའི་གཞལ་བྱ་ལ་མ་འཁྲུལ་བས་ཁྱབ་པར་འདོད་ཀྱང་ལུགས་འདིར་ནི་སོ་སྐྱེའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མ་དང་། འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་གཉིས་སྣང་འཁྲུལ་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསླད་པའི་ཐ་སྙད་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་རྣམས་རང་གང་ལ་ཚད་མར་སོང་བའི་གཞལ་བྱ་ལ་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པར་བཞེད་དེ། གང་གི་ཚེ་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་སྐྲ་བཤད་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་སོགས་ལྟར་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་བར་དུ་འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་མིན་པའི་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་མེད་པས་སློབ་པ་འཕགས་པའི་རྗེས་ཐོབ་དང་སོ་སྐྱེའི་ཤེས་པ་ཀུན་འཁྲུལ་ཤེས་སུ་འདོད་ལ། འཁྲུལ་ཤེས་དང་ཚད་མ་མི་འགལ་བར་བཞེད་དོ།

(༥༩༥) བཅད་ཤེས། རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཚད་མར་གསར་རྟོགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བཅད་ཤེས་ཚད་མ་མིན་པ་འདོད་ཀྱང་ལུགས་འདིར་ནི། དཔྱད་ཤེས་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་བཞེད་དེ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་བསླུ་བ་ཙམ་ཞིག་ལས་གསར་རྟོགས་མི་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སོ།

(༥༩༦) དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག རང་གི་རྟེན་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་འཛིན་སྟངས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་གཞལ་བྱ་ཅུང་ཟད་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཞིག་ལ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ཞེས་ཟེར་རོ།

(༥༩༧) གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག རང་གི་རྟེན་གྲགས་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བརྡའམ་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་བཞག་པའི་ཡུལ་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཞིག་ལ་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཞེས་ཟེར་རོ།

(༥༩༨) དཔེ་ཉེར་འཇལ་གྱི་རྗེས་དཔག ཚུལ་གསུམ་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་ཐལ་འགྱུར་གཞན་གྱིས་བཀོད་པ་མེད་ཀྱང་དཔེ་དོན་ཆོས་མཐུན་པའམ་འདྲ་བ་ཞིག་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་གཞལ་བའི་རྗེས་དཔག་ནི་དཔེ་ཉེར་འཇལ་གྱི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་གླང་དང་བ་མིན་འདྲར་འཛིན་དང། མྱུ་གུ་དང་གཟུགས་ཅན་གཉིས་རྫུན་པར་མཚུངས་པ་འཛིན་པ་ལྟ་བུའོ།

(༥༩༩) ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག རང་གི་རྟེན་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་འཛིན་སྟངས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་གཞལ་བྱ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཞིག་སྟེ། དཔེར་ན་དཔྱད་གསུམ་གྱི་དག་པའི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་དཔེ་དང་དེའི་རྒྱུ་བླ་མ་བསྐྱེལ་བསུ་སོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་རྟོགས་པ་ལྟ་བུའོ།

(༦༠༠) རི་བོང་རྭའི་དོན་སྤྱི། རི་བོང་རྭ་འཛིན་རྟོག་པའི་སྣང་ངོ་ལ་རི་བོང་རྭར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆ་བློ་ལ་སྣང་བ་དེ་ལ་རི་བོང་རྭའི་དོན་སྤྱི་ཟེར་བ་ཡིན།

(༦༠༡) སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པའི་དོན་སྤྱི། སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པའི་དོན་སྤྱི་ལ་སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པར་སྣང་བའི་ཆ་དེའོ། ལུགས་འདིར་ཤེས་པ་ཡིན་ན་རང་གི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པར་བཞེས་པས་རི་བོང་རྭའི་དོན་སྤྱི་དང་སྒྲ་རྟག་པའི་དོན་སྤྱི་གཉིས་སོ་སོཪ་ཪི་བོང་རྭ་འཛིན་རྟོག་པ་དང་སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པའི་སྣང་ཡུལ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་གཞལ་བྱ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། གཉིས་སྣང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྲ་བཤད་འཛག་སྣང་དང་སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་སོགས་ལོག་ཤེས་རྣམས་ཀྱང་རང་ཉིད་མངོན་སུམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཀྱང་རང་གི་སྣང་བ་ལ་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཡིན་པར་བཞེད་དོ། རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡིན་ན་རང་གི་སྣང་ཡུལ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པར་བཞེད་ཀྱང་རང་གི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པར་མི་བཞེད་དོ།

(༦༠༢) གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་རགས། ཐལ་འགྱུར་བ་མ་གཏོགས་རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱི་རང་སྡེ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་རགས་འཇོག་ཚུལ་འདྲ་སྟེ། གང་ཟག་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་དུ་གྲུབ་པས་སྟོང་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རགས་པ་དང༌། གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོར་འཇོག་ཅིང་། ལུགས་འདི་ལ་ནི་གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རགས་པ་དང༌། གང་ཟག་བདེན་པས་སྟོང་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོར་འདོད་དོ།

(༦༠༣) བདག་མེད་ཕྲ་མོ་གཉིས། གང་ཟག་བདེན་པས་སྟོང་པ་དང་། གདགས་གཞིའི་ཕུང་པོ་བདེན་པས་སྟོང་པ་གཉིས་སོ་སོར་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་མོར་འདོད་ཅིང་། བདག་མེད་ཕྲ་མོ་གཉིས་དགག་བྱའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་གཉིས་ཀ་དགག་བྱ་བདེན་གྲུབ་བཀག་པ་ཙམ་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྟོང་གཞིའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞི་གང་ཟག་གི་སྟེང་དུ་དགག་བྱ་བདེན་གྲུབ་བཀག་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་དང༌། གཞི་ཕུང་སོགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་དགག་བྱ་བདེན་གྲུབ་བཀག་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་མོར་འཇོག་པས་སོ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པས་ནི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་གཉིས་དགག་བྱའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡིན་གྱི་སྟོང་གཞིའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞི་གང་ཟག་གི་སྟེང་དུ་དགག་བྱ་བདེན་གྲུབ་བཀག་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་དང་། གཞི་གང་ཟག་གི་སྟེང་དུ་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་དུ་གྲུབ་པ་བཀག་པ་དེ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཕྲ་མོར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༦༠༤) སྟོང་གཞི། སྟོང་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་གཞི་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ།

(༦༠༥) གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། བདག་མེད་ཕྲ་མོ་གཉིས་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཏུ་འདོད་དོ།

(༦༠༦) བདག་འཛིན། མིང་བརྡས་བཞག་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པའི་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་ཕྲ་མོ་དེ་གང་ཟག་གི་སྟེང་དུ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་དང་ཆོས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་ཡིན་ལ། བདག་འཛིན་གཉིས་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡིན་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གཞི་གང་ཟག་ལ་དམིགས་ནས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་དང༌། གདགས་གཞི་ཕུང་སོགས་ལ་དམིགས་ནས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འཛིན་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་ཕྲ་མོར་འཇོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པས་ནི་བདག་འཛིན་གཉིས་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡིན་གྱི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་མ་ཡིན་ཏེ། གཞི་གང་ཟག་ལ་དམིགས་ནས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འཛིན་པ་དེ། ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་དང་། གཞི་གང་ཟག་ལ་དམིགས་ནས་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་དུ་གྲུབ་པར་འཛིན་པ་དེ་གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།

(༦༠༧) བདེན་འཛིན་ཉོན་སྒྲིབ་ཏུ་འདོད་པ། འདོད་ཚུལ་འདི་ཡང་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ཤིག་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་མཚན་ཉིད་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་ཡང་ངེས་པར་རྟོགས་དགོས། དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་བདེན་པར་དམིགས་པས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་རྫོགས་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ལ་ཉན་རང་གི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་ན་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་སྤངས་པས་ཁྱབ་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་ན། ཆོས་དང་གང་ཟག་བདེན་པར་འཛིན་པའི་བདེན་འཛིན་གཉིས་ཀ་ཉོན་སྒྲིབ་ཏུ་འདོད་ཅིང་། གཙོ་བོ་ཐར་པ་འཐོབ་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་སྒྲིབ་པར་འཇོག་གོ

(༦༠༨) བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ། བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་ཆ་ནི་ལུགས་འདིར་ཤེས་སྒྲིབ་ཏུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ལ། བདེན་གཉིས་བདེན་སྟོང་དུ་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་པས་ངོ་བོ་གཅིག་ལ། རང་རང་གི་ལྟོས་གཞིའི་ལྡོག་ཆ་ནས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ངོ་བོ་ཙམ་ཡང་མི་གཅིག་པའི་ཐ་དད་ཡིན་ན་གཟུགས་བདེན་མེད་གཟུགས་ཀྱི་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བ་དང་། གཟུགས་བདེན་སྟོང་འཇལ་བའི་ཚད་མས་བདེན་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་མི་ཆོད་པཪ་ཐལ་བ་དང་། གཟུགས་ལ་བདེན་པ་བཀག་ཙམ་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལའང་བདེན་འཛིན་དང་བདེན་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་འཇུག་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་བཞིར་འགྱུར་པ་དགོངས་འགྲེལ་ལས་གསུངས་སོ། བདེན་གཉིས་ལྡོག་པ་ཙམ་ཡང་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་རྒྱུ་མེད་པར་གཅིག་ཡིན་ན། སོ་སོ་སྐྱེ་བོས་ཀྱང་དོན་དམ་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་ཐལ་བ་དང་། གཟུགས་བདེན་སྟོང་དེར་དམིགས་ནས་ཆགས་སོགས་སྐྱེ་བར་ཐལ་བ་དང་། རྣལ་འབྱོར་པས་ལམ་གོང་མ་སྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བ་དང་། ཀུན་རྫོབ་སྤོང་བ་བཞིན་དུ་དོན༌དམ༌པ༌ཡང་སྤོང་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་བཞིར་འགྱུར་བར་གསུངས་སོ། དེས་ན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང་དོན་དམ་བདེན་པ་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཅིང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་བདག་གཅིག་འབྲེལ་གྲུབ་པ་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་བཞེད་དོ།

(༦༠༩) ཤེས་སྒྲིབ། ལུགས་འདིར་ཤེས་སྒྲིབ་ནི་བདེན་འཛིན་གྱི་བག་ཆགས་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་གཉིས་སྣང་འཁྲུལ་བའི་ཆ་རྣམས་བཞེད་ཅིང་། གཙོ་བོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འཐོབ་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་སྒྲིབ་པར་འཇོག་གོ

(༦༡༠) «མདོ་སྡེ་ས་བཅུ་པ»  དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་གསུངས་པའི་མདོ་ཞིག

(༦༡༡) འཕགས་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་ཁྱབ། བཞེད་ཚུལ་འདི་ཡང་ཐལ་འགྱུར་བའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་གསེས་ཤིག་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པ་ལ་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་དགོས་པར་བཞེད་ཀྱང་། ཐར་པ་ཙམ་ཐོབ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་མི་དགོས་པར་མི་རྟག་སོགས་བཅུ་དྲུག་རྟོགས་ཟིན་གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་ཟད་པར་སྤངས་པས་གྲོལ་བ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་བཞེད་དོ། ལུགས་འདིར་ཐར་པ་ཙམ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཀྱང་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་དགོས་པར་བཞེད་དོ། ཉན་རང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་མོ་མ་རྟོགས་ན་སེམས་བདེན་འཛིན་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་བཅས་ཏེ་བདེན་འཛིན་གྱི་ཞེན་ཡུལ་རིགས་པས་སུན་བྱུང་མི་ནུས་པས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་མེད་ཅིང་། ཇི་སྲིད་སེམས་བདེན་འཛིན་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་འཐོབ་པ་ལྟ་ཞོག་ཐེག་དམན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་ཐོབ་མི་ནུས་པས། ཉན་རང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ནས་རང་གི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་བཞེད་དོ།

(༦༡༢) ལྷག་བཅས་དང་ལྷག་མེད་མྱང་འདས། ལྷག་བཅས་ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་ལའང་ཐལ་འགྱུར་བའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བཞེད་ཚུལ་ཡོད་དེ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་མྱང་འདས་གཞིར་བྱས་པ་ལ་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་མ་ལོག་པ་དང་ལོག་པ་ཙམ་ལ་རིམ་བཞིན་ལྷག་བཅས་དང་ལྷག་མེད་དུ་བྱེད་ཅིང་། ལུགས་འདིར་ནི་ཉོན་མོངས་སྤངས་པ་གཞིར་བྱས་པ་ལ་བདེན་སྣང་གི་ལྷག་མ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་རིམ་བཞིན་ལྷག་བཅས་དང་ལྷག་མེད་དུ་གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་ས་བོན་དང་བཅས་པ་སྤངས་པ་ན་མྱང་འདས་ཐོབ་ལ་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་ཟད་ཀྱང་དེའི་བག་ཆགས་ཀྱི་འཁྲུལ་བའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་ནི་ལྷག་བཅས་མྱང་འདས་དང་། འཁྲུལ་པའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱང་འདས་ནི་ལྷག་མེད་མྱང་འདས་ཡིན། དེའི་དབང་གིས་ཐོབ་པའི་ཚེ་ཡང་ལྷག་མེད་སྔོན་ལ་ཐོབ་ཅིང༌། དེའི་རྗེས་སུ་ལྷག་བཅས་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་གསུངས་ཏེ། ལྷག་མེད་མྱང་འདས་ནི་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་མཉམ་བཞག་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་བདག་འཛིན་གཉིས་ས་བོན་དང་བཅས་པ་སྤངས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ལྷག་བཅས་མྱང་འདས་ནི་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་རྗེས་ཐོབ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་དེ་འདྲ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཐེག་བསྡུས་ལས། མི་ཞིག་མིག་ནི་བཙུམ་པ་ལྟར། རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཤེས་དེ་འདྲ། ཞེས་མཉམ་བཞག་སྣང་མེད་དང་། དེ་ཉིད་མིག་ནི་ཕྱེ་བ་ལྟར། དེ་རྗེས་ཐོབ་པའི་ཤེས་དེ་འདྲ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།

(༦༡༣) ཤེས་སྒྲིབ་སྤོང་མགོ་ས་བརྒྱད་པ་ནས་རྩོམ། ལུགས་འདིར་སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་སྤོང་ཚུལ་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བཞེད་ཚུལ་ཡོད་དེ། ས་བརྒྱད་པའི་གནས༌སྐབས་སུ་བདེན་འཛིན་ས་བོན་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་ཀུན་སྤངས་ཀྱང་། ས་བརྒྱད་པ་མ་ཐོབ་བར་ཤེས་སྒྲིབ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྤོང་མི་ནུས་ཏེ། ཉོན་མོངས་མ་སྤངས་བར་དུ་དེའི་བག་ཆགས་སྤངས་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྣུམ་གྱིས་གོས་པའི་སྣོད་སྣུམ་མ་བསལ་བར་དུ་དེའི་གོས་པ་བསལ་མི་ཐུབ་པ་བཞིན་ནོ། དེ་ཡང་བདུན་པ་ཐོབ་པའི་ཐ་མའི་ཚེ་སྒོམ་སྤངས་སྐོར་དགུའི་ཆུང་ངུ་སྐོར་གསུམ་གྱི་དངོས་གཉེན་བར་ཆད་མེད་ལམ་བསྐྱེད་ཅིང་དེ་སྤངས་པའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ཐོབ་པ་དང་ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པ་དུས་མཉམ་ཞིང་། ས་ཕྱི་མ་གསུམ་གྱིས་རིམ་བཞིན་ཤེས་སྒྲིབ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་སྤངས་ཏེ་སྐུ་བཞིའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ།

(༦༡༤) དམན་ལམ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་བྱང་སེམས། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་འགྲོ་མི་སྙིང་སྟོབས་ཆེ་ཆུང་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། སྔར་ཉན་རང་གི་ལམ་ལ་ཞུགས་མི་དགོས་པར་ཐད་ཀར་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་རང་གི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་འགྲོ་མི་སྙིང་སྟོབས་ཆེན་པོ་རྣམས་ས་ལ་དམན་ལམ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་བྱང་སེམས་ཞེས་བརྗོད་དོ།

(༦༡༥) དྲང་དོན་དང་ངེས་དོན་གྱི་མདོ། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དངོས་བསྟན་བསྟནངྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་མདོ་དྲང་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད་། དོན་དམ་བདེན་པ དངོས་བསྟན་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་མདོ་ངེས་དོན་གྱི་མདོའི་མཚན་ཉིད། དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ་དགོངས་འགྲེལ་ལས་གསུངས་པའི་འཁོར་ལོ་དང་པོ་དང་། ཐ་མ་གཉིས་དྲང་དོན་གྱི་མདོ་དང་། འཁོར་ལོ་བར་པ་ངེས་དོན་གྱི་མདོར་བཞེད་དེ། བདག་མེད་ཕྲ་མོ་བསྟན་ན་ཆད་ལྟ་སྐྱེ་བས་རེ་ཞིག་སྣོད་དུ་མི་རུང་བའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་རིམ་གྱིས་རྒྱུད་སྦྱངས་ནས་གཞུག་པའི་ཆེད་དུ་འཁོར་ལོ་དང་པོར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་ལུགས་རགས་པ་བཤད་ནས་ཕྲ་མོ་མ་བཤད་པ་དང་ཕུང་སོགས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་གསུངས་པས་དྲང་དོན་དང་། འཁོར་ལོ་ཐ་མ་ཡང་དྲང་དོན་གྱི་མདོར་བཞེད་དེ་གདུལ་བྱ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་ཡིན་ཡང་རེ་ཞིག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟེང་གི་སྟོང་པ་དང་རྟེན་འབྲེལ་དོན་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་མི་ནུས་པ་ལ་སྔོན་དུ་རགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་བསྟན་ཏེ་རྒྱུད་སྦྱངས་ནས་ཕྱིས་ཕྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བཏགས། གཞན་དབང་། ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཕྱེ་ནས་གསུངས་པས་དེ་ཡང་དྲང་དོན་གྱི་མདོར་བཞེད་དོ། འཁོར་ལོ་བར་པ་ངེས་དོན་གྱི་མདོར་བཞེད་དེ། སྟོང་པ་དང་རྟེན་འབྱུང་གི་དོན་རྟོགས་ནུས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་གྱི་གདུལ་བྱ་དབང་རྣོན་རྣམས་ལ་འཁོར་ལོ་བར་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་བཀག་ནས་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ནི་ངེས་པའི་དོན་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། དགོངས་འགྲེལ་ལས་གསུངས་པའི་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་དྲང་ངེས་འཇོག་ཚུལ་འདི་ལྟར་བཞེད་མོད་ཀྱང་། སྤྱིར་འཁོར་ལོ་དང་པོ་ཡིན་ཚད་དྲང་དོན་དུ་བཞེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་ལོ་དང་པོར་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་གསུངས་པ་རྣམས་ངེས་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། 

(༦༡༦) «ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་»  དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་གསུངས་པའི་མདོ་ཞིག

(༦༡༧) བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་གཏན་ཚིགས། དབུ་མའི་ལྟ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་བྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ལྔའི་ནང་གསེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པའི་རྒྱལ་པོ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེན་པོའི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་འགྲེལ་བཤད་གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༤༣) ཐོག་ཅུང་ཞིག་བཤད་ཟིན་ལ་འདིར་སྐབས་སུ་འབབས་པ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་བརྟེན་ནས་མཐའ་གཉིས་སེལ་ཚུལ་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་འདིར་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་གོལ་སའི་གཙོ་བོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་འཛིན་པའི་སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་ཆ་རྟག་ལྟ་དང་། གཅིག་ཤོས་ནི་དགག་བྱའི་ཚད་མ་ཟིན་པར་ཐལ་དྲགས་པས་བཅིངས་གྲོལ་དང་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུའང་རང་ངོས་ནས་ངེས་པ་དྲང་དུ་མེད་པར་སོང་བའི་སྐུར་འདེབས་ཀྱི་ཆ་ཆད་ལྟ་བུའོ། དེ་གཉིས་ཀའང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་རྣམ་གཞག་ཐམས་ཅད་འཐད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་བརྟེན་ནས་སེལ་ནུས་ཏེ། རྩ་ཤེས་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་བྱུང་བ་གང༌། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། དེ་ནི་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དབུ་མ་ཞེས་པའི་ངེས་ཚིག་གི་དོན་ཡང་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ལ་ཟེར་བ་ཡིན་པས། དེ་ཇི་ལྟར་མཐའ་ལས་འདས་ཚུལ་ལ། དོན་དམ་པར་ཡོད་མེད་གང་དུའང་རང་ལུགས་སུ་ཁས་བླངས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཀྱང་། དགོས་པའི་དབང་གིས་ཐ་སྙད་མིང་རྐྱང་བཏགས་ཡོད་ཙམ་ཞིག་གཞན་ངོར་སྐྱེལ་མི་དགོས་པར་རང་ལུགས་སུ་བསྙོན་མེད་དུ་འཇོག་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་འདི་དག་ཆོས་ཅན། བདེན་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་རྟག་པའི་མཐའ་སེལ་ཚུལ་དང་། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། ཐ་སྙད་དུའང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ཆད་པའི་མཐའ་སེལ་ཚུལ་ཡིན། འདི་ནི་ལུགས་འདིའི་ཁྱད་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ།

(༦༡༨) བཅིངས་གྲོལ། སྐབས་འདིར་འཁོར་བར་བཅིངས་པ་དང་དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དོན་ནོ།

(༦༡༩) མོ་གཤམ་གྱི་བུ། རབས་ཆད་མའི་བུ་ཞེས་པ་མི་སྲིད་པས་མེད་པའི་དཔེ་ཞིག་གོ

(༦༢༠) སྲིད་པའི་ཕུན་ཚོགས། མཐར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་པའི་འཁོར་བའི་བདེ་བ་རྣམས་སོ།

(༦༢༡) འཛིན་མ། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༦) ལ་གཟིགས་པར་འཚལ།

(༦༢༢) གཉིས་སྐྱེས། སྐབས་འདིར་བྱ་ལ་གོ་བ་ཡིན།

(༦༢༣) སྦྱོར་བྱུང༌། དམ་པ་བསྟེན་ནས་ཆོས་ལ་ཐོས་བསམ་བྱེད་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ།

(༦༢༤) སྤྱི་བརྟོལ་ཅན། རང་འདོད་ཨུ་ཚུགས་བྱེད་པའི་གདོང་པགས་མཐུག་པོ་རྣམས།

(༦༢༥) རྙེད་བཀུར། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༠) དང་ (༣༡) ལ་གཟིགས།

(༦༢༦) འོད་སྟོང་ཅན། ཉི་མའི་མིང་།

(༦༢༧) ཀུན་ད། ཉིན་མོ་ཉི་མ་ཤར་ཚེ་ཁ་ཟུམ་པ་དང་མཚན་མོ་ཟླ་བ་ཤར་ཚེ་ཞལ་ཁ་འབྱེད་པའི་འདམ་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་ཅིག

(༦༢༨) འདབ་བརྒྱའི་ཚལ། - པད་མའི་ཚལ།

(༦༢༩) རབ་འབྱམས། གོང་གི་མཆན་རྟགས་ཨང་ (༢༤) ལ་གཟིགས་རྒྱུ་དང་། སྐབས་འདིར་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་ནོ།

(༦༣༠) གཅོང་རོང་། གཡང་སའམ་གྲོག་རོང་།

(༦༣༡) ཡང་དག་ལམ། འགྲོ་ལམ་ཡང་དག་པ་འཕགས་པའི་ལམ་སྟེ། འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྟ་བུའོ།